Prawo karne(1).pdf

(657 KB) Pobierz
Prawo karne
Ćwiczenia
22 października 2009
14:20
1.07 w barakach
Prawo karne Strona 1
385737629.011.png 385737629.012.png 385737629.013.png
Zagadnienia wstępne
22 października 2009
14:34
Prawo karne- ćwiczenia
V
Prawo karne- definicja ogólna : wszystkie normy odnoszące się do odpowiedzialności karnej ( penalnej)
V
Prawo karne – definicja szczegółowa : zespół norm określających zasady odpowiedzialności karnej, kary, grożące za
popełnienie przestępstw, środki karne i zabezpieczające oraz typy przestępstw.
V
Prawo karne materialne : zespół norm określających zasady odpowiedzialności karnej, kary, grożące za popełnienie
przestępstw, środki karne i zabezpieczające oraz typy przestępstw.
o
ŹRÓDŁO: kodeks karny( 6.06.1997 -> 01.09.1998) + ustawy
V
Prawo karne procesowe: normy określające zasady postępowania organów państwowych i przed organami,
obowiązki i uprawnienia stron uczestniczących w procesie karnym.
o
ŹRÓDŁO: kodeks postępowania karnego (6.06.1997-> 1.01.1998)
V
Prawo karne wykonawcze : zbiór norm określających wykonywanie kar
o
Prawo karne penitencjarne- dotyczy kary pozbawienia wolności
o
ŹRÓDŁO: kodeks karny wykonawczy ( 6.06.1997-> 1.09.1998)
Dziedziny poboczne prawa karnego:
V
Prawo karne skarbowe- normy dotyczące przestępstw godzących w interes Skarbu Państwa
o
ŹRÓDŁO: kodeks karny skarbowy ( 10.09.1999-> 17.10.1999)
V
Prawo karne wojskowe - normy dotyczące tzw. „przestępstw wojskowych”- przestępstwa żołnierzy związane ze
służbą i dyscypliną, odmienne zasady odpowiedzialności karnej nawet w przypadku przestępstw niewojskowych.
o
ŹRÓDŁO: kodeks karny, część wojskowa ( III)
V
Dziedziny spokrewnione z prawem karnym:
Postępowanie w sprawach nieletnich ( ust. 26.101982)
V
Prawo wykroczeń ( kodeks wykroczeń 20.05.1970)
FUNKCJE PRAWA KARNEGO:
V
Sprawiedliwościowa - zaspokajanie poczucia sprawiedliwości ofiary, jej rodziny, grupy społecznej itp. ;
odpłata;
V
Ochronna- ochrona dóbr, potrzebnych do porządku społecznego
V
Gwarancyjna- zagwarantowanie obywatelom pewności w zakresie co jest, a co nie jest przestępstwem
Nauka prawa karnego:
V
Wykładnia przepisów
V
Tworzenie usystematyzowanego zbioru pojęć, instytucji, zasad
V
Krytyka i propozycje zmian
V
Badania empiryczne funkcjonowania prawa karnego
Nauki pokrewne:
V
Kryminologia- nauka o przestępczości i przestępcy ( przyczyny, badania nad sprawcami, środki zwalczania i
zapobiegania przestępczości)
V
Wiktymologia- nauka o ofierze przestępstwa ( badanie roli ofiary, podatność, tworzenie mechanizmów
kompensacji)
V
Kryminalistyka- metody i środki wykrywania przestępstw, wykrywania i ścigania sprawców, dowody.
o
Taktyka kryminalistyczna- np. taktyka przesłuchań, pościgu
o
Technika kryminalistyczna- rekonstrukcja zdarzenia ( daktyloskopia itp.)
V
Nauka o polityce kryminalne j- działalność państwa w zakresie wymiaru sprawiedliwości w sprawach
karnych ( polityka karna, polityka penitencjarna)
V
Nauki penitencjarne - różne aspekty wykonywania kary pozbawienia wolności
V
Znamiona przestępstwa:
Ocenne- podlegające ocenie przez interpretującego przepis
V
Opisowe - oczywiste lub znaczenie zdefiniowane w definicji legalnej
Sankcje:
V
Nieoznaczone -sędzia ma wolność w wyborze kary. ( np. kto zabija podlega karze.)
V
Bezwzględnie oznaczone - brak możliwości wyboru kary ( np. kto zabija podlega karze 7 lat pozbawienia
wolności.
V
Względnie oznaczone- wymiar kary jest określony, ale pozostawiony jest pewien wybór sędziemu tzw.
widełki
-
UWAGA!
Zakaz wykładni homonimicznej- dwa różne pojęcia nie mogą mieć na granice jednej regulacji tego samego znaczenia
-
Zakaz wykładni synonimicznej- dwa takie same pojęcia nie mogą mieć różnego znaczenia
Prawo karne Strona 2
385737629.014.png
Prawo karne Strona 3
385737629.001.png
Zasady prawa karnego
22 października 2009
14:36
ZASADY PRAWA KARNEGO:
1.
Zasada odpowiedzialności za czyny
a.
Czyn- działanie lub zaniechanie, na czyn może się składać wiele zachowań, czyn musi być
uzewnętrzniony
b.
Nie odpowiada się za:
· Za wygląd
Stan niebezpieczeństwa
· Za poglądy
·
·
Za myśli/ zamiary
2.
Zasada winy
a.
WINA:
·
teoria psychologiczna- więź psychiczna pomiędzy sprawcą a jego czynem. Sprawca wie, że coś
zrobił ( świadomość), trudna dowodowo
·
teoria normatywna- wina = zarzucalność, ustawodawca uznał, że jeżeli sprawca spełnia x
przesłanej to przypisuje mu się winę
·
teoria kompleksowa- połączenie teorii psychologicznej i normatywnej
3.
Zasada odpowiedzialności indywidualnej i osobistej ( KK art. 20, 21, 51, 55)
a.
Odpowiedzialność indywidualna- każdy odpowiada za swoje czyny. Jeżeli nie da się udowodnić
odpowiedzialności indywidualnej za następstwa ( np. bójka, zbiegowisko) to może być odpowiedzialność
zbiorowa ( w wyjątkowych sytuacjach)
b.
Odpowiedzialność osobista- wykonanie kary na sprawcy, poddanie się karze za inną osobę- przestępstwo
poplecznictwa
4.
Zasada humanitaryzmu ( konst. art. 40, KK art. 3)
a.
Prawo ma być humanitarne, zwłaszcza kary ( zakaz tortur, kar cielesnych itp.), nie naruszać godności
człowieka
b.
Nie można wymagać od ludzi niemożliwego
5.
Zasada nullum crimen sine lege
a.
Nullum crimen sine lege certa ( precyzyjnie opisane)
b.
Nullum crimen sine lege scripts ( spisanie prawa karnego w ustawie)
c.
Nullum crimen sine lege preavia ( lex severio retro non agit)
d.
Zakaz analogii ( iuris/ lexis- dozwolona na korzyść)
e.
Nulla poena sine lege
Prawo karne Strona 4
385737629.002.png
Prawo polskie, a wyroki zapadłe za granicą
16 listopada 2009
19:19
Art. 114 § 1-3 - stosunek polskiego prawa do orzeczeń zapadłych za granicą
§ 1. Orzeczenie zapadłe za granicą nie stanowi przeszkody do wszczęcia lub prowadzenia
postępowania karnego o ten sam czyn zabroniony przed sądem polskim. (czyli normalnie prokurator musi
ale są prywatno i publiczno wnioskowe i tu zależy. tu jest wyjątek od res iudicata i ne bis in idem)
Res iudicata - powaga rzeczy osądzonej
Ne bis in idem - nigdy nie można być osądzonym za to samo
Wyłączenie § 1: § 3, czyli jak wyjątki stają się regułą:
 
Przekazanie ścigania
 
Przejęcie wyroku do wykonania, jak również wtedy, gdy orzeczenie zapadłe za granicą
dotyczy przestępstwa, w związku z którym nastąpiło przekazanie ścigania lub wydanie
sprawcy z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
 
Wydanie
 
Orzeczenie trybunału międzynarodowych , na podstawie wiążących RP umów
 
Do prawomocnych orzeczeń sądów lub innych organów państw obcych
kończących postępowanie karne, jeżeli wynika to z wiążącej Rzeczpospolitą
Polską umowy międzynarodowej.
prawomocne rozstrzygnięcia państw obcych, które my respektujemy na podstawie umów
międzynarodowych
chodzi głównie o UE. Dorobek wspólnotowy zakłada ne bis in idem i res iudicata -my je
akceptujemy, zatem nie sądzimy Polaka drugi raz u nas
§ 2. Sąd zalicza na poczet orzeczonej kary okres rzeczywistego pozbawienia wolności
za granicą oraz wykonywaną tam karę, uwzględniając różnice zachodzące
między tymi karami.
§ 4 - przejęcie wyroku do wykonania- ultima ratio
Kwalifikacja prawna wg prawa polskiego
Kara faktyczna podlegająca wykonaniu- brane są pod uwagę:
 
Wyrok z zagranicy
 
Zagrożenie w polskiej ustawie
 
Faktyczne dolegliwości, które spotkały sprawcę za granicą
UWAGA!!! Ten paragraf obowiązuje TYLKO jako ultima ratio - tzn. kiedy nie ma innych
uregulowań na ten temat!
1978- Konwencja berlińska
1983- Konwencja w sprawie przekazywania osób skazanych
 
Kompletna regulacja
Europejski nakaz aresztowania
Prawo karne Strona 5
385737629.003.png 385737629.004.png 385737629.005.png 385737629.006.png 385737629.007.png 385737629.008.png 385737629.009.png 385737629.010.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin