Toczenie
Zespół szkół
Technikum Samochodowe w Choszcznie
KL. II
Mateusz Sowa i Daniel Biernat
Spis treści:
1. Rodzaje tokarek.
2. Zastosowanie toczenia.
3. Budowa i działanie tokarki.
4. Narzędzia do tokarki.
5. BHP podczas toczenia.
Tokarka
Tokarka – obrabiarka przeznaczona do obróbki
skrawaniem przedmiotów najczęściej o powierzchni
brył obrotowych (wałki, stożki, kule, gwinty
wewnętrzne i zewnętrzne). Narzędziem obróbczym są
najczęściej nóż tokarski, wiertło lub narzędzia do
gwintów. Obróbka na tokarce nazywa się toczeniem.
Toczenie wykonuje się poprzez wprawienie
obrabianego przedmiotu w ruch obrotowy, a następnie
skrawanie jego powierzchni narzędziem obróbczym.
Obrabiany przedmiot mocuje się w tym celu w
uchwycie bądź między kłami.
1.Rodzaje tokarek:
1. Tokarki ogólnego przeznaczenia:
‐tokarki kłowe,
‐tokarki tarczowe,
‐tokarki karuzelowe,
‐tokarki tokarki wielonożowe ,
‐tokarki rewolwerowe,
‐półautomaty i automaty tokarskie.
2.Tokarki specjalizowane:
‐tokarki do robót bardzo dokładnych,
‐tokarki do robót kształtowych ,
‐tokarki obcinarki.
3.Tokarki specjalne:
‐tokarki przemysłu hutniczego,
‐tokarki dla kolejnictwa,
‐tokarki dla przemysłu samochodowego.
2.Zastosowanie:
1.Tokarki służą do:
‐toczenia powierzchnie zewnętrznych,
‐toczenia rowków zewnętrznych,
‐toczenia powierzchnie czołowych,
‐toczenia powierzchnie stożkowych,
‐wytaczania,
‐toczenia gwintów,
‐toczenia powierzchnie kształtowych,
‐wykończenia powierzchnie kształtowych,
‐nawiercania, wiercenia i rozwiercania otworów.
3.Budowa:
Skrzynka prędkości służy do otrzymania różnych prędkości
obrotowych. Wrzeciennik jest to zespół obrabiarki, w którym
ułożyskowane jest wrzeciono. Zwykle we wrzecienniku umieszczone są
również przekładnie do zmiany prędkości obrotowej wrzeciona oraz
mechanizmy do przełączania prędkości (wodziki lub widełki).
Wrzeciono jest to element obrabiarki w kształcie wału, przeważnie z
otworem poosiowym służącym do zamocowania obrabianego
przedmiotu lub narzędzia. Elementem wiążącym wszystkie zespoły
tokarki jest łoże. Jest to skomplikowany odlew żeliwny o konstrukcji
zapewniającej dużą sztywność. Prowadnice zewnętrzne łoża służą do
prowadzenia suportu i związanego z nim noża. O prowadnicach
wewnętrznych można przesuwać konik. Konik wraz z kłem służącym
do ustalenia drugiego końca przedmiotowego. Napęd silnika jest
przenoszony przez przekładnie pasową do wrzeciennika zawierającego
skrzynkę prędkości (reduktor). Za pomocą odpowiedniej przekładni
zębatej włączany jest w skrzynce prędkości. Uzyskujemy żądaną
prędkość obrotową wrzeciona i w rezultacie założoną szybkość
skrawania. Końcówka wrzeciona jest przystosowana do zamocowania
kła, tarczy zabierakowej lub uchwytu tokarskiego. Skrzynka posuwów
jest napędzana przez skrzynkę prędkości za pośrednictwem przekładni
Dalsze przeniesienie napędu ze skrzynki posuwowej do suportu tokarki może
odbywać się za pośrednictwem wałka pociągowego lub śruby pociągowej. Śruba
pociągowa umożliwia dokładny przesuw narzędzia i zapewnia powtarzalność
tego ruchu w stosunku do przedmiotu obrabianego – stosowane jest do
nacinania gwintów. Napęd rozdzielny składa się z 2 zespołów skrzynki
prędkości zwanej reduktorem umieszczonym z dala od wrzeciona (np. w
nodze) oraz wrzeciennika, w którym łożyskowane jest wrzeciono. Napęd z
reduktora jest przenoszony na wrzeciennik za pomocą przekładni pasowej.
Napęd ten preferowany jest szczególnie w obrabiarkach szybkobieżnych. Dzięki
wprowadzeniu przekładni pasowej oddzielającej źródło drgań, jakim są
szybkobieżne koła zębate w reduktorze oraz przenoszeniu napędu w zakresie
większej prędkości obrotowych bezpośrednio na wrzeciono przy włączonej
odboczce (załączone sprzęgło kłowe) uzyskuje się mniejsze drgania na
wrzecionie, co wpływa korzystnie na gładkość powierzchni i trwałość narzędzia.
Silnik ustawiany jest na podstawie tokarki lub morze być przymocowany
bezpośrednio do wrzeciennika. We wrzecienniku znajduje się skrzynka
prędkości, w której ostatni wałek stanowi wrzeciono, napęd przenosi się przez
stałe i przesuwne koła zębate. Napęd ten preferowany jest w obrabiarkach o
mniejszych szybkościach obrotowych, ponieważ wysokoobrotowe przekładnie
zębate wymagają dużych dokładności wykonania oraz są bardzo drogie, układ
ten nadaje się szczególnie do napędu tokarek średnich i ciężkich, w których
prędkości obrotowe są stosunkowo małe. W obrabiarkach tych przekładnie
zębate umożliwiają przenoszenie dużych momentów obrotowych, co ma
istotne znaczenie w obrabiarkach ciężkich.
Schemat tokarki:
1łoże 2prowadnice
3wrzeciennik 4konik
5śruba pociągowa 6walek
pociągowy 7zebatka
8skrzynka posuwowa
9sanie wzdłużne
10skrzynka suportowa
11dzwignia 12sanie
poprzeczne 13obrotnica
14sanie narzędziowe
15imak narzędziowy
16wanna blaszana
17uchwyt szczerkowy
18cztery szczęki 19kiel
20podstawa 21walek
22pompa 23,24oslony
25walek 26dzwignia
4.Narzędzia:
1.Noże:
‐noże do obtaczania
‐noże do wytaczania
‐noże do przecinania
‐noże do toczenia kształtowego
2.Wiertła
3.Gwintowniki
4.Narzynki
5.BHP:
WARUNKI DOPUSZCZENIA PRACOWNIKA DO PRACY:
‐ pracownik winien przystąpić do pracy trzeźwy, bez objawów zaburzeń psychotropowych
‐ przy obsłudze maszyn z ruchomymi elementami nie można pracować w odzieży z luźny
(zwisającymi) częściami jak np.: luźno zakończone rękawy, krawaty, szaliki poły, oraz
bez
nakryć głowy okrywających włosy
‐ ubrany w odzież roboczą przewidzianą dla danego stanowiska w zakładowej tabeli
norm
odzieży roboczej
‐ stan zdrowia odpowiedni do wykonywanej pracy potwierdzony świadectwem wydanym
przez
uprawnionego lekarza
‐ zaliczenie odpowiedniego instruktażu: zawodowego, przeszkolenia bhp i p. poż.,
zapoznanie
się z instrukcjami obsługi
‐ ukończona co najmniej szkołę zawodową w danej specjalności lub inne uprawnienia do
wykonywania zawodu
‐ ukończone 18 lat (młodociany w ramach praktycznej nauki zawodu pod nadzorem
instruktora)
Tokarka kłowa
Tokarka Karuzelowa
Wytaczarka
Tokarka Numeryczna
Tokarka Uniwersalna
Duuuuża Tokarka
Bibliografia
http://pl.wikipedia.org/wiki/Tokarka
http://www.maszyneria.pl/tokarki,1p.html
http://www.sciaga.pl/tekst/65810-66-
budowa_tokarek_i_obrabiarek
http://www.tokarki.net/budowa-tokarek-iobrabiarek.
html
‐Stefan Okoniewski ‐ „Technologia maszyn”
izulka115