Kenilworth - Scott Walter.pdf - książki - lid7op.pl

Walter Scott

KENILWORTH

CZĘŚĆ I Tajemnica opactwa

ROZDZIAŁ I

Jestem sobie karczmarzem i znam moje prawo.

Z interesu nawykłem charaktery badać;

Goście muszą się trudnić mej roli uprawą,

Rześka młodzież zasiewać i w stogi układać;

Inaczej ani myśleć o plonnym omłocie.

Nowa karczma

Osiemnastego roku panowania królowej Elżbiety wieś Cumnor, o trzy mile odległa od

Oksfordu, chlubiła się wyborną gospodą starej daty, jakich teraz nie bywa, a którą

zarządzał, a raczej rządził niejaki Gosling, człowiek lat przeszło pięćdziesięciu,

zażywny i miłej powierzchowności. W rządach prędki, z gości nie zdzierał ostatniej

skóry, miał dobrą piwnicę a w niej mocne trunki, miał też dowcip na zawołanie i

piękną córkę. Od czasów starego Henryka Baille z Southwark żaden karczmarz nie

mógł zrównać się z Gilesem Gosling co do daru podobania się gościom wszelkiego

stanu, płci i wieku. Zyskał stąd tak wielki rozgłos, że kto był w Cumnor, a nie

wysuszył kufla pod „Czarnym Niedźwiedziem", dowodził tym samym, że mu całkiem

obojętna jest sława wędrowca i że jest podobny do wieśniaka, który będąc w Londynie

nie widział królowej. Mieszkańcy Cumnoru pysznili się swoim karczmarzem, a

karczmarz pysznił się swym domem, trunkami, córką i sobą samym.

Pewnego wieczoru na dziedzińcu gospody, w której ten mąż znamienity najwyższe

sprawował rządy, zatrzymał się podróżny i powierzył parobkowi stajennemu konia,

który, jak się zdawało, przejechał szmat drogi. Przybysz przemówił słów kilka, co dało

powód do następującej rozmowy między czeladzią spod „Czarnego Niedźwiedzia".

— Hej, Johnie Podczaszy! Chodź no tu!

— Zaraz, zaraz, Willu Masztalerzu — odpowiedział zarządzający antałami, w

rozpiętej kurtce, płóciennych spodniach, zielonym fartuchu, stojąc w pół otwartych

drzwiach piwnicy.

— Jest tu jegomość, który chce wiedzieć, czy masz dobre piwo ? — kończył parobek.

— Miałbym ja się z pyszna — rzekł piwniczy — kiedy tylko cztery mile stąd do

Oksfordu; gdyby moje piwo nie udowodniło dobroci swej w głowach studentów, to by

oni mi jego niesmak udowodnili na łbie tą kwartą cynową.

— Czy to nazywasz logiką oksfordzką?—odezwał się podróżny, który zsiadłszy z

konia zmierzał ku drzwiom zajazdu, gdzie uprzejmie i zacnie przyjmował go sam

Giles Gosling.

— Mówicie podobno o logice, panie gościu—rzekł gospodarz—kiedy chcecie, podam

wam najlepszy jej przykład:

Gdy, chłopcze, dasz, koniowi obroku i wody,

Postaw zaraz przed jeźdźcem wino dla ochłody.

— Amen, z duszy i serca na to przystaję, mój miły gospodarzu—odpowiedział

nieznajomy.—Każ dać kwartę wina kanaryjskiego, tylko najlepszego i pomóż mi ją

wypróżnić.

— Musisz być waszeć jeszcze początkującym, kiedy do takiej fraszki wzywasz

pomocy gospodarza; gdyby to był garniec, nie mówię, mógłbyś waść zażądać

sąsiedzkiej pomocy mojej ręki i jeszcze nazwać się dobrym kompanem. Ale kwarta! .

— Nie bójcie się, mój panie, potrafię ja się znaleźć, jak przystoi na człowieka

będącego o cztery mile od Oksfordu; nie przychodzę ja z pól Marsowych, bym miał

się zbłaźnić wśród służebników Minerwy.

Gdy to mówił, gospodarz ze szczerą uprzejmością wprowadził go do niskiej, obszernej

izby, gdzie grupkami siedziało wiele osób. Jedni pili, drudzy grali w karty, inni

zabawiali się gawędą, ci zaś, którym interesy kazały nazajutrz o świcie wyjeżdżać,

kończyli wieczerzę, wołając na pachołków, aby im słali łóżka.

Przybycie nieznajomego ściągnęło nań zwykłą w podobnych okolicznościach,

powszechną i obojętną uwagę przygodnych gości, którzy wyciągnęli następujące

wnioski: przybysz był człowiekiem o powierzchowności nie budzącej odrazy, miał

jednak w twarzy, wymowie i całej postawie coś nieprzyjemnego, co odstręczało od

zawierania z nim bliższej znajomości. Zuchwały z wejrzenia, nie będąc śmiałym ani

otwartym, chciał, jak się zdawało, od razu wzbudzić dla siebie szacunek, jako rzecz

jemu wyłącznie należną, jakby lękając się, że mu go odmówią, jeśli go z miejsca

innym nie narzuci. Miał na sobie płaszcz podróżny, spod którego wyglądał piękny

kaftan lamowany złotym galonem i pas z bawolej skóry, a przy nim pałasz i parę

pistoletów.

— Jak widzę, nieźleś się waszmość zaopatrzył na drogę — rzekł gospodarz, stawiając

zamówione wino na stole i spoglądając na oręż podróżnego.

— Ten oręż nieraz mi bywał pożytecznym w niebezpiecznych czasach, a choć te

przeminęły, nie porzucam go wszakże jak dzisiejsi panowie, co to odprawiają

służących, skoro ich już nie potrzebują.

— To waszmość musisz zapewne powracać z Low Countries — rzekł Giles Gosling

— z kraju pik i muszkietów/1. /1 Low Countries (ang. dosł. niskie drogi) —

Niderlandy.

— Byłem, mój przyjacielu, na górze i na dole, daleko i blisko. Lecz piję do waszeci,

wypij waść do mnie, a jeżeli trunek nie najwyśmienitszy, to trudna rada! Pij taki,

jakiego nawarzyłeś.

— Jak to, nie najwyśmienitszy! — zawołał Gosling wychylając czarę i smakując

ustami z niewymowną rozkoszą. —Ja przynajmniej nie znam nic wyśmienitszego, nie

dostaniesz, takiego wina pod „Trzema Bocianami" w Vintry, a jeżeli znajdzie się

lepsze nawet na wyspach Hijerskich lub Kanaryjskich, to niech nigdy więcej nie tknę

dzbana ani pieniędzy. Ponieście no je przed światło, a zobaczycie drobne pyłki wijące

się w tym złotym likworze jak kurz w jasnym promieniu słonecznym.

O! Wolałbym częstokroć dziesięciu chłopów niż jednego podróżnego. Cóż? Jak waści

smakuje?

— Niezłe, daje się pić przynajmniej, lecz aby mieć wyobrażenie o dobrym winie,

trzeba je pić tam, gdzie się ono rodzi. Wierzcie mi, mój gospodarzu, Hiszpan nie w

ciemię bity, żeby wam przysłał wino wytłoczone z najlepszych jagód. Co wy tu macie

za wielką osobliwość to byłoby wywietrzała lurą w Groyne albo w Porcie Św. Marii.

Trzeba się puścić w świat, mój dobrodzieju, jeżeli chcesz przeniknąć wszystkie

tajemnice beczki i antału!

— Podług mnie trzeba być głupim, żeby włóczyć się po obcych krajach po to tylko,

aby się potem brzydzić tym wszystkim co się we własnym domu znajduje. Ręczę

wam, panie gościu, że niejeden w Anglii zna się na dobrym winie, chociaż siedzi za

piecem i na krok nie wychylił nosa poza ojczystą ziemię.

— To przesądy, to ciasny sposób myślenia, mój gospodarzu — rzekł podróżny. —

Ręczę wam, że po miastach inaczej myślą i mówią. Założyłbym się, że macie między

sobą znajomych, którzy odbyli podróż do Wirginii, a przynajmniej zwiedzili

Niderlandy. Czy macie przyjaciół w obcych stronach, o których radzi byście co

słyszeć?

— Nie, na honor, nie mam żadnego, odkąd ten sowizdrzał Robin Drysandford dostał

kulą w łeb w czasie oblężenia Brillu. Niech diabli porwą rusznicę, co mu życie odjęła,

bo prawdę mówiąc nie mieliśmy dotąd weselszego gościa. Lecz już go nie masz, niech

z Bogiem spoczywa, a oprócz niego nie dałbym funta kłaków za żadnego z moich

znajomych czy to żołnierza, czy wędrowca.

— No, no, dziwne! Jak to? Gdy tylu walecznych ziomków znajduje się za granicą,

jakże być może, ażebyś waszeć, człowiek jak się zdaje dostatni i mający z ludźmi

stosunki, nie miał między nimi ani krewnych, ani przyjaciół?

— Jeżeli idzie jeno o krewnych — odpowiedział Gosling — miałem ja jedną taką

dziką latorośl w rodzinie—siostrzeńca, który nas opuścił ostatniego roku panowania

królowej Marii, lecz tego niecnotę wolałbym stracić na zawsze niż kiedy odzyskać.

— Nie mów tak, zacny gospodarzu, jeżeliś jeszcze nic złego o nim nie słyszał w

ostatnich czasach. Niejeden niesforny źrebiec wyrósł na dzielnego rumaka. Jakże się

nazywa ten wasz siostrzeniec?

— Michał Lamburn — odpowiedział oberżysta spod „Czarnego Niedźwiedzia" — syn

mojej rodzonej siostry... Przykro mi wspomnieć o tym nazwisku i pokrewieństwie.

— Michał Lamburn! — zawołał nieznajomy, jakby usiłując przypomnieć sobie. —

Czy to przypadkiem nie był ten, co tak pięknie popisał się pod Venloo, że hrabia

Maurycy składał mu publiczne dzięki wobec całego wojska? Mówiono wtenczas, że

był Anglikiem i nie bardzo wysokiego urodzenia.

— To już chyba nie mój siostrzeniec—odpowiedział. Gosling — bo ten ci umiał

napsocić, ale odwagi miał tyle co kura.

— Lecz trzeba przyznać, że w polu niejeden nabiera odwagi.

— Nie przeczę, sądzę jednak, że nasz Michałek straciłby ją tam do reszty.

Kenilworth - Scott Walter.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: