Greckie boginie.doc

(57 KB) Pobierz

Greckie boginie

Adrasteja

nimfa górska, wraz i Idą opiekowała się maleńkim Zeusem.

Aganippidy

nifmy źródła Aganippe dające poetom natchnienie.

Afrodyta

bogini miłości i piękności, żona Hefajstosa. W związku z Aresem matka Erosa, z Hermesem - Hermafrodyty, z Anchizesem matka Eneasza.

Amaltea

nimfa, córka króla Krety, opiekunka małego Zeusa lub koza - karmicielka Zeusa, której skórą Zeus obił swojš tarczę - Egidę

Amfitryta

córka Nereusa i Doris, jedna z nereid, pokochał ją Posejdon i została jego żonš. Urodziła mu Trytona i Rode.

Ananke

bogini personifikująca nieodwracalny los i przeznaczenie, matka Mojr. Między jej kolanami kręciło się wrzeciono, którego oś była osią świata.

Aretuza

nimfa z orszaku Artemidy.

Artemida

bogini łowów, opiekunka zwierząt i przyrody. Córka Zeusa i Latony. Atrybut - łuk i strzała.

Atlantydy

wspólna nazwa dla córek Atlasa (Plejad, Hiad i Hesperyd).

Astraja

Astrea, Dike - córka Zeusa i Temidy (lub Astrajosa i Eos), bogini sprawiedliwości, która przeniosła się na nieboskłon jako gwiazdozbiór Panny.

Ate

bogini personifikująca zaślepienie, błąd. Uchodziła za najstarszą córkę Zeusa.

Atena

dziewicza bogini mądrości, sztuki i nauki. Wyskoczyła w pełnej zbroi z głowy Zeusa. Zwana też Pallas.

Atlantydy

wspólna nazwa dla córek Atlasa (Plejad, Hiad i Hesperyd).

Charyty
córki Zeusa i Eurynome, były boginkami wdzięku. Aglaja - jaśniejśca, Eufrosyne - radosna, Talia - kwitnąca. Towarzyszyły Afrodycie.
Dafne

nimfa, córka Gai i Penejosa, zakochał się w niej Apollo. Uciekając przed bogiem została zamieniona w drzewo wawrzynu przez matkę.

Demeter

bogini pól i urodzaju, córka Uranosa i Rei.

Dione

córka Tetydy i Okeanosa albo Uranosa lub Etera.

Driady

nifmy drzew i lasów uważane za nieśmiertelne.

Echo

nimfa, której miłościś wzgardził Narkissos, co spowodowało, że dziewczyna zmizerniała tak dalece, iż pozostał z niej tylko głos powtarzający cudze słowa.

Eirene

bogini pokoju, jedna z Hor, córka Zeusa i Temidy.

Ejlejtyja

bogini rodzących (kobiet i samic), córka Zeusa i Hery.

Enyo

bogini wojny, towarzyszka Aresa, utożsamiana z rzymską Belloną.

Eos

bogini rozpoczynającego się dnia - jutrzenki. Siostra Heliosa i Selene, żona Titonosa.

Erynie

boginie zemsty zrodzone z krwi Uranosa, prześladowały przestępców:
Alekto - uosobienie gniewu
Tysyfone - zemsty
Megera - nienawiści,

Eris

bogini niezgody, siostra Aresa, córka Nocy, matka Ponos - trud, Limos - głód, Algos - ból, Fonos - morderstwo i Mache - walka.

Eunomia

bogini praworządności, Hora, córka Zeusa i Temidy.

Eurydyka

nimfa, jedna z Driad, żona Orfeusza. Ukąszona przez węża zmarła. Zrozpaczony Orfeusz zszedł do Hadesu, by odzyskać małżonkę. Swoją muzyka tak oczarował Hadesa i Persefonę, że zgodzili się na powrót Eurydyki na ziemię pod warunkiem, że pieśniarz aż do wrót nie obejrzy się za siebie. Orfeusz spojrzał jednak w tył, by sprawdzić czy żona postępuje za nim, i Eurydyka już na zawsze wróciła do Hadesu.

 

Fames

uosobienie głodu, córka Nocy i Eris. Wyobrażano ją jako kobietę przeraźliwie chudą, o bladej twarzy i zjeżonych włosach, z rękoma związanymi na plecach.

Femonoe

córka Apollina, pierwsza wieszczka w Delfach. Wprowadziła heksametr do układania przepowiedni. Przypisuje się jej autorstwo powiedzenia poznaj samego siebie.

Gaja

w mitologii greckiej, Matka-Ziemia, która wyłoniła się z Chaosu, uosobienie płodności i macierzyństwa. Z Gai wyłonili się bogowie: Uranos (Niebo) i Pontos (Morze). Wraz z Pontosem Gaja spłodziła bóstwa morskie, z Uranosem - plemię tytanów, cyklopów i gigantów. Pomogła swojemu synowi Kronosowi zawładnąć światem, a Rei, swojej córce i małżonce Kronosa doradziła, jak uratować Zeusa przed ojcem, który pożerał swoje dzieci. Kult Gaji - żywicielki całej natury był szeroko praktykowany w Grecji. W ofierze Gaji składano czarną owcę. Ośrodki kultu: Dodona, Ateny, Sparta

Galatea

nimfa morska córka Nereusa, ukochana pasterza Akisa, którego zabił zazdrosny Polifem.

Halia

córka Pontosa i Gai, kochanka Posejdona, któremu urodziła córkę Rodos.

Hamadriady

nimfy mieszkające w drzewach i razem z drzewem umierajšce.

Harmonia

córka Aresa i Afrodyty, małżonka Kadmosa, matka Ino i Semele.

Hekate

dziewicza bogini mroku, zjaw nocnych i sztuki czarnoksięskiej. Córka Zeusa i Demeter.

Heliady

córki Heliosa i Klimeny, siostry Faetona, przemienione w topole a ich łzy w bryłki bursztynu.

Hemera

bogini światła dziennego, córka Nocy i Erebu.

Hera

najpotężniejsza bogini, opiekunka małżeństw i wierności małżeńskiej, żona Zeusa. Ścigała swą zemstą jego kochanki i ich dzieci. Atrybut - paw.

Hesperydy

nimfy wieczorne, córki Atlasa i Hesperis. Ajgle, Eryteja, Hespera, Aretusa. Strzegły złotych jabłek Zeusa.

Hestia

bogini ognia, patronka ogniska domowego, córka Kronosa i Rei, siostra Zeusa i Hery; nigdy nie opuszczała Olimpu, czczona w każdym domu. Atrybutem był płomień ogniska. W Rzymie utożsamiana z Westą.

 
Hiady

(Hyady), nimfy górskie: Ambrosja, Eudora, Ajsyle, Koronis, Dione, Polykso, Fajo. Zeus zamienił je w gwiazdozbiór.

Higieja

bogini zdrowia, córka Asklepiosa.

Himalia

nimfa rodyjska, kochanka Zeusa, który uwiódł ją w postaci deszczu. Urodziła mu trzech synów Spartajosa, Kroniosa, Krytosa.

Hory
dziewczęce boginie pór roku, córki Zeusa i Temidy, siostry Mojr i Charyt.

Eunomia praworządność

Dike sprawiedliwość

Ejrene - pokój.
Hybris - bogini personifikująca pychę i zuchwałość.
Irys - bogini tęczy, córka Elektry.
Kalipso

nimfa na wyspie Ogygii, przyjęła gościnnie Odyseusza, pokochała go i zatrzymała na siedem lat.

Kallirroe

nimfa Okeanida, córka Okeanosa, ze związku z Chryzaorem spłodziła potwory Gerona i Echidnę.

Kirke

nimfa, córka Heliosa, słynna czarodziejka, zamieszkiwała wyspę Ajaja, gdzie zamieniła towarzyszy Odyseusza w świnie.

Kybele

Kubaba, Wielka Macierz, Matka Bogów
frygijska bogini przyrody, płodności i urodzaju przywracające życie wiosną, władczyni dzikiej przyrody, opiekunka miast w czasie wojny. Występowała pod różnymi nazwami (Megale Meter, Magna Mater), z czasem została aadoptowana do religji grecko rzymskiej.
Wyobrażano ją sobie w koronie z murów obronnych lub też jadącą na wozie zaprzężonym w lwy i pantery. Występowała w otoczeniu korybantów (potem również kuretów). Korybanci w ekstatycznym tańcu, przy wtórze bębenków i tympanonów zadawali sobie rany (włącznie z samokastracją - zwano ich wtedy gallami, występowali w kobiecych strojach).
Ośrodkiem jej kultu był Pesynunt (Pssinus), gdzie czczono ją pod postacią czarnego kamienia, prawdopodobnie meteorytu. Tam też otrzymała przydomek Agdistis (od góry Agdos) i łączono ją z Attisem. W Azji Mniejszej identyfikowana z Artemidą z Efezu. Kult Kybele popularny był w Grecji już w V w. p.n.e. (utożsamiano ją z Reą, Matką Bogów oraz z Demeter). Związek z Demeter spowodował rozwój misteryjnego kultu Kybele.
W 204 p.n.e. kult Kybele wprowadzono do Rzymu (pod imieniem Wielkiej Macierzy Idajskiej - od góry Ida w Azji Mniejszej). W świątyni na Palatyne znajdował się czarny kamień z Pesynuntu. Na cześć Kybele ustanowiono specjalne święta zwane Ludi Megalejskie.

Lyssa

boska personifikacja szaleństwa, córka Nyks.

Maja

arkadyjska nimfa, jedna z Plejad, córka Atlasa i Plejone. Z Zeusem miała Hermesa.

Meliady

nimfy jesionowe zrodzone z krwi skastrowanego Uranosa.

Mojry

córki Zeusa i Temidy, były uosobieniem losu.
Kloto - przędła nić życia, Lachesis - czuwała nad długością nici, którś przecinała Atropos.

Muzy

córki Zeusa i Mnemosyne. Opiekunki sztuk pięknych i nauki:

Erato - poezji miłosnej, przedstawiona z małą lirą

Euterpe - poezji lirycznej, z aulosem

Klio - historii, ze zwojem papirusu

Kaliope - poezji epicznej, z tabliczką i rylcem

Melpomene - tragedii, z maską tragiczną

Talia - komedii, z maską komiczną

Terpsychora - tańca, z lirą i plektronem

Urania - astronomii i geometrii, z cyrklem i kulą

Polihymnia - sakralnej poezji chóralnej, bez atrybutu, zawsze głęboko zamyślona

Najady

nimfy źródeł i rzek. Syrynks prześladowana przez boga Pana została zamieniona w trzcinę.

Nefele

zapewne bogini chmur lub boska personifikacja chmury.

Nemezis

bogini zemsty, uosobienie gniewu bogów.

Nereidy

nimfy morskie, 50 córek Nereusa i Doris, mieszkały na dnie morza. Najbardziej znane to: Amfitryta, Melita, Tetyda, Galatea, Eunike, Euarne, Menippa

Nike

bogini zwycięstwa, córka Pallasa i bogini rzeki podziemnej Styks. Towarzyszyły jej w boju bóstwa: Zelos - współzawodnictwo, Kratos - siła i Bia - przemoc.

Noc

Nyks - bogini nocy i ciemności, córka Chaosu, żona Erebu. Dziełami nocy były Kery, Mojry, Hemera, Eter i Hesperydy.

Oinone

nimfa posiadajšca dar uzdrawiania, ukochana Parysa, który rzucił ją dla Heleny.

 
Okeanidy

nimfy, córki Okeanosa i Tetys, zamieszkiwały wody oceanu.

Oready

nimfy gór i grot.

Ossa

bogini wieści i plotki.

Pazifae

córka Heliosa, żona Minosa, matka Ariadny, Fedry i Minotaura.

Pejto

bogini personifikująca namowę, przekonywanie.

Pentesilea

córka Aresa i Otrery, królowa Amazonek.

Persefona

córka Zeusa i Demeter, porwana przez Hadesa została jego żoną.

Plejady

siedem córek Atlasa i Plejone. Tajgete, Elektra, Alkyone, Sterope, Maja, Merope i Kelajno

Rea

Reja, Rhea, w mitologii greckiej, tytanida, córka Uranosa i Gai, siostra i małżonka Kronosa. Matka Hestii, Demeter, Hery, Hadesa, Posejdona i Zeusa. Ponieważ Kronos połykał swoje dzieci, Rea uratowała małego Zeusa dając mężowi kamień zawinięty w pieluszki. Utożsamiana w epoce rzymskiej z Kybele. Przedstawiano ją na wozie zaprzężonym w lwy. Na głowie nosiła diadem z wież obronnych.

Selene

bogini księżyca, siostra Heliosa i Eos.

Sofrozyna

bogini rozsądku i rozumu.

Syreny

nimfy morskie w kształcie ptaków z głową kobiety, swoim śpiewem zwabiały przepływających żeglarzy.

Temida

bogini obyczajów, porządku i sprawiedliwości, córka Uranosa i Gai. Żona Zeusa, któremu urodziła Hory. Atrybut - waga i miecz.

Tyche

bogini losu i szczęścia.

 

...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin