Arystoteles
Urodził się około 384 roku p.n.e. w Stagirze niedaleko Tracji. Był synem lekarza króla macedońskiego. Kiedy przybył do Aten postanowił studiować filozofię w szkole Platona. Około 342 roku p.n.e został nauczycielem Aleksandra Wielkiego. Kiedy Aleksander objął tron, Arystoteles wrócił do Aten, gdzie założył Liceum zwan perypatyckim. Szkoła ta była wzorowana na Akademii, ale miała ją prześcignąć wszechstronnością; Arystoteles zaszczepił w niej ducha empiryzmu i uczynił instytutem badań zarówno w dziedzinie humanistycznej, jak i przyrodniczej- studiowano tam wszystkie ówczesne nauki. Po śmierci Aleksandra, w 323 roku, Arystotelesowi groziło oskarżenie o ateizm i skazanie na śmierć, wtedy toteż opuszcza on Ateny .
Pozostawił po sobie wiele pism. Prace między innymi o logice, etyce, poetyce, metafizyce, prace z zakresu nauk przyrodniczych. Tak więc Arystoteles był umysłem wszechstronnym. Arystoteles odrzucił Platoński podział na świat idei oraz świat cieni, materialnych tworów. Dla Arystotelesa materia stanowi składnik wszystkich rzeczy. Jest ona wieczna i nie ulega zniszczeniu. Stanowi ona podłoże wszystkich rzeczy. Materia egzystuje wraz z formą. Substancje, które nas otaczają, są jednością zarówno materii jak i formy.
Zaś jeśli chodzi o cnotę to dla Arystotelesa był to środek (mesotes) między dwiema skrajnościami. Tak, więc męstwo jest środkiem względnym wobec bojaźliwości i zuchwalstwa. Szczególną uwagę poświęca Arystoteles sprawiedliwości, która jest najwyższą cnotą w stosunku do wspólnoty. Postawa moralna wg Arystotelesa wynika z praktyk poprzez ćwiczenie nad sobą.
Wg niego wszechświat stanowi jednolity łańcuch przyczynowy powiązanych ze sobą zdarzeń. Jednak w tej jednolitej konstelacji jest jeden wyjątek wszystkie ogniwa łańcuchowe, z wyjątkiem pierwszego są takie same. Wg Stagiryty pierwsze ogniwo istnieje niezależnie, wzięło się samo z siebie. Reszta dalszych ogniw jest wynikiem przyczyn, pierwsze nie ma przyczyny i posiada inne nie znane nam właściwości.
W "Księdze II" Arystotelesa w tłum. Kazimierza Leśniakaczytamy:Badając przyczyny różnych rzeczy należy zawsze wykrywać przyczynę najwyższą (tak zresztą we wszelkich wypadkach); oto człowiek buduje, ponieważ jest budowniczym, a jest budowniczym dzięki znajomości sztuki budowania. Ta ostatnia jest zatem przyczyną wcześniejszą w stosunku do tamtych; i tak we wszystkich wypadkach. Dalej: przyczyny rodzajowe wywołują skutki rodzajowe, a przyczyny szczegółowe szczegółowe skutki; np. rzeźbiarz jest przyczyną posągu, a ten rzeźbiarz tego posągu; z potencjami wiążą się możliwe skutki, a z aktualnie działającymi przyczynami urzeczywistniające się skutki.
Arystoteles dokonał podziału filozofii na praktyczną i teoretyczną.
Najważniejsze dzieła to: "Kategorie i Hermeneutyka", "Topiki", "Metafizyka", "Fizyka", "O niebie", "O duszy", "Etyka nikomachejska", "Polityka" ,"Poetyka", "Zachęta do filozofii".
Arystoteles zmarł w 324 roku p.n.e. na wyspie Eubei.
MarekMaly