notatki z prawa administracyjnego.pdf
(
1083 KB
)
Pobierz
Microsoft PowerPoint - prawo administracyjne
Literatura:
PRAWO ADMINISTRACYJNE
¶
Edward Ura , El
Ň
bieta Ura,
Prawo administracyjne
,
Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2006;
¶
Janusz Sługocki,
Prawo administracyjne
, Wydawnictwo
Zakamycze, Kraków 2007;
¶
Eugeniusz Ochendowski,
Prawo administracyjne. Cz
ħĻę
ogólna
, TNOiK Toru
ı
2006;
¶
Zbigniew Leo
ı
ski,
Zarys prawa administracyjnego
Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2006;
¶
Jan Bo
ę
(red.),
Prawo administracyjne
Wydawnictwo
Kolonia Limited, Wrocław 2007;
¶
Jan Zimmermann,
Prawo administracyjne
, Wydawnictwo
Zakamycze, Kraków 2006;
¶
M. Wierzbowski (red.),
Prawo administracyjne
,
Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2006;
¶
M. Stahl (red.),
Prawo administracyjne - poj
ħ
cia,
instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie
, Wydawnictwo
Diffin, Warszawa 2004;
¶
B. Jastrz
ħ
bski,
Z teorii i praktyki funkcjonowania
administracji publicznej w III RP
, Płock 2007
¶
J. Sługocki (red.),
Wybrane zagadnienia materialnego
prawa administracyjnego,
Wyd. KPSW, Bydgoszcz 2005
¶
W. Bednarek (red.),
Prawo administracyjne. Podstawowe
instytucje w
Ļ
wietle
Ņ
ródeł prawa, doktryny i judykatury
,
Wydawnictwo UWM, Olsztyn 2002;
¶
W. Bednarek (red.),
Wybrane zagadnienia materialnego
prawa administracyjnego
, Wydawnictwo UWM, Olsztyn
2000;
¶
J. Dobkowski,
Organizacja i funkcjonowanie
administracji publicznej
, Olsztyn 2004
¶
J. Filipek,
Prawo administracyjne. Instytucje ogólne
,
cz
ħĻę
I Zakamycze 2003, cz
ħĻę
II Zakamycze 2001;
¶
Z. Niewiadomski (red.),
Prawo administracyjne
,
Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2005;
Struktura wykładu
¶
Pojecie administracji publicznej
¶
Istota prawa administracyjnego
¶
Podstawowe poj
ħ
cia i konstrukcje teoretyczne prawa
administracyjnego
¶
Normy i
Ņ
ródła prawa administracyjnego
¶
Zasady prawa administracyjnego
¶
Formy realizowania prawa administracyjnego
¶
Podmioty prawa administracyjnego
¶
Organizacja prawna administracji
¶
Kontrola podmiotów prawa administracyjnego
¶
Administracyjnoprawny status jednostki
¶
Administracyjna regulacja podstawowych praw i wolno
Ļ
ci
człowieka i obywatela
¶
Publicznoprawna ingerencja w sfer
ħ
praw rzeczowych
¶
Administracyjna regulacja działalno
Ļ
ci gospodarczej i
zawodowej
¶
Administracja o
Ļ
wiaty, nauki i kultury
¶
Pomoc społeczna
¶
Ochrona bezpiecze
ı
stwa i porz
Ģ
dku publicznego
¶
Administracja spraw zagranicznych
1
Definicja etymologiczna terminu
administracja
Poj
ħ
cie administracji publicznej
¶
Etymologicznie termin „
administracja
” pochodzi od
łaci
ı
skiego słowa
ministrare
, co oznacza by
ę
pomocnym,
zarz
Ģ
dza
ę
, kierowa
ę
, zawiadywa
ę
, posługiwa
ę
czy nawet
gospodarowa
ę
cudzymi sprawami. Przedrostek
ad
wzmacnia charakterystyk
ħ
powy
Ň
szej działalno
Ļ
ci jako
aktywno
Ļ
ci trwałej i celowej.
Uj
ħ
cia statyczne i dynamiczne zjawisk
administracyjnych
Administracja publiczna i administracja
prywatna – konteksty wyró
Ň
nienia
¶
Potocznie poj
ħ
ciu „administracja” przypisujemy
charakter publiczny, pa
ı
stwowy.
¶
Z naukowego punktu widzenia zjawiska
administrowania mog
Ģ
wyst
ħ
powa
ę
jednak tak
Ň
e w
obszarze działalno
Ļ
ci prywatnej jednostek czy
podmiotów korporacyjnych (zbiorowych). Rysuje
si
ħ
nam zatem podstawowa delimitacja ogólnego
poj
ħ
cia administracji na administracj
ħ
publiczn
Ģ
(ogóln
Ģ
) i administracj
ħ
prywatn
Ģ
(gospodarcz
Ģ
)
¶
W sensie najbardziej ogólnym „administracja” oznacza zatem pewn
Ģ
działalno
Ļę
zamierzon
Ģ
, konsekwentn
Ģ
i stał
Ģ
, ukierunkowan
Ģ
na
zaspokajanie ustalonych potrzeb, realizowanie pewnych interesów
czy przynoszenie okre
Ļ
lonych korzy
Ļ
ci. Warto jednak pami
ħ
ta
ę
,
Ň
e
byłoby to uj
ħ
cie czynno
Ļ
ciowe i synonimicznie mo
Ň
emy u
Ň
ywa
ę
terminu „administrowanie”.
¶
Obok takiego ogólnego rozumienia poj
ħ
cia administracji, tzn. jako
przejawów pewnej aktywno
Ļ
ci, nale
Ň
y widzie
ę
w nim tak
Ň
e pewien
układ (system) czy te
Ň
organizacj
ħ
. Tak poj
ħ
ta administracja stanowi
zró
Ň
nicowany wewn
ħ
trznie aparat wykonawczy powołany do
realizacji zada
ı
ustalanych zawsze poza jego ogniwami i strukturami.
Faktycznie posiada ona tak
Ň
e cele „własne”, majce jedynie oparcie w
interesach organizacyjnych i stosunkach wewn
ħ
trznych w ramach
poszczególnych instytucji.
Kształtowanie si
ħ
poj
ħ
cia administracji
publicznej na tle dziejów powszechnych
¶
W uj
ħ
ciu genetycznym problemy administrowania charakterystyczne
były dla ka
Ň
dego rodzaju pa
ı
stwowo
Ļ
ci. Jednak
Ň
e nazwanie tych
działa
ı
administracj
Ģ
publiczn
Ģ
wyst
ħ
puje stosunkowo od niedawna.
¶
Na tle dziejów powszechnych poj
ħ
cie administracji publicznej
formuj
Ģ
w szczególno
Ļ
ci dwie kwestie: 1)
upodmiotowienie
członków zbiorowo
Ļ
ci i grup
Ň
yj
Ģ
cych na wyodr
ħ
bnionych
terytoriach, 2) stworzenie mechanizmu dwustronnego działania
prawa
, wyznaczaj
Ģ
cego zachowania jednostce oraz zwi
Ģ
zanemu tym
prawem korpusowi urz
ħ
dniczemu.
¶
Pod k
Ģ
tem cezury czasowej powstanie administracji publicznej wi
Ģ
za
ę
nale
Ň
y z przekształceniem monarchii absolutnej w monarchi
ħ
ograniczon
Ģ
(konstytucyjn
Ģ
) czy te
Ň
pa
ı
stwa policyjnego w pa
ı
stwo
prawne.
Ewolucja funkcji administracyjnej
¶
Rozpatruj
Ģ
c poj
ħ
cie administracji publicznej na tle
rozwoju funkcji władzy publicznej skonstatowa
ę
mo
Ň
na,
Ň
e
administracje pa
ı
stw absolutnych
wypełniały w zasadzie funkcje władcze, które dzi
Ļ
by
Ļ
my okre
Ļ
lili mianem kompetencji policyjnych.
Z kolei
pa
ı
stwo liberalne
miało pełni
ę
rol
ħ
„nocnego stró
Ň
a”; interweniowa
ę
tylko wtedy, gdy
działania jednostek i ich zrzesze
ı
okazywały si
ħ
niewystarczaj
Ģ
ce.
2
¶
W XIX w. dominowały definicje
quasi
-negatywne administracji
publicznej.
¶
Okre
Ļ
lenia te, zwane dawniej definicjami „
wielkiej reszty
”, opierały
si
ħ
na monteskiuszowskim podziale władz publicznych w pa
ı
stwie.
¶
W aspekcie negatywno-przedmiotowym administracja publiczna to ta
cz
ħĻę
działalno
Ļ
ci pa
ı
stwa, która zostaje po wyeliminowaniu z niej
aktywno
Ļ
ci w sferze wymiaru sprawiedliwo
Ļ
ci i prawodawstwa.
¶
Z kolei uj
ħ
cie negatywno-podmiotowe podkre
Ļ
la aspekt
organizacyjny: administracja publiczna to działalno
Ļę
tych organów
władzy publicznej, które nie s
Ģ
organami władzy ustawodawczej i
s
Ģ
downiczej.
¶
W tym sensie powy
Ň
sze okre
Ļ
lenia odzwierciedlały
materialne
oblicze administracji, które mo
Ň
na przeciwstawi
ę
uj
ħ
ciom
formalnym
, upatruj
Ģ
cym istoty tego zjawiska w szczególnej nazwie
przypisanej przez ustawodawc
ħ
, niezale
Ň
nie od charakteru prawnego i
przynale
Ň
no
Ļ
ci zada
ı
.
¶
Nast
ħ
pnie rozpocz
Ģ
ł si
ħ
rozwój
pa
ı
stwa opieku
ı
czego
, które
stymulowało działania administracji publicznej w kierunku
Ļ
wiadczenia usług bytowych wzgl
ħ
dem ludno
Ļ
ci. Zacz
ħ
ła si
ħ
zatem
dynamicznie rozwija
ę
funkcja
prestacyjna
(
Ļ
wiadcz
Ģ
ca)
administracji publicznej, która nie mogła polega
ę
wył
Ģ
cznie na
działaniu na podstawie prawa, albowiem musiała by
ę
to w
pierwszym rz
ħ
dzie działalno
Ļę
celowa.
¶
Ponadto administracja musiała
zarz
Ģ
dza
ę
rozbudowan
Ģ
infrastruktur
Ģ
, albowiem procesy gospodarcze nie mogły opiera
ę
si
ħ
z
przyczyn ideologicznych czy pragmatycznych wył
Ģ
cznie na
„niewidzialnej r
ħ
ce rynku”. Tak
Ň
e i ta funkcja nie mogła by
ę
cało
Ļ
ciowo zdeterminowana prawnie.
¶
Rozwój funkcji
Ļ
wiadcz
Ģ
cej i funkcji gospodarowania składnikami
maj
Ģ
tku publicznego (administracja infrastruktury) spowodował,
Ň
e
administracja musiała zacz
Ģę
działa
ę
w granicach prawa.
¶
Niedostatki okre
Ļ
le
ı
negatywnych administracji publicznej
skierowały zainteresowania badaczy na poszukiwanie uj
ħę
pozytywnych
.
¶
Wspomnie
ę
tu mo
Ň
na o przedmiotowej definicji administracji
pa
ı
stwowej M. Jaroszy
ı
skiego i okre
Ļ
leniu podmiotowym W.
Dawidowicza.
¶
Pojawiały si
ħ
te
Ň
nowe uj
ħ
cia, bazuj
Ģ
ce na konstrukcji stosunku
administracyjno-prawnego, władztwa administracyjnego czy
poj
ħ
ciu post
ħ
pu i dobrobytu zbiorowo
Ļ
ci.
¶
Swego czasu twierdzono tak
Ň
e do
Ļę
powszechnie, wzorem doktryny
niemieckiej,
Ň
e poj
ħ
cia administracji nie da si
ħ
zdefiniowa
ę
,
Ň
e
mo
Ň
na przedstawi
ę
jedynie jej opis, wskazuj
Ģ
c na podstawowe
cechy charakterystyczne - okre
Ļ
lenia opisowe
¶
W chwili obecnej najbardziej popularne s
Ģ
definicje mieszane
(kompleksowe), akcentuj
Ģ
ce zarówno aspekt organizacyjny, jak i
funkcjonalny, nawi
Ģ
zuj
Ģ
ce do klasycznej nauki prawa
administracyjnego oraz uwzgl
ħ
dniaj
Ģ
ce powojenny dorobek
pi
Ļ
miennictwa polskiego. Najcz
ħĻ
ciej si
ħ
ga si
ħ
do kategorii
interesu
publicznego
(dobra wspólnego) jako wyznacznika działalno
Ļ
ci
administracyjnej. Tak czyni
Ģ
w swoim podr
ħ
czniku H. Izdebki i M.
Kulesza.
Zwi
Ģ
zanie prawem jako element
dififnens
poj
ħ
cia administracji publicznej
¶
Zwi
Ģ
zanie administracji publicznej prawem wynika obecnie przede
wszystkim z konstytucyjnej zasady praworz
Ģ
dno
Ļ
ci.
¶
W warunkach demokratycznego pa
ı
stwa prawnego przyjmuje si
ħ
jako aksjomat idee „
administrowania przez prawo
”. Inaczej
mówi
Ģ
c podmioty administracji publicznej obowi
Ģ
zane s
Ģ
działa
ę
na
podstawie i w granicach prawa.
¶
Administracja publiczna nie mo
Ň
e jednak pełni
ę
wył
Ģ
cznie roli
implementacyjnej
wzgl
ħ
dem ustaw, dostrzega
ę
bowiem trzeba
równie
Ň
perspektyw
ħ
jej
twórczej
działalno
Ļ
ci w ramach porz
Ģ
dku
prawnego.
¶
Zakres unormowania jest wi
ħ
c ró
Ň
ny w zale
Ň
no
Ļ
ci od płaszczyzny
aktywno
Ļ
ci. Z zasady praworz
Ģ
dno
Ļ
ci wypływa równie
Ň
dyrektywa
dookre
Ļ
lono
Ļ
ci podstaw prawnych działania administracji.
Ograniczona jest zatem rola zwyczaju, zasad ogólnych prawa czy te
Ň
judykatury. Musi to by
ę
przede wszystkim prawo pozytywne.
3
Polityczny charakter jako kryterium
okre
Ļ
lenia administracji publicznej
¶
W j
ħ
zyku łaci
ı
skim
administrare
oznaczało m.in. słu
Ň
enie, pomoc, zarz
Ģ
dzanie, ale
nigdy nie było uto
Ň
samiane z procesami rz
Ģ
dzenia czy sprawowania władzy. Tym
ostatnim przypisywano inne znaczenia. U
Ň
ywano takich okre
Ļ
le
ı
jak
imperare
,
regnare
,
dominare
.
¶
Współczesna administracja publiczna jest sług
Ģ
ustroju pa
ı
stwowego i aparatem
wykonawczym decyzji politycznych.
¶
Administracja publiczna funkcjonuje w
otoczeniu politycznym
. Co do zasady
mamy wi
ħ
c do czynienia z dwoma otwartymi systemami: systemem politycznym
(programowo-kierunkowym) i systemem administracyjnym (czynno
Ļ
ciowo-
wykonawczym), pomi
ħ
dzy którymi dochodzi do ró
Ň
nych interakcji. System
polityczny jako koncepcyjny musi by
ę
nadrz
ħ
dny wobec administracji publicznej, z
tym
Ň
e w układzie całokształtu stosunków społeczno-gospodarczych.
¶
Podkre
Ļ
li
ę
tak
Ň
e nale
Ň
y,
Ň
e administracja publiczna z naturalnych przyczyn jest
zjawiskiem politycznym czy z innej perspektywy przedmiotem zarz
Ģ
dzania
politycznego. Implikuje to pewien dylemat, z którym borykaj
Ģ
si
ħ
niemal wszystkie
demokracje: ile
prawa
w administracji publicznej, a ile
polityki
.
¶
Administrowanie to wykonawstwo a rz
Ģ
dzenie to sprawowanie władzy
(stanowienie), w warunkach trójpodziału kojarzone z władz
Ģ
wykonawcz
Ģ
Dobro wspólne jako
genus proximus
administracji publicznej
¶
W sferze aksjologicznej jednym z wyznaczników działalno
Ļ
ci
administracji publicznej jest ukierunkowanie na realizacj
ħ
interesu
publicznego. Poj
ħ
cie to nale
Ň
y wi
Ģ
za
ę
ze znan
Ģ
z filozofii kategori
Ģ
dobra wspólnego
, a kryterium korzy
Ļ
ci jest płaszczyzn
Ģ
okre
Ļ
lenia
merytorycznej jego tre
Ļ
ci. Zauwa
Ň
y
ę
mo
Ň
na, i
Ň
dobro wspólne nie
mo
Ň
e by
ę
interpretowane jako zobiektywizowana suma interesów
indywidualnych, albowiem takie rozumienie istoty interesu
publicznego oznaczałoby,
Ň
e jego realizacja uzale
Ň
niona jest od
urzeczywistnienia interesów jednostkowych. Dobro wspólne jest
natomiast uzale
Ň
nione od rozwoju potrzeb społecznych, które nie
mog
Ģ
by
ę
zaspokajane w obr
ħ
bie indywidualnej działalno
Ļ
ci
jednostek lub ich zrzesze
ı
.
¶
Z kwesti
Ģ
identyfikacji i artykulacji dobra wspólnego, problemem kreowania polityki
społecznej i programowania administracji publicznej
Ļ
ci
Ļ
le zwi
Ģ
zane s
Ģ
zagadnienia
czynnika obywatelskiego i zawodowego w administracji publicznej.
¶
Z punktu widzenia prakseologicznego i uwarunkowa
ı
kompetencyjnych istotne
znaczenie w administracji publicznej odgrywa zasada
biurokratyzmu
, zapewniaj
Ģ
ca
nale
Ň
yty poziom specjalizacji i fachowo
Ļ
ci kadr urz
ħ
dniczych. Odpowiednie
kwalifikacje, trwało
Ļę
zatrudnienia oraz zale
Ň
no
Ļ
ci słu
Ň
bowe mi
ħ
dzy przeło
Ň
onym a
podwładnym, zapewniaj
Ģ
ce jednolito
Ļę
systemow
Ģ
i funkcjonaln
Ģ
, nakazuj
Ģ
potrze
ę
na
struktury administracji publicznej jako na organizacje profesjonalne.
¶
Zauwa
Ň
y
ę
jednak nale
Ň
y,
Ň
e jedn
Ģ
z podstaw budowy ustroju demokratycznego jest
umo
Ň
liwienie oddziaływania obywateli lub ich grup na instytucje publiczne; obywateli
stanowi
Ģ
cych otoczenie społeczne układu administracyjnego w pa
ı
stwie. W systemie
sprawowania władzy zadania tego typu wykonuj
Ģ
najcz
ħĻ
ciej jednostki lub rozmaicie
zinstytucjonalizowane
ciała obywatelskie
bior
Ģ
ce udział w sekwencjach
administrowania, a tak
Ň
e w zakresie politycznego procesu decyzyjnego – głównie jako
organy przedstawicielskie
.
¶
Nie nale
Ň
y równie
Ň
zapomina
ę
o jednej z podstawowych funkcji zarz
Ģ
dzania w sektorze
publicznym, o
kontroli społecznej
, która stanowi jedn
Ģ
z podstawowych form wpływu
obywateli lub ich grup na działalno
Ļę
ogniw struktury władztwa publicznego.
¶
W tym znaczeniu administracja publiczna jest kształtowana przez dwie pozornie
sprzeczne ze sob
Ģ
idee: d
ĢŇ
enie do pełnej efektywno
Ļ
ci i skuteczno
Ļ
ci działania oraz
zabezpieczenie wpływu obywateli czy te
Ň
ich wspólnot na jej funkcjonowanie.
¶
Wynikaj
Ģ
ca z zasady demokratyzmu konieczno
Ļę
umo
Ň
liwienia partycypacji społecznej
w procesach administrowania w zestawieniu z zawodowym charakterem kadr
administracji publicznej powoduje,
Ň
e nale
Ň
y szuka
ę
przysłowiowego złotego
Ļ
rodka
pomi
ħ
dzy „
Ļ
wiatem sprawno
Ļ
ci” i „
Ļ
wiatem warto
Ļ
ci”.
Od biurokratycznego administrowania do
zarz
Ģ
dzania publicznego
¶
Współcze
Ļ
nie, z uwagi na monopolistyczny charakter administracji publicznej,
dominuj
Ģ
systemy biurokratyczne
. Musz
Ģ
one jednak ulega
ę
okre
Ļ
lonym
przewarto
Ļ
ciowaniom.
¶
Poszukuje si
ħ
nowego modelu wykonywania zada
ı
, którego podstaw
Ģ
b
ħ
dzie
orientacja mened
Ň
erska
. Rodzi si
ħ
zatem konieczno
Ļę
wykształcenia
mechanizmów
zarz
Ģ
dzania publicznego
, ł
Ģ
cz
Ģ
cego sprowadzone i skuteczne
elementy tradycyjne z postulowanymi czynnikami prakseologiczno-
ekonomicznymi.
¶
Administracja ma sta
ę
si
ħ
organizacj
Ģ
inteligentn
Ģ
, kreatywn
Ģ
i systemem opartym
na wiedzy, nieustaj
Ģ
cej potrzebie innowacji i my
Ļ
leniu strategicznym,
ukierunkowanym na zaspokajanie potrzeb społecznych w długofalowym horyzoncie
podejmowanych działa
ı
.
¶
Rozwa
Ň
aj
Ģ
c powy
Ň
sze kwestie, nie mo
Ň
na jednak zapomina
ę
,
Ň
e administracja
publiczna, jakkolwiek rozumiana czy postrzegana, mo
Ň
e by
ę
uznawana za twór
sztuczny, ale stworzony na potrzeby społecze
ı
stwa przez prawo powszechnie
obowi
Ģ
zuj
Ģ
ce i jako cz
ħĻę
organizmu pa
ı
stwowego nie ma wyznaczonych celów
innych ni
Ň
realizacja prawa
.
Słu
Ň
ba publiczna jako
diferentia
specificam
administracji publicznej
¶
Omawiaj
Ģ
c poj
ħ
cie administracji publicznej, przypomnie
ę
trzeba odniesienia do
koncepcji
słu
Ň
by publicznej
.
¶
W klasycznej francuskiej nauce prawa administracyjnego kryterium to stanowiło
przez długi czas podstaw
ħ
okre
Ļ
lenia istoty administracji publicznej.
¶
W literaturze polskiej za spraw
Ģ
J. S. Langroda słu
Ň
ba publiczna musi by
ę
typem
aktywno
Ļ
ci ludzkiej, któr
Ģ
charakteryzuje: 1) działalno
Ļę
po
Ň
yteczna społecznie, a
nawet niezb
ħ
dna w realizacji interesu publicznego, 2) nieodzowno
Ļę
tej aktywno
Ļ
ci
dla ogółu, powoduj
Ģ
ca konieczno
Ļę
trwałego i nieprzerwanego zaspokajania
potrzeby zbiorowej, 3) obowi
Ģ
zkowo
Ļę
prowadzenia w tej sferze działa
ı
przez
odpowiednie organy, przez co w stosunku do ludno
Ļ
ci zaspokajanie potrzeb
zbiorowych nie jest przywilejem, lecz staje si
ħ
słu
Ň
ebn
Ģ
powinno
Ļ
ci
Ģ
, 4)
prawidłowo
Ļę
odno
Ļ
nej aktywno
Ļ
ci, gdzie stosowne organy maj
Ģ
obowi
Ģ
zek stałej
kontroli.
¶
W kategoriach personalnych podkre
Ļ
lenia wymaga ponadosobisty, obiektywny i
prospołeczny charakter podejmowanych czynno
Ļ
ci, sytuuj
Ģ
cy osoby je dokonuj
Ģ
ce
jako funkcjonariuszy publicznych, działaj
Ģ
cych w specjalnych spublicyzowanych
re
Ň
imach prawnych.
Typologia i klasyfikacja administracji
publicznej
¶
Mo
Ň
na dokona
ę
podziału administracji publicznej na administracj
ħ
władcz
Ģ
, zwierzchni
Ģ
(
imperium
) i administracj
ħ
niewładcz
Ģ
,
zawiadowcz
Ģ
(
gestia
), a w ramach tej ostatniej mo
Ň
na wyró
Ň
ni
ę
tzw. piecz
ħ
i
dominium
. Odr
ħ
bnie potraktowa
ę
nale
Ň
y
prywatnoprawn
Ģ
działalno
Ļę
administracji publicznej, dawniej
okre
Ļ
lan
Ģ
mianem
fiskusa
. Bior
Ģ
c pod uwag
ħ
przedmiotowy zakres
działalno
Ļ
ci administracji, mo
Ň
emy dokonywa
ę
dalszych
systematyzacji (administracja o
Ļ
wiaty, nauki, spraw wewn
ħ
trznych,
obrony narodowej itp.). W aspektach prawnoustrojowych wyró
Ň
ni
ę
mo
Ň
emy administracj
ħ
pa
ı
stwow
Ģ
i administracj
ħ
zdecentralizowan
Ģ
(
samorz
Ģ
dow
Ģ
).
4
Sfery działania administracji publicznej
¶
Powiedzie
ę
tak
Ň
e trzeba o sferach działania
administracji publicznej. Działania administracji
publicznej w sferze wewn
ħ
trznej (
internea
) to
czynno
Ļ
ci kierowane do podmiotów
podporz
Ģ
dkowanych organizacyjnie, w sferze
zewn
ħ
trznej
za
Ļ
relacje odmienne. Konsekwencj
Ģ
tego jest podział
Ņ
ródeł prawa na prawo
powszechnie obowi
Ģ
zuj
Ģ
ce
i prawo
wewn
ħ
trzne
.
Istota prawa administracyjnego
Geneza zwi
Ģ
zania administracji prawem
Obywatel jako istota wolna stawał si
ħ
podmiotem nie
tylko obowi
Ģ
zków publicznych, lecz tak
Ň
e ró
Ň
norodnych
uprawnie
ı
. Prawo administracyjne cho
ę
dotyczy
administracji powstało w pewnej opozycji do niej. Prawo
administracyjne stało si
ħ
pewnym narz
ħ
dziem chroni
Ģ
cym
obywatela przed jednostronno
Ļ
ci
Ģ
rozstrzygni
ħę
administracji. Unilateralne reguły post
ħ
powania
stanowione przez władc
ħ
pa
ı
stwa absolutnego i jego
urz
ħ
dników przekształciły si
ħ
w normy obustronnie
wi
ĢŇĢ
ce, b
ħ
d
Ģ
ce podstaw
Ģ
działania administracji i
jednocze
Ļ
nie gwarancj
Ģ
praworz
Ģ
dno
Ļ
ci. Paradygmat
administrowania przez prawo złamał swobod
ħ
działalno
Ļ
ci aparatu urz
ħ
dniczego.
Regulacja prawna administracji zacz
ħ
ła postawa
ę
stosunkowo niedawno. Jej pocz
Ģ
tki wi
ĢŇ
e si
ħ
najcz
ħĻ
ciej z
rozwojem pa
ı
stwa prawnego. Pewnych historycznych
odniesie
ı
do unormowa
ı
administracyjnych mo
Ň
emy
doszukiwa
ę
si
ħ
jednak, tak
Ň
e w wiekach wcze
Ļ
niejszych, a
nawet w staro
Ň
ytno
Ļ
ci. Panuje jednak powszechny pogl
Ģ
d,
Ň
e genez
ħ
prawa dotycz
Ģ
cego administracji nale
Ň
y wi
Ģ
za
ę
z
upodmiotowieniem członków wspólnot pa
ı
stwowych i
powstaniem nowoczesnej administracji publicznej.
Dokonało si
ħ
to przede wszystkim pod wpływem prawa
natury i egzemplifikowało nast
ħ
pnie w rozwoju doktryny
pa
ı
stwa konstytucyjnego (Francja) i pa
ı
stwa prawnego
(Niemcy).
Podstawy prawne działania administracji
¶
XVIII/XIX w. – przekształcenie si
ħ
pa
ı
stwa policyjnego
w pa
ı
stwo konstytucyjne, administracji terytorialnej w
administracj
ħ
pa
ı
stwow
Ģ
.
¶
XIX – powstało prawo administracyjne z prawami i
obowi
Ģ
zkami po obu stronach
¶
XIX połowa – zacz
ħ
ła obowi
Ģ
zywa
ę
zasada zwi
Ģ
zania
ustawowego administracji
¶
XIX druga połowa – powstały s
Ģ
dy administracyjne
stoj
Ģ
ce na stra
Ň
y tej zasady
Dziedzin
Ģ
prawa, która na zasadzie wył
Ģ
czno
Ļ
ci reguluje organizacj
ħ
i
funkcjonowanie administracji publicznej jest prawo
administracyjne.
Podstawy prawne funkcjonowania administracji publicznej tworz
Ģ
nie
tylko normy prawa administracyjnego. Organy administracji
publicznej działaj
Ģ
tak
Ň
e na podstawie norm innych gał
ħ
zi prawa
np. prawa cywilnego, karnego, finansowego, pracy itd. Ponadto
administracja publiczna, podejmuj
Ģ
c rozstrzygni
ħ
cia musi,
przestrzega
ę
zasad wynikaj
Ģ
cych z Konstytucji. Dla ukazania
całokształtu regulacji prawnej, stanowi
Ģ
cej przedmiot działania
administracji publicznej, cz
ħĻę
doktryny postuluje wyodr
ħ
bnienie
nowego zespołu ró
Ň
nych jako
Ļ
ciowo norm prawnych w prawo
administracji
5
Plik z chomika:
martitta_25
Inne pliki z tego folderu:
Zrodla prawa administracyjnego.pdf
(69 KB)
Zasady prawa administracyjnego.pdf
(52 KB)
Rzad i centralna administracja rzadowa(1).pdf
(217 KB)
Rzad i centralna administracja rzadowa.pdf
(217 KB)
Pojecie prawa administracyjnego.pdf
(52 KB)
Inne foldery tego chomika:
bioetyka
KULTURA PRACY I ETYKA ZAWODU URZĘDNIKA
LOGIKA
MAKRO I MIKROEKONOMIA
OCHRONA ŚRODOWISKA
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin