ODRA

    MIRABILLI

1. Z. Dziubek  „Choroby zakaźne i pasozytnicze”

2.      S. Taylor  „Pediatria – atlas”

3. M. Zatouroff  „Objawy fizykalne”

EPIDEMIOLOGIA:

· źródło zakażenia :

-          chory człowiek

-          zakaża teoretycznie w okresie zwiastunów i jakiś czas podczas trwania wysypki

-          proktycznie zakaża 5 dni przed wystąpieniem wysypki, a kończy 5 dni po wystąpieniu wysypki

· droga zakażenia :

-          kropelkowa

· wiek :

-          najczęściej chorują dzieci do 15 r.ż niemniej jednak zachorować może każdy człowiek niezależnie od wieku jesli nie przeżył choroby, lub nie miał szczepień

-          dzieci do 6 m –ca życia posiadają przeciwciała od matki

· sezonowość :

-          epidemie pojawiają się co 2 – 3 lata

-          częściej miesiące wiosenne

ETIOLOGIA:

· Morbillivirus :

-          wirus RNA z rodziny paramyksowirusów

PATOGENEZA:

          wirus wnika do dróg oddechowych

              replikacja wirusa              nacieki z kom. 1 - jądrowych

                      ogniska martwicy

              dostaje się do krwi

              wirusemia

         (w okresie zwiastunów do 4 dni przed wysypką)

              wnikanie wirusa do różnych narządów

              USS              oczy              inne narz. wewn              CUN

              skóra

              nacieki okołonaczyniowe

              rozplem mikrogleju

              rozpad osłonek mielinowych

              sporadycznie krwotoki i drobne

              ogniska martwicy

OBRAZ  KLINICZNY:

· przebieg :

-          okres wylegania (9 – 11 dni)

-          okres zwiastunów (3 – 4 dni)

-          okres wysypkowy (3 – 5 dni)

-          okres zdrowienia

OKRES WYLĘGANIA :

-          przebiega najczęściej bezobjawowo

OKRES ZWIASTUNÓW :

· oczy królicze :

-          nieżyt spojówek

-          łzawienie

-          zaczerwienienie ciałka łzowego

-          niewielki obrzęk powiek

-          światłowstręt

· objawy ze strony dróg oddechowych :

-          nieżyt błony śłuzowej nosa

-          suchy, szczekający kaszel

· błona śłuzowa jamy ustnej :

-          wysypka (enanthema) :

→    na błonie  śluzowej policzków, jezyczka, łuków podniebiennych i tylnej ściany gardła

→    zaczerwienienia, które skupiają się w czerwone plamki różnej wielkości porozdzielane śluzówką o nie zmienionej barwie

-          plamki Fiłatowa – Koplika :

→    pojawiają się na 2 – 3 dni od pojawienia się wysypki

→    utrzymują się 1 – 3 dni

→    są patognomoniczne dla odry

→    występują na błonie śluzowej policzków w okolicy ujścia ślinianek przyusznych na wysokosci zębów trzonowych i przedtrzonowych

→    małe białe plamki na czerwonym tle

→    czsem występuja pojedynczo, a czasem bardzo obficie

→    spowodowane są martwicą nabłonka, naciekami z kom. olbrzymich i obrzękiem międzykomórkowych

-          wybroczynki Peteny’ego :

→    występują w tych samych miejscach co plamki Koplika

· na dzień przed pojawieniem się wysypki mogą wystąpić :

-          nieżyt krtani i strun głosowych

-          ­ temperatury do 400C

-          pogorszenie samopoczucia

-          dusznosć, sinica, tachykardia

-          czasem brudne naloty na migdałkach

OKRES WYSYPKOWY :

· wysypka :

-          prawie zawsze pojawia się ok. 14 dnia od zakażenia

-          rozpoczyna się za uszami i na twarzy wokół ust i brodzie, potem stopniowo przechodzi na tułów i kończyny

-          początkowo jest grudkowata ciemnoczerwona

-          potem przybiera zabarwienie ceglaste, rozprzestrzenia się na całe ciało

-          plamy łaczą się pozostawiając gdzieniegdzie pasma niezmienionej skóry (skóra tygrysia)

-          w końcu 3 dnia, a wyraźniej w 4 wysypka ustęuje w tej samej kolejnosci jak się pojawiała, pozostawiajac brudnobrązowe przebarwienia (najmniej na twarzy)

                                                   zapalenie spojówek w odrze

   wysypka odrowa na czarnej skórze

OKRES ZDROWIENIA :

-          wraz z ustępowaniem wysypki  ¯ też gorączka, poprawia sięsamopoczucie dziecka

-          na skórze twarzy i tułowia występuje drobne otrębiaste łuszczenie

BADANIA DODATKOWE :

· morfologia z rozmazem :

-          początkowo leukopenia z limfopenią

-          w późniejszym okresie wysypki limfocytoza i trombocytopenia

· przeciwciała przeciwodrowe :

-          wykrywane OWD, odczynem zahamowania hemaglutynacji i metodami immunoenzymatycznymi

· obniżenie wskaźników odporności komórkowej :

-          w przebiegu choroby i w kilka tygodni po zachorowaniu odczyny skórne wygasają, a odczyn tuberkulinowy może być ujemny

ROZPOZNANIE:

·

RÓŻNICOWANIE:

· różyczka

· płonica

· rumień nagły

· choroba trzydniowa

· wysypkowe postacie zakażeńenterowirusami i adenowirusami

· wysypki polekowe, pokarmowe i posurowicze

· dur plamisty

LECZENIE:

· objawowe :

-          chory przebywa w zaciemnionym pomieszczeniu

-          leki przeciwgorączkowe i przeciwkaszlowe

-          w razie zapalenia krtani kortykosteroidy

POWIKŁANIA:

· najczęściej występują u :

-          dzieci z krzywicą

-          niedożywionych

-          z wadami serca

-          w chorobach układowych

-          u niemowląt między 6 – 24 miesiącem życia (jeszcze nie w pełni sprawny układ immunologiczny)

· zapalenie płuc :

-          zwykle o przebiegu cieżkim, lub bardzo ciężkim

...