Istota zachowań międzyorganizacyjnych
Otoczenie organizacji jest to system silnie powiązany z organizacją, składający się z określonych elementów i ich relacji, który istotnie wpływa na organizację, i na który ona także oddziałuje.
W relacji między przedsiębiorstwem a otoczeniem jest brak symetrii - otoczenie może funkcjonować bez każdej konkretnej organizacji, żadna organizacja nie może funkcjonować bez otoczenia.
Otoczenie organizacji à WEWNĘTRZNE I ZEWNĘTRZNE
WEWNĘTRZNE – to warunki i siły tkwiące w organizacji w skład, którego wchodzą 3 podstawowe elementy:
1. Zarząd ( odgrywa ważną rolę w układaniu strategii firmy i nadzorowaniu organizacji, ma wgląd we wszystkie ważne decyzje podejmowane przez kierownictwo najwyższego szczebla i określa ich wynagordzenie)
2. Pracownicy ( klienci wewnętrzni )
3. Kultura organizacji ( klimat ) system podstawowych norm i wartości, które w orgazniacji zostały uznane za ważne i zostały uznane przez pracowników.
ZEWNĘTRZNE –to wszystko to, co z zewnątrz organizacji może na nią wpływać, odziaływać
OTOCZENIE OGÓLNE
To nie sprecyzowane bliżej wymiary i siły, wśród, których działa organizacja, i które mogą mieć wpływ na jej działania
Wymiary otoczenia OGÓLNEGO ( PEST )
PRAWNO – POLITYCZNY
Odnosi się do państwowej regulacji działalności gospodarczej i stosunków pomiędzy gospodarką i państwem.
Jego znaczenie wynika z trzech podstawowych przyczyn:
1. System prawny częsciowo określa to , co organizacja może i czego nie może.
2. Nastroje w kręgach rządowych przychylne lub nie przychylne działalności gospodarczej również wpływają na tę działalność.
Np. w okresie przewagi nastrojów przyjaznych firmie łatwiej jest konkurować i mniej musi się ona przejmować sprawami ustawodastwa antytrustowego. Natomiast w okresach dominacji nastrojów nieprzychylnych działalności gospodarczej firmy mogą odczuwać ograniczenia w kształtowaniu swoich strategii konkurencyjnych, mogą mieć też mniej możliwości fuzi i zakupów innych firm właśnie ze względu na tę politykę.
3. Pewne ramy planowania wytycza również stabilność polityczna.
Np. Żadna firma nie zechce budować fabryki w innym kraju, dopóki stosunki handlowe z
tym krajem nie będą względnie ddobrze określone i stabilne. Tak więc fimry
amerykańskie będą raczej robiły interesy z Meksykiem, Wielką Brytanią. Kanadą niż z
Iranem i Salwadorem
· EKONOMICZNY
Ogólna kondycja systemu gospodarczego, w którym działa organizacja.
Do szczególnie ważnych czynników ekonomicznych należą : inflacja, stopy procentowe, bezrobocie, popyt, system finansowo – bankowy, podatkowy
Np. W warunkach inflacji np. firma drożej pozyskuje zasoby, a dla pokrycia wyższych
Kosztów musi podnieść ceny swoich wyrobów.
SOCJOKULTUROWY
Obejmuje obyczaje, nawyki, wartości, wierzenia, style życia, religie, zwyczaje i demograficzne cechy społeczeństwa, w którym funkcjonuje organizacja.
Znaczenie procesów socjokulturowych wynika z tego, iż określają one, jakie produkty, usługi i normy postępowania społeczeństwo to bedzię najbardziej ceniło.
Właściwe normy postępowania w działalności gospodarczej również wykazują zmienność w zależności od kultury.
Czynniki socjokulturowe wpływają na sposób odbierania przez robotnikow w społeczeństwie swojej pracy i organizacji.
Właściwe normy postępowania w działalności gospodarczej wykazują zmienność w zależności od kultury. Np. w USA przyjmowanie łapówek i udzielanie w zamian korzyści politycznych uważane jest za postępowanie nieetyczne. W innych krajach jednak wypłaty na rzecz miejscowych polityków mogą być uważane za naturalną rekację np. na korzystne potraktowanie wniosku o zezwolenie na prowadzenie działaności gospodarczej.
TECHNICZNO – TECHNOLOGICZNY
Odnosi się do tych dostępnych metod, które pozwalają przekształcić zasoby w produkty lub usługi.
Mimo, że technikę stosuje się w ramach organizacji, formy i dostępność tej techniki pochodzą z otoczenia ogólnego.
Poziom innowacyjności, nowe surowce, produkty, maszyny, procesy technologiczne, rozwiązania techniczne, postęp, patenty, wynalazki itp.
MIĘDZYNARODOWY
Zakres w jakim organizacja uczestniczy w działalności gospodarczej w innych krajach lub pozostaje pod jej wpływem.
Np. Firmy działające tylko na rynku krajowym mogą się spotkać z konkurencją zagraniczną, mogą też używać materiałów lub sprzętu produkcyjnego importowanego z zagranicy.
Inne elementy otoczenia spoza grupy PEST:
środowisko naturalne (klimat, środowisko, gleba, dostępność do wody, powietrza i innych zasobów), aspekty: społeczne, ekologiczne, etyczne, globalizacyjne.
OTOCZENIE CELOWE
· Konkretne organizacje lub grupy, które mogą wpływać na organizacje.
· Ze względu na to, że wpływ ogólnego otoczenia jest często niejasny i długofalowy, większość organizacji koncentruje się raczej na otoczeniu celowym.
· Chociaż to otoczenie celowe jest również złożone ale dostarcza więcej użytecznych informacji niż otoczenie ogólne, albowiem menedżer może rozpoznać czynniki otoczenia szczególnie interesujące organizację, a nie zajmować się bardziej abstrakcyjnymi wymiarami otoczenia ogólnego.
W skład otoczenia celowego wchodzą:
Konkurenci organizacji (inne organizacje konkurujące o zasoby, głównie o pieniądze klientów, ale także np. o uzyskanie kredytu),
Klienci ( ci, którzy płacą za nabycie wyrobów lub usług organizacji),
Dostawcy (organizacje, które dostarczają zasobów innym organizacjom),
Związki zawodowe
Regulatorzy (jednostki mogące kontrolować, regulować, lub w inny sposób odziaływać na politykę i praktyki organizacji. Są dwa rodzaje regulatorów: agencje regulacyjne i grupy interesu),
Agencje regulacyjne: agencje powołane przez rząd w celu ochrony społeczeństwa przed pewnymi praktykami gospodarczymi albo ochrony jednej organizacji przez innymi.
Wiele z tycha agencji odgrywa ważną rolę, w ochronie praw jednostek, Zarząd Żywności i Leków baczy, by żywność, którą jemy, była nieskażona.
Grupy interesu: grupy i organizacje utworzone przez swoich członków w celu zabiegania
o wpływ na organizacje.
Np. organizacja: „ Matki przeciwko pijanym kierowcom” wywiera zanczny nacisk na
Producentów alkoholi, firmy samochodowe itd.
Właściciele ( wszyscy, którzy uczestniczą we własności organizacji),
Interesariusze zewnętrzni: strategiczni sojusznicy, banki, grupy ekologiczne, władze, kredytodawcy, odbiorcy towarów i usług, dostawcy, partnerzy, władza publiczna, społeczność
Sojusznicy strategiczni: firmy współpracujące ze sobą w ramach wspólnego przedsięwzięcia .
Sojusze strategiczne pomagają firmom uzyskiwać od innych doświadczenie, którego im
brakuje, lepiej rozłożyć ryzyko ale menedźerowie muszą uważać aby nie ujawnić
ważnych dla konkurencji informacji.
Podsumowanie: organizacja a otoczenie zewnętrzne
Dwustronność oddziaływania,
Oddziaływanie otoczenia zewnętrznego na organizacje może być wielokierunkowe i niespójne, zmienne w czasie i w natężeniu,
Otoczenie ogólne wywiera wpływ na organizację, ale także na jej bezpośrednie otoczenie
Wpływ otoczenia ogólnego jest trudny do uchwycenia, a jego skutki mogą być natychmiastowe i/lub odłożone w czasie
Oddziaływanie otoczenia celowego jest bardziej identyfikowalne, wywołuje szybsze efekty więc i reakcje.
ODZIAŁYWANIE OTOCZENIA NA ORGANIZACJE
Opis sposobu odziaływania otoczenia na organizacje poprzez zmienność i złożoność otoczenia, siły konkurencyjne i zakłócenia otoczenia
Zmienność i złożoność otoczenia
Otoczenie organizacji można opisać wg dwóch wymiarów : stopnia zmienności i stopnia jednorodności
STOPIEŃ ZMIENNOŚCI – zakres, w jakim otoczenie jest względnie stabilne lub względnie dynamiczne.
STOPIEŃ JEDNORODNOŚCI – zakres, w jakim otoczenie jest względnie proste ( niewiele elementów) lub względnie złożone ( wiele elementów)
Oba te wymiary nakładają się na siebie, określając łącznie poziom niepewności, na jaką trafia organizacja
Z kolei niepewność jest siła napędową wpływającą na wiele decyzji w organizacji.
Otoczenie proste i stabilne à niski poziom niepewności
Np. Subway ponieważ koncentruje się na pewnym segmencie rynku towarów konsumpcyjnych, wytwarza ograniczoną gamę wyrobów, ma stały krąg dostawców i stosunkowo stałą konkurencję.
Otoczenie proste, ale dynamiczne à umiarkowany poziom niepewności
Np. Firmy odzieżowe orientujące się na pewien rodziaj nabywcy, ale wrażliwi na zmiany wywołane modą
Otoczenie złożone ale stabilne à umiarkowany poziom niepewności
Np. General Motors à organizacja ta musi współpracować z ogromną liczbą dostawców, regulatorów, grup konsumentów i konkurentów. Zmiany w przemyśle samochodowym zachodzą jednak dość wolno. Mimo rozmaitych zmian stylistycznych, dzisiejszcze auta nadal jeżdżą na 4 kołach, mają kierownicę, silnik spalinowy itd.
Otoczenie złożone i dynamiczne à wysoki poziom niepewności
Np. branża elektroniczna à otoczenie składa się z wielu elementów, które podlegaja nieustanym zmianom à szybkie tempo innowacji technicznych i zmiany rynku konsumenta
5 sił konkurencji
Zasugerowano aby organizacje widziały swoje otoczenie w kategoriach pięciu sił konkurencji:
Zagrożenie ze strony nowych konkurentów
Uruchomienie np. pizzeri wymaga stosunkowo niewielkiego kapiatału, ale np. wejście do branży samochodowej wymaga ogromnych inwestycji. Dlatego też zagrożenie wejściem nowych konkurentów jest dość wysokie dla lokalnego baru, ale całkiem niskie dla General Motors i Toyoty.
Próby wymanewrowania rywali
Np. Stosowanie porównawczych reklam albo np. firmy samochodowe nieustannie próbują wymanewrować się nawzajem poprawą warunków gwaracji i upustami cenowymi.
Zagrożenie substytutami
To zakres, w jakim alternatywne wyroby lub usługi mogą zastąpić lub zmniejszyć zapotrzebowanie na dotychczas sprzedawane wyroby czy usługi. Np. kalkulator wyparł suwak logarytmiczny a mikrokomputery zmniejszyly zapotrzebowanie na kalkulatory, na maszyny do pisania i duże komputery.
Siła nabywców
To zakres, w jakim nabywcy produktów lub usług w danej branży są w stanie wywierać wpływ na dostawców. Np. Boeing 747 ma stosunkowo niewielu potencjalnych nabywców. Tylko firmy takie jak American Airlines Inc., United Air Lines Inc., i KLM mogą sobie pozwolić na tego rodzaju samoloty, mają więc istotny wpływ na cenę, którą są gotowe zapłacić, termin realizacji zamówienia itd.
Siła dostawców
To zakres, w jakim dostawcy mogą wywierać wpływ na potencjalnych nabywców. Np.
Boeing ma niewielu potencjalnych klinetów, ci sami klienci mają niewielu dostawców,
którzy mogą im sprzedać 300-osobowy odrzutowiec. A więc i Boeing ma spora siłę.
Natomiast mały hurtownik warzyw ma niewielką siłę w dostawach dla restauracji, bo jeśli
Towar im się nie spodoba bez trudu znajdą innego dostawcę.
Zakłócenia w otoczeniu
...
socjolozka88