Czytanie_mozgiem.pdf

(1043 KB) Pobierz
392165387 UNPDF
Czytanie mózgiem. Najciekawsze
fakty z neurofizjologii czytania
Czy wiesz, co dzieje się z Twoim okiem, gdy czytasz te słowa? Jaki jest udział
mózgu w procesie czytania? Jakie znaczenie ma pole widzenia dla szybkości
czytania? Poznaj czytanie od kuchni, zajrzyj do wnętrza własnego mózgu i
odkryj fascynujące fakty...
Gdzie jest zlokalizowany Twój potencjał?
Gdy myślisz o sobie, swoich możliwościach i wiedzy to z jaką częścią ciała się
utożsamiasz? Czy Twoja pamięć, koncentracja czy motywacja są w klatce
piersiowej, brzuchu, głowie czy rękach? A może w innej części ciała?
Na to pytanie najczęściej dostaję odpowiedź: głowa. To tam jest mózg i
najważniejsze narządy zmysłów. Wzrok, słuch, mowa, węch i smak
zlokalizowane są w głowie. Najczęściej tam umieszczamy swój potencjał,
pamięć i możliwości.
Tymczasem warto sobie uświadomić, że ciało i mózg są nierozerwalnie
połączone i jednakowo uczestniczą w procesach umysłowych. Mózg bez
narządów zmysłów jest ślepy, głuchy i nieczuły. Nic nie wie o rzeczywistości,
interpretuje jedynie sygnały nerwowe, które otrzymuje od oczu, uszu, języka,
nosa, skóry. Tym elektrycznym sygnałom nadaje znaczenie i w ten sposób
uzyskujemy obraz (mapę) otaczającej rzeczywistości.
Narządy zmysłów i ciało nie mogą istnieć bez mózgu, ani mózg nie może
istnieć bez ciała. Dlatego tak ważna jest rola ciała w procesie nauki. Ciało
bierze aktywny udział w uczeniu się, czytaniu oraz przetwarzaniu informacji.
Czytasz oczami czy mózgiem?
Wielu ludzi jest przekonanych, że czytają „oczami”. Niemniej jednak to w
mózgu zachodzi proces nadawania znaczenia obrazowi widzianemu przez
oczy. Jak się to dzieje?
Światło padając na siatkówkę oka zamienia się w impuls elektryczny, który
nerwem wzrokowym wędruje do tylnych płatów mózgowych. Tam zachodzi
analiza obrazu pod kątem koloru, formy, przestrzenności. Informacja pobudza
obszary mózgu odpowiedzialne za kojarzenie i zrozumienie, po czym
aktywowany zostaje cały mózg w celu zapamiętania danej informacji.
Oczy są jedynie stacją przekaźnikową między otoczeniem a mózgiem. Popatrz
na zwierzęta, wiele z nich ma lepszy wzrok niż człowiek. Weźmy na przykład
orła, jednak choćby przez godzinę wpatrywał się w kartkę od książki, jego
mózg nie zweryfikuje znaczeń słów tam zapisanych.
Po prostu czytamy mózgiem, nie oczami!
Zanim jednak informacja dotrze do mózgu, przechodzi przez oko. Co zatem
dzieje się z okiem w momencie czytania?
Zaobserwuj kiedyś, co dzieje się z okiem osoby, która czyta. Zauważysz, że
kilka razy na linijce oko zatrzymuje się na krótką chwilę. Takie zatrzymanie
oka nazywa się fiksacją . Ktoś, kto umie szybko czytać , będzie miał tych
zatrzymań o wiele mniej niż osoba czytająca tradycyjnie.
Oko zatrzymuje się na tekście, gdyż aby mózg mógł zweryfikować znaczenie
zobaczonego wyrazu, informacja musi być wyraźna. Aby informacja była
wyraźna, oko zatrzymuje się. Po krótkiej chwili przesuwa się w poszukiwaniu
392165387.002.png
kolejnej porcji informacji. Oczywiście my nie odczuwamy tych przeskoków,
ponieważ na siatkówce oka zachowujemy obraz z poprzedniej fiksacji
(zatrzymanie się oka). W naszym odczuciu oko płynnie porusza się po tekście,
w rzeczywistości jednak porusza się skokowo.
Oko dosyć długo zatrzymuje się na poszczególnych wyrazach. Jeśli chcesz
przyspieszyć swoje czytanie już teraz bez żadnych dodatkowych technik,
zacznij używać wskaźnika podczas czytania. Wskaźnikiem może być palec,
długopis, patyczek do szaszłyka, pałeczka do jedzenia ryżu lub cokolwiek
innego. W trakcie czytania podkreślaj czytany tekst wskaźnikiem w
komfortowym dla siebie tempie. Dzięki temu oko sprawniej będzie
przeskakiwać po tekście, co przyspieszy Twoje czytanie nawet o 100%.
Szybkość czytania zależy od pola widzenia
Wprawny czytelnik zatrzymuje się około 6 razy na linijce tekstu. Ilość
zatrzymań, czyli fiksacji zależy od pola widzenia , czyli obszaru, który w
trakcie czytania postrzegamy wyraźnie. Pole widzenia ostrego to elipsa o
wymiarach 4-6 cm w poziomie i 0.5-1.5 cm w pionie. Dookoła rozciąga się
pole widzenia peryferyjnego, które jest o wiele szersze. Informacje w polu
peryferyjnym postrzegamy jako niewyraźne i rozmyte, jednak szybko
wyłapujemy w nim ruch.
Wielkość pola widzenia to sprawa bardzo indywidualna. Niektórzy ludzie
mają pole szersze, inni węższe. Większość ludzi w naszej kulturze ma szersze
pole widzenia z prawej strony, ze względu na to, że czytamy od lewej do
prawej.
Jeśli chcesz zbadać swoje pole widzenia zrób takie ćwiczenie. Weź dowolną
książkę i otwórz ją na stronie wypełnionej ciągłym tekstem. Teraz wybierz na
środku literę lub krótki wyraz. Zatrzymaj oczy na tej literze i uświadom sobie
jakie wyrazy są po jej lewej i prawej stronie. Chodzi o to, aby były one
wyraźne. To samo ćwiczenie powtórz w pionie, chcąc zbadać pionowe pole
widzenia.
Jeśli chcesz zacząć trenować szybkie czytanie , możesz za pomocą różnych
technik poszerzyć swoje pole widzenia. Sprawi to, że oko będzie rzadziej
zatrzymywać się na linijce, co skróci czas czytania. O najprostszym ćwiczeniu
na poszerzenie pola czytaj w kolejnym artykule.
--
Autor: Katarzyna Szafranowska
Dostarczone przez:
392165387.003.png 392165387.004.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin