Temat: Ustawa o Księgach Wieczystych
11 maja 2000r-dokonano zmian w tej ustawie. Dziennik Ustaw 124 z 2001r. pozycja 1361
KW są podstawowym źródłem informacji o stanie prawnym nieruchomości. Uchwalona w 1982r. ustawa jest podstawowym aktem prawnym, który zawiera naczelne zasady polskiego systemu KW
KW prowadzone są od 1993r. wyłącznie w sądach rejonowych przez wydziały KW.
Księgi Wieczyste są to urzędowe rejestry prowadzone w sądach rejonowych, zawierające wyciąg danych ustalających stan prawny dla:
1).określonej nieruchomości gruntowej, budynkowej, lokalowej, dla gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste oraz dla budynku wybudowanego przez użytkownika wieczystego na tym terenie, który stanowi odrębną jego własność.
2)/własnościowego, spółdzielczego prawa do lokalu mieszkaniowego
3).społecznego prawa do lokalu użytkowego z rzeczywistym stanem prawa.
4).prawa do domku jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej.
KW jest przypisana do nieruchomości a nie do jej właściciela. Mieszkanie, dom, działka mogą przechodzić z rąk do rąk a nr dokumentu i wszystko co zostało tam zapisane pozostają takie same.
Celem KW jest ujawnienie stanu prawnego nieruchomości i ewidencja praw rzeczowych na nieruchomości. Dzięki temu może istnieć bezpieczny obrót nieruchomościami i zabezpieczenie kredytu hipotecznego.
KW zakłada się dla bezpieczeństwa potwierdza ona czy ten kto podaje się za właściciela nieruchomości jest nim rzeczywiście albo czy dom nie jest obciążony hipoteką. W KW zawarta jest pełna, rzeczywista rejestracja stanu prawnego nieruchomości o gwarantowanej przez państwo wiarygodności. Dla każdej KW prowadzi się akta KW.
Akta zakłada się z chwilą wpływu do sądu wniosku o założenie KW dla nieruchomości
Akta prowadzi się w twardych teczkach do których składa się w porządku chronologicznym wszelkie dokumenty i pisma dot. Nieruchomości, które stanowią podstawę do wpisu w KW. W aktach przechowuje się również KW.
KW nie można niszczyć. Jeżeli nieruchomość została przeniesiona do innej KW wówczas dotychczasową księgę zamyka się i wraz z dokumentami przechowuje w archiwum sądu.
System KW charakteryzuje się regułami (zasadami) które gwarantują bezpieczeństwo obrotu nieruchomościami.
-Powszechność – każda nieruchomość ma obowiązek posiadania KW
-Jawność Ksiąg Wieczystych - tzn. ich treść jest jawna i dla każdego dostępna w obecności pracownika wyznaczonego przez prezesa sadu. KW nie mogą być wydawane poza budynek sądu i od tej zasady nie ma wyjątku.
Akta KW może przeglądać osoba mająca szczególny interes prawny i notariusz. Pod pojęciem szczególnego interesu prawnego rozumie się zainteresowanie w sprawie. Dostęp do akt KW ma zawsze notariusz jako osoba zaufania publicznego oraz np. wierzyciel właściciela nieruchomości, bank w którym właściciel stara się o kredyt. Akta KW mogą być wydawane poza obręb sądu jako dowód w sprawie. Nie ma ograniczeń w wydawaniu opisów KW i odpisów dokumentów znajdujących się w aktach
-Domniemanie wiarygodności Ksiąg Wieczystych – wszelkie prawa ujawnione w KW uznaje się za zgodne ze stanem faktycznym, natomiast prawo ujawnione ale wykreślone oznacza, że nie istnieje. Domniemanie jest wzruszalne i może być obalone w procesie o uzgodnienie stanu prawnego ujawnionego w KW. Roszczenie o usunięcie niezgodności powinno być ujawnione w KW przez ostrzeżenie w łamie 1 pt. wzmianka o wniosku
Wzmianka jest to krótka informacja że do sądu wpłynął wniosek lecz nie został jeszcze rozpatrzony, dot. Nieruchomości.
Treść wzmianki wpisuje się w odpowiednim miejscu KW tzn. w łamie 1 działu, którego dot. Wpis i wykreśla natychmiast po dokonaniu wpisu. Wzmianka nie jest wpisem, ale stanowi inf. Ostrzegającą o złożeniu nie zatwierdzonego jeszcze wniosku o wpis po którym może zmienić się treść KW.
-Rękojmia wiary publicznej polega na tym, że stan prawny ujawniony w KW ma przewagę nad stanem prawnym rzeczywistym, w związku z czym osoba nieuprawniona lecz wpisana w KW jako uprawniona (właściciel) może skutecznie przenieść prawo własności na nabywcę. Warunkiem rękojmi jest nabycie nieruchomości przez czynność prawną odpłatną. Rękojmia ma za zadanie chronić kupującego przed skutkami działań sprzecznych z prawem, których dopuścił się sprzedający. Rękojmia rozstrzyga na korzyść nabywcy czyli działa wyłącznie w jego interesie. Rękojmia wiary publicznej Ksiąg Wieczystych nie chroni rozporządzeń nieodpłatnych, albo dokonywanych na rzecz nabywcy działającego w złej wierze tzn. wiedział że osoba od której nabywa nieruchomość nie jest uprawniona. Rękojmia wiary publicznej KW nie chroni rozporządzeń nieodpłatnych (darowizna) albo dokonanych na rzecz nabywcy działającego w złej wierze. Rękojmie wyłącza wzmianka o wniosek o rewizji, o niezgodności stanu prawnego wpisanego do KW ze stanem prawnym rzeczywistym.
Rękojmia wiary publicznej Ksiąg Wieczystych nie działa przeciwko:
-prawom obciążającym nieruchomość z mocy ustawy tzn. na podstawie przepisów szczegółowych, np.
a) prawo bankowe – kredyty bankowe
b) koordynacja podatkowa – hipoteka przymusowa
-prawu dożywocia
– nie musi być ujawnione w KW (jest prawnie chronione)
-służebności – np. droga konieczna.
Księgi Wieczyste zakłada się i prowadzi dla każdej nieruchomości bez względu na osoby właściciela. Księgi Wieczyste zakłada się także dla użytkowania wieczystego. Jeżeli nieruchomość składa się z kilku działek i jedną z nich oddaje się w użytkowanie wieczyste to dla niej zakłada się Księgę Wieczystą.
Księga Wieczysta składa się z 4 działów:
I.Dział ten składa się z dwóch części:
a).w 1 części wpisuje się „oznaczenie nieruchomości”
-położenie
-(miejscowość, gmina, ulica)
- mapa i opis
– wpisuje się numer karty akt KW pod którym znajduje się wyrys z mapy ewidencyjnej, numery działek, informacje o budynkach,
- sposób użytkowania tej nieruchomości
- powierzchnię z dokł. Do +-1cm2
b).w części 2 „spis praw związanych z własnością” ujawnia się wszystkie prawa rzeczowe przysługujące każdemu właścicielowi tej nieruchomościobciążających inną nieruchomość tzw. nieruchomość służebną. Wpisy w tej części powinny odpowiadać wpisom w dziale trzecim KW
Dział II: obejmuje wpisy (nazwiska) z tytułu własności lub użytkowania wieczystego(np.Skarb Państwa, gmina, osoby prawne, fizyczne, spółki)
Dział III: przeznaczony jest na wpisy obciążające nieruchomość lub użytkowanie wieczyste a
więc: ograniczone prawa rzeczowe(dożywocia, służebności, pierwokupu, wykupu) z wyjątkiem hipoteki, prawa osobiste i roszczenia
Dział IV: przeznaczony jest na wpis hipoteki, cyframi arabskimi wpisuje się kwotę hipoteki, każde prawo które przestało istnieć podkreśla się czerwoną linią
Każdy z tych działów dzieli się na rubryki tzw. „łamy”
Dokumenty potrzebne do wpisu w Księgach Wieczystych:
akt notarialny – inne niedopuszczalne, forma aktu notarialnego obowiązuje wszystkie umowy sprzedaży, darowizn (wszelkie zmiany właścicieli)
decyzje administracyjne – np. decyzje o wywłaszczeniu albo też o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości na rzecz skarbu państwa
orzeczenie sądu np. o ustanowieniu drogi koniecznej o rozgraniczeniu nieruchomości, postanowienie o stwierdzenia nabycia spadku,
inne dokumenty: zaświadczenie wydawane przez władze, urzędy: sprzedaż nieruchomości na drodze bez przetargowej,
HIPOTEKA – to ograniczone prawo rzeczowe ustanowione na nieruchomości pozwalające wierzycielowi ściągać należności nią zabezpieczone bez względu na to czyją własnością jest nieruchomość. (kwota i pieniądz określone)
Do powstania H niezbędny jest wpis w KW jeśli nieruchomość nie ma KW hipoteka powstaje z chwilą złożenia wniosku do zbioru dokumentów tego przepisu nie wpisuje się do hipoteki powstającej z mocy prawa (prawo bankowe, ordynacja podatkowa). Celem H jest zabezpieczenie oznaczonej wierzytelności pieniężnej tzn. konkretnej(?) i wynikającej z określonego stanowiska(?) prawnego.
Przedmiotem hipoteki może być każda nieruchomość:
-gruntowa
-lokalowa
-budynkowa
-użytkowanie wieczyste
-ograniczenie prawa rzeczowego np. własnościowe, spółdzielcze prawo do lokalu, mieszkania lub użytkowania do domu jednorodzinnego
W przypadku użytkowania wieczystego H obciąża również budynki i urządzenia na użytkowanym terenie stanowiące własność użytkownika wieczystego
Hipoteka może obciążać całą nieruchomość lub jej część ułamkową jeżeli stanowi udział współwłaściciela.
Służebność hipoteki polega na tym, że
-każdy właściciel hipoteki staje się dłużnikiem hipotecznym
-hipoteka zapewnia wierzycielowi hipotecznemu przywilej polegający na możliwości zaspokojenia się z nieruchomości w pierwszej kolejności tzn. przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości
-ta hipoteka która została wpisana wcześniej ma pierwszeństwo przed wszystkimi innymi (decyduje dzień , godz)
Istnieją hipoteki, które mają pierwszeństwo przed wszystkimi innymi. Dotyczy to hipoteki uprzywilejowanej na nieruchomości której właściciel pobrał kredyt z banku. Kredyty bankowe mają pierwszeństwo przed hipoteką przymusową.
Wygaśnięcie hipoteki następuje:
1).W momencie wygaśnięcia wierzytelności, którą zabezpieczała na skutek:
-zapłaty, zwolnienia z długu,
Spełnienia za zgodą wierzyciela innego świadczenia,
w momencie wygaśnięcia użytkowania wieczystego obciążonego hipoteką,
Poprzez zrzeczenie się hipoteki,
Jeżeli wierzyciel hipoteczny nabędzie nieruchomość obciążoną,
Nie przywrócenie w ciągu 10 lat wpisu wykreślonej bezpodstawnie hipoteki.
Rodzaje hipotek:
1.H umowna (zwykła) do jej powstania wymagane jest wystąpienie 3 czynników:
- zawarcie umowy o ustanowienie H
a) oświadczenie właściciela nieruchomości (dłużnika) potwierdzone przez notariusza
(forma aktu notarialnego)
b) ugoda zawarta przed sądem na mocy której utworzona została H
c) wyrok sadowy
d) dokument potwierdzający udzielenie kredytu bankowego
- złożenie wniosku o wpis do KW
- dokonanie wpisu do KW
H umowną ustanawia się na wypadek niespełnienia świadczenia w przyszłości
2.H przymusowa – powstaje bez względu na wolę właściciela nieruchomości. Ordynacja podatkowa wprowadziła H przymusową dla zabezpieczenia wierzytelności wynikających z zobowiązań podatkowych np. spadków i darowizn od nieruchomości, podatek rolny i leśny, składki ZUS. Jest H uprzywilejowaną, przysługuje jej pierwszeństwo przed innymi H oprócz H zabezpieczającej kredyt bankowy
3.H kaucyjna (umowna lub przymusowa) –
- zabezpiecza wierzytelności o nie ustalonej wysokości istniejące lub mogące powstać w przyszłości
- ustala się ją w max wysokości np. wierzytelności z tytułu alimentów, spłat spadkowych, odszkodowań o nieustalonej jasno wysokości
4. H Łączna – polega na tym, że jedna wierzytelność jest zabezpieczona na kilku nieruchomościach,
każda z nich gwarantuje zapłatę wierzytelności, wierzyciel ma swobodę wyboru nieruchomości z której będzie dochodził zapłaty.
Spółka - prawna forma współdziałania gosp. wspólników, którzy przez umowę zobowiązują się do osiągnięcia wspólnego celu gosp.
Podział spółek:
a) osobowa
- cywilna
- jawna
- komandytowa
- komandytowo-akcyjna
-partnerska
Cechy charakterystyczne S osobowych
1)trwałość składu osobowego wspólników
2)Prawo i obowiązek współdziałania wszystkich wspólników dla osiągnięcia wspólnego celu
3) prawo każdego wspólnika do bezpośredniego prowadzenia i kontroli spraw spółki
4) równe prawa i obowiązki każdego wspólnika
5) brak osobowości prawnej
6) wspólny charakter majątku S (współwłasność łączna)
7) osobista i solidarna odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki
b).Kapitałowa
- Zoo
-SA.
Cechy:
1)skład osobowy S jest zmienny
2) wspólnicy nie mają obowiązku współdziałania dla osiągnięcia wspólnego celu
3) wspólnicy nie prowadzą bezpośrednio spraw spółki
4) kapitał S jest zmienny lecz nie może być niższy od kapitału minimalnego
5) S ma osobowość prawną
6) odrębny od majątku spółki, majątek S
7) za zobowiązania spółki odpowiada jej majątek
S jawna – jest S osobową, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą a nie inną spółką handlową
1) wspólnik odpowiada za zobowiązania S bez ograniczeń całym swoim majatkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze S
2) Umowa tej S jest pisemna pod rygorem nieważności
3) umowa tej S jest zgłaszana KRS z chwilą zgłoszenia S powstaje jednakże nie posiada osobowości prawnej
4)Minimalne postanowienia umowy S jawnej
- firma i siedziba spółki (firma jest to nazwa pod którą S prowadzi działalność)
-wkłady (to co wspólnicywnosządo S)
a) rzeczowa postać, tzw. aporty)
b) postać nierzeczowa (np. środki pieniężne)
- przedmiot działania, cel
- czas trwania S
Każdy wspólnik ma prawo reprezentować S oraz ją prowadzić. Osoba przystępująca do S jawnej odpowiada za zobowiązania S powstałe przed dniem jej przystąpienia
Nie można powierzyć prowadzenia spraw spółki osobie trzeciej z wyłączeniem wspólników.
Jeżeli w umowie S nie określono warunków to wkłady są równe.
Wypłata zysku następuje z końcem roku obrotowego
Warunek:
- nie może bez zgody zajmować się interesami wspólników
- nie powinien prowadzić działalności sprzecznej z interesami S
Rozwiązanie S jawnej
1.na podstawie umowy S
2.jednomyślna uchwała wspólników
3.upadłość S
4.wypowiedzenie umowy S
5.orzeczenie sądu.
Z chwilą wykreślenia S z KRS spółka przestaje działać
S komandytowa - S osobowa w której wobec wierzycieli za zobowiązania S co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczeń tzw. komplementariusz a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika tzw. komandytariusza jest ograniczona
Umowa tej S jest sporządzona w formie notarialnej w tej umowie podaje się sumę komandytową tj. kwotę pieniężną do której komandytariusze. Ta kwota jest wpisywana do KRS-u i z chwilą wpisu powstaje, jednakże nie posiada osobowości prawnej
S reprezentują komplementariusze, komandytariusze występują jako pełnomocnicy – prokumanci.
Spółka komandytowo-akcyjna jest S osobową, której wobec wierzytelności za zobowiązania S co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczeń wpłatami(?) tzw. komplementariusz, a co najmniej jeden jest akcjonariuszem
Minimalny kapitał zakładany tej spółki wynosi 50000zł.
Temat: Stosowanie i wykładnia podstawowych przepisów prawa z zakresu GiK
Ustawy są ogłaszana w dzienniku ustaw, każdy dziennik ustaw jest opatrzony numerem. Numeracja dzienników ustaw jest chronologiczna dla każdego roku, ostatni numer DU jest opatrzony gwiazdką
Poprawny zapis ustawy
Przykład:
Z dnia 27 sierpnia 2003r. o kontroli granicznej (Dz. U. 2003, Nr 165,poz. 1590)
Wyróżniamy
1.tekst pierwotny
2.aktualizacja aktu normatywnego (zmiana)
3.tekst ujednolicony dokonany przez nie ustawodawcę
Daty aktów normatywnych
a). data uchwalenia aktu prawnego U
b). data ogłoszenia w Dz.U.
c). data wejścia w życie
w sprawach geodezji i gospodarki gruntami najważniejszymi wykładniami są : wykładnia legalna dokonana przez trybunał konstytucyjny i wykładnia sądowa
Temat: Podmioty prawa
Grupy podmiotów prawa
1.osoby fizyczne – każdy czł.
-zdolność prawna – zdolność do występowania w charakterze podmiotu w stosunkach cywilnoprawnych
Nikt nie może pozbawić czł. Zdolności prawnej
Zdolność do czynności prawnych – zdolność do nabywania praw zaciągania zobowiązań poprzez własne oświadczenie woli (czynności prawnej)
- pełna – z chwilą uzyskania 18 lat
-ograniczona – od 13-18 lat –osoby częściowo ubezwłasnowolnione
2) Osoby prawne
- ustrój osób prawnych
a) osobą prawną jest jednostka organizacyjna, której prawo przyznaje zdolność prawną tzn. że jest podmiotem praw i obowiązków w sferze prawa cywilnego
b) nabywa je albo zbywa we własnym imieniu
c) wyróżniają ją także zdolności do czynności prawnych, tj. zdolność dokonywania czynności prawnych we własnym imieniu
d) nabywanie osobowości prawnej
- kodeks cywilny Skarbu Państwa w osobowość prawną
-ponadto osobami prawnymi są te jednostki org. Którym przepisy szczególnie przyznają osobowość prawna
- cechy osoby prawnej:
a) cel
b) element ludzki
c) struktura org.
d) majątek
e) przepis prawa, który przyznaje osobowość prawną
Rodzaje osób prawnych
- państwowe – oprócz SP do tej grupy zaliczamy np. banki państwowe, szkoły wyższe, PAN, przedsiębiorstwa państwowe
- samorządowe – gminy, powiaty, województwa
- inne- np. spółki kapitałowe, spółdzielcze
Rejestry osób prawnych
instytucja rejestrów jest uregulowana w przepisach szczegółowych, które określają rodzaje rejestrów, organizację sposób ich prowadzenia
w rejestrach zamieszczane są także inf jak
- nazwa
- siedziba
-organy powołane do reprezentacji (pełnomocnicy)
- ponadto także inf jak cel, kapitał, data zarejestrowania
Wpisy do rejestru
Osoby prawne nabyły osobowość z chwilą wpisu do KRS za wyjątkiem tych osób, które powstają z chwilą wydania ustawy np. AR, gminy, powiaty, samorządy województwa
Jednostki org nie posiadające osobowości prawnej
a). ustrój jednostek
- zasadniczo wyodrębnia się dwa rodzaje podmiotów prawa cywilnego, tj. osoby prawne i osoby fizyczne
- niektóre jednostki org. Nie będące osobami prawnymi korzystają w ograniczonym zakresie z przejawów zdolności prawnej, np. ze zdolności sądowej i procesowej
b) rodzaje jednostek
- państwowe jednostki org.
- samorządowe jedn. org.
c)inne jedn. org.
Zdolność prawna przysługuje w nich odpowiednio
- skarbowi państwa
-jednostkom samorządu terytorialnego
-poszczególnym, wspólnikom, członkom komitetu.
stokrotka1106