03.Alfred Szklarski - Tomek na Wojennej Ścieżce.pdf - Alfred Szklarski - Cykl Przygód Tomka [PL] [ pdf] - aseran

SZKLARSKI ALFRED

Tomek na Wojennej Ścieżce

Data wydania:1987

NIEOCZEKIWANY NAPAD

Ognisto-krwisty mustang drugimi susami pędził przez rozległą prerie. Jeździec sie-

dzący na nim pochylił się nisko do przodu, aby obszernym rondem wyszywanego sre-

brem sombrera osłonić twarz przed smagnięciami wiatru. Półdziki szlachetny rumak

z nieokiełznaną pasją przeskakiwał pojawiające się na jego drodze kolczaste kaktusy,

zręcznie omijał wykroty i gnał przed siebie, brzuchem po purpurowej szałwi porastają-

cej szeroką równinę wiatru upajał jeźdźca i wierzchowca.. Długo mknął wlokąc za sobą

po stepie wydłużony cień.

Zaraz człowiek uniósł głowę. Wydal okrzyk radości, a następnie ostro ściągnął cu-

gle wierzchowca. Musiał posiadać niezwykłą zręczność i siłę, gdyż osadzony na miejscu

mustang czterema kopytami zarył się w ziemie. Przez krótka chwilę okazywał niezado-

wolenie; przysiadł na zadzie, stawał dęba, lecz wprawne dłonie jeźdźca szybko zmusiły

go do posłuszeństwa.

Młody człowiek lewą ręką zsunął do tyłu ilcowy kapelusz o szerokich kresach, któ-

ry opadł mu na plecy, zawisając na rzemieniu przełożonym pod brodą. W ogorzałej od

słońca twarzy błysnęły wesołe, jasne oczy. Teraz z większym prawdopodobieństwem

można było ocenić jego wiek. Mógł mieć około szesnastu lub siedemnastu lat, chociaż

z postawy wyglądał na dziewiętnaście. Wrażenie to wywoływały jego szerokie bary, wy-

soki wzrost oraz wyrobione mięśnie, uwydatniające się pod obcisłą, barwną koszulą la-

nelową.

Jeździec uspokoił rumaka, po czym z uwagą spojrzał przed siebie na południe, gdzie

wśród grupy poszarpanych skal wystrzelała ku niebu dość wysoka góra — cel jego po-

rannej wycieczki. Wznosiła się na samym pograniczu Stanów Zjednoczonych Ameryki

Północnej i Meksyku. Z jej właśnie szczytu zamierzał przyjrzeć się bliżej meksykań-

skiej ziemi, której północne rubieże, ze względu na częste napady rabunkowe i utarczki

zbrojne, zwano „wiecznie płonącą granicą”.

Z miejsca, w którym zatrzymał się jeździec, można było dokładnie odróżnić linie za-

łomów na stokach góry. Wyraziście też rysowały się potężne kaktusy, pokaźniejsze krze-

wy szałwi oraz głazy zalegające sam wierzchołek.

Mimo to chłopiec nie dal się zwieść wzrokowemu zbudzeniu, któremu łatwo ulec

przy ocenianiu odległości w nadzwyczaj przejrzystym powietrzu stepowym. Góra od-

dalona była od niego jeszcze o trzy lub cztery kilometry, postanowił wiec zwolnić tem-

po jazdy, aby zachować siły rumaka na drogę powrotna Lekko dotknął szyi mustanga,

pół-dziki wierzchowiec posłusznie ruszył stępa.

Chłopiec bacznie rozglądał się po okolicy. Bliskość Meksyku budziła w nim niezwy-

kłą ostrożność. Nie mógł lekceważyć słów doświadczonego szeryfa Alana, wyraźnie

ostrzegającego, iż na pograniczu stale należy mieć się na baczności. Chociaż pomiędzy

obydwoma państwami już od wielu lat panowały pokojowe stosunki, zbrojne oddziały,

złożone z Meksykanów i Indian meksykańskich, często przemykały się na stronę ame-

rykańska w celu zagarnięcia stada bydła lub owiec, a czasem wzięcia do niewoli dzieci,

które potem przymusowo zatrudniano na ranczo. Te lokalne najazdy niespokojnych są-

siadów pobudzały Amerykanów i Indian przebywających w nadgranicznych rezerwa-

tach 1 do odwetu, a nieraz nawet do zaczepnych kroków. Trwała tu więc ustawiczna wal-

ka podjazdowa, w której nie brak było krwawych oiar.

Młody Polak, Tomek Wilmowski — on to bowiem byt owym samotnym jeźdźcem

— nie lękał się niebezpieczeństw. Nie lubił jednak lekkomyślnie narażać się na nie, po-

nieważ doświadczenie nabyte podczas włóczęgi po świecie uczyniło go roztropnym

i rozważnym.

Tomek zaledwie od tygodnia przebywał w Nowym Meksyku 2 , tutaj, według zapew-

nień ojca, powinien całkowicie odzyskać siły, nadwątlone po stratowaniu przez rozju-

szonego nosorożca afrykańskiego podczas ostatniej wyprawy łowieckiej w Ugandzie 3 .

Kilkumiesięczny wypoczynek w Anglii pozwolił mu już zapomnieć o ciężkiej chorobie

1 Rezerwaty — terytoria wydzielane przez europejskich kolonizatorów krajowcom w Ameryce Pół-

nocnej i Południowej, w Afryce i Australii. W Stanach Zjednoczonych proces wypierania Indian z tere-

nów wschodnich, najbardziej urodzajnych, zapoczątkowany został na przełomie XVIII i XIX w. Prezy-

dent Jeferson postulował usunięcie wszystkich Indian z terenów na wschód od Missisipi, a jego następcy

prowadzili podobną politykę. W 1763 r. Kongres zatwierdził wreszcie utworzenie Indiańskiego Kraju (In-

dian Territory), obejmującego tereny dzisiejszych stanów Oklahoma, Kansas, Nebraska, Dakota Północna

i Południowa. Na mocy tej ustawy obszary na zachód od Missisipi miały być oddane na wieki pięciu tzw.

cywilizowanym narodom; Czikasawom, Czirokezom, Kri, Seminolom i Czoktawcom. Przymusowe prze-

noszenie Indian pół-osiadłych. rolniczych na obszary często wrogich im plemion koczowniczo-myśliw-

skich powodowało ostre walki między plemienne i przyniosło wiele oiar. W Traverse des Sioux w 1851

r. wymuszono na Saniee Dakotach zrzeczenie się części ziem. W tym samym czasie w Forcie La Ramie

plemiona Równin Wewnętrznych pod naciskiem rządu przyrzekły nie napadać na emigrantów na Szla-

ku Oregoriskim i uznały prawo rządu do budowania dróg i fortów wzdłuż Szlaku w Indiańskim Kraju. Po

tym złamaniu zasady nienaruszalności Kraju szybko następowały dalsze ograniczenia popierane użyciem

siły. Coraz mniej ziemi zostawiano Indianom, aż w 1907 r. wszystkie plemiona osadzono w rezerwatach.

2 Nowy Meksyk — kraina Indian. Ziemia odkryta w 1539 r. przez Marcowa de Niza i badana przez

ekspedycję Coronada. Po 1821 r. Nowy Meksyk słał się prowincja niepodległego Meksyku. Na mocy trak-

tatu Guadalupe Hidalgo z 1848 r., kończącego wojnę Meksyku ze Stanami Zjednoczonymi, prowincja

ta została włączona do USA jako terytorium obejmujące Arizonę i cześć Kolorado, i 1912 r. terytorium

Nowy Meksyk wstąpiło jako stan do Unii Stanów Zjednoczonych. Podczas pobytu Tomka na pograniczu

amerykańsko-meksykanskim jeszcze trwały niepokoje i wzajemne napady.

3 Przygody Tomka podczas poprzednich wypraw opisane zostały w powieściach. Tomek w krainie

kangurów i Tomek na Czarnym Lądzie.

i gdy nadarzyła się okazja do wyjazdu na daleki Dziki Zachód 4 , skwapliwie przyjął pro-

pozycje ojca.

Miał ku temu dwa powody. Po pierwsze, poznana wcześniej w niezwykłych oko-

licznościach w Australii młodsza od niego Sally, udając się obecnie do szkoły w An-

glii, zatrzymała się po drodze na dłuższy wypoczynek u swego stryjka zamieszkałego

w Nowym Meksyku. Tomek miał spędzić z nią wakacje w nadzwyczaj zdrowych wa-

runkach klimatycznych, a potem wspólnie odbyć powrotną drogę do Anglii. Po drugie

— Tomek, jego ojciec oraz ich dwaj przyjaciele, Smuga i bosman Nowicki, wciąż trud-

nili się łowieniem dzikich zwierząt dla wielkiego przedsiębiorstwa Hagenbecka, dostar-

czającego do ogrodów zoologicznych i cyrków różne okazy fauny świata. Hagenbeck

cenił odważnych Polaków, ponieważ zawsze bez wahania podejmowali się trudnych

zadań. Kiedy dowiedział się, że Wilmowski ma zamiar wyprawić swego przedsiębior-

czego syna w podróż do Stanów Zjednoczonych, postanowił powierzyć mu pewną mi-

sję. Zaproponował Tomkowi, aby zwerbował tam trupę Indian, którzy za odpowied-

nim wynagrodzeniem zgodziliby się brać udział w przedstawieniach cyrkowych. Wszak

Indianie byli powszechnie znani ze wspanialej tresury mustangów i brawurowej jaz-

dy. Oryginalny obóz indiański, przeniesiony w całości do Europy, na pewno wzbudził-

by duże zainteresowanie. Przecież jeszcze pamiętano heroiczne walki czerwonoskó-

rych wojowników z lat 1869-1892, toczących do ostatka zaciekły bój o utrzymanie swo-

jej wolności Nazwiska nieustraszonych wodzów, jak: Siedzący Byk, Czerwona Chmura.

Cochise i Geronimo 5 stały się symbolem bohaterstwa Indian.

Tomek Wilmowski udając się na tak długo oczekiwane spotkanie ze swoją

młodą przyjaciółką, z radością przyjął propozycje Hagenbecka. Wszak w ten sposób

mógł osobiście poznać dzielnych Indian, dla których zawsze odczuwał duży szacunek.

Oczywiście ojciec Tomka obawiał się wysłać zbyt nieraz porywczego syna na samo-

dzielną długą wyprawę, toteż jako opiekun wyruszył z nim jego najserdeczniejszy druh,

bosman Nowicki.

Dwaj przyjaciele od tygodnia przebywali w gościnie u stryja Sally, szeryfa Allana,

Tomkowi nigdy nie ciążyła opieka dobrodusznego marynarza. Obaj byli niespokojny-

mi duchami i obaj przepadali za przygodami. W dodatku olbrzymi bosman od chwi-

li przybycia na ranczo Allana spędzał większość czasu w towarzystwie ładnej i przemi-

łej Sally, zważając, aby nie stała się jej jakakolwiek krzywda. Dingo, wierny pies Tomka,

również przypomniał sobie widocznie, że to właśnie mała Australijka była jego pierw-

szą panią, gdyż nie odstępował jej na krok. Tomek korzystał wiec z całkowitej swobo-

4 Daleki Dziki Zachód (Far Wild West) — nazwa terytoriów znajdujących, się w zachodniej części Sta-

nów Zjednoczonych A. P., pochodząca z okresu, kiedy ziemie te przeważnie zamieszkiwali wojowniczy

Indianie.

5 Siedzacv Byk (Silling Bull) i Czerwona Chmura {Red Cloud) byli wodzami szczepu Siuksów (Sioux);

natomiast Cochise i Gerommo przewodzili szczepom Apaczów (Apache)

dy. Już w pierwszych dniach rozpoczął samotne wypady konne, aby dokładnie poznać

okolice oraz nawiązać przyjazne stosunki z Indianami mieszkającymi w pobliskich re-

zerwatach.

Obecnie w doskonałym humorze zbliżał się do celu porannej wycieczki. Cieszył

się, że wkrótce ujrzy meksykańską ziemię, znaną mu już trochę z książek polskie-

go podróżnika Emila Dunikowskiego 6 , który odbywał wyprawy badawcze do Stanów

Zjednoczonych oraz Meksyku. a potem szczegółowo opisywał swe spostrzeżenia i przy-

gody.

Samotna góra stawała się obecnie z każdą chwila wyższa, coraz szerzej przełamała

horyzont zasnuty liliową mgiełka. Wkrótce Tomek znalazł się tuż u jej stóp, Z łatwością

odszukał wąską ścieżkę wiodącą na szczyt. Bez chwili wahania skierował na nią wierz-

chowcu, lecz zaledwie rzucił okiem na ziemię, natychmiast ściągnął cugle. Lekko zesko-

czył z siodła. Nie wypuszczając z dłoni arkanu przywiązanego do uzdy konia, pochylił

się nad spostrzeżonymi przed chwilą śladami, wyciśniętymi na żwirowatej ścieżce.

Ho, ho! Ktoś już dzisiaj jechał tędy przede mną! Mógłbym się nawet założyć, że to

Indianin — rozmyślał — Tylko czerwonoskórzy nie podkuwają swoich koni. Czego on

szuka o tak wczesnej porze na samej granicy? Przyjechał z północy, jest więc mieszkań-

cem Stanów Zjednoczonych. Hm, dziwne wydaje mi się, że w biały dzień opuścił rezer-

wat. Lepiej wycofam się stąd jak najprędzej.

Zaraz jednak porzucił te myśl. Rozważył swe położenie: Odwrót przed samotnym,

prawdopodobnie bezbronnym Indianinem zakrawałby na tchórzostwo. Nie mógł do

tego dopuścić. Przecież nie brakowało mu odwagi. Cóż z tego, że w bezludnym miej-

scu napotkał indiański ślad? Może to był kowboj zatrudniony u któregoś z ranczerów?

Może właśnie poszukiwał zagubionego bydła? Szczyt góry był doskonałym punktem

obserwacyjnym. Poza tym Tomkowi wydawało się, że jeżeli będzie unikał spotkań z In-

dianami, to nigdy nie wypełni misji powierzonej mu przez Hagenbecka. Szeryf Allan,

jak wszyscy starsi ludzie, na pewno trochę przesadzał z tymi niebezpieczeństwami czy-

hającymi na pograniczu. Wystarczy zachować ostrożność, a wszystko będzie w porząd-

ku.

Uspokojony, wprowadził konia miedzy kaktusy. Wyszukał miejsce porosłe kępkami

trawy i tam przywiązał mustanga do gałęzi krzewu szałwiowego. Poprawił pas z przy-

troczoną do niego pochwą z rewolwerem, aby móc w każdej chwili sprawnie wydo-

być broń, po czym zawrócił na ścieżkę. Nie tracąc czasu na dalsze zastanawianie się, ru-

6 Dr Emil Dunikowski, profesor lwowskiego uniwersytetu, przy końcu XIX w. przedsiębrał naukowe

podróże do Sianów Zjednoczonych i Meksyku. Przewędrował Siany Zjednoczone ze wschodu na zachód;

przebywał w Górach Skalistych, Nowym Meksyku i Arizonie. Przeżywał niezwykłe przygody wśród In-

dian i poszukiwaczy złota, a gdzie tylko zetknął się z polskimi emigrantami, wiek opowiadał im o odle-

głej Ojczyźnie. Razem z Polakiem Witoldem Szyszlą zapuścił się daleko na trzęsawiska Florydy zamiesz-

kane przez Indian Seininolów. Dunikowski przemierzył Meksyk wszerz i wzdłuż, czyniąc wszędzie cie-

kawe spostrzeżenia. Później napisał szereg interesujących książek. a miedzy innymi: Meksyk i szkice z po-

dróży po Ameryce i Od Atlantyku poza Góry Skaliste

03.Alfred Szklarski - Tomek na Wojennej Ścieżce.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: