change of use (of a building)
adaptacja budynku - Zachowanie budynku w jego fizycznym stanie, budynek może być adaptowany na inne cele użytkowe, np. budynek mieszkalny na biurowy, przemysłowy na usługowy. Taka adaptacja oznacza, że w zachowanej strukturze budowlanej zmienia się przeznaczenie.
public administration
administracja publiczna - 1. Wykonawcze funkcje państwa.
2. System organów, na które składają się organy administracji rządowej (centralne i terenowe) oraz organy samorządu terytorialnego. Centralnymi organami administracji rządowej są: Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów, ministrowie oraz centralne urzędy. W terenie wyróżnić można: organy administracji zespolonej (wojewodowie oraz kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży, wykonujący zadania wojewody z upoważnienia ustawowego lub we własnym imieniu); organy administracji niezespolonej (terenowe struktury centralnych organów administracji, wyspecjalizowanych w wąskich zakresach spraw – np. administracja skarbowa). Organami administracji samorządowej są: rada i zarząd gminy, rada i zarząd powiatu oraz sejmik i zarząd województwa. Zarówno organy administracji rządowej jak i samorządowej pełnią funkcję administracji publicznej, tyle że te pierwsze funkcjonując w jednolitej strukturze aparatu państwowego, a te drugie będąc z tej struktury wyodrębnione (osobowość prawna).
urban agglomeration
aglomeracja miejska - Układ osadniczy o charakterze monocentrycznym, tzn. z wyraźną dominacją jednego ośrodka wielkomiejskiego. Aglomeracja miejska wyróżnia się od obszarów sąsiednich dużym skupieniem ludności, produkcji i usług. Obszar aglomeracji jest silnie zainwestowany w budynki mieszkalne, produkcyjne, usługowe urządzenia komunikacyjne i inżynieryjne. Obejmuje również tereny niezabudowane, umożliwiające mieszkańcom aglomeracji wypoczynek i odpowiednie warunki klimatyczne.
urban-development landmark
akcent urbanistyczny - Wyróżniający się w układzie zabudowy – wielkością, wysokością lub cechami architektury, – budynek lub obiekt budowlany, stanowiący dzięki temu punkt orientacyjny w mieście.
motorway
autostrada - Droga szybkiego ruchu, rangi krajowej, przeznaczona wyłącznie dla ruchu pojazdów samochodowych, wyposażona w dwie jednokierunkowe jezdnie oraz wielopoziomowe węzły pozwalające na bezkolizyjną po niej jazdę. Autostrady w Polsce oznakowane są znakami drogowymi podobnymi jak w większości krajów europejskich. O maksymalnej prędkości poruszania się samochodów po autostradzie decyduje kodeks o ruchu drogowym.
physical structure
budowla - Obiekt budowlany nie będący budynkiem lub obiektem małej architektury. Do budowli zalicza się: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, estakady, tunele, instalacje techniczne, wolnostojące maszty antenowe, wolnostojące i trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, obiekty ziemne, obronne, hydrotechniczne, zbiorniki wodne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, mury oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych itp. Za budowle uważa się również części budowlane większych obiektów takie jak: fundamenty pod maszyny i inne urządzenia oraz części budowlane urządzeń technicznych odrębne pod względem konstrukcyjnym.
construction site, building site
budowa - 1. Wykonywanie obiektu budowlanego lub techniczno-funkcjonalne jego przekształcenie (przebudowa, modernizacja, adaptacja na inne cele użytkowe).
2. Potocznie: miejsce prowadzenia prac budowlanych (plac budowy, teren budowy) a także obiekt budowlany, w którym prowadzone są prace budowlane.
construction industry, civil engineering
budownictwo - 1. Dział gospodarki związany z kompleksowym wznoszeniem obiektów budowlanych a także ich remontowaniem, modernizowaniem lub adaptowaniem na inne cele użytkowe. Dział ten obejmuje również produkcję materiałów budowlanych, opracowywanie dokumentacji budowlanej, przygotowywanie i wyposażanie terenów dla celów budowlanych.
2. Techniki, metody i sposoby wznoszenia obiektów budowlanych, ich utrzymywania, remontowania i modernizacji. Wyróżnia się w zależności od technik budownictwo tradycyjne, uprzemysłowione, drewniane, murowane, betonowe i inne.
3. Wiedza o projektowaniu, wznoszeniu, i utrzymaniu technicznym obiektów budowlanych.
4. Działalność inwestycyjna ukierunkowana na różne potrzeby np. budownictwo: komunalne, mieszkaniowe, przemysłowe, usługowe i inne.
building
budynek - Obiekt budowlany trwale związany z gruntem, wydzielony od otoczenia za pomocą trwałych przegród, posadowiony na fundamentach i przykryty dachem, przeznaczony na stały pobyt ludzi lub na cele produkcyjne, usługowe, składowania i inne.
mayor
burmistrz - Przewodniczący zarządu gminy miejskiej liczącej do 100 tys. mieszkańców. W gminach powyżej tej liczby mieszkańców i niektórych innych – prezydent miasta. Kieruje bieżącymi sprawami gminy i reprezentuje ją na zewnątrz. Zwierzchnik służbowy pracowników urzędu gminy i kierowników jednostek gminnych. W zakresie zadań własnych gminy organ wydający decyzje administracyjne w I instancji. W razie zagrożenia interesu publicznego podejmuje czynności w zastępstwie zarządu.
planning aim
cel planistyczny - Stan określany planem, który zakłada się osiągnąć w wyniku realizacji planu. Można wyznaczać cele bliskie – realizowane w ciągu kilku lat, cele perspektywiczne – realizowane w ciągu kilkunastu lat lub cele kierunkowe – wskazujące stan, do którego zamierza się dążyć. W planowaniu przestrzennym celem jest tworzenie warunków umożliwiających realizację przedsięwzięcia inwestycyjnego lub ochronę wartości godnych zachowania.
public purpose
cel publiczny - Zamiar działań na rzecz dobra publicznego. W planowaniu przestrzennym według ustawy o gospodarce nieruchomościami tworzenie takich warunków przestrzennych dla lokalizacji urządzeń służących ogółowi ludności, takich jak:
1. wydzielanie gruntów pod drogi publiczne i drogi wodne, budowa i utrzymywanie tych dróg, obiektów i urządzeń transportu zbiorowego oraz kontroli ruchu lotniczego a także łączności publicznej i sygnalizacji;
2. budowa i utrzymanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów, energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń;
3. budowa i utrzymywanie publicznych urządzeń służących do zaopatrzenia ludności w wodę, gromadzenia, przesyłania i oczyszczania ścieków oraz utylizacji odpadów;
4. budowa i utrzymywanie obiektów i urządzeń służących ochronie środowiska przyrodniczego, zbiorników i innych urządzeń służących zaopatrzeniu w wodę, regulacji przepływów i ochronie przed powodzią, a także regulacja i utrzymywanie wód oraz urządzeń melioracji wodnych, będących własnością Skarbu Państwa lub gminy;
5. ochrona materialnych dóbr kultury;
6. budowa i utrzymywanie pomieszczeń oraz urządzeń dla organów władzy, szkół publicznych a także publicznych obiektów ochrony zdrowia, przedszkoli, domów opieki społecznej i placówek opiekuńczo-wychowawczych;
7. budowa i utrzymywanie obiektów oraz urządzeń niezbędnych dla potrzeb obronności państwa, ochrony granicy państwowej, a także dla zapewnienia bezpieczeństwa publicznego, w tym budowa i utrzymywanie zakładów karnych oraz zakładów dla nieletnich;
8. budowa i utrzymywanie obiektów ochrony środowiska;
9. poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin stanowiących własność Skarbu Państwa;
10. zakładanie i utrzymywanie cmentarzy, administracji, sądów i prokuratur, państwowych szkół wyższych;
11. inne cele mające charakter publiczny.
town centre
centrum miasta - Usytuowany na obszarze śródmieścia ośrodek miasta, przystosowany do pełnienia funkcji obsługowych dla jego mieszkańców jak i mieszkańców strefy podmiejskiej. Najczęściej utożsamia się centrum z zespołem urbanistycznym, umożliwiającym wewnętrzną segregację funkcjonalną i ruchową, o wyrazie architektonicznym nadającym mu rangę kulturotwórczą i symboliczną dla miasta. W granicach miast wyróżnia się również centra dzielnicowe i osiedlowe, uzależnione wielkością od obsługiwanego rejonu. Centra mogą również wyodrębniać się z otoczenia charakterem funkcjonalnym: centra sportowe, handlowe, rozrywkowe, wypoczynkowe, administracyjne, kulturalne itp.
administrative decision
decyzja administracyjna - Oświadczenie woli właściwego organu administracji publicznej władczo rozstrzygające sprawę o charakterze indywidualnym (np. pozwolenie na budowę). W administracji rządowej zasadą jest, że decyzje administracyjne wydawane są w pierwszej instancji przez organy sprawujące administrację rządową na najniższym szczeblu, możliwym do prawidłowego wykonania określonego zadania. Często organem I instancji jest starosta wykonujący zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej. W zakresie zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego organami I instancji są odpowiednio: wójt lub burmistrz (prezydent miasta) w przypadku gminy; starosta w powiecie; marszałek w samorządowym województwie. Organem II instancji jest samorządowe kolegium odwoławcze lub wojewoda. Zasady i tryb wydawania decyzji administracyjnych regulują przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.
diagnostic plan, analysis of current state of development
diagnoza planistyczna - Rozpoznanie cech przedmiotu, którego dotyczy plan. W ramach diagnozy planistycznej przeprowadza się badania stanu istniejącego, przyczyn jego zaistnienia, a także uwarunkowań jego przyszłego rozwoju. W diagnozie charakteryzuje się: sytuację demograficzną, jakość zagospodarowania, aktywność gospodarczą, stan i wartości środowiska przyrodniczego i kulturowego oraz określa się inne parametry mogące mieć wpływ na formułowanie ustaleń planistycznych.
cultural asset
dobro kultury - Każdy przedmiot ruchomy lub nieruchomy, dawny lub współczesny, mający znaczenie dla dziedzictwa i rozwoju kulturalnego ze względu na jego historyczną, naukową lub artystyczną wartość. Władze państwowe klasyfikują, ewidencjonują i rejestrują dobra kultury materialnej, zwane zabytkami. Obiekty zabytkowe wpisywane do rejestru przez państwowe służby konserwatorskie. Są objęte ochroną prawną.
documentation
dokumentacja - Zbiór dokumentów niezbędnych do uzasadnienia, że działania były, są lub będą prowadzone zgodnie z prawem. W planowaniu jest to zbiór dokumentów wymaganych przy sporządzaniu planu, od uchwały o przystąpieniu do jego sporządzenia, przez zbiór zawiadomień, nadesłanych wniosków do planu, wystąpień i odpowiedzi w sprawie opiniowania i uzgodnienia planu, protestów i zarzutów kierowanych do planu, rozstrzygnięć o ich uwzględnieniu lub odrzuceniu aż do dokumentów stwierdzających prawomocność podjętych uchwał planistycznych.
access to the public highway
dostęp do drogi publicznej - Zgodnie z prawem każda nieruchomość gruntowa wydzielona jako działka gruntu musi mieć bezpośredni dostęp do drogi publicznej. Za dostęp do drogi publicznej uważa się również ustanowienie dla wydzielonych działek gruntu odpowiednich służebności drogowych.
accessibility index
dostępność komunikacyjna obszaru - Zdolność dotarcia osób (towarów) z określonego miejsca do danego obszaru w godzinie szczytu komunikacyjnego, mierzona liczbą osób lub masą towarową.
thoroughfare, highway
droga - Pas terenu, prawnie wydzielony liniami rozgraniczającymi, przeznaczony do ruchu pojazdów i pieszych, czasem do jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt, do postoju pojazdów, a ponadto do prowadzenia ciągów uzbrojenia inżynieryjnego. Wyróżnia się drogi publiczne i drogi prywatne. Drogi publiczne na terenach zurbanizowanych nazywa się ulicami. Urządzenia oraz sposób eksploatacji dróg publicznych ustala odpowiednia ustawa. Z drogi publicznej może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, przy ograniczeniach i wyjątkach określonych w ustawie. Ze względu na funkcje drogi publiczne dzielą się na: krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne, zaś ze względu na wyposażenie techniczne na: autostrady, ekspresowe, główne ruchu przyśpieszonego, główne, zbiorcze, lokalne i dojazdowe. Do drogi zalicza się jezdnie, place i zatoki postojowe, chodniki, ścieżki rowerowe, ciągi zieleni (drzewa, krzewy, trawniki), urządzenia techniczne oraz urządzenia związane z organizacją i bezpieczeństwem ruchu. Droga obejmuje także przestrzeń nad i pod jej powierzchnią oraz teren przewidziany do jej ewentualnej rozbudowy, łącznie z urządzeniami przeciwdziałającymi przed jej uciążliwością dla otoczenia.
building plot
działka budowlana - Część nieruchomości gruntowej, wyodrębnionej w wyniku geodezyjnego podziału lub scalenia i podziału, z przeznaczeniem jej na cele budowlane, tj. na posadowienie budynku. Podziału nieruchomości na cele budowlane można dokonywać, jeśli jest on zgodny z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a w razie braku planu, zasady podziału nieruchomości na działki budowlane lub wydzielenia działki budowlanej, ustala się w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
town district
dzielnica - Część miasta, z reguły dużego lub średniej wielkości, wyodrębniona administracyjnie przez samorząd lokalny jako jednostka pomocnicza gminy lub dająca się wyodrębnić na podstawie cech: funkcjonalnych (dzielnica: przemysłowa, mieszkaniowa, centralna, śródmiejska), charakter zabudowy (dzielnica zabudowy: willowej, osiedlowej), położenia (dzielnica: górna, dolna, nadmorska, leśna), lub charakteru społecznego (dzielnica: robotnicza, urzędnicza, biedy).
ecological physiography
ekofizjografia - Opracowanie fizjograficzne zawierające rozpoznanie warunków przyrodniczych badanego ekosystemu.
ecologically sustainabledevelopment
ekorozwój - Rozwój gospodarczy z uwzględnieniem czynników środowiskowych, czyli tak przebiegający, aby nie naruszać w sposób istotny i nieodwracalny środowiska życia człowieka, nie doprowadzać do degradacji biosfery oraz godzić prawa przyrody, ekonomii i kultury. Ekorozwój niesłusznie utożsamiany bywa z rozwojem zrównoważonym (Sustainable Development).
ecosystem
ekosystem - Przestrzeń o względnie jednorodnych warunkach abiotycznych, zajęta przez zbiór organizmów powiązanych wzajemnymi zależnościami.
physiography
fizjografia - Opis przyrodniczy kraju, obejmujący warunki geologczne, geomorfologiczne, sieć rzeczną, klimat, gleby, roślinność i świat zwierzęcy. Dla potrzeb planowania przestrzennego, fizjografia zawiera głównie ocenę warunków środowiska przyrodniczego i jego podatność na zmiany rozwojowe, a zwłaszcza charakterystykę i ocenę poszczególnych elementów środowiska z uwzględnieniem wzajemnych relacji między tymi elementami oraz zachodzące przeobrażenia środowiska. Zakres opracowania fizjograficznego jest dostosowywany do potrzeb planistycznych.
land-use function
funkcja terenu - Informacja o działaniach i zadaniach wynikających ze sposobu zagospodarowania terenu. W zależności od zagospodarowania wyróżnia się m.in. funkcje mieszkaniowe, usługowe, rolnicze, leśne, przemysłowe, transportowe, wypoczynkowe, uzdrowiskowe. Zagospodarowanie może również pełnić funkcje ochronne, jak ochrona przyrody, dóbr kultury, jakości sanitarnych środowiska itp.
building dimensions
gabaryt obiektu - Zasadnicze wymiary obiektu budowlanego, najczęściej określające jego wysokość lub kubaturę. Gabaryt zabudowy jest rozumiany jako dopuszczana maksymalna wysokość budynków na określonym terenie.
Central Committee for Urban Development and Architecture
economics
gospodarka - 1. Całokształt zasobów oraz działalności człowieka. Określa się podmiot gospodarki (światowa, narodowa, wojewódzka, gminna) lub przedmiot gospodarki (przemysłowa, rolna, leśna, komunalna, przestrzenna). W ramach gospodarki narodowej wyróżnia się działy takie jak: przemysł, budownictwo, rolnictwo, leśnictwo, transport, łączność, handel, gospodarkę komunalną, gospodarkę mieszkaniową, oświatę i naukę, kulturę i sztukę, ochronę zdrowia i opiekę społeczną, finanse i ubezpieczenia, administrację i wymiar sprawiedliwości. Obecnie coraz częściej działy gospodarki klasyfikuje się według Europejskiej Klasyfikacji Działalności (EKD) wyróżniającej: sekcje, działy i grupy. Gospodarkę ocenia się w kategoriach ekonomicznych.
2. Gospodarka przestrzenna rozumiana jest jako całokształt działalności związanej z zagospodarowaniem przestrzeni i użytkowaniem gruntów. Na gospodarkę przestrzenną składają się:
Ø wykonywanie zadań inwestycyjnych przez podmioty prywatne, samorządowe bądź państwowe;
Ø kontrola ładu przestrzennego w trybie badania zgodności tych działań z prawem;
Ø koordynacja i regulacja przeznaczania i sposobu zagospodarowania i zabudowy terenów na podstawie ustaleń planistycznych, przepisów ogólnych lub badań i studiów, prowadzona przez administrację rządową i samorządową.
3. Gospodarka komunalna obejmuje działalność jednostek samorządu terytorialnego (gminy, powiatu lub województwa), polegająca na wykonywaniu przez te jednostki zadań własnych, w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej. Gospodarka komunalna obejmuje w szczególności zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności (w dziedzinie komunikacji publicznej, oświaty, ochrony zdrowia, opieki społecznej i in.) w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.
4. Gospodarka gruntami p. obrót gruntami.
economic unit, farm
gospodarstwo - 1. Zasoby będące własnością lub w dyspozycji gospodarującego nimi podmiotu (osoby, instytucji).
2. Gospodarstwo rolne to jednostka gospodarcza produkcji rolnej, wyposażona w niezbędne środki produkcji, których właściciel, użytkownik lub dzierżawca podejmuje samodzielnie decyzje gospodarcze. W przepisach kodeksu cywilnego za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częścią, urządzeniami i inwentarzem, jeśli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą.
3. Gospodarstwo domowe rozumiane jest jako zespół osób razem zamieszkujących i wspólnie się utrzymujących. Wyróżnia się gospodarstwa domowe jednoosobowe – utrzymujące się samodzielnie oraz gospodarstwa rodzinne, dwu lub więcej osobowe.
land, terrain
grunt - 1. Wierzchnia warstwa ziemi o określonych cechach fizycznych (bagnisty, kamienisty, piaszczysty, skalisty), użytkowana lub przeznaczona na określone cele (leśne, rolne, budowlane). Jest to pojęcie techniczne i gospodarcze. Grubość warstwy gruntu zależy głównie od sposobu jego użytkowania, np. grunt budowlany sięga kilkunastu metrów głębokości, Prowadzona jest państwowa ewidencja gruntów. Geodezyjne rozróżnienie gruntów pod względem użytkowania opisane jest na mapach zasadniczych terenów. Zmian przeznaczenia gruntów dokonuje się w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
2. Grunty rolne to wszelkie użytki rolne, oraz powierzchnie terenowe związane z gospodarką rolną takie jak: działki przeznaczone pod budynki mieszkalne, urządzenia służące wyłącznie produkcji rolniczej oraz przetwórstwu rolno-spożywczemu, stawy rybne i inne zbiorniki wodne, służące wyłącznie dla potrzeb rolnictwa, parki wiejskie, zadrzewienia i zakrzewienia śródpolne, ogrody działkowe i botaniczne, tereny urządzeń melioracyjnych, przeciwpowodziowych, przeciwpożarowych, wodociągowych, kanalizacyjnych, utylizacji ścieków i odpadów z gospodarstw rolniczych, torfowiska, oczka wodne oraz drogi i dojazdy do gruntów rolnych.
3. Grunty leśne to lasy, tereny zrekultywowane dla potrzeb gospodarki leśnej oraz drogi dojazdowe do lasów.
4. Grunty budowlane to tereny zagospodarowane na cele nierolnicze i nieleśne. Sposób ich użytkowania może być zmieniany miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub w przypadku braku planu na podstawie decyzji administracyjnej. Zmiana zagospodarowania terenu polegająca w szczególności na wykonaniu, odbudowie, rozbudowie i nadbudowie obiektu budowlanego wymaga ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu.
infrastructure
infrastruktura - Zespół urządzeń i zarządzających nimi instytucji, niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania określonej jednostki osadniczej: miasta, wsi, aglomeracji miejskiej, lub większego zespołu osadniczego). Wyróżnia się infrastrukturę usługową i techniczną. Infrastrukturę usługową, zwaną też społeczną, stanowią wszelkie usługi dla ludności, między innymi w zakresie: oświaty, służby zdrowia, opieki społecznej, kultury, sportu, handlu, gastronomii, rzemiosła, wypoczynku, rozrywki, turystyki. Infrastrukturę techniczną stanowią urządzenia i instytucje związane z: utrzymaniem stanu sanitarnego środowiska zamieszkałego (wodociąg, kanalizacja, gospodarka odpadami, grzebalnictwo), dostarczaniem energii (elektryczność, gaz, ciepłownictwo), komunikacją (transport, łączność). Infrastruktura może mieć charakter socjalny lub komercyjny, może być również publiczna i prywatna.
coverage density, site-occupancy quotient
intensywność zabudowy - Iloraz powierzchni ogólnej zabudowy do powierzchni terenu. Powierzchnię ogólną zabudowy stanowi suma powierzchni wszystkich kondygnacji naziemnych budynku, mierzona w zewnętrznym obrysie murów. Powierzchnię terenu odnosi się albo do wydzielonej pod względem własnościowym działki budowlanej (powierzchnia netto), albo do terenu wydzielonego liniami rozgraniczającymi w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (powierzchnia brutto).
stock-taking, compilation of an inventory
inwentaryzacja - Spis inwentarza z natury, w celu sprawdzenia rzeczywistego stanu składników materialnych danej jednostki organizacyjnej lub terytorialnej. Inwentaryzacja urbanistyczna wykonywana jest w celu określenia stanu istniejącego zagospodarowania danej jednostki terytorialnej (miasta, dzielnicy, osiedla, terenu, dla którego sporządza się opracowanie planistyczne). Inwentaryzacja urbanistyczna ma charakter przestrzenny. Oznacza to, że nie tylko obejmuje spis i stan składników zagospodarowania terenu, ale również wskazuje ich lokalizację w przestrzeni.
investment
inwestycja - Nakład gospodarczy, którego celem jest stworzenie nowych lub powiększenie już istniejących środków trwałych, również przedmiot będący wynikiem działań inwestycyjnych. Podmiotem inwestycji jest inwestor, czyli osoba prawna lub fizyczna, która podejmuje i prowadzi inwestycję ze środków własnych (inwestor bezpośredni) lub powierzonych (inwestor zastępczy).
organisational unit
jednostka organizacyjna - Instytucja zajmująca się określonym zakresem spraw, działająca w jakiejś dziedzinie, na podstawie ustalonego wewnętrznie regulaminu, lub statutu zatwierdzonego albo nadanego przez organ nadrzędny.
settlement unit
jednostka osadnicza - 1. Wyodrębnione przestrzennie środowisko zamieszkania ludzi (miasto, wieś, osiedle, osada). Struktura zorganizowana i zagospodarowana przestrzennie dla potrzeb określonej grupy społecznej. Wyróżnia się również:
2. jednostki sąsiedzkie jako zespoły za-budowy, zorganizowane dla grupy społecznej powiązanej relacjami sąsiedzkimi;
3. jednostki mieszkaniowe jako zespoły urbanistyczne i zamieszkująca je społeczność, wyodrębnione lokalnym zasięgiem usług podstawowych i przebiegiem dróg tranzytowych;
4. jednostki osiedlowe, wyróżnione charakterem zabudowy, strukturą administracji samorządowej lub spółdzielczej, oraz;
5. jednostki pomocnicze jako terytorialnie i administracyjnie ustanowione organizacje samorządowe w ramach gminy.
municipal administrative unit
jednostka pomocnicza gminy - Wyodrębniona część gminy z własnymi wybieralnymi władzami, pełniąca funkcje pomocnicze w stosunku do gminy przy realizacji zadań publicznych. Jednostka bez osobowości prawnej i własnego majątku, mogąca jednak korzystać z części mienia gminy oraz rozporządzać dochodami z tego mienia w zakresie ustalonym przez gminę. W gminach wiejskich jednostkami takimi są sołectwa, a w gminach miejskich dzielnice miejskie i (lub) osiedla (jednostki tego typu o innych nazwach). Są tworzone przez radę gminy po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami lub z ich inicjatywy.
road, lane
jezdnia - Część drogi przeznaczona do ruchu pojazdów, oddzielona czytelnie od innych jej części takich jak chodniki, torowisko, ścieżka rowerowa, przydrożna zieleń, i inne.
municipal spatial - planning perspectives
kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy - Wskazuje się je w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy dla określenia polityki przestrzennej gminy. Kierunki te wynika-ją z uwarunkowań rozwojowych gminy a także są ustalane w relacji do wyznaczonych celów tej polityki.
functional / technical classification of highways
klasyfikacja funkcjonalno-techniczna drogi - Ustalana jest w celu określenia wymagań technicznych i użytkowych drogi. Wprowadzono następujące klasy dróg autostrady „A”, ekspresowe...
Casablanca22