WykĹ‚ad 5.pdf

Elementy krystalografii

Krystalografia

• dzia nauki zajmujcy si opisem, klasyfikacj i badaniem krysztaów, krystalitów oraz substancji o

strukturze czciowo uporzdkowanej.

Ciao krystaliczne

Krysztay wykazuj ciekaw waciwo, tzw. anizotropi , polegajc na uzalenieniu

waciwoci fizycznych od kierunku, w którym si je bada. W pewnych kierunkach elementy

strukturalne mog by z sob zwizane sabiej ni w innych. Wówczas kryszta wykazuje

zmniejszon wytrzymao mechaniczn i atwo daje si upa wzdu pewnych paszczyzn,

przy czym próba nie powiedzie si przy uderzeniu wzdu paszczyzny do niej prostopadej.

Czym róni si midzy sob stany skupienia:

- uporzdkowaniem , odlegociami midzy czsteczkami

-ruchem czsteczek

Oprócz anizotropii mechanicznej, róne wartoci dla rónych kierunków moe wykazywa

wspóczynnik zaamania wiata, wspóczynnik sprystoci, wspóczynnik rozszerzalnoci

liniowej, przewodnictwo cieplne, przewodnictwo elektryczne, wzgldna przenikalno

elektryczna (staa dielektryczna) i inne. Ciaa bezpostaciowe s izotropowe , tzn. we wszystkich

kierunkach maj identyczne waciwoci mechaniczne, optyczne i elektryczne, podobnie jak w

gazach i w cieczach.

Wielkoci si midzy czsteczkami

Krystaliczne ciaa stae s najbardziej uporzdkowane

KRYSZTA - ciao posiadajce trójwymiarowe periodyczne uporzdkowanie atomów, jonów

lub moleku, z których kryszta jest zbudowany. W ciaach staych amorficznych wystpuje

tylko uporzdkowanie bliskiego zasigu

Ciao amorficzne

Krysztay

naturalne

Gips

Polikrystaliczny kwarc

Polikrystaliczny piryt

Monokryszta kwarcu

Monokryszta – materia bdcy w caoci jednym krysztaem (np.

kryszta cukru, soli)

Polikryszta - ciao stae bdce zlepkiem wielu monokrysztaów, zwanych

ziarnami.

Bardzo czsto mamy do czynienia z substancjami polikrystalicznymi rzadko

monokrysztaami

Kryszta

ciao posiadajce trójwymiarowe periodyczne uporzdkowanie atomów,

jonów lub moleku, z których kryszta jest zbudowany.

(Kryszta mona sobie wyobrazi jako powtarzajce si w przestrzeni, identyczne

bryy geometryczne----- KOMÓRKI ELEMENTARNE )

KOMÓRKA ELEMENTARNA

Jest to najmniejsza jednostka, z której mona

zbudowa kryszta, poprzez dodawanie jej

(powielanie) w trzech prostopadych kierunkach

Komórka elementarna powtarza si we wszystkich trzech kierunkach, tworzc

zamknit sie przestrzenn , której gówn cech jest symetria. Komórka

elementarna ma zawsze ksztat równolegocianu.

Poprzez translacje komórki elementarnej o wektory bdce cakowitymi

wielokrotnociami wektorów sieci krystalicznej otrzymuje si ca sie

krystaliczn krysztau.

Geometria komórki elementarnej

• W krystalografii (a, b, c) s nazywane

staymi sieciowymi lub parametrami

sieciowymi. Ukad wspórzdnych

przyjmuje si w ten sposób, aby o x

leaa wzdu krawdzi a, o y - wzdu

krawdzi b, a o z - wzdu krawdzi c.

Relacja midzy ktami i krawdziami

jest nastpujca: kt jest midzy

krawdzi b i c, kt midzy a i c i kt

midzy a i b.

• Powtarzanie komórki elementarnej -

ciana do ciany - w trzech wymiarach

tworzy ca struktur krystaliczn.

P o d s t a w o w c e c h k o m ó r k i

elementarnej jest to, e reprezentuje ona

w peni ca struktur krystaliczn.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: