Jolanta Gajda abc mądrego rodzica. droga do sukcesu ebook.pdf

(5669 KB) Pobierz
890637601.001.png
ABC mądrego rodzica. Droga do sukcesu
Rozdział 19. Kontroluj ilość czasu
spędzanego przy telewizji i komputerze
83
Rozdział 20. Naucz je radzenia sobie z emocjami swoimi i innych
89
Rozdział 21. Pozwól dziecku
na samodzielne dokonywanie wyborów
99
Rozdział 22. Pomóż mu wyznaczyć jego własne cele
105
Rozdział 23. Naucz je mądrego planowania
111
Rozdział 24. Pokaż, jak sobie radzić z niepowodzeniami i krytyką 119
Rozdział 25. Naucz je obchodzenia się z pieniędzmi
129
Rozdział 26. Daj sobie i dziecku prawo do popełniania błędów
135
Rozdział 27. Bądź pewien, że z Twojego dziecka
wyrośnie wspaniały, mądry człowiek
137
Bibliografia
141
Bonus. Jak rozmawiać ze swoim dzieckiem?
143
4
6
Chwal otwarcie zawsze,
gdy tylko na to zasługuje
Na pewno słyszałeś takie poglądy, że nie należy dziecka zbyt często
chwalić, bo staje się zarozumiałe i próżne... Nic bardziej mylnego!
Na podstawie doświadczenia z własnymi dziećmi mogę z całą pew-
nością stwierdzić, że częste, uzasadnione pochwały przynoszą mnó-
stwo korzyści i czasem aż trudno uwierzyć w osiągnięte rezultaty.
Początkowo rozdział ten miał nosić tytuł: „Chwal dziecko tak czę-
sto, jak to tylko możliwe”. Dlaczego obawiałam się użyć słowa
„zasługuje”? Bo jeśli rodzic zaczyna rozmyślać nad tym, czy dane
zachowanie dziecka już zasługuje na pochwałę, czy też jeszcze nie,
to nie wychodzi z tego nic dobrego. Oceniamy małego człowieka
swoją miarą, zapominając, że dla niego nie wszystko jest takie
oczywiste i proste, jak dla nas. On przecież zdobywa dopiero wie-
dzę o otaczającym go świecie, o sobie, o zasadach etycznych. Próbuje
swoich sił, dokonuje przeróżnych wyborów i — jak każdy —
popełnia czasem błędy.
Z drugiej jednak strony, stwierdzenie „tak często, jak to tylko
możliwe” sugerowałoby mylnie, że należy chwalić bez powodu,
a to nie jest dobre rozwiązanie. Wrócę do tej kwestii w dalszej czę-
ści rozdziału.
Na drodze rozwoju dziecka, szczególnie w pierwszych 10 – 12 latach
życia, rodzice są dla niego najwyższym autorytetem i to, co mówią,
głęboko zapada w jego świadomość. Dziecko jest BARDZO czułe
ABC mądrego rodzica. Droga do sukcesu
na pochwały (podobnie jak i na krytykę). Pomyśl, jak Ty, jako do-
rosły człowiek, reagujesz, gdy ktoś Cię pochwali? Odczuwasz za-
dowolenie, a nawet dumę, jeśli te słowa wychodzą od kogoś dla
Ciebie ważnego. I masz ogromną chęć zrobić to jeszcze lepiej, bo
już wiesz, że na to Cię stać. Pochwała ma ogromną siłę motywującą
i dodaje mnóstwo pozytywnej energii. A u dziecka efekt ten jest
ZWIELOKROTNIONY.
Pochwała nic nas nie kosztuje (poza odrobiną czasu i zainteresowa-
nia poświęconego dziecku). Często bywa tak, że kiedy dzieciaczek
jest malutki i rozkoszny, to chwalimy go nieustannie. „Jak pięknie
mój skarb się uśmiecha!” — do 3-miesięcznego dziecka, „Jak moja
żabcia wspaniale chodzi!” — do malucha stawiającego swoje pierw-
sze, chwiejne kroki, „Moja córeczka już tak pięknie mówi” — chwa-
limy przed rodziną dziecko, które potrafi wypowiedzieć zaledwie
kilka prostych słów.
I bardzo dobrze, że to robimy. Tylko jakoś — nie wiedzieć czemu —
ten zapał do chwalenia i entuzjastyczne podejście do osiągnięć
dziecka z czasem nam mija, a przecież wiek przedszkolny i szkolny
to jest ten okres, kiedy dziecko także bardzo potrzebuje naszej
aprobaty i uznania.
Oto co powinieneś robić. Chwal dziecko za każde prawidłowo zro-
bione zadanie. Chwal za każdą dobrą ocenę w szkole. Chwal, jeśli
dobrze wykona swój obowiązek. Chwal, jeśli wykona go bez przy-
pominania. Chwal, jeśli ma cywilną odwagę do czegoś się przyznać.
Chwal, kiedy zdobędzie nową umiejętność. Jeśli tylko będziesz miał
oczy i uszy otwarte, powodów znajdziesz wiele. Małe dziecko,
często chwalone, robi ogromne postępy w krótkim czasie i będziesz
zdumiony, obserwując jego rozwój. Nie mówiąc już o tym, że
w takich warunkach krystalizuje się jego zdrowe poczucie własnej
wartości, które w dorosłym życiu pomoże mu w realizacji wyma-
rzonych celów.
24
6. Chwal otwarcie zawsze, gdy tylko na to zasługuje
W ramach pochwały nie musisz wygłaszać całego przemówienia czy
apoteozy na cześć dziecka. Nawet byłoby to niewskazane, bo dziec-
ko natychmiast by poznało, że je czarujesz. Po prostu uśmiechnij
się i pogłaszcz po głowie. Innym razem powiedz „Świetnie!” lub
„Wspaniale!”. Kiedy indziej spójrz na dziecko z dumą i lekkim
wyrazem podziwu, nie mówiąc zupełnie nic. Proste gesty i słowa
działają o wiele skuteczniej, są naturalne, niewymuszone i mają
większą siłę przekazu. Gdy sytuacja tego wymaga, powiedz bardzo
konkretnie, co spodobało Ci się w zachowaniu dziecka, aby miało
ono jasność, czym tak naprawdę zasłużyło sobie na pochwałę.
Jest jeszcze jedna ważna rzecz. Nie skąp dziecku pochwał — pa-
miętaj jednak, że muszą być one szczere. W przypadku, gdy mu się
coś nie uda i „porażka” jest widoczna gołym okiem, nie mów, że jest
super. Nie uwierzy Ci i straci do Ciebie zaufanie albo zacznie prze-
ceniać swoje talenty, co mogłoby doprowadzić do zarozumialstwa.
Jeśli, dajmy na to, wykona z plasteliny zwierzątko, które w zamie-
rzeniu miało być kotkiem, a wyszła z tego zupełna klapa, powiedz:
„Widzę, że coś ulepiłeś. Co to jest? Miał być kotek? Rzeczywiście
nie bardzo wyszedł, ale wiesz co? Jak przedłużymy uszka, to po-
wstanie z tego ładny zajączek”.
Postaraj się znaleźć coś pozytywnego w każdym przedsięwzięciu
dziecka. Naucz je, że nie od razu Kraków zbudowano i każdy cel
wymaga trochę pracy. Proponuję taką ocenę: „Jeśli jeszcze trochę
poćwiczysz, to z pewnością uda Ci się ulepić ładnego kotka. Ale
powiem Ci, że bardzo mi się podoba to zestawienie kolorów, któ-
rego tu użyłeś — jest naprawdę pomysłowe”. Albo: „Tu Ci się
udało tak uformować plastelinę, że wygląda prawie jak prawdziwe
futerko... Super!”. Wysil trochę swój umysł, a na pewno coś takiego
znajdziesz. Zaręczam Ci, że warto.
Powyższy przykład ilustruje ogólną ideę — oceniaj szczerze i obiek-
tywnie, ale jeśli ocena wypada raczej niekorzystnie, zawsze znajdź
coś, co warto pochwalić. I podkreśl, że może zawsze osiągnąć taki
wynik, jaki zamierza (lub przynajmniej dużo lepszy od obecnego),
25
Zgłoś jeśli naruszono regulamin