smierc-pulkownika.pdf

(73 KB) Pobierz
748866610 UNPDF
Ta lektura , podobnie jak tysiące innych, jest dostępna on-line na
stronie wolnelektury.pl .
Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez
ADAM MICKIEWICZ
Śmierć Pułkownika ¹
W głuchéj puszczy, przed chatką leśnika,
Rota strzelców stanęła zielona;
Kobieta, Przywódca,
Rycerz, Śmierć
bohaterska, Żołnierz
A u wrót stoi straż Pułkownika,
Tam w izdebce Pułkownik ich kona.
Z wiosek zbiegły się tłumy wieśniacze:
Wódz to był wiélkiej mocy i sławy,
Kiedy po nim lud prosty tak płacze
I o zdrowie tak pyta ciekawy.
Kazał konia Pułkownik kulbaczyć,
Konia w każdéj sławnego potrzebie;
Koń
Chce go jeszcze przed śmiercią obaczyć,
Kazał przywieść do izby — do siebie.
Kazał przynieść swój mundur strzelecki,
Swój kordelas i pas i ładunki;
Stary żołnierz, — on chce, jak Czarniecki,
Umierając, swe żegnać rynsztunki².
A gdy konia już z izby wywiedli,
Potém do niéj wszedł ksiądz z Panem Bogiem;
Religia
I żołnierze od żalu pobledli,
A lud modlił się klęcząc przed progiem.
Nawet starzy Kościuszki żołnierze,
Tyle krwi swéj i cudzéj wylali,
¹Pułkownik — Pułkownikiem tym jest Emila hr. Platerówna (–), od dzieciństwa niemal
marząca o odegraniu roli Joanny d'Arc. Umysłowo i fizycznie przygotowaną zastał ją listopad  r.
Na pierwsze hasło zapałem swym porywa mieszkańców Dusiat, organizuje z nich zastęp powstańców,
stacza nieszczęśliwą (z powodu braku amunicji) walkę z Moskalami pod Jeziorasami, łączy się następnie
z partią wolnych strzelców wilkomierskich, walczy z nadzwyczajnym męstwem w bitwie pod Prysta-
wianami przy boku Potockiego. Gdy Chłapowski stanął na Litwie, zamianował ją kapitanem w .
pułku liniowym; w tym charakterze bierze ona udział w zaciętych walkach pod Kownem i Szawlami.
Kiedy zaś Chłapowski postanowił wycofać się do Prus, opuszcza go i usiłuje przedrzeć się do Warszawy;
po dziesięciodniowym jednak marszu w chłodzie i głodzie, wyczerpana do cna z sił, została w chacie
leśnika, skąd za staraniem krewniaka przeniesiona do dworu właściciela wsi, poczęła powoli przycho-
dzić do sił. Na wieść o upadku Warszawy popadła w rozpacz; wielkie, gorące serce przestało bić, nie
chcąc bić na grobie ojczyzny (J. Straszewicz, miie Paer a ie e a or ).
²Pomysł żegnania się z koniem, towarzyszem bojów, przejęty, zdaje się, z Niemcewicza dumy
o Czarnieckim, w której poeta za Kochowskim wprowadził podobną wzruszającą scenę żegnania się
wodza z ulubionym rumakiem.
748866610.001.png
 
Łzy ni jednéj — a teraz płakali,
I mówili z księżami³ pacierze.
Z rannym świtem dzwoniono w kaplicy;
Już przed chatą nie było żołnierza,
Bo już Moskal był w téj okolicy.
Przyszedł lud widzieć zwłoki rycerza.
Na pastuszym tapczanie on leży —
W ręku krzyż, w głowach siodło i burka,
A u boku kordelas, dwururka.
Lecz ten wódz, choć w żołnierskiéj odzieży,
Jakie piękne dziewicze ma lica?
Jaką pierś? — Ach, to była dziewica,
To Litwinka, dziewica–bohater,
Wódz Powstańców — Emilija Plater!⁴
³ kiami — dziś popr.: księżmi.
⁴ Śmierć ułkownika ukazała się po raz pierwszy drukiem w paryskim wydaniu z  r.
Ten utwór nie jest chroniony prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że
możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest do-
datkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te
dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych
Tekst opracowany na podstawie: Mickiewicz, Adam (-), Poezje, tom , Wiersze z lat -
- (Pieśni - Sonety - Poezje patrjotyczne, religijne i filozoficzne - Wiersze okolicznościowe - Bajki),
Krakowska Spółdzielnia Wydawnicza, wyd.  popr., W. L. Anczyc, Kraków, 
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cy-
owa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Opracowanie redakcyjne i przypisy: Jan Bystrzycki, Alaksandra Sekuła, Olga Sutkowska.
Śmierć Pułkownika
748866610.002.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin