10 tez o schizofrenii.pdf

(41 KB) Pobierz
34937337 UNPDF
10 tez o schizofrenii
1. Schizofrenia jest chorobą
jest zaburzeniem czynności psychicznych i somatycznych
powoduje obiektywne lub subiektywne cierpienie
wymaga leczenia
jest wydarzeniem losowym, jak każda choroba
nikomu nie można przypisywać winy za zachorowanie, zwłaszcza samemu choremu i jego
rodzinie
2. Schizofrenia jest chorobą o wielu wymiarach
niejasna pozycja: jedna choroba (monogeniczność) lub grupa chorób o podobnych
mechanizmach powstania (poligeniczność) lub grupa różnych chorób (hetrogeniczność)
przyczyny nieznane, najprawdopodobniej wieloczynnikowe
jest nie tylko chorobą mózgu
podstawowe zaburzenie dotyka mózgu, tzn. ośrodkowych struktur lub mechanizmów
neuronalnych, wywierających rozległy wpływ na wiele czynności neuropsychicznych -
stanowi ono o podatności na zachorowanie
zaburzenie to może być skutecznie kompensowane przez naturalne mechanizmy
ich załamanie wyzwala ostre kryzysy chorobowe
wysiłek kompensacyjny i ostre kryzysy mogą wywierać wpływ utrwalający zaburzenia
objawy i przebieg choroby są różnorodne, kształtowane przez: trwały czynnik podatności,
okresowego załamywania się mechanizmów kompensacyjnych i wpływ czynników
utrwalających
poza mechanizmami chorobowymi, są zachowane liczne mechanizmy zdrowe
3. Schizofrenia jest nie tylko chorobą
jest także doświadczeniem chorej osoby i grupy bliżej otaczającej tę osobę (zwłaszcza
rodziny), ponieważ wiąże się z różnorodnymi kryzysami:
u osoby: poczucia rzeczywistości, poczucia tożsamości, poczucia autonomii, poczucia
sprawności, poczucia nadziei, poczucia sensu, poczucia istnienia
w grupie: więzi, wolności, zaufania, współdziałania, aktywności, powinności, pozycji,
(statusu)
nierzadko łatwiej unieść ciężar choroby niż wyzwolonych jej przebiegiem doświadczeń
to doświadczenie miewa własną dynamikę, może prowadzić do rozwoju lub do regresji
4. Schizofrenia nie jest chorobą dziedziczną
stopień pokrewieństwa nie determinuje zachorowania, lecz koreluje z jego ryzykiem
nie wiadomo co jest przenoszone – najprawdopodobniej sprzyjająca zachorowaniu cecha
podatności, a nie sama choroba,
nieznany jest model przenoszenia – najprawdopodobniej poligeniczny i wieloczynnikowy
analiza asocjacji i sprzężeń genetycznych – dotąd bez konkluzji
34937337.002.png 34937337.003.png 34937337.004.png
5. Schizofrenia nie jest chorobą nieuleczalną
rokowanie jest zróżnicowane i indywidualnie trudne
znane są postacie ograniczone do jednego epizodu, późne poprawy i późne wyzdrowienia
można skutecznie pomóc w uwolnieniu chorego od objawów lub w ich ograniczeniu, a także
w ograniczeniu następstw indywidualnych i społecznych
wymagana jest pomoc wszechstronna, wytrwała, ofiarna
6. Jest schizofrenia - nie ma „schizofreników”
można dostrzec i chore, i zdrowe aspekty funkcjonowania u każdej chorej osoby
nie ma następstw bezwzględnie trwałych
nie ma podstaw ani potrzeby uniformizacji osób chorych przez zastępowanie ich
indywidualności etykietą diagnostyczną, negatywnie brzmiącym stereotypem, nazwa
cechach piętna (stygmatu)
7. Chory na schizofrenię nie przestaje być człowiekiem, osobą, obywatelem - jak każdy z nas
choroba nie podważa człowieczeństwa chorych
choroba nie narusza ludzkiej godności osoby
choroba nie ogranicza praw (poza wyjątkowymi sytuacjami)
choroba nie pozbawia ani słabości, ani talentów, choć może je uwypuklać lub ograniczać
8. Chorzy na schizofrenię nie zagrażają innym bardziej niż osoby zdrowe
większości czynów agresywnych i zabronionych przez prawo dopuszczają się zdrowi, a nie
chorzy
względna częstość czynów przeciw zdrowiu i życiu jest w grupie chorych prawdopodobnie
większa niż w populacji ogólnej, pozostaje ona jednak na podobnym poziomie od
dziesiątków lat, a ofiarami są najczęściej osoby bliskie
wielu zagrażającym czynom osób chorych można by zapobiec, gdyby problem wcześniej
rozpoznano i wcześniej podjęto odpowiednie postępowanie
ryzyko samobójstwa znacznie przewyższa ryzyko agresji
9. Chorzy na schizofrenię oczekują szacunku, zrozumienia i pomocy
szacunku - od wszystkich. Przeciw: zabobonom, stereotypom, stygmatom, odtrąceniu,
marginalizacji
zrozumienia - od środowisk opiniotwórczych i kulturotwórczych. Przeciw: niewiedzy,
bezduszności, obojętności, pozorom i fałszowi
pomocy - od środowisk samarytańskich. Przeciw: uprzedmiotowieniu, instrumentalizacji i
porzucaniu
10. Schizofrenia rzuca światło na pytania egzystencjalne wspólne chorym i zdrowym
o granice poznawalności świata i własnych przeżyć
o granice między złudzeniem a rzeczywistością
o kryteria prawdy i fałszu
o relacje między wolnością a odpowiedzialnością
o granice i determinanty tożsamości
o sens życia
o jego metafizyczne odniesienia
34937337.005.png 34937337.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin