postepowanie_adm.doc

(122 KB) Pobierz

WWSHE

WIELKOPOLSKA WYŻSZA SZKOŁA HUMANISTYCZNO – EKONOMICZNA W JAROCINIE

Przedmiot:

Postępowanie administracyjne

Strona 14 z 14

WIELKOPOLSKA WYŻSZA SZKOŁA

HUMANISTYCZNO – EKONOMICZNA

W JAROCINIE

POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE

JAROCIN 2003

Podmioty postępowania administracyjnego:

Strona w postępowaniu Organ administrujący Podmioty na prawach

administracyjnym strony

1) interes prawny

2) zdolność prawna

osoba fizyczna

- nabywa z chwila osoba prawna

urodzenia, traci - obowiązuje

z chwilą śmierci z chwilą

zarejestrowania

3) zdolność do

czynności prawnych

Kompetencja Kompetencja

Ogólna Szczególna

(ministrowie,

wojewoda)

właściwość wyłączenie

właściwość właściwość organ administracyjny

ustawowa delegacyjna członek organu

kolegialnego

pracownik organizacji

administracji publicznej

(24 KPA)

1. miejscowa (art. 21 KPA)

2. rzeczowa (art. 20 KPA)

3. instancyjna

Zdolność do czynności prawnych

pełna ograniczona nie posiada zdolności

do czynności prawnych

Postępowanie administracyjne jest dziedziną prawa regulującą tryb działania organów administracji publicznej.

W sprawach dotyczących praw i obowiązków nie podporządkowanych im służbowo konkretnych podmiotów.

Rozstrzyganie przez organy administracji publicznej o prawach i obowiązkach innych konkretnych podmiotów odbywa się w formie aktu administracyjnego która jest oparta na przepisach prawa administracyjnego, władcze, jednostronne oświadczenie woli organu administracji publicznej określające sytuacje prawną konkretnie wskazanego adresata w indywidualnie oznaczonej sprawie.

Inaczej można stwierdzić że postępowanie administracyjne jest to uregulowany przez prawo procesowe ciąg czynności procesowych, podejmowanych przez organy administrujące oraz inne podmioty postępowania w celu rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej w formie decyzji jak i ciąg czynności procesowych podjętych w celu weryfikacji decyzji.

Funkcjonowanie postępowania administracyjnego jest również wyrazem istoty państwa prawnego, dążącego do maksymalnej ochrony obywateli i jednostek organizacyjnych przed nielegalnym, krzywdzącymi działaniami organów administracji publicznej.

Przepisy kodeksu normuje postępowanie administracyjne ogólne, tj. postępowanie mające powszechnie zastosowanie w sprawach administracyjnych, indywidualnych, rozstrzyganych decyzjami administracyjnymi z wyjątkiem tych spraw co do których przepisy prawne, odrębnie regulują postępowanie administracyjne.

Zdolność prawna organów administrujących to zespół przesłanek decydujących o zdolności do podejmowania czynności procesowych w postępowaniu administracyjnym.

Zdolność prawną organów wyznaczają przepisy prawa procesowego.

Kompetencja ogólna to zdolność prawna organów administrujących do załatwienia spraw administracyjnych w danym układzie postępowania administracyjnego.

Organy administrujące które posiadają zdolność prawną do załatwienia sprawy administracyjnej w danym układzie postępowania to organy wymienione w art. 1 pkt. 1-2 KPA, tj. są to organy administracji publicznej.

Przez organy w znaczeniu ustrojowym należy rozumieć organy administracji publicznej określone w art. 5 § 2 p. 4-6.

Przez organy w znaczeniu funkcjonalnym należy rozumieć organy zdefiniowane w art. 1 p. 2 oraz w art. 5 § 2 p. 5 KPA.

Kompetencja szczególna – to zdolność prawna organów administrujących do załatwienia konkretnej sprawy administracyjnej w określonym układzie postępowania.

Kompetencje szczególną wyznaczają dwie instytucje:

1. właściwość

2. wyłączenie ze sprawy

Właściwość organów administrujących:

1. Właściwość ustawowa

a) właściwość miejscowa – jest to zdolność organu do rozpoznania i załatwienia sprawy w danej

kategorii na obszarze określonej jednostki podziału terytorialnego kraju. Właściwość

miejscowa regulowana jest w art. 21 KPA

b) właściwość rzeczowa - tę właściwość określają przepisy prawne regulujące kompetencje

które są zawarte w ustawach o charakterze materialno-prawnym

c) właściwość instancyjna – jest to zdolność prawna organu administrującego do

przeprowadzenia weryfikacji decyzji na drodze administracyjnej.

2.Właściwość delegacyjna – dopuszcza możliwość przekazania do rozpoznania i rozstrzygnięcia dane sprawy albo czynności procesowej w określonej sprawie będące przedmiotem postępowania jednemu organowi przez drugi organ.

Atrybuty strony:

1. Interes prawny – oznacza to samo co ustalić przepis prawa materialnego powszechnie obowiązującego na którego podstawie można skutecznie żądać czynności organu z zamiarem zaspokojenia jakiejś właściwej potrzeby albo żądać zaniechania lub ograniczenia czynności organu sprzecznych z potrzebami danego podmiotu – strony postępowania. Interes prawny powinien być konkretny, indywidualny.

Interes faktyczny jest to sytuacja w której dany podmiot jest wprawdzie bezpośrednio zainteresowany rozstrzygnięciem sprawy administracyjnej, nie może jednak tego zainteresowania poprzeć przepisami prawa, mającego stanowić podstawę skierowanego żądania w zakresie podjęcia stosownych czynności przez organ administracji.

2. Zdolność do czynności prawnych – jest to prawna możliwość podejmowania czynności

prawnych:

a) pełną zdolność do czynności prawnych osoby fizyczne posiadają jeżeli ukończyły 18 rok życia oraz nie zostały orzeczeniem sądowym ubezwłasnowolnione lub ograniczone w tej zdolności. Osoby prawne zawsze posiadają pełną zdolność do czynności prawnych.

b) ograniczona zdolność do czynności prawnych posiadają osoby fizyczne pomiędzy 13 a 18 rokiem życia i osoby dorosłe częściowo ubezwłasnowolnione.

c) osoby pozbawione zdolności do czynności prawnych to te które nie ukończyły 13 roku życia oraz osoby które na mocy orzeczenia sądowego zostały całkowicie ubezwłasnowolnione.

3. Zdolność prawna - jest to prawna możliwość do bycia podmiotem prawa i obowiązków.

Osoby prawne nabywają zdolność prawną z chwilą wpisu do rejestru, tracą ją z chwilą wykreślenia z rejestru. Osoby fizyczne nabywają zdolność prawną z chwilą urodzenia a tracą z chwilą śmierci.

Pełnomocnicy, pełnomocnictwo procesowe (art. 32,33 KPA).

Pełnomocnikiem może być każdy kto ma pełną zdolność do czynności prawnych.

Ustanowienie pełnomocnika:

a) na piśmie

b) ustnie do protokołu

c) domniemanie pełnomocnictwa

- w sprawach mniejszej wagi, jeśli pełnomocnikiem jest członek najbliższej rodziny lub domownik strony.

Podmioty na prawach stron:

Podmioty te działają niezależnie od strony, obok niej, przysługuje im takie same prawa procesowe jak stronie, nie posiadają praw materialno-prawnych:

- prokurator (art. 182-189),

- organizacja społeczna (art. 31)

- Rzecznik Praw Obywatelskich – celem jego działania jest ochrona praw i wolności obywatela, podejmuje czynności w postępowaniu administracyjnym na podstawie przepisów dotyczących prokuratora.

CZYNNOŚĆ PROCESOWA MERYTORYCZNA.

Wszczęcie postępowania – art. 61 KPA.

Pismo odwoławcze powinno zawierać:

- adres strony

- oznaczenie strony

- żądania

- data i podpis

Tryb postępowania administracyjnego.

Organ administracyjny wszczyna postępowanie na wniosek lub z urzędu.

Przepis prawa materialnego powinien wskazać podmiot inicjujący postępowanie.

Gdy przepis prawa materialnego nie normuje bezpośrednio inicjatywy wszczęcie postępowania w danej kategorii spraw administracyjnych należy przyjąć że jeżeli przedmiotem postępowania administracyjnego jest określenie ciążących na jednostce obowiązków ograniczenie lub cofnięcie uprawnień wszczęcie postępowania następuje z urzędu.

Jeżeli chodzi zaś o ustalenie sytuacji prawnej jednostki w zakresie jej uprawnień zgodnie z zasadą że jednostka rozporządza swoim prawem, wszczęcie postępowania następuje na jej wniosek.

Wyjątek od zasady rozporządzalności stanowi art. 61 § 2 (oświadczenie woli strony powinno nastąpić w formie pisemnej) jednak przepis ten powinien być interpretowany w związku z przepisami prawa materialnego które nie tylko wyznaczają rodzaj spraw załatwianych w formie decyzji administracyjnej ale normują inicjatywę co do powstania danej treści stosunku materialno – prawnego .

Przepisy prawa materialnego stanowią zatem o tym czy postępowanie administracyjne może być wszczęte z urzędu czy na wniosek.

Wszczęcie postępowania na wniosek następuje w dacie doręczenia podania organowi (wpływu do kancelarii właściwego organu ).

KPA nie przewiduje wszczęcia postępowania administracyjnego za pomocą postanowienia.

WYJĄTKI:

1) Art. 31 § 2 KPA

2) Art. 149 KPA

W związku z tym datą wszczęcia postępowania administracyjnego z urzędu będzie data dokonania pierwszej czynności wobec strony i będzie nią zawiadomienie o wszczęciu postępowania. Natomiast gdy przepisy prawa przewidują formę wszczęcia postępowania wówczas datą wszczęcia postępowania będzie data doręczenia stronie postanowienia o wszczęciu postępowania.

Współuczestnictwo formalne w postępowaniu administracyjnym.

Wielość stron a współuczestnictwo formalne.

W postępowaniu administracyjnym może brać udział wiele stron ale poprzez to postępowanie nie staje się kontradyktoryjne (sporne). Strony pozostają wyłącznie w więzach prawnych z organem administrującym i to zarówno wtedy gdy strony reprezentują analogicznie interesy jak i przeciwne, tak więc z wielością stron będziemy mieli do czynienia wówczas gdy w postępowaniu administracyjnym rozstrzygana jest sprawa administracyjna, tożsama pod względem przedmiotowym której rozstrzygnięcie ukształtuje sytuację wielu podmiotów mogących mieć interes zgodny bądź sprzeczny.

Wielość stron ma swoje konsekwencje np. w kwestii wniesienia środków zaskarżenia (wniesienie odwołania).

Wniesienie takiego środka powoduje zaskarżenie decyzji w jej całokształcie a zatem obejmuje nie tylko zaskarżenie decyzji w części dotyczącej wnoszącego odwołanie ale także i pozostałych stron.

W razie wielości stron w jednej sprawie art. 62 KPA nie ma zastosowania, reguluje on bowiem połączenie do rozpoznania w jednym postępowaniu kilku odrębnych spraw administracyjnych i jest to zagadnienie oddzielne od wielości stron, bowiem tu mamy do czynienia z wielością spraw administracyjnych, połączonych formalnie (procesowo) w jednym postępowaniu.

Współuczestnictwo formalne jest to połączenie kilku oddzielnych spraw administracyjnych które łączy tylko tożsamość zewnętrzna czyli że są to pod względem materialno – prawnym sprawy administracyjne jednego rodzaju.

Zastosowanie art. 62 KPA może zaistnieć tylko po spełnieniu łącznym trzech przesłanek:

- zaistnienie identycznego stanu faktycznego

- zaistnienie identycznej podstawy prawnej

- właściwości jednego organu administrującego

Przykład współuczestnictwa formalnego w postępowaniu administracyjnym .

Połączenie spraw wywłaszczenia na cele budowy konkretnej drogi kilku odrębnych nieruchomości stanowiących własność odrębnych osób.

Każda z tych spraw jest odrębną sprawą administracyjną. Rozstrzygnięcie w sprawie nie wpływa na sytuację prawną innego właściciela w jego sprawie połączonej do prowadzenia z pierwszą , wydaje się odrębne decyzje co do każdej sprawy a co za tym idzie zaskarżenie jednej decyzji nie powoduje uruchomienia trybu weryfikacji innych decyzji.

Uchylenie decyzji zaskarżonej może jednak spowodować że osiągnięcie celu wywłaszczenia nie będzie możliwe i tym samym wywłaszczenie pozostałych nieruchomości staje się zbędne.

Czynności procesowe techniczne.

Są to :

- doręczenia (art. 39 – 49 KPA)

- wezwania (art. 50 – 56 KPA)

- protokoły i adnotacje (67 – 72 KPA)

- udostępnienie akt sprawy ( 73 – 74 KPA)

Protokół sporządza się z czynności mających istotne znaczenie dla sprawy.

Adnotacje sporządza się dla czynności dwu rodzajów:

- mających znaczenie dla sprawy (odnoszących się do załatwienia sprawy)

- mających znaczenie dla toku postępowania odnoszących się do kwestii procesowych.

Adnotacja nie może zastąpić protokołu ponieważ nie ma takiej samej mocy dowodowej.

Dwa elementy różniące adnotację od protokołu:

1) sporządza się adnotację dla czynności które nie muszą być potraktowane jako istotne dla rozstrzygnięcia

2) wiarygodność i moc dowodową adnotacji zapewnia podpis pracownika. Szczególny rodzaj adnotacji to ten który utrwala dokonania ustnie czynności związanych z załatwieniem sprawy. Adnotacja taka musi być podpisana przez stronę.

DORĘCZENIE