Czynności nauczyciela

Czynności uczniów

Uwagi

1

2

3

I. Czynności organizacyjno – porządkowe.

·       sprawdzenie listy obecności

·       zapisanie tematu lekcji do dziennika

II.        Rekapitulacja wtórna:

·          

Odpowiadają wyznaczeni uczniowie

III.      Realizacja nowych treści:

Temat: Drugi Rzym – Bizancjum

1. Dzieje polityczne Bizancjum

·         Za panowania jakiego cesarza Bizancjum było u szczytu potęgi?

·         Jakie ziemie podbił cesarz Justynian Wielki?

·         Jaką władzę miał cesarz Justynian Wielki w Cesarstwie Bizantyńskim?

·         Jakie ludy zaczęły zabierać ziemie Bizancjum?

·         Kiedy nastąpił upadek Bizancjum?

·         Kto zdobył Konstantynopol?

2. Rozwój Bizancjum

·         Gdzie znajdował się Bizancjum?

·         Z czego wynikało dobre położenie geograficzne Konstantynopola?

·         Jak zbudowany był Konstantynopol?

·         Jakie budowle wznoszono w Konstantynopolu?

·         Ile liczył Konstantynopol?

·         Jak wyglądała architektura Konstantynopola?

·         Jakie dziedziny nauki rozwijano w Bizancjum?

3. Schizma wschodnia

·         Jak było podzielone chrześcijaństwo i z czego ten podział wynikał?

·         Jakie były przyczyny podziału chrześcijaństwa?

·         Jakie była bezpośrednia przyczyna podziały chrześcijaństwa?

·         Kiedy nastąpiła schizma?

·         Jakie były skutki schizmy?

4. Różnice między kościołem prawosławnym a katolickim

·         Jakie były różnice pomiędzy kościołem prawosławnym a katolickim?

Uczniowie zapisują temat do zeszytu.

Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia I..., Poznań 2002, s. 126. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela.

Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu:

1. Dzieje polityczne Bizancjum

a) panowanie Justyniana Wielkiego (VI w.)

·         podbój przez Bizancjum Italii, północno-zachodnią Afrykę, południową Hiszpanię i Sycylię

·         cesarz Justynian – wódz, prawodawca, namiestnik boży, który był równy apostołom

b) stopniowy upadek Bizancjum

·         Cesarstwo Bizantyńskie traciło wciągu VII-XV w. terytorium na rzecz Longobardów, Arabów, Słowian i Turków

·         upadek Bizancjum w 1453 r. – zdobycie Konstantynopola przez Turków

Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia I..., Poznań 2002, s. 127-128. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela.

Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu:

2. Rozwój Bizancjum

a) rozwój rzemiosła i handlu w Konstantynopolu

·         Konstantynopol znajdował się nad cieśniną Bosfor łączącą Morze Czarne z Morzem Śródziemnym, na styku Europy i Azji

·         dogodne położenie geograficzne Konstantynopola, gdzie przebiegał szlak handlowy łączący Azję z Europą

·         Konstantynopol liczył 1 mln mieszkańców

b) architektura bizantyńska

·         Konstantynopol otoczony z trzech stron morzem, a z czwartej obwarowane murami było trudne do zdobycia

·         miasto zbudowane na wzór rzymski – forum, akwedukty, hipodrom, budowle publiczne, pałace i liczne kościoły np. Hagia Sophia

·         połączenie stylów greckiego oraz wschodniego

·         bogate w dekoracje, kolorystykę, kopuły, arkady i łuki

·         wnętrza zdobione freskami, mozaikami i ikonami

c) rozwój nauki – kontynuacja tradycji rzymskich i greckich

·         kodyfikacja praw

·         rozwój przyrodoznawstwa i astronomii

Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia I..., Poznań 2002, s. 128-129. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela.

Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu:

3. Schizma (rozłam) wschodnia – 1054 r.

a) przyczyny schizmy – różnice kulturalne i spory dogmatyczne

·         na terenach wschodnich obrzędy odprawiano w języku greckim lub w językach ludów przyjmujących chrzest za pośrednictwem Konstantynopola

·         w zachodniej Europie językiem obrzędowym w Kościele był język łaciński

·         spór o pochodzenie Ducha Świętego

·         rywalizacja dostojników kościelnych – patriarchy Konstantynopola i biskupa Rzymu (papieża)

b) bezpośrednia przyczyny schizmy

·         zamknięcie przez patriarchę bizantyńskiego kościołów w  Konstantynopolu

c) początek schizmy – 1054 r.

·         papież nakładę klątwę na patriarchę w odpowiedzi patriarcha postępuje nakłada klątwę na papieża

d) skutki schizmy

·         nastąpił formalny podział Kościoła na wyznanie prawosławne (wschodnie) i rzymskokatolickie (zachodnie, łacińskie)

Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia I..., Poznań 2002, s. 129. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela.

4. Różnice między kościołem prawosławnym a katolickim

·         zarówno kościół prawosławny jak i katolicki uważa, że źródłem wiary jest Biblia i tradycja, czyli orzeczenia pierwszych 7 soborów oraz pisma ojców Kościoła

·         według prawosławnych dogmatów Duch Święty pochodzi od Ojca natomiast katolicy uważają, że od Ojca i Syna

·         prawosławni nie uznają Niepokalanego Poczęcia i Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny

·         prawosławni nie uznają zwierzchnictwa papieża, którego uważają jedynie za biskupa Rzymu

·         prawosławni nie uznają dogmatu o nieomylności papieża

·         prawosławni uznają – tak jak katolicy – 7 sakramentów

·         komunia w wyznaniu prawosławnym udzielona jest pod dwiema postaciami – chleba i wina, w katolicyzmie tylko w jednej postaci – chleba

·         w wyznaniu prawosławnym dużą rolę odgrywa kult (obrazów) ikon, relikwii, świętych i Matki boskiej, zakazane jest natomiast oddawanie czci rzeźbom, a także udzielanie odpustów

·         odrębna organiza...