soczewka.pdf

Soczewka

Anatomia

W komorze tylnej oka między tylną powierzchnią tęczówki a przednią powierzchnią ciała

szklistego

● Powierzchnia przednia i tylna

● Biegun przedni i tylny

● Oś soczewki

● Równik

Wymiary soczewki:

Średnica soczewki po urodzeniu- 6mm

Średnica soczewki u dorosłych- 8-9 mm

Wymiar przednio-tylny-

u dzieci- 3,5 mm

u dorosłych- 5 mm

Zaćma

Przyczyny zaćmy- wrodzone

1. Zakażenia wewnątrzmaciczne (różyczka)

2. Genetyczne

3. Zaburzenia metaboliczne (galaktozemia)

4. Zaburzenia chromosomalne (zespół Downa)

5. Zaburzenia rozwoju oka (zespół Petersa)

6. Uraz okołoporodowy

Przyczyny zaćmy- nabyte

1. Zaćma związana z wiekiem

2. Zaburzenia metaboliczne (cukrzyca, niedoczynność tarczycy)

3. Leki (sterydy)

4. Choroby wewnątrzgałkowe (zapalenia błony naczyniowej, zwyrodnienie

barwnikowe siatkówki)

5. Uraz ( uraz tępy, radioterapia, zabiegi wewnątrzgałkowe)

6. Genetyczne (dystrofia miotoniczna)

www.wojsk-lek.org

1/9

Zaćma wrodzona

Klasyfikacja morfologiczna:

1. Zaćma torebkowa przednia i tylna

2. Zaćma biegunowa

3. Zaćma jądrowa

4. Zaćma całkowita

5. Zaćma warstwowa, okołojądrowa

6. Zaćma błoniasta

Zaćma warstwowa, okołojądrowa (Ad 5)

● Najczęstsza forma zaćmy wrodzonej

● Zmętnienia „siedzą wierzchem” na równiku jądra płodowego

● Zmętnienie jest mniej wysycone w centrum

Zaćma jądrowa (cataracta nuclearis)

Zaćma całkowita (cataracta totalis) (Ad3 i 4)

● Brak możliwości rozwoju widzenia → wtórne niedowidzenie

● Oczopląs i zez

● Zaćma błoniasta (cataracta membranacea)- wchłonięcie mas soczewki w wyniku

przerwania ciągłości jej torebki

Objawy kliniczne zaćmy wrodzonej

1. Biała źrenica

2. Odruch palcowo-oczny Franceschetiego- niemowlę uciska oczy piąstkami lub

kciukami obu dłoni

3. Zaćma wrodzona częściowa- często rozpoznawana w wieku szkolnym

Obuoczna zaćma u dzieci

● Uniemożliwia rozwój fizjologicznego odruchu fiksacyjnego

● Oczopląs ok. 3 mż

● Zabieg operacyjny do 3 mż (2-tyg odstęp między zabiegami)

● Zaćma całkowita jednostronna- względne wskazanie do operacji- najpóźniej do 1 rż

Zaćma młodzieńcza

(cataracta iuvenilis)

● Punkty, plamki lub linie białe lub niebieskawe (cataracta punctata)

● Zaćma wieńcowa (cataracta coronaria)- zmętnienia w pobliżu równika soczewki, nie

przeszkadzają w widzeniu

www.wojsk-lek.org

2/9

Zaćma nabyta

1. Podział zaćmy związanej z wiekiem

● Morfologiczny

● W zależności od stopnia zaawansowania

2. Inne przyczyny zaćmy

● Cukrzyca

● Dystrofia miotoniczna

● Atopowe zapalenie skóry

● Uraz

● Leki

● Wtórna (wikłająca)

3. Chirurgia

● Zewnątrztorebkowa dużego cięcia

● Fakoemulsyfikacja

Zaćma nabyta- starcza

(catracta senilis)

1. Zaćma korowa (cataracta corticalis)

● Zajmuje przednią, tylną lub równikową część kory soczewki

● W postaci promienistych, klinowatych szprych

● Spadek ostrości wzroku, kontrastu, rozproszenie światła, podwójne kontury

obrazu

● Objawy pojawiają się, gdy zmętnienia dochodzą do centralnej części soczewki

2. Zaćma podtorebkowa tylna, czaszowata (cataracta subcapsularis posterior,

cupuliformis

● W postaci ziarnistych zmętnień pod tylną torebką soczewki

● Dobra ostrość wzroku do dali, zła do bliży

● Powoli postępuje

● Powstaje w wyniku migracji komórek nabłonka soczewki okolicy równika ku

tyłowi

● Czynniki predysponujące: myopia alta, uveiti

3. Zaćma jądrowa (cataracta nuclearis)

● Jądro soczewki twardnieje i opalizuje w wyniku agregacji denaturowanych białek

(barwa bursztynowa lub brunatna)

● Znaczny spadek ostrości wzroku do dali

● Długo zachowane dobre widzenie do bliży

● Wiąże się często z powstaniem krótkowzroczności

www.wojsk-lek.org

3/9

● Podział według stopnia zaawansowania:

○ niedojrzała,

○ dojrzała

○ przejrzała

○ Morganiego

4. Zaćma początkowa (cataracta incipiens)

5. Zaćma dojrzała (cataracta totalis, matura)

6. Zaćma pęczniejąca (cataracta intumescens)

W wyniku pęcznienia zmętniałych włókien soczewki, zwiększa się jej objętość,

uwypukla się do przodu i spłyca komorę przednią

7. Zaćma przejrzała (cataracta hypermatura)

Zaćma wtórna

1. Zaćma cukrzycowa (cataracta diabetica)

2. Zaćma tężyczkowa (cataracta tetanica)

3. Zaćma miotoniczna (cataracta myotonica)

4. Zaćma wikłająca (catracta complicata)- uveitis, retinopathia pigmentosa, myopia

alta degenerativa.

5. Zaćma toksyczna (cataracta toxica)- steroidy, amiodaron, chlorprmazyna, naftalen,

tal

6. Zaćma pourazowa (cataracta posttraumatica)

Przyczny:

• wstrząśnienie (Pierścień Vossiusa – w wyniku odciśnicia barwnika

tęczówki lub kształt kwiatu)

• uraz drążący

• inne: promieniowanie jonizujące, porażenie prądem, piorunem

7. Zaćma resztkowa (cataracta residua)

8. Inne przyczyny:

○ Dystrofia miotoniczna: twarz miotoniczna, łysienie czołowe, gwiaździste

zmętnienia pod torebką tylną, 90% chorych po 20 r.ż. ale brak zaburzeń

wzroku do 40 r.ż.

○ Atopowe zapalenie skóry: zaćma rozwija się w 10% przypadków 15-30r.ż. W

70% obustronnie, często staje się dojrzała, płytka pod torebką przednią

(zaćma tarczowata), pomarszczenie torebki przedniej

www.wojsk-lek.org

4/9

Zaćma wikłająca

● Podtorebkowa tylna

● przewlekłe zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej

● wysoka krótkowzroczność

● dziedziczne dystrofie siatkówkowe

● Glaucomflecken

● występuje po ostrym ataku jaskry zamkniętego kąta

● centralne zmętnienie pod torebką

Leczenie zaćmy

Wskazania do operacji zaćmy

1. niekorzystnie wpływ zaćmy na stan oka (jaskra fakolityczna, jaskra z powodu

pęcznienia lub podwichnięcia soczewki, zapalenia przedniego odcinka oka)

2. ułatwienie leczenie chorób współistniejacych np. w retinopatii cukrzycowej,

odwarstwienia siatkówki, JPZK

Wskazania kosmetyczne

w celu uzyskania czarnej źrenicy, przy braku możliwości poprawy widzenia

Subiektywnie odczuwane pogorszenie wzroku

Należy uwzględnić aktywność życiową i zawodową pacjenta

Ostateczną decyzję o leczeniu operacyjnym podejmuje pacjent po uzyskaniu

odpowiednich informacji.

Chirurgia zaćmy

Fakoemulsyfikacja:

● Rozdrobnienie (emulsyfikacja) jądra soczewki pod wpływem wibracji

ultradźwiekowej i wyssaniu mas soczewkowych

● + wszczep sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej

● Rzekomosoczewkowość (pseudophakia)- stan po wszczepieniu sztucznej soczewki

Powikłania chirurgii zaćmy

● powikłania śródoperacyjne

✔ upływ ciała szklistego

postępowanie:

• Witrektomia przednia za pomocą gąbek lub automatyczna

• Wszczepienie PC-IOL, jeśli istnieje odpowiednie oparcie torebki

www.wojsk-lek.org

5/9

Wskazania medyczne:

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: