Prawo Karne SKRYPT.docx

Opracowanie – Prawo Karne by foxntimes

PRAWO KARNE.

Skrypt na podstawie książki:

Prawo karne.

Część ogólna, szczególna i wojskowa.

Teresa Dukiet – Nagórska, Stanisław Hoc, Michał Kalitowski,

Olga Sitarz, Leon Tyszkiewicz, Leszek Wilk.

Wydanie 1, LexisNexis, Warszawa 2008.

SPIS TREŚCI.

CZĘŚĆ PIERWSZA

Wiadomości wstępne.

1.       Ogólne wiadomości o prawie karnym.

2.       Zasady prawa karnego.

3.       Źródła prawa karnego, jego normy i ich wykładnia.

CZĘŚĆ DRUGA

Nauka o przestępstwie.

4.       Istota przestępstwa.

5.       Ustawowe znamiona czynu zabronionego.

6.       Bezprawność i wina.

7.       Formy stadialne i zasady odpowiedzialności za nie.

8.       Współdziałanie przestępne.

9.       Okoliczności wyłączające odpowiedzialność karną.

10.   Jedność – wielość czynów i przestępstw.

11.   Obowiązywanie Polskiej ustawy karnej w czasie, w miejscu i co do osób.

CZEŚĆ TRZECIA

Środki oddziaływania właściwe prawu karnemu i ich stosowanie.

12.   Kara i ewolucja środków penalnych.

13.   Kary.

14.   Środki karne.

15.   Środki związane z wyznaczeniem okresu próby.

16.   Wymiar kary i środków karnych.

17.   Ustanie i ograniczenie karalności, zatarcie skazania.

18.   Środki zabezpieczające.

19.   Odpowiedzialność karna, konsekwencje popełnienia czynu określonego w ustawie karnej przez nieletniego, odpowiedzialność podmiotów zbiorowych.

CZEŚĆ CZAWARTA

Wybrane typizacje części szczególnej kodeksu karnego.

20.   Przestępstwa przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstwa wojenne.

21.   Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej.

22.   Przestępstwa przeciwko obronności.

23.   Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu.

24.   Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu i bezpieczeństwu w komunikacji.

25.   Przestępstwa przeciwko środowisku.

26.   Przestępstwa przeciwko wolności.

27.   Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece.

28.   Przestępstwa przeciwko czci i nietykalności cielesnej.

29.   Przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową.

30.   Przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych i samorządowych.

31.   Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości.

32.   Przestępstwa przeciwko porządkowi publicznemu.

33.   Przestępstwa przeciwko ochronie informacji.

34.   Przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów.

35.   Przestępstwa przeciwko mieniu.

36.   Przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu.

37.   Przestępstwa przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi.

CZEŚĆ PIĄTA

Wybrane zagadnienia części wojskowej kodeksu karnego.

Część pierwsza.

Wiadomości wstępne.

Rozdział I – Ogólne wiadomości o prawie karnym.

Pojęcie prawa karnego.

Prawo karne – zespół norm prawnych, którego głównym zadaniem jest ochrona dóbr społecznych przed czynami szczególnie niepożądanymi za pomocą specjalnych środków stosowanych wobec sprawców tych czynów.

a.       Czyny szczególnie niepożądane to przestępstwa: zbrodnie i występki, wykroczenia, przedawnienia dyscyplinarne.

b.      Specjalne środki to reakcja na przestępstwo przybierająca postać kary.

§         Kara to połączone z potępieniem zadanie dolegliwości sprawcy przestępstwa.

§         Ulgi warunkowe („środki związane z wyznaczeniem okresu próby”) – rezygnacja z kary w całości albo w części, a czasem nawet rezygnacja ze skazania, jeśli sprawca przestępstwa nie popełnił nowego przestępstwa w czasie próby.

Łączą się z wolnością dozorowaną – sprawca przestępstwa pozostaje pod kontrolą i opieką specjalnie wyznaczonej osoby.

§         Środki zabezpieczające o charakterze leczniczym lub izolacyjnym – uzupełniają albo zastępują karę.

c.       Sprawca przestępstwa – wyodrębniło się postępowanie z nieletnimi sprawcami przestępstwa.

d.      Osoba poszkodowana – uwzględnia się interes pokrzywdzonego przestępstwem poprzez naprawienie szkody oraz pojednanie między przestępcą a jego ofiarą.

Prawo karne

Podstawowy podział prawa karnego.

a.       Prawo karne materialne (prawo karne) – określa, jakie czyny są zabronione pod groźbą kary, jakie za nie grożą kary ewentualne inne środki penalne oraz zasady odpowiedzialności karnej.

b.      Prawo karne procesowe (postępowanie karne) – kompetencje i tryb działania organów ścigania (prokuratury i policji) i wymiaru sprawiedliwości (sądów różnych szczebli). Znajdują zastosowanie tutaj podstawowe zasady procesu karnego.

c.       Prawo karne wykonawcze (prawo penitencjarne) – zawiera zbiór przepisów dotyczących wykonywania kar i innych środków orzeczonych przez sądy. Znaczna część tego prawa poświęcona jest wykonywaniu kary pozbawienia wolności.

W dalszej części podręcznika zajmiemy się tylko prawem karnym materialnym.

Podział prawa karnego materialnego.

Ze względu na adresata norm prawna karnego.

1.      Prawo karne powszechne – adresatami są wszyscy ludzie. Przestępstwa i wykroczenia unormowane prawem karnym powszechnym w zasadnie (gdyż są pewne wyjątki) może popełnić każdy.

2.      Prawo karne szczególne – krąg adresatów jest ograniczony do pewnych kategorii osób.

a.       Prawo karne skarbowe – obejmuje przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe przeciwko interesowi finansowemu państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub Wspólnot Europejskich. Może je popełnić osoba mająca w tym zakresie zobowiązania.

b.      Prawo karne wojskowe – reguluje przestępstwa wojskowe, które może popełnić tylko żołnierz.

c.       Prawo karne dyscyplinarne – zróżnicowane, odrębnie unormowane dla różnych, szczególnie ważnych grup ludzi (np. osoby wykonujące pewne zawody – sędziego, adwokata, radcy prawnego, notariusza, nauczyciela akademickiego, lekarza). Przewiduje kary za różnego rodzaju naruszenie obowiązków właściwych dla danego zawodu – przewinienia dyscyplinarne.

3.      Prawo karne wykroczeń – zajmuje odrębna pozycję – reguluje odpowiedzialność karną za mniej groźne czyny zabronione, uznane za wykroczenia.

4.      Prawo dot. nieletnich sprawców czynów zabronionych – nie należy do prawa karnego, ale jest z nim ściśle związane. Odnosi się do dzieci i młodzieży w wieku do 18 lat (częściowo 17 lat). Nastawione jest prawie wyłącznie na nie stosowanie kar tylko środków o charakterze wychowawczym. Zajmuje się także nieletnimi, u których wystąpiły objawy demoralizacji np. używanie alkoholu, innych środków odurzających, prostytucja, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego.

Prawo karne międzynarodowe.

Zmierza do umocnienia ochrony praw człowieka i do podniesienia efektywności sposobów zwalczania przestępczości, zwłaszcza transgranicznej.

Podstawowe cechy prawa karnego.

Zadaniem prawa jest organizowanie życia społecznego, rozwiązywanie problemów związanych z zasadami moralnymi i innymi ważnymi wartościami.

Ustawodawca stosuje różne środki o charakterze ...