Choroba MÊniere´a

Choroba MĂŠniere’a polega na zaburzeniach w obrębie ucha wewnętrznego spowodowanych nieprawidłowościami w zakresie składu płynów znajdujących się w uchu wewnętrznym (przychłonki i śródchłonki). Zaburzenia dotyczą ich składu elektrolitowego, ciśnienia oraz stosunków objętościowych. Zmiany te są odwracalne i zwykle po jakimś czasie dochodzi do powrotu prawidłowych funkcji ucha.

Cechą charakterystyczna choroby jest jej nieprzewidywalność. U niektórych osób występuje kilka napadów, po czym choroba całkowicie ustępuje, bez następczej głuchoty. U innych pacjentów, napady zdarzają się rzadko z towarzyszącą, postępującą głuchotą. U części pacjentów występuje ostra postać choroby, charakteryzująca się występowaniem  kilku napadów, które prowadzą do trwałej głuchoty oraz znacznych zaburzeń równowagi. .

Choroba rzadko występuje u dzieci. Przeważnie rozpoczyna się – zarówno u mężczyzn jak i kobiet – pomiędzy 30 a 40 rokiem życia lub we wczesnych latach wieku średniego. Najczęściej chorują mężczyźni w sile wieku. W około 10% przypadków choroba występuje obustronnie.

Przyczyny

Pierwotne przyczyny rozwoju choroby nie zostały dotąd dokładnie poznane. W dalszym ciągu prowadzone są badania nad jej etiologią. Prawdopodobnie rolę w powstawaniu choroby odgrywają zaburzenia przepływu krwi.

Objawy

Objawy choroby Meniere’a pojawiają się okresowo. U niektórych osób objawy wydają się być ostrzejsze wiosną, jesienią lub pod wpływem napięcia emocjonalnego. Najczęstsze dolegliwości i objawy:

·         jednostronny szum w uchu

·         niedosłuch

·         zawroty głowy

·         nudności i wymioty

·         uczucie wirowania, zbaczanie, niestabilność

·         uczucie pełności, rozpierania w uchu

·         poty, bladość skóry 

Profilaktyka

Nie ma znanych sposobów zapobiegania rozwojowi choroby. Przede wszystkim w miarę możliwości należy unikać sytuacji stresowych, które często działają jak mechanizm wyzwalający atak. Podobne znaczenia mają zimno, ciepło, przemęczenie oraz nadmierna ekspozycja na światło.

Powikłania

W przebiegu choroby MĂŠniere’a może dojść do rozwoju takich powikłań jak:

·         całkowita utrata słuchu

·         ograniczenie sprawności na skutek zaburzeń równowagi

·         stały szum w uchu

Rozpoznanie

W celu rozpoznania choroby należy przeprowadzić bardzo szczegółowy wywiad z pacjentem, jak również badaniu uszu pod mikroskopem w celu wykluczenia infekcji. Następnie wykonuje się audiogram (badanie słuchu). Typowy dla choroby Meniere’a jest notowany w badaniu narastający ubytek słuchu typu neuronowego w przedziale niskich częstotliwości.

Badania dodatkowe, które mogą pomóc w rozpoznaniu choroby:

·         Elektronystagmografia (ENG) lub badanie równowagi

·         Elektrokochleografia (ECoG)

·         Badanie potencjałów słuchowych wywołanych (BERA, ERA, CERA)

·         Rezonans magnetyczny (MRI)

·         Badania laboratoryjne powinny zawierać badania w zakresie infekcji lub warunków związanych z immunologią ucha wewnętrznego.

Leczenie

Celem leczenia choroby jest zmniejszenie przykrych dolegliwości podczas napadów. Ponadto przez odpowiednie postępowanie w okresie pomiędzy napadami dąży się do zmniejszenia ich częstości i spowolnienia postępu choroby.

Dieta
Dieta chorego powinna być dobrze zbilansowana i dostarczać odpowiednią ilość energii. Wiele osób z chorobą Meniere’a stosuje typową dietę niskosolną podobną do diet stosowanych przy regulacji nadciśnienia. Dieta polega przede wszystkim na ograniczeniu spożycia soli, które powoduje zmniejszenie się akumulacji płynu w uchu wewnętrznym, redukcję nacisku na zakończenia nerwowe równowagi i słuchu.

Leczenie farmakologiczne

W leczeniu farmakologicznym stosowane są najczęściej:

·         neuroleptyki

·         anksjolityki

·         leki przeciwhistaminowe

·         leki naczyniowe

·         blokery kanału wapniowego.

Decyzja o zastosowaniu odpowiedniego leku oraz dawkowaniu należy do lekarza.

Styl życia

Aby zmnijeszyć ilość napadów należy zaprzestać palić papierosy. Substancje zawarte w dymie tytoniowym zwężają naczynia krwionośne przez co zmniejszają przepływ krwi do naczyń włosowatych, które odżywiają zakończenia nerwowe w uchu wewnętrznym.

Produkty zawierające kofeinę takie jak kawa, herbata, cola czy też czekolada również muszą zostać wyeliminowane z diety, ponieważ substancje w nich zawarte nadmiernie pobudzają zakończenia nerwowe.

Umiarkowane ćwiczenia, jak również codzienny energiczny spacer, stymuluje krążenie i ułatwia przepływ krwi.

Leczenie chirurgiczne

Leczenie chirurgiczne jest rozważane wyłącznie w przypadku, gdy leczenie zachowawcze nie daje rezultatów, natomiast pacjent cierpi w wyniku powtarzających się ataków. Istnieje kilka chirurgicznych metod dających szansę zapobiegania atakom:

·         Labiryntektomia jest jednym ze sposobów redukcji funkcji równowagi w obrębie ucha wewnętrznego w wyniku której usunięte zostaje ucho wewnętrzne. Operacja powoduje utratę słuchu w operowanym uchu. Po wykonaniu labiryntektomii poziom kontroli nad zawrotami głowy jest bardzo wysoki. Aż u 90% osób które poddają się operacji problem zawrotów głowy rozwiązuje się lub w istotny sposób ulega poprawie.

·         Neurektomia jest metodą chirurgiczną, która ma na celu ochronę słuchu oraz - podobnie jak labiryntektomia - całkowitą eliminację funkcji równowagi. Zabieg polega na przecięciu  niektórych nerwów odpowiedzialnych za unerwienie narządu słuchu.  Operacja daje bardzo dobre rezultaty w poprawie kontroli równowagi, jednocześnie istnieje w tym wypadku możliwość ochrony funkcji słuchu pacjenta.