NON STOP 1983.04.pdf

NR 4 (127) Rok XII

Cena 20 zł

KWIECIEŃ 1983

W NUMERZE:

Na okładce:

STR.

— STEFAN DRABAREK 1932—1983

— ANI SHOW, ANI BUSINESS — Andrzej Cybulskl

—

WIADOMOŚCI

ZSRR

—

Julian

Pikar 6

— PERFECT — GORZKIE POŻEGNANIE

— Jerzy Bojanowicz

— Z KRAJU JEDNYM TCHEM — Jeny

Bojanowicz

— EDDY ZNÓW NA PIERWSZEJ LINII

— Marek Wiernik

— KALENDARIUM —

R.W,

— Republika — GRZEGORZ CIECHOWSKI:

ZWALNIAMY NIECO TEMPO

— rozmowa Istvana Grabowskiega

— NOTATKI PO KONCERCIE

— Pop Foto — CHRISTOPHER CROSS

16—17

— Z ZAGRANICY TELEGRAFICZNIE

— R oman Waschko

- Z lamusa fonografii — NAGRANIE ELEKTRYCZNE

— Jan Zagozda

— Królowie jazzu: BENNY GOODMAN

— Wojciech Soporek

— UWAGA KONKURS!

— RON WOOD W NOWYM JORKU

— MUZEA PRESLEY'A W MEMPHIS I LONDYNIE

— Ten stary, dobry rock — THE YARDBIRDS

— Wojciech Soporek

— ROZMAWIAMY Z CZYTELNIKAMI

— LISTA PRZEBOJÓW I PROPOZYCJI NS

3 2

2 NON STOP

Stefan nie żyje. Ta przygnębiająca wia-

domość spadla jak grom z jasnego nieba.

Jeszcze bowiem przed kilkoma tygodnia-

mi widzieliśmy Go pełnego sił, werwy i

zwykłej Mu radości życia. Gdy tak bar-

dzo niedawno powiedział, że wybiera się

do szpitala na krótkie badania, nikt na-

wet nie przypuszczał, że nie spotkamy się

więcej. Błyskawicznie rozwijająca się

choroba pokonała życie. Dziennikarze po-

noć umierają młodo. Stefan jednak od-

szedł od nas o wiele za wcześnie...

Mimo przeżytych zaledwie 50 lat, był

jednym z najstarszych stażem dziennika-

rzy Kuriera Polskiego. Ostatnio pełnił

obowiązki kierownika Działu Kultury te-

go popularnego dziennika. Czytelnicy Ku-

riera od lat z niecierpliwością czekali so-

botnio-niedzielnego, a później piątkowo-

-sobotnio-niedziełnego wydania gazety,

którego jednym z najbardziej atrakcyj-

nych fragmentów była „Rozmowa na za-

mówienie". Stefan przeprowadził setki

wywiadów z ludźmi kultury i sztuki,

przedstawiając swoim Czytelnikom, posta-

ci wielkie, słynne, popularne, lub te o

których w jakimś czasie mówiło się wie-

le. Był znany i lubiany głównie przez

czytelników Kuriera, ale przecież był tak-

że organiczną częścią i filarem NON STO-

PU. Jako Sekretarz Redakcji brał czyn-

ny udział w powstawaniu niemal wszyst-

kich numerów naszego magazynu. Nie-

dawne dziesięciolecie NON STOPU było

w wielkiej mierze Jego jubileuszem i za-

sługą. Od ponad roku przybyło Mu obo-

wiązków. Został bowiem Redaktorem Ma-

gazynu NS. Mieliśmy niewątpliwą przy-

jemność pracy z Nim, gdyż szefem był

bardzo dobrym. Niezwykle otwarty na no-

we pomysły, koleżeński, pełen swady roz-

mówca nawiązujący łatwo kontakt z ludź-

mi, był jednocześnie pełen inicjatywy i

poczucia obowiązku. Choć sam nader

rzadko sięgał po pióro, aby pisać dla NS,

dbał by w naszym miesięczniku ukazy-

wały się teksty najciekawsze i najbar-

dziej atrakcyjne. Staral się zgromadzić

wokół siebie grono wartościowych auto-

rów i stale pozyskiwać nowych współpra-

cowników. Zainteresowanie NON STO-

PEM świadczy, iż na tym polu odniósł

pełny sukces. Szkoda, że nie mógł cieszyć

się nim dłużej.

Odszedł od nas nie tylko szef i kolega,

odszedł przyjaciel, którego będzie brak.

Żegnaj, Stefan...

Kolegium Redakcyjne NON STOPU

NON STOP 3

Dotychczas amatorski ruch artystyczny sta-

nowił w dużej mierze zaplecze dla estrady za-

wodowej Przez lata całe przyzwyczailiśmy się,

że symbolem artystycznego ducha młodych jest

tworzenie rzeczy spontanicznych i oryginalnych

Dzięki estradom i scenkom młodzieżowym życie

i świat rozrwki porywał radością żywiołów i

brakiem wszelkich szablonów.

Kultura młoda, ciekawa jest i warta uwagi

tylko wtedy gdy reaguje na nowe zjawiska

społeczne i opanowuje nowe tereny działania

dla wyobraźni Zespoły muzyczne i wokalne

kabarety i grupy poetyckie, scenki kabaretowe

zjazdy i festiwale młodych — od całego tego

ruchu artystycznego oczekujemy wyrażenia no-

wych postaw i dążeń. Nowych treści.

Dlatego też konieczne jest wzmożenie wysił-

ków, aby środowiska młodzieżowe nie straciły

barwy prężności i spontaniczności artystycznej

jaka je zwykle cechowała. A równocześnie, aby

sztuka estrady, jaką tworzą, posiadała odrębna

estetykę, idee społeczne i postawy obyczajowe

nam bliskie. Są to oczywiście zadania promocji

dla organizacji młodzieżowych. Mówimy tu o

Ani show, ani business

ANDRZEJ CYBULSKI

kiedy jest me tylko kreacją, ale i przygodą ar-

tystyczna owej wspólnoty ludzkiej: doświadcze-

niem duchowym jakie to środowisko zgromadzi-

ło. Za tym rodzajem rozrywki stoi w Polsce

dość świeża jeszcze tradycja myślowa dla któ-

rej spójność zjawisk społecznych i artystycznych

jest podstawową dyrektywą metodologiczną.

Myślę tutaj o młodzieżowym ruchu artystycz-

nym, w swoim założeniu społecznym, który

na przestrzeni lat uzewnętrzniał się w wielora-

kiej twórczości artystycznej. Był wielką zabawą

pół-zawodowców inspirując wiele idei: teatru po-

litycznej pasji, śpiewanego wiersza, sceniczne-

go reportażu społecznego kabaretu literacko-sa-

tyrycznego, jazzu. Debiutowali na tych kameral-

nych scenkach piosenkarze, muzycy, młodzi sa-

tyrycy. Tworzyli scenki autorskie pełne ostrej

obserwacji obyczajowej i moralnej.

Twórczość estradowa o której myślę, nie była

naśladownictwem lecz wytworem rodzimej kul-

tury. Jej twórcy, w uprawianej przez siebie

sztuce, chcieli uwierzytelnić swoją tożsamość.

Proszę zwrócić uwagę na fakt, że we współ-

czesnym panteonie idoli rozrywki rozróżnić

można dość wyraźnie artystów estrady, którzy

przeszli przez scenki młodzieżowe i studenckie,

a to: Demarczyk Niemena, Młynarskiego, Pie-

trzaka, Fedorowicza, Grechutę, Koftę, Drozdę,

Nahornego, Derfla, Jasińskiego, Laskowika. Co

to znaczy? Znaczy to, że byli członkami grup

zorganizowanego myślenia takich jak: Bim-Bom.

STS, Stodoła, Kalambur, Teatr STU, Żak, Hy-

brydy, Elita, Egida. Tey. Są skądś. Myślę, że

to jest bardzo ważne dla artysty estradowego

aby był skądś, z jakiegoś środowiska, subkultu-

ry.

4 NON STOP

tym dlatego albowiem ważny dla estrady za-

wodowej jest kształt i charakter poszukiwań

ruchu artystycznego młodych.

Ważne jest, co chce powiedzieć z estrady

współczesnemu człowiekowi młody artysta. Czy

goni on za wartościami, czy aktualną modą? W

jaki sposób powstające liczne grupy twórcze

młodych są nurtem istotnie żywotnym dla sztu-

ki estradowej? Są to pytania, przed którymi sta-

wać powinna także estrada zawodowa, mająca

przecież ambicje tworzenia i organizowania

rozrywki dla młodzieży. Współtworzenia mło-

dzieżowej subkultury Wypada przedsiębiorst-

wom estradowym wejść w bliższy kontakt z or-

ganizacjami i klubami młodzieżowymi. Organi-

zować wspólne działania kulturalne, które ini-

cjować będą aktywność intelektualną i kultu-

ralną młodzieży. Na tej zasadzie przed laty roz-

wijał się ruch jazzowy. Od dzisiejszego oblicza

amatorskiego ruchu artystycznego zależeć bę-

dzie w pewnym stopniu przyszłość estrady za-

wodowej za lat kilka.

Przedsiębiorstwa estradowe dotychczas tylko

w małym stopniu skupiały się na twórczoś-

ci, własnej. Sięgały po gotowe zespoły arty-

styczne. Ich celem głównym było pośrednictwo

między artystą a widzem. Taka praktyka spo-

wodowała, że Estrady posiadają nieliczne włas-

ne kadry artystyczne. Nie mają więc elemen-

tarnych warunków dla twórczości.

Otóż ważne wydaje mi się podjęcie próby

uczynienia z kilku przedsiębiorstw estradowych

ośrodków życia artystycznego i umysłowego

fermentu. Kształtowanie przez te Estrady włas-

nych profilów artystycznych, jak to się dzieje w

wypadku teatrów muzycznych i dramatycznych.

Rozrywka — obok sportu — zdobyła wielo-

milionową publiczność. Sztuka estrady — jeśli

chce mieć zasadniczy wpływ na kształtowanie

się gustów młodzieży musi z nią współpraco-

wać. Uwzględnić jej wyobraźnię i inteligencję.

Obecnie stoczyła się w ponurą chałturę, od któ-

rej włos się jeży. Tak źle me było nigdy.

Gros widowni stanowi młodzież. Ona słono

płaci za rentowność estrady! Czy nie płaci zbyt

słono za szkody jakie chałtura szerzy w kultu-

rze młodzieżowej? Musimy patrzeć na rozrywkę

jako integralną część naszych procesów spo-

łecznych, a równocześnie potrafić zapanować nad

tym żywiołem: kierować nim w stronę świata

wyobrażeń i ideałów socjalistycznych, wzorów

i modeli osobowościowych. I w tym właśnie za-

wiera się temat promocji. Co promować? Czy

na pewno to co gościmy na estradzie krajowej?

Jestem osobiście zwolennikiem sztuki estrado-

wej, która chce kształtować otwarte postawy

adaptacyjne ludzi sobie współczesnych, a nie

kołysać ich do snu Gdzie taką sztukę można

odnazleźć? Myślę że wtedy, kiedy sztuka ta

wyrasta z myśli określonego środowiska i

stnika Studium Piosenki, a inny w stosunku do

Maryli Rodowicz, Czesława Niemena, Andrzeja

Rosiewicza, Haliny Kunickiej, o których wia-

domo, że praca na estradzie nie jest dla nich

czymś chwilowym ani przypadkowym, ale wy-

borem życiowym i zawodową pasją. Należy dą-

żyć, aby wokół wykonawcy i zespołu groma-

dziła się w miarę stała grupa twórcza: autorów

tekstów, kompozytorów, aranżerów, reżyserów,

scenarzystów, menadżerów, współtworzących

kolejne programy artystyczne jak też stymulu-

jących rozwój piosenkarza (grupy muzyczno-

-wokalnej).

W tworzeniu i utrwalaniu zespołów twórczych

(np. wokół Maryli Rodowicz, Andrzeja Rosiewi-

cza) upatruję możliwość dokonywania korzyst-

nych zmian tak w wyrazie artystycznym no-

wych programów jak i w indywidualnym roz-

woju wykonawcy.

W wypadku każdej grupy i wykonawcy, któ-

rego zakwalifikuje się do kadry najlepszych,

winny zostać opracowane wieloletnie (corocznie

weryfikowane) menadżerskie plany impresaryjne

dotyczące jego działalności koncertowej w kra-

ju i zagranicą, nagrań radiowych, płytowych,

występów w telewizji. Każdemu członkowi kad-

ry najlepszych trzeba stworzyć niezbędne wa-

runki pracy: prób, występów, opieki reżyser-

skiej i muzycznej, kostiumów, wyposażenia ze-

społu w możliwie najlepszy sprzęt elektroaku-

styczny i muzyczny. Istnieje też pilna potrzeba

prawnego usankcjonowania w Estradzie stanowi-

ska menadżera.

Eksport polskiej rozrywki nie jest obecnie

naszą najsilniejszą dziedziną. Może właśnie naj-

słabszą. Sztuka estrady tworzona w kraju ma

szansę wyjścia na szersze forum. Czy pozosta-

nie tylko szansą? Chodzi o myślenie na daleką

metę, o prezentowanie zjawisk i sukcesów pol-

skiej sztuki estradowej na wszystkich konfron-

tacjach światowych (festiwale, program TV,

filmy, kasety, płyty) — z jednej strony, a także

nabieranie rozmachu w organizowaniu między-

narodowych konfrontacji na terenie Polski.

Straciliśmy takie możliwości, jak: Festiwal

Opolski, Jazz Jamboree, Pop Session, Festiwal

Interwizji, Poznańska Wiosna Estradowa. Ciągle

dystans dzielący zamiar od realizacji jest og-

romny. Do eksportu polskiej sztuki estradowej

nie podeszliśmy jeszcze z całą konieczną ener-

gią. Nie do końca nawet uświadomiliśmy sobie

potrzeby.

Sporządzony — gdyby do tego doszło — in-

wentarz zagadnień nie czyni nas wszakże zdol-

nymi do ich rozwiązania.

Potrzeba aa to:

— trafnej strategii postępowania,

— fachowców,

— pieniędzy.

Aby poznać prawa rządzące światowym ryn-

kiem rozrywki, odpowiadać na wahanie gu-

stów, brać udział w walce konkurencyjnej, dyk-

tować mody — trzeba na tym rynku być, śle-

dzić go, w oparciu o analizy, podejmować de-

cyzje programowo-eksportowe.

Jak dotąd na rynku tym jesteśmy gapiami.

Przyczyna naszej nieobecności na rynku świa-

towej rozrywki tkwi nie tyle w niższej skali

talentów naszych wykonawców, ile w sposobach

szlifowania tych talentów w kraju i sile prze-

bicia Pagartu. Nie uruchomiliśmy jeszcze me-

chanizmu, który wprowadziłby polskich wyko-

nawców na rynki światowe. Menadżerowie roz-

rywki, którzy kształtują te rynki, nie docierają

NON STOP 5

Notabene, Estrady podporządokwane są pro-

gramowo Departamentowi Teatru i Estrady Mi-

nisterstwa Kultury i Sztuki... Estrada ma szan-

sę być teatrem aktualnym, o wyostrzonej wraż-

liwości na problemy społeczne, a przede wszy-

stkim teatrem funkcjonującym w obyczaju

współczesnym. Teatrem masowym, doraźnym,

użytecznym, które to cechy wyróżniają właśnie

kulturę masową. Polegać on powinien na pew-

nej postawie intelektualnej nacechowanej po-

szukiwaniem nowych rozwiązań artystycznych.

Estrada jest bardzo daleko za sceną teatralną,

zjawiskom artystycznym, które nie mieszczą się

w standardowych wyobrażeniach o teatrze, ope-

rze, balecie. Jest to ważna szansa dla skanali-

zowania w Estradach nurtu niekonwencjonal-

nych i nietypowych kształtów sztuki nowej.

Realizacja takiej koncepcji wymaga zmiany

sposobu widzenia i osądzania Estrad. A także

powiększania kadry ludzi twórczych i wykształ-

conych. Na przykład, przechodzenie aktorów z

teatru muzycznego i dramatycznego na teren

rozrywki odbywa się z wielkimi oporami. Mini-

malna ilość reżyserów wybitnych — jak dotąd

— firmuje programy rozrywkowe. Aż dziw bie-

rze, jak mało artystów estradowych wywodzi

się ze szkół teatralnych. Przeszkoda tkwi w za-

korzenionym poczuciu hierarchii, w której

Estrada jest bardzo daleko za sceną teatralną,

a więc rezygnacją z wyższych zadań. Postawy

takie muszą ulec zmianie. Bez poważnego trak-

towania pracy twórczej na estradzie w katego-

riach społeczno-moralnego powołania nie pow-

staną wielcy artyści estrady na miarę Maurice

Chevaliera, Freda Astaire, Lizy Minnelli.

Napisał kiedyś Heweliusz, że talent jest rze-

czą pospolitą, warunki zaś, w których mógłby

się rozwijać — rzadką.

Istnieje w krajowej estradzie szereg form

zwracania. uwagi na talenty estradowe: krakow-

ski Open Rock, przegląd zespołów Młodej Ge-

neracji w Jarocinie. Są to jednak imprezy. Brak

nam spójnego, wzajemnie ze sobą powiązanego

systemu selekcji amatorów do ruchu zawodo-

wego, a następnie trwałej opieki i wprowadze-

nia młodego wykonawcy w problemy artystycz-

ne życia estradowego. Obecnie sporadyczne

ośrodki organizacji rozrywki usiłują opiekować

się młodymi talentami we własnym zakresie.

Nie neguję tych wysiłków, przeciwnie. Estra-

dzie zawodowej chodzi jednak o cos więcej, o

znalezienie najwybitniejszych młodych ludzi,

którzy chcą traktować pracę na estradzie jako

swoją profesję. Aby tak się stało, Estrada musi

posiadać wystarczające ku temu sposoby, kad-

ry, bazę techniczną, instytucję selekcjonerów,

środki i przepisy sankcjonujące tego typu wy-

datki jak obozy szkoleniowe, studia i teatrzyki

piosenki, zakupy tekstów i kompozycji, stypen-

dia, nagrania radiowe.

Ale przede wszystkim wykształcone zasady

współpracy z ruchem młodzieżowym i związko-

wym.

Tak więc brak nam menadżerskiej koncepcji

prowadzenia młodego wykonawcy czy grupy

muzyczno-wokalnej do momentu kiedy to sta-

nie się on wysoko wykwalifikowanym artystą i

trafi następnie do kadry najlepszych.

Obok menadżerskiej koncepcji prowadzenia

młodego wykonawcy czy młodego zespołu ar-

tystycznego istnieje potrzeba opracowania ta-

kiej koncepcji w stosunku do wykonawców doj-

rzałych i uznanych artystycznie. Inny bowiem

zakres działań należy przyjąć w wypadku ucze-

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: