· 15 czerwca 2012
· Metro
200 lat zegarmistrza Patka
Józef Stalin, Walt Disney nosili na nadgarstku polskie nazwisko. Jak to? Bo Patek Philippe, jedną z najbardziej ekskluzywnych na świecie firm zegarmistrzowskich, założył Polak
Dokładnie dwa wieki temu w małym lubelskim miasteczku pod zaborami w rodzinie drobnej szlachty przyszedł na świat Antoni Patek.
Gdy miał 10 lat, rodzina przeniosła się do Warszawy, gdy miał 16, po śmierci ojca musiał zacząć zarabiać. Nie bał się pracy, dobrze malował, miał też smykałkę techniczną, ale zanim rozwinął te talenty, przyłączył się do powstania listopadowego. Dwukrotnie ranny, został odznaczony Złotym Krzyżem Orderu Virtuti Militari. Po upadku powstania wyemigrował do Prus, skąd nadal wspomagał ruchy wyzwoleńcze, w końcu osiadł na stałe w Genewie. Tutaj odkrył kolejną pasję – zegarmistrzostwo.
Pierwsza była królowa Wiktoria
Zaczął od oprawiania w ozdobne, często ręcznie malowane koperty mechanizmów kupionych od innych, ale w 1839 roku razem z innym polskim emigrantem Franciszkiem Czapkiem założył pierwszą manufakturę zegarmistrzowską Patek, Czapek & Cie. Pięć lat później w czasie podróży handlowej do Paryża poznał francuskiego zegarmistrza Adriena Philippe’a – konstruktora zegarków kieszonkowych nakręcanych bez klucza. Gdy w 1845 roku Czapek odszedł z firmy, Philippe zajął jego miejsce jako dyrektor techniczny. W1851 roku firma już pod nazwą Patek Philippe & Cie prezentowała się na wystawie światowej w Londynie. Jeden z jej zegarków przypadł do gustu królowej Wiktorii, która kupiła go, by nosić jako broszkę przy sukni. Firma dostała złoty medal i została dostawcą zegarków dla królowej i jej męża, księcia Alberta. Potem do klientów Patek Philippe należeli m.in. Piotr Czajkowski, Lew Tołstoj, Maria Skłodowska-Curie, Albert Einstein, papież Pius XII, Walt Disney, Joe DiMaggio, a nawet Józef Stalin. Wśród znanych Polaków miłośnikiem tych zegarków jest dziś były prezydent Aleksander Kwaśniewski.
Patek do końca życia pozostał na emigracji, otrzymał szwajcarskie obywatelstwo, ale interesował się sprawami polskimi. Opiekował się m.in. emigrantami po klęsce kolejnego powstania. Po jego śmierci w1877 roku firma kilkakrotnie zmieniała właścicieli, ale od 1932 jest w rękach rodziny Sternów, która dba ojej renomę – już czwarte pokolenie produkuje zegarki Patek Philippe.
Chcesz patka? Naszykuj kilka tysięcy euro
Zegarki Patka należą do najdroższych na świecie. Firma ma trzy salony w ekskluzywnych dzielnicach Genewy, Londynu i Paryża oraz 460 oficjalnych, pieczołowicie wybranych punktów sprzedaży na świecie. Niestety, ani jednego w Polsce. Najbliżej po zegarek Patek Philippe mamy do Berlina albo Pragi. Najprostszy model kosztuje kilka tysięcy euro.
Najdroższy Patek kosztował jednak aż 11 mln dolarów. W1999 roku na aukcji w Sotheby’s model The Henry Graves Supercomplication z1933 roku (czyli, jak wskazuje nazwa, najbardziej skomplikowany zegarek świata, z 24 różnymi funkcjami) kupił anonimowy nabywca z Bliskiego Wschodu. Na liście najdroższych patków są też zegarek model 1527 za 5,63 mln i Caliber 89 za 5 mln.
O zegarku tej marki zrobiło się głośno w połowie kwietnia, kiedy francuski prezydent Nicolas Sarkozy podczas spotkania z wyborcami usiłował dyskretnie zdjąć i schować do kieszeni swojego wartego 55 tys. euro patka z białego złota, którego dostał w2008 roku od ówczesnej narzeczonej a dziś żony Carli Bruni. Niestety, kamery telewizyjne wszystko zarejestrowały. Chyba jednak nie dlatego przegrał wkrótce potem wybory na drugą kadencję.
Maja Staniszewska, PAP
ola54