Wady słuchu.pdf

Nosisz walkmana na uszach? Coraz cz´Êciej domownicy

zwracajà Ci uwag´, byÊ przyciszy ¸ radio bàdê telewizor, a

znajomi strofujà, ˝e ju˝ nie mówisz, ale krzyczysz? A

mo˝e masz problemy z rozumieniem wypowiedzi osób

Ci´ otaczajàcych? Byç mo˝e to sygna ¸ , ˝e czas udaç si´ do

lekarza...

W niniejszym dodatku znajdà Paƒstwo informacje na

temat najwi´kszego wroga naszych uszu, a mianowicie

ha ¸ asu. Z rozmowy z ekspertem w dziedzinie audiologii –

profesorem Henrykiem Skar˝yƒskim, którà zamieszczamy

na ostatniej stronie dodatku, dowiedzà si´ Paƒstwo,

kiedy ha ¸ as osiàga niebezpieczny poziom i jakie sà jego

dopuszczalne normy. Zwracamy tak˝e uwag´ na to, jak

wa˝ne dla wczesnego wykrywania wad s ¸ uchu sà dziÊ

badania przesiewowe u noworodków.

Zapraszamy zatem do lektury!

Toniemy w ha¸asie

Zupe ¸ nie nieznany jeszcze kilkaset lat temu, dziÊ ha ¸ as obecny jest niemal wsz´dzie. JesteÊmy nim

bombardowani w domu, w szkole, w pracy, na ulicy... Cz´sto nawet relaksujemy si´ pod znakiem ha ¸ asu,

np. uczestniczàc w meczach pi ¸ ki no˝nej na stadionach czy bawiàc si´ w dyskotekach przy g ¸ oÊnej muzyce.

SpecjaliÊci z Instytutu Fizjologii

i Patologii S ¸ uchu precyzyjnie okre-

Êlajà, kiedy ha ¸ as osiàga niebez-

pieczny poziom. Oto najcz´stsze

sytuacje:

* koniecznoÊç porozumiewania si´

podniesionym g ¸ osem z odleg ¸ oÊci

dwóch metrów;

* s ¸ uchanie walkmana lub odtwa-

rzacza z takà g ¸ oÊnoÊcià, ˝e muzyk´

s ¸ yszy osoba stojàca obok;

* uczucie dyskomfortu lub nawet

ból w wyniku mocnego nat´˝enia

dêwi´ków;

* dzwonienie w uszach, uczucie

ich pe ¸ noÊci i os ¸ abienia s ¸ uchu jako

reakcja na nadmierny ha ¸ as.

Wed ¸ ug Âwiatowej Organizacji

Zdrowia, d ¸ ugotrwa ¸ e nara˝anie si´

na ha ¸ as przekraczajàcy 85 dB mo˝e

prowadziç do zupe ¸ nej utraty s ¸ uchu.

Pierwszym objawem jest niedos ¸ y-

szenie dêwi´ków wysokich, z cza-

sem coraz s ¸ abiej s ¸ yszy si´ równie˝

dêwi´ki niskie. Niestety, jedynym

skutecznym dzia ¸ aniem zapobiegajà-

cym dalszemu pogarszaniu s ¸ uchu

jest eliminacja ha ¸ asu... W przeciw-

nym razie proces b´dzie nadal prze-

biega ¸ bezboleÊnie, ale na ogó ¸ jest

nieodwracalny.

Polski naukowiec ˝yjàcy na prze ¸ o-

mie XIX i XX wieku – Aleksander

Brückner, mówi ¸ , ˝e ha ¸ as to s ¸ owo

„dawniej nieznane, mo˝e do ha ¸ a-

dorobione”. Jak widaç, kiedyÊ s ¸ owo

nieznane dziÊ nabra ¸ o wyjàtkowo

pejoratywnego znaczenia. W Ency-

klopedii Popularnej PWN mo˝emy

przeczytaç, ˝e ha ¸ as to ka˝dy dêwi´k

niepo˝àdany lub szkodliwy dla zdro-

wia ludzkiego. Z kolei w S ¸ owniku

J´zyka Polskiego PWN – ˝e to nie-

skoordynowane, zak ¸ ócajàce spokój,

g ¸ oÊne dêwi´ki.

Nikogo dziÊ chyba nie trzeba

przekonywaç, ˝e ha ¸ as jest szkodli-

wy. Nie tylko uszkadza s ¸ uch, ale

tak˝e mo˝e doprowadziç do jego

utraty. Stwierdzono równie˝, ˝e

przyczynia si´ do zm´czenia, de-

koncentracji, dra˝liwoÊci, odczucia

niepokoju, bólów i zawrotów g ¸ o-

wy. Mo˝e podwy˝szaç ciÊnienie

i zaburzaç orientacj´.

Ha ¸ as jest dziÊ problemem wi´k-

szoÊci krajów rozwini´tych. Dlatego

wiosnà 2005 roku rozpocz´ ¸ a si´ ak-

cja informacyjna Unii Europejskiej

„Stop ha ¸ asowi”. Kolejnym krokiem

w walce z tym problemem jest dy-

rektywa wprowadzajàca norm´

dziennego ha ¸ asu na poziomie 87

decybeli, która obowiàzuje od 15

lutego br.

Wed ¸ ug profesora Henryka Skar-

˝yƒskiego, dyrektora Mi´dzynaro-

dowego Centrum S ¸ uchu i Mowy In-

stytutu Fizjologii i Patologii S ¸ uchu

w Kajetanach ko ¸ o Warszawy, za-

gro˝enie ha ¸ asem w Polsce jest po-

wszechne, wi´ksze ni˝ w innych

krajach Unii i stale wzrasta. Obec-

nie dotyczy ju˝ oko ¸ o 33 procent

ludnoÊci. Jest to bardzo niepokojà-

ce, poniewa˝ ha ¸ as wp ¸ ywa nega-

tywnie bezpoÊrednio na uszy, a tak-

˝e na uk ¸ ad nerwowy i psychik´

oraz na zasadzie odruchu na inne

narzàdy.

YBELI?

– G ¸ oÊna rozmowa: 75-85 dB

– Wiertarka: 90-95 dB

– Wybuchy petardy: ponad 130 dB

– Wn´trze samochodu: 60-80 dB

– Zabawka tràbka: 70-90 dB

– Gwizdek, b´benek: 50-85 dB

ILE TO DEC YBELI?

ILE TO DEC

10 Nasz Dziennik Âroda, 31 maja 2006

SZLACHETNE ZDROWIE

Otoskleroza uleczalna

Otoskleroza jest przewlek ¸ ym, post´pujàcym schorzeniem ucha Êrodkowego, którego struktury ulegajà ana-

tomicznej i czynnoÊciowej degeneracji. W stawach kosteczek s ¸ uchowych tworzà si´ nieprawid ¸ owe ogniska

kostnienia. Ta nietypowa tkanka kostna odk ¸ ada si´ w uchu Êrodkowym. Objawami choroby sà narastajàcy

niedos ¸ uch jednostronny lub obustronny, a tak˝e szumy uszne i zawroty g ¸ owy.

protezkà. Zabieg wykonywany jest

zwykle poprzez przewód s ¸ uchowy ze-

wn´trzny, podobnie jak czyszczenie

ucha. Dzi´ki temu na zewnàtrz

pozostajà niewidoczne Êlady czy blizny.

Protezki sà bardzo ma ¸ e i lekkie,

dzi´ki czemu pacjent nie odczuwa ich

w Êrodku ucha. Wykonuje si´ je z two-

rzyw sztucznych, g ¸ ównie teflonu lub

metali szlachetnych, takich jak z ¸ oto

czy platyna. Protezki sà ca ¸ kowicie

oboj´tne i bezpieczne dla organizmu

ludzkiego, co wynika z rygorystycz-

nych testów dopuszczajàcych. – Nie-

stety, wielu pacjentów zg ¸ asza si´

na leczenie operacyjne za póêno. Do-

piero sta ¸ y, natr´tny szum w uchu

zmusza ich do podj´cia decyzji o lecze-

niu operacyjnym. W efekcie wyniki s ¸ u-

chowe sà gorsze i mniej stabilne.

W oparciu o ogromny materia ¸ , obej-

mujàcy ponad 30 tysi´cy operacji po-

prawiajàcych s ¸ uch w ostatnich dzie-

si´ciu latach, mog´ powiedzieç, ˝e

otoskleroza nie powinna byç dla nas

problemem klinicznym – stwierdzi ¸

profesor Skar˝yƒski.

Kamila Pietrzak

REKLAMA

Domniemanych przyczyn otosklerozy

istnieje wiele, choç o ˝adnej nie mo˝na

powiedzieç, ˝e jest to absolutnie pew-

na. Lekarze rozumiejà zjawisko rozwoju

tej choroby. Je˝eli zostanie rozpoznana

wczeÊnie, wyniki leczenia operacyjnego

b´dà pomyÊlne w 99 procentach.

Obecnie najwi´cej takich operacji

w Êwiecie wykonywanych jest w Insty-

tucie Fizjologii i Patologii S ¸ uchu w War-

szawie. – Najm ¸ odsi moi pacjenci ope-

rowani z powodu obustronnej dziedzi-

czonej od matki otosklerozy mieli cztery

lata. Najstarsi wi´cej ni˝ siedemdziesiàt

lat. Szanse na leczenia operacyjne majà

wszyscy, u których zachowana jest tak

zwana rezerwa s ¸ uchowa wykorzysta-

na po usuni´ciu ruchomych cz´Êci ¸ aƒ-

cucha kosteczek s ¸ uchowych – powie-

dzia ¸ „Naszemu Dziennikowi” profesor

Henryk Skar˝yƒski, dyrektor Instytutu

Fizjologii i Patologii S ¸ uchu w Warsza-

wie. – Epidemiologia nie jest dok ¸ adnie

poznana. Ja sam wykonuj´ ponad ty-

siàc takich operacji rocznie. Musz´ przy-

znaç, ˝e wdro˝enie powszechnych ba-

daƒ przesiewowych s ¸ uchu u dzieci

w wieku szkolnym przyczyni ¸ o si´

do wczesnego rozpoznania tej choroby.

Drugi wa˝ny kierunek nap ¸ ywu naszych

pacjentów to rozpocz´cie na szerokà

skal´ terapii szumów usznych. Sà to ob-

jawy znacznego zaawansowania cho-

roby – doda ¸ profesor.

Przyczyny otosklerozy nie sà do koƒ-

ca znane, wi´c nie ma te˝ gotowej re-

cepty, jak zapobiegaç samej chorobie.

Natomiast mo˝na, dzi´ki wczesnemu

rozpoznaniu, z wielkim powodzeniem

leczyç jej skutki. W praktyce oznacza to

pe ¸ ny powrót s ¸ uchu do normy. Podsta-

wà jest operacja zwana stapedotomià.

Nieruchomà kosteczk´ zast´puje si´

REKLAMA

˚eƒ-szeƒ w ¸ aÊciwy (Panax ginseg) i inne gatunki ˝eƒ-szenia nale˝à do rodziny araliowatych. ˚eƒ-szeƒ roÊnie

w Chinach, Korei, Japonii i na Dalekim Wschodzie i Syberii.

Pierwsze wzmianki o ˝eƒ-szeniu znajdujà si´ w chiƒskich dzie ¸ ach o Êrodkach leczniczych sprzed ponad 2 tysi´cy lat. W Rosji

˝eƒ-szeƒ zosta ¸ opisany w XVII wieku i jest od dawna wykorzystywany. W ostatnich latach stosowali go równie˝ sportowcy

i astronauci w celu podniesienia wytrzyma ¸ oÊci i uzyskania lepszych osiàgni´ç.

˚eƒ-szeƒ jest roÊlinà, która zyska ¸ a najwi´kszà s ¸ aw´ w zwiàzku ze swoim szerokim oddzia ¸ ywaniem na organizm.

Dlatego te˝ cz´sto nazywana jest „korzeniem ˝ycia”. Korzeƒ ˝eƒ-szenia zwi´ksza ogólnà wydolnoÊç organizmu (zdolnoÊç

do pracy, wytrzyma ¸ oÊç), odpornoÊç. Wp ¸ ywa pobudzajàco na czynnoÊci gruczo ¸ ów p ¸ ciowych. U diabetyków obni˝a poziom

cukru we krwi. Zalecany jest równie˝ w leczeniu chorób nerwowych, sercowo-naczyniowych i ˝o ¸ àdkowo-jelitowych. Poprawia refleks i koncentracj´.

Stosowanie tabletek z ˝eƒ-szenia zaleca si´ w:

– stanach umys ¸ owego i fizycznego przem´czenia i wyczerpania;

– obni˝onej odpornoÊci organizmu;

– stanach depresji, ospa ¸ oÊci w sytuacjach stresowych;

– niedokrwistoÊci;

Siberian Ginseng (˝eƒ-szeƒ syberyjski) 600 mg – 50 tabletek.

Producent: LIFEPLAN PRODUCTS LTD Anglia

oraz dla:

– obni˝enia poziomu cukru we krwi;

– uregulowania czynnoÊci uk ¸ adu sercowo-naczyniowego;

– odnowienia si ¸ ˝yciowych.

www.eas-sterniccy.com.pl

SZLACHETNE ZDROWIE

Âroda, 31 maja 2006 Nasz Dziennik 11

By wykryç wad´ s¸uchu

jak najwczeÊniej

REKLAMA

jak najwczeÊniej

Jednym z najwi´kszych wyzwaƒ wspó ¸ czesnej audiologii jest wczesne

wykrywanie i rehabilitacja zaburzeƒ s ¸ uchu u ma ¸ ych dzieci. Wed ¸ ug

Êwiatowych statystyk i wyników programów badaƒ przesiewowych s ¸ u-

chu trwa ¸ e zaburzenia s ¸ uchu stwierdza si´ w okresie noworodkowym

u mniej wi´cej 3-5 dzieci na 1000 urodzeƒ. Lekarze podkreÊlajà, ˝e opty-

malnym okresem rozpocz´cia rehabilitacji jest wiek poni˝ej 6. miesiàca

˝ycia. Zaleca si´, by badania przesiewowe realizowane na oddzia ¸ ach

noworodkowych by ¸ y powszechnie stosowane, co pozwoli objàç nimi

niemal wszystkie dzieci.

Dopiero w drugim pó ¸ roczu ˝ycia

dziecka, kiedy prawid ¸ owo s ¸ yszàcy

maluch zaczyna Êwiadomie naÊlado-

waç dêwi´ki otoczenia (gaworzyç), po-

jawiajà si´ istotne ró˝nice z rówieÊni-

kami, mogàce budziç niepokój. Dziec-

ko z g ¸ ´bokim uszkodzeniem s ¸ uchu

milknie lub wprost przeciwnie – za-

chowuje si´ nienaturalnie ha ¸ aÊliwie.

Tyle ˝e wtedy na pomoc najcz´Êciej

jest ju˝ za póêno.

Pami´tajmy, ˝e mowa i s ¸ uch sà

podstawà porozumiewania si´ z inny-

mi. Zw ¸ aszcza dzisiaj, gdy era pisania

zanika, gdy powstajà inne ni˝ pismo

formy przekazywania mowy i myÊli.

W niespotykanym tempie rozwija si´

telekomunikacja, a wraz z nià zupe ¸ nie

nowego znaczenia nabiera zmys ¸ s ¸ u-

chu. Dajmy wi´c naszym dzieciom

szans´ uczestniczenia w tym Êwiecie.

Badanie przesiewowe s ¸ uchu u no-

worodków ma na celu wykrycie wro-

dzonego uszkodzenia tego zmys ¸ u.

Uszkodzenie s ¸ uchu ma bardzo po-

wa˝ne konsekwencje dla rozwoju

mowy. Wed ¸ ug najnowszych badaƒ

krytyczny dla rozwoju mowy jest

okres pierwszych szeÊciu miesi´cy ˝y-

cia dziecka. Dlatego tak wa˝ne sà ba-

dania przesiewowe, które pozwolà

odpowiednio wczeÊnie wykryç choro-

b´. JeÊli maluch otrzyma na czas od-

powiednià pomoc, ma szans´ na har-

monijny rozwój, podobny do rozwoju

prawid ¸ owo s ¸ yszàcych dzieci.

W pierwszym pó ¸ roczu ˝ycia woka-

lizacja (cz´sto okreÊlana mianem g ¸ u-

˝enia lub gruchania) jest czynnoÊcià

odruchowà, niezale˝nà od s ¸ uchu. Dla-

tego zwykle (je˝eli dziecko nie nale˝y

do grupy ryzyka) rodzice nie podejrze-

wajà, ˝e ich maluch mo˝e nie s ¸ yszeç.

Czy szumy uszne

sà chorobà?

Szumy uszne, czyli piski, dzwonki, pukanie, dudnienie, gwizdy, szele-

sty... powstajà w drodze s ¸ uchowej bez zewn´trznego pobudzenia aku-

stycznego. Szumy o charakterze subiektywnym sà s ¸ yszalne tylko przez

osob´, której dotyczà, i nikt inny nie jest w stanie us ¸ yszeç tych dêwi´-

ków. Mogà one byç odczuwane w g ¸ owie, w jednym uchu lub w obu

uszach. Mogà istnieç okresowo lub stale. Prawie ka˝dy doÊwiadcza

okresowego „dzwonienia” w uszach. Takie chwilowe, przemijajàce

dêwi´ki zazwyczaj nam nie dokuczajà. Dopiero gdy zaczynajà utrzymy-

waç si´ d ¸ u˝ej i stajà si´ intensywne, mogà budziç niepokój.

tzw. habituacji, czyli przyzwyczajenia,

jakiemu podlega szereg dêwi´ków

obecnych stale w naszym otoczeniu,

których nie odbieramy w sposób Êwia-

domy. Czy bowiem Êwiadomie s ¸ yszy-

my np. prac´ naszej lodówki albo ty-

kanie zegara Êciennego? Podobnie

dzieje si´ z szumami usznymi – istnie-

jà, ale nie zwracamy na nie uwagi.

Jednak jest gros osób, dla których

szumy uszne sà udr´kà, przeszkadza-

jà im w prowadzeniu normalnego

trybu ˝ycia, uniemo˝liwiajà zaÊni´cie

czy pe ¸ ne odpr´˝enie. Takim osobom

potrzebna jest natychmiastowa po-

moc medyczna.

Istnieje wiele metod leczenia szu-

mów usznych, jednak ˝adna z nich nie

jest stuprocentowo skuteczna. Najlep-

sze efekty przynosi metoda habituacji,

zwana Tinnitus Retraining Therapy

(TRT), polegajàca na nauczeniu mózgu

nieodbierania szumu w sposób Êwia-

domy. Jest to mo˝liwe dzi´ki specjali-

stycznym konsultacjom i codzienne-

mu, systematycznemu treningowi

dróg s ¸ uchowych za pomocà specjal-

nego dêwi´ku. Taka terapia trwa

od 18 do 24 miesi´cy.

Powiedzenie „cisza a˝ w uszach dzwo-

ni” znane jest chyba wszystkim Pola-

kom, podobnie jak chwilowe, przemi-

jajàce dêwi´ki, pojawiajàce si´

w uszach bàdê w g ¸ owie. Te chwilowe

i przemijajàce sà zjawiskiem zupe ¸ nie

normalnym i nie wymagajà porady

specjalisty. Niepokój powinny wywo ¸ aç

dopiero wtedy, gdy jednorazowo trwa-

jà d ¸ u˝ej ni˝ 5 minut. Badania przepro-

wadzone przez Instytut Fizjologii i Pa-

tologii S ¸ uchu udowodni ¸ y, ˝e subiek-

tywnych szumów usznych trwajàcych

d ¸ u˝ej ni˝ 5 minut doÊwiadcza ju˝ po-

nad 20 proc. doros ¸ ych Polaków. Sta ¸ e

szumy uszne zg ¸ asza oko ¸ o 5 procent.

Najcz´Êciej powstajà w uchu we-

wn´trznym, a dok ¸ adnie w Êlimaku,

czyli cz´Êci odpowiedzialnej za s ¸ uch.

W Êlimaku znajdujà si´ komórki s ¸ u-

chowe, które odbierajà drgania wy-

wo ¸ ane dêwi´kami wpadajàcymi

do naszych uszu i zamieniajà je

na impulsy nerwowe, które dalej

w ¸ óknami nerwu s ¸ uchowego przeka-

zywane sà do kory mózgowej. Naj-

cz´Êciej szumy uszne powstajà w wy-

niku uszkodzenia w obr´bie dwóch

uk ¸ adów komórek s ¸ uchowych, które

zaburza prawid ¸ owy stan równowagi

mi´dzy nimi. Uk ¸ ad s ¸ uchowy natych-

miast stara si´ to uszkodzenie napra-

wiç, a efektem ubocznym tego proce-

su sà w ¸ aÊnie szumy uszne. Warto

wiedzieç, ˝e tego rodzaju szumy nie

stanowià objawu ˝adnej choroby, ale

Êwiadczà o prawid ¸ owym funkcjono-

waniu uk ¸ adu nerwowego.

Ale niekiedy szumy uszne mogà byç

objawem choroby w sàsiedztwie ucha

lub w pobli˝u nerwu s ¸ uchowego.

Cz´sto sà one wynikiem np. zalegajà-

cej woskowiny lub obrz´kni´tej tràbki

s ¸ uchowej. Znaczna cz´Êç osób –

po wykluczeniu chorób, które mog ¸ y je

spowodowaç – stopniowo przestaje

zwracaç na nie uwag´. W uk ¸ adzie s ¸ u-

chowym zachodzi wówczas proces

REKLAMA

O r t o – t e c h

www.orto-tech.com.pl

ul. Broniewskiego 21, Warszawa

tel./fax 022 663 08 73, 0500 049 710

czynne: pn.-pt. 10.00-19.00, sob. 10.00-13.00

* obuwie specjalistyczne, ortopedyczne

* wk ¸ adki, pasy, ko ¸ nierze, ortezy

* wyroby medyczno-ortopedyczne

* wózki inwalidzkie, elektryczne, ¸ ó˝ka

* sprz´t rehabilitacyjny

PRODUKCJA – US¸UGI

SPRZEDA˚ – HURT – DETAL

WYPO˚YCZALNIA

Realizacja zleceƒ NFZ

By wykryç wad´ s¸uchu

12 Nasz Dziennik Âroda, 31 maja 2006

SZLACHETNE ZDROWIE

Co trzeci Polak ma problemy ze s ¸ uchem

Z prof. Henrykiem Skar˝yƒskim , twórcà i dyrektorem warszawskiego Instytutu Fizjologii i Patologii S ¸ uchu,

o problemach zwiàzanych ze s ¸ uchem rozmawiajà Magdalena M. Stawarska i Aneta Jezierska

Ha ¸ as to zjawisko powszech-

ne w skali Êwiata i w skali

naszego kraju...

– Rozwój cywilizacji wià˝e si´

z coraz powszechniejszym stosowa-

niem zaawansowanych technologii,

instalowaniem wielu urzàdzeƒ.

Ka˝dy komputer osobisty jest êró-

d ¸ em ha ¸ asu, a jest ich setki milio-

nów, nasilony ruch komunikacyjny

i koniecznoÊç sta ¸ ego komunikowa-

nia si´ – to kolejne przyk ¸ ady, ˝e

ha ¸ asu wokó ¸ nas jest coraz wi´cej.

Nie jest on zatem polskà specjalno-

waniu. WÊród dzieci i m ¸ odzie˝y

szkolnej podobne problemy dotyczà

co szóstego ucznia.

w skupieniu uwagi, zaburzeniami

orientacji, dra˝liwoÊcià, podwy˝szo-

nym ciÊnieniem krwi, bólem i zawro-

tami g ¸ owy, czasowym lub trwa ¸ ym

uszkodzeniem s ¸ uchu, szumami

usznymi. U ma ¸ ych dzieci ha ¸ as budzi

du˝y niepokój, niepewnoÊç, zagu-

bienie, powoduje p ¸ acz.

Ze wzgl´du na ró˝ne oddzia ¸ ywa-

nie ha ¸ asu na organizm, a tym sa-

mym ró˝nà szkodliwoÊç dla zdrowia,

ha ¸ asy s ¸ yszalne mo˝na podzieliç

w zale˝noÊci od ich poziomu na pi´ç

nast´pujàcych grup:

– Dochodzi do stopniowego

uszkodzenia komórek zmys ¸ owych

w obr´bie ucha wewn´trznego.

Na ten proces, który dotyczy ka˝de-

go z nas, ma wp ¸ yw ha ¸ as oraz zabu-

rzenia naczyniowe w pierwszej ko-

lejnoÊci. W efekcie s ¸ yszymy coraz

gorzej poczàtkowo tylko wysokie

dêwi´ki, a potem Êrednie i z czasem

równie˝ niskie.

Kiedy ha ¸ as osiàga niebez-

pieczny poziom?

– Niebezpieczny poziom ha ¸ asu to

taki, który mo˝e spowodowaç przej-

Êciowe lub trwa ¸ e zaburzenia s ¸ u-

chu. Z uwagi na zró˝nicowanie mi´-

dzyosobnicze wra˝liwoÊci na ha ¸ as

nie u wszystkich osób te same pozio-

my oznaczajà takie samo ryzyko

uszkodzenia s ¸ uchu. Ogólnie przyj-

A skàd u dzieci biorà si´ pro-

blemy ze s ¸ uchem?

– Wady wrodzone ujawniajà si´

zarówno w pierwszych tygodniach,

jak i latach ˝ycia. Wady nabyte to

g ¸ ównie nast´pstwa infekcji górnych

dróg oddechowych. Ka˝de dziecko

dotyka to wiele razy. Podczas zapa-

lenia nosa czy zatok dochodzi

do gromadzenia wysi´ku w prze-

strzeniach ucha Êrodkowego, a na-

st´pnie zrostów. Wszystko to zabu-

rza funkcjonowanie b ¸ ony i koste-

czek s ¸ uchowych, a tym samym po-

garsza stopniowo s ¸ uch dziecka.

– Zawsze pierwszy sygna ¸ jest

wa˝ny, ale aby byç pewnym, ˝e na-

sze dziecko ma wad´ s ¸ uchu, musi-

my dostaç potwierdzenie. Niekiedy

badania weryfikujàce powtarzamy,

aby byç absolutnie pewnym, ˝e tak

jest. Istniejà bowiem choroby, pod-

czas których s ¸ uch jest raz lepszy, raz

gorszy. Po upewnieniu si´ o istnieniu

wady s ¸ uchu doÊwiadczony zespó ¸

specjalistów b´dzie kierowa ¸ dziecko

na dalsze etapy terapii i rehabilitacji.

Mogà si´ one odbywaç przy wspo-

maganiu uszkodzonego s ¸ uchu apa-

ratem s ¸ uchowym lub implantem Êli-

makowym.

Czy wady s ¸ uchu sà dzie-

dziczne, czy nabyte?

– Mogà byç jedne i drugie. Zdecy-

dowanie wi´cej jest wad nabytych,

a to oznacza, ˝e ¸ atwiej powinniÊmy

im zapobiegaç.

Jak powinno przebiegaç dal-

sze leczenie? Które sposoby

leczenia s ¸ uchu sà najsku-

teczniejsze?

– Post´powanie zale˝y od wady

s ¸ uchu, lokalizacji uszkodzenia

w uchu Êrodkowym lub wewn´trz-

nym. Przy naszych dzisiejszych mo˝-

liwoÊciach, gdy wczeÊnie rozpozna-

my wad´ s ¸ uchu, mo˝emy pomóc

praktycznie ka˝demu. To dowód

na to, jak wielki post´p nauki doko-

na ¸ si´ w ostatnich latach.

Jak wykryç wady s ¸ uchu

u doros ¸ ych?

– Podstawà diagnostyki zaburzeƒ

s ¸ uchu u doros ¸ ych jest wykonanie

kompletu badaƒ audiometrycznych.

Pozwala to okreÊliç rodzaj i stopieƒ

uszkodzenia s ¸ uchu.

A czy wykrycie wady s ¸ uchu

u dziecka jest ¸ atwiejsze ni˝

u doros ¸ ego cz ¸ owieka?

– Wykrycie wady s ¸ uchu u dzieci,

zw ¸ aszcza noworodków i niemowlàt,

musi odbywaç si´ z zastosowaniem

metod obiektywnych, podczas któ-

rych dziecko nie musi wspó ¸ pracowaç

z lekarzem lub technikiem. Opiera si´

to na bardzo czu ¸ ych, nieinwazyjnych

Êcià. To obecnie problem Êwiatowy.

Ha ¸ as wp ¸ ywa na szybszy rozwój

wielu schorzeƒ, a przede wszyst-

kim, wyst´pujàce u m ¸ odych ludzi

szumy uszne i szybsze starzenie si´

narzàdu s ¸ uchu.

muje si´ jednak, ˝e ryzyko uszkodze-

nia narzàdu s ¸ uchu na skutek dzia ¸ a-

nia ha ¸ asu wyst´puje przy pozio-

mach wi´kszych ni˝ 85 dB, ale

pod warunkiem ˝e czas przebywania

w ha ¸ asie wynosi 8 godzin. Przy sil-

nych ekspozycjach ryzyko uszkodze-

nia s ¸ uchu znacznie si´ zwi´ksza.

– poni˝ej 35 dB – nieszkodliwe

dla zdrowia, mogà byç denerwujàce

lub przeszkadzaç w pracy wymaga-

jàcej skupienia,

– 35-70 dB – wp ¸ ywajà na zm´-

czenie uk ¸ adu nerwowego cz ¸ owie-

ka, powa˝nie utrudniajà zrozumienie

mowy, zasypianie i wypoczynek,

70-85 dB – wp ¸ ywajà na znaczne

zmniejszenie wydajnoÊci pracy, mo-

gà byç szkodliwe dla zdrowia i po-

wodowaç uszkodzenie s ¸ uchu,

– 85-130 dB – powodujà liczne

schorzenia organizmu ludzkiego,

uniemo˝liwiajà zrozumienie mowy

nawet z odleg ¸ oÊci pó ¸ metra,

– powy˝ej 130 dB – wywo ¸ ujà

trwa ¸ e uszkodzenie s ¸ uchu, pobu-

dzajàc do drgaƒ organy wewn´trz-

ne cz ¸ owieka i powodujàc ich

schorzenia.

W jaki sposób mo˝emy dbaç

o s ¸ uch?

– To trudne pytanie. Na pewno

unikaç ha ¸ asu wsz´dzie tam, gdzie

jest to mo˝liwe. Nie s ¸ uchaç przez

s ¸ uchawki muzyki przez wiele go-

Jak na tle innych krajów

przedstawia si´ sytuacja Pol-

ski pod wzgl´dem poziomu

ha ¸ asu? Czy ten wskaênik

wzrasta?

– Na pewno odnotowaliÊmy po-

st´p w zakresie zmniejszenia ha ¸ asu

przemys ¸ owego. Paradoksalnie jest

on wynikiem zlikwidowania wielu za-

k ¸ adów pracy, gdzie praca by ¸ a bar-

dzo ucià˝liwa. JednoczeÊnie coraz

wi´cej ha ¸ asu jest w naszych domach

i na ulicy. Bardzo g ¸ oÊna jest polska

szko ¸ a. KtoÊ, kto dawno w niej nie

by ¸ , z trudem zniós ¸ by dziÊ swojà

obecnoÊç podczas przerwy mi´dzy-

lekcyjnej. Ha ¸ as dziÊ stanowi wielkie

zagro˝enie dla m ¸ odzie˝y szkolnej.

Jakie sà dopuszczalne nor-

my ha ¸ asu?

Przy 8-godzinnym czasie pracy do-

puszczalny maksymalny poziom wy-

nosi 85 dB. Je˝eli poziomy sà wy˝-

sze, to dopuszczalny czas przebywa-

nia w ha ¸ asie jest mniejszy. Przy po-

ziomie 90 dB maksymalny czas prze-

bywania w ha ¸ asie wynosi 4 godzi-

ny, a przy ha ¸ asie o poziomie 105 dB

skutki oddzia ¸ ywania ha ¸ asu na na-

rzàd s ¸ uchu pojawiajà si´ ju˝ po kil-

ku minutach.

Poziomy ha ¸ asu:

– nieszkodliwe dla zdrowia, mogà byç denerwujà-

ce lub przeszkadzaç w pracy wymagajàcej skupienia,

– wp ¸ ywajà na zm´czenie uk ¸ adu nerwowego cz ¸ owieka,

powa˝nie utrudniajà zrozumienie mowy, zasypianie i wypoczynek,

– wp ¸ ywajà na znaczne zmniejszenie wydajnoÊci pracy,

mogà byç szkodliwe dla zdrowia i powodowaç uszkodzenie s ¸ uchu,

– powodujà liczne schorzenia organizmu ludzkiego,

uniemo˝liwiajà zrozumiene mowy nawet z odleg ¸ oÊci pó ¸ metra,

Najbardziej szkodliwe czyn-

niki dla naszego s ¸ uchu to...

– Niewàtpliwie ha ¸ as. DziÊ dzia ¸ a

on zarówno bezpoÊrednio na komór-

ki zmys ¸ owe ucha wewn´trznego, jak

i poÊrednio na inne narzàdy i uk ¸ ady,

jak krwionoÊny czy nerwowy.

Na co mo˝e mieç wp ¸ yw

zbyt du˝e jego nat´˝enie?

– Dzia ¸ anie ha ¸ asu mo˝na rozpa-

trywaç na trzech p ¸ aszczyznach: bez-

poÊredniej – na ucho Êrodkowe i we-

wn´trzne, poÊredniej – na uk ¸ ad ner-

wowy i psychik´, na zasadzie odru-

chu – na inne narzàdy. Szkodliwe

dzia ¸ anie ha ¸ asu na organizm cz ¸ o-

wieka objawia si´ zm´czeniem, gor-

szà wydajnoÊcià nauki, trudnoÊciami

– wywo ¸ ujà trwa ¸ e uszkodzenie s ¸ uchu, pobu-

dzajàc do drgaƒ organy wewn´trzne cz ¸ owieka i powodujàc ich schorzenia.

Ile osób w Polsce ma uszko-

dzony s ¸ uch?

– Na podstawie badaƒ epidemio-

logicznych przeprowadzonych przez

Instytut Fizjologii i Patologii S ¸ uchu

w latach 1999-2002 co trzeci Polak

zg ¸ asza problemy ze s ¸ uchem, które

odczuwa w codziennym funkcjono-

badaniach. Dzi´ki nim mo˝emy zare-

jestrowaç reakcje ucha wewn´trzne-

go na podany dziecku dêwi´k lub za-

rejestrowaç potencja ¸ y z pnia mózgu,

które powstajà, gdy ucho wewn´trz-

ne us ¸ yszy jakiÊ dêwi´k i przeka˝e go

dalej do oÊrodków centralnych w po-

staci mikroimpulsu elektrycznego.

Mo˝na te˝ zarejestrowaç reakcje z ko-

ry mózgu, obszaru, gdzie znajdujà si´

centralne oÊrodki s ¸ uchowe.

dzin. Dbaç o pe ¸ ne wyleczenie infek-

cji górnych dróg oddechowych. Sto-

sowaç si´ do zaleceƒ lekarzy, np.

unikaç zawilgocenia ucha. Wa˝nym

problemem, zw ¸ aszcza u dzieci, jest

w ¸ aÊciwa ocena stanu migda ¸ ka gar-

d ¸ owego, który nie tylko upoÊledza

dro˝noÊç nosa, ma wp ¸ yw na wady

wymowy, wady zgryzu, ale równie˝

mo˝e prowadziç do zaburzenia funk-

cji ucha Êrodkowego, czego konse-

kwencjà sà infekcje i post´pujàcy

niedos ¸ uch.

Jakie sà przyczyny utraty

s ¸ uchu?

– S ¸ uch u doros ¸ ych pogarsza si´

wraz z wiekiem, na skutek urazów,

zapaleƒ, rzadko z powodu nowo-

tworów. U dzieci najcz´Êciej sà to

nast´pstwa nawracajàcych infekcji

górnych dróg oddechowych – zmia-

ny wysi´kowe i zarostowe. Na dru-

gim miejscu sà wady s ¸ uchu wrodzo-

ne, uwarunkowane genetycznie.

REKLAMA

Aparaty s ¸ uchowe,

ciÊnieniomierze,

glukometry, sprz´t medyczny.

OTEMED

PrzemyÊl , ul. Boh. Getta 17a

(16) 678 66 89,

Jaros ¸ aw , ul. Grunwaldzka 8/1b

(16) 623 08 41

Co nale˝y zrobiç w momen-

cie, kiedy dowiadujemy si´,

˝e mamy uszkodzony s ¸ uch?

Dzi´kujemy za rozmow´.

Dlaczego osoby starsze cz´-

Êciej majà problemy ze s ¸ u-

chem?

Dodatek opracowa ¸ a Aneta Jezierska.

poni˝ej 35 dB

35-70 dB

70-85 dB

85-130 dB

powy˝ej 130 dB

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: