Saylor Steven - 11 - Gladiator umiera tylko raz.pdf - Saylor Steven - ssaaggaa

Steven Saylor

Gladiator umiera tylko raz

(A Gladiator Dies Only Once)

PrzełoŜył: Janusz Szczepański

Rickowi, który czytał je pierwszy

Natura inest in mentibus nostris insatiabilis quaedam cupiditas veri videndi.

[Natura zasiała w naszych umysłach nienasyconą tęsknotę do prawdy.]

Cycero, Tuskulanki

PRZEDMOWA

Gordianus Poszukiwacz, prywatny detektyw z czasów staroŜytnego Rzymu, po

raz pierwszy pojawił się w powieści Rzymska krew w 1991 roku. Poznajemy go jako

trzydziestoletniego męŜczyznę; w ośmiu następnych powieściach i osiemnastu

krótkich opowiadaniach, tworzących cykl Roma sub rosa, czytelnicy śledzili koleje

jego Ŝycia aŜ do szacownego wieku sześćdziesięciu jeden lat, byli świadkami jego

miłości do Bethesdy i jej przemiany z niewolnicy w rzymską matronę, obserwowali,

jak powiększa się jego rodzina (dwaj adoptowani synowie, córka urodzona ze

związku Gordianusa i Bethesdy oraz czwórka wnucząt – „typowa rzymska rodzina

wielopokoleniowa”, jak to skomentowała filolog klasyczny Mary Beard w „Times

Literary Supplement”). Gordianus stykał się z najsławniejszymi ludźmi swoich

czasów – byli wśród nich Cycero, Cezar, Marek Antoniusz, Pompejusz, Krassus,

Kleopatra – i brał udział (zazwyczaj zakulisowo) w najwaŜniejszych wydarzeniach

epoki, będąc świadkiem stopniowego rozpadu republiki i wojen domowych, które

miały doprowadzić do powstania cesarstwa rzymskiego.

Przygody Gordianusa doczekały się przekładu na piętnaście języków, a pokaźna

liczba czytelników z wielu krajów uznała za stosowne (dzięki wynalazkowi poczty

elektronicznej) skontaktować się z ich autorem, nadsyłając komentarze, pytania,

słowa zachęty czy zwracając uwagę na trafiające się czasami błędy.

Pierwsze dziewięć krótkich opowiadań (akcja wszystkich dzieje się w ciągu

ośmiu lat dzielących Rzymską krew od Ramion Nemezis) zostało wydane w zbiorze

zatytułowanym Dom westalek. Od tamtej pory powstało dziewięć kolejnych, które

czytelnicy znajdą w niniejszym tomie. Podobnie jak poprzednie, i te opowiadania

dotyczą wczesnych lat kariery Gordianusa. U jego boku często się pojawia szybko

dorastający Eko, niemy chłopiec, którego bohater poznał i przygarnął w Rzymskiej

krwi.

Występuje tu oczywiście i Bethesda, jego niewolnica i konkubina, pół

Egipcjanka, pół śydówka, którą Gordianus później wyzwoli i poślubi. Chętnie

przestaje z naszym bohaterem jego dobry przyjaciel i protektor, Lucjusz Klaudiusz.

Kilkakrotnie pojawia się lew rzymskich sądów, Marek Tulliusz Cycero. W pierwszym

i ostatnim opowiadaniu widać cień rzucany przez Kwintusa Sertoriusza,

zbuntowanego rzymskiego wodza, który załoŜył w Hiszpanii własne państwo.

Występuje on teŜ osobiście w Białej sarnie. W finałowych Czereśniach Lukullusa

mamy do czynienia z dwiema wybitnymi postaciami z okresu późnej republiki,

Lukullusem i Katonem.

Jedną z radości tworzenia krótkich opowiadań o Gordianusie Poszukiwaczu jest

szansa wykorzystania róŜnych aspektów Ŝycia w staroŜytnym Rzymie, które zostały

pominięte w powieściach. Na tych stronach czytelnicy odkryją kulisy walk

gladiatorów, obejrzą wyścigi rydwanów, dowiedzą się, kim był cenzor, a takŜe

poznają pewne ciekawostki kulinarne: przygotowywanie garum (sosu rybnego, bez

którego rzymska kuchnia nie mogła się obejść), pochodzenie słynnego powiedzenia

Cycerona o kawałku ciasta i pierwsze pojawienie się wiśni w Rzymie. (Ten ostatni,

trochę draŜliwy temat, omówiony jest szerzej w notach historycznych na końcu

ksiąŜki).

Miejscem akcji większości opowiadań jest rojne, piękne, zawsze fascynujące,

zawsze występne miasto Rzym; interesy prowadzą jednak Gordianusa takŜe do

Hiszpanii, na Sycylię, nad Zatokę Neapolitańską, zwaną Pucharem, i przez całą

szerokość Italii. Opowiadania są ułoŜone w porządku chronologicznym. Na końcu

ksiąŜki czytelnicy znajdą szczegółowe kalendarium obejmujące wszystkie części

cyklu Roma sub rosa i najwaŜniejsze zdarzenia historyczne.

Skąd się wziął tytuł Roma sub rosa? W staroŜytnym Egipcie róŜa była symbolem

Horusa, uwaŜanego później przez Greków i Rzymian za boga milczenia. Było

zwyczajem, Ŝe zawieszony nad stołem biesiadnym kwiat róŜy oznaczał, Ŝe wszystkich

zebranych obowiązuje przysięga dochowania tajemnicy. WyraŜenie sub rosa, „pod

róŜą”, przyjęło się jako synonim czegoś, co się robi potajemnie. Stąd Roma sub rosa

to historia rzymskich tajemnic bądź teŜ tajna historia Rzymu, widziana oczyma

Gordianusa Poszukiwacza.

Saylor Steven - 11 - Gladiator umiera tylko raz.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: