LOGIKA

TEMATY EGZAMINACYJNE

dla studentów I roku Psychologii

Rok 2010/2011

(wersja wstępna)

1.      Omów aluzję w oparciu o maksymę ilości Gricea. Podaj i omów przykład.

2.      Co to jest eksplikacja, podać fazy eksplikacji i przykład eksplikacji;

3.      Na czym polega implikowanie konwersacyjne (omówić na przykładzie wybranego przykładu);

4.      Co to jest relacja binarna? Podaj jej podstawowe cechy. Zilustruj to przykładami.

5.      Omów ironię w oparciu o maksymę jakości Grice’a. Podaj i omów przykład.

6.      Omów metaforę w oparciu o maksymę jakości Grice’a Jakie znasz rodzaje metafory. Podaj przykłady.

7.      Omów metonimię w oparciu o maksymę jakości Grice’a Podać i omówić kilka przykładów.

8.      Omów krótko asocjacjonistyczną teorię znaczenia.

9.      Omów krótko konotacyjna teorię znaczenia.

10.  Omów krótko teorią znaczenia Fregego

11.  Podać i krótko scharakteryzować trzy rodzaje definicji perswazyjnych (przykłady);

12.  Scharakteryzuj relacje równoważnościowe (równościowe) i ich zastosowanie do tworzenia pojęć. Podaj przykład.

13. Zdania kategoryczne (wraz z notacją średniowieczną i interpretacja w języku predykatów

II Wyjaśnić znaczenie pojęć:

1.      Błąd amfibologii (podać przykłady) (Z)

2.      Błąd ekwiwokacji (podać przykłady) (Z)

3. Definicja klasyczna (przykład) (Z)
4. Definicja konstrukcyjna (przykład) (Z)
5. Maksyma ilości Grice’a (przykład pozornego i rzeczywistego złamania)
6. Definicja nieklasyczna (przykłady) (Z)
7. Maksyma jakości Grice’a (przykład pozornego i rzeczywistego złamania)
8. Maksyma relacji Grice’a (przykład pozornego i rzeczywistego złamania)
9. Maksyma ilości Grice’a (przykład pozornego i rzeczywistego złamania)
10. Definicja nominalna (Z)
11. Definicja realna (Z)
12. Definicja regulująca (przykład) Z
13. Definicja sprawozdawcza (przykład) Z

14.  Definicje przez postulaty (przykład) (Z)

15.  Desygnat i zakres nazwy (Z)

16. Figura sylogistyczna
17. Język przedmiotowy
18. Metajęzyk

19.  Nazwa (Z)

20. Oznaka (przykład)

21.  Podział (przykład) (Z)

22.  Podział typologiczny (przykład) (Z)

23. Pragmatyka
24. Produktywność języka

25.  Relacja równoważności logicznej zdań

26. Relacja wynikania logicznego
27. Samozwrotność języka naturalnego
28. Paradoks kłamcy (nowa wersja + przykład)
29. Semantyka (dwa znaczenia)
30. Semiotyka
31. Sprzeczny zbiór przesłanek
32. Sygnał (przykład)
33. Sylogizm
34. Syntaktyka
35. Tautologiczność zdań (logiczna prawdziwość zdań)
36. Tryb sylogistyczny
37. Znak ikoniczny (przykład)
38. Znak w szerokim sensie
39. Znak w wąskim sensie (konwencjonalny)
40. Stylizacja przedmiotowa (przykład) (Z)
41. Stylizacja semantyczna (przykład) Z
42. Stylizacja słownikowa (przykład) Z
43. Zdefiniować podany argument (przykład) (Hołówka)
44. Zdefiniować podany chwyt erystyczny (przykład) (Hołówka)
45. Zdefiniować podany warunek racjonalnej dyskusji (Hołówka)
46. Rozumowanie dedukcyjne
47. Rozumowanie zawodne (przykłady)
48. Indukcja enumeracyjna
49. Kanon jedynej zgodności (przykład)
50. Kanon jedynej różnicy (przykład)
51. Rozumowanie przez analogię (przykład)
52. Polisenia (przykład)
53. Homonimia (przykład)
54. Niejednoznaczność syntaktyczna (przykład)
55. Okazjonalność wyrazów (przykłady)
56. Definicja za wąska (przykład) (Z)
57. Definicja za szeroka (przykład) (Z)
58. Błąd „to samo przez to samo” (przykład) (Z)
59. Błąd „nieznane przez nieznane” (przykład) (Z)
60. Błędne koło pośrednie (przykład) (Z)
61. Błąd przesunięcia kategorialnego (przykład) (Z)
62. Eksplikacja (przykład)
63. Zasada kooperacji Grice’a

64.  Dana pytania (przykład)

65.  Zakres niewiadomej pytania (przykład)

66.  Pytanie dopełnienia (przykład)

67.  Pytanie rozstrzygnięcia (przykład)

68.  Odpowiedź właściwa (przykład)

69.  Odpowiedź całkowita i częściowa (przykłady)

70.  Odpowiedź wyczerpująca (przykład)

71.  Pytanie otwarte (przykład)

72.  Pytanie zamknięte (przykład)

73.  Pytanie sugestywne (przykład)

74.  Pytanie złośliwe (przykład).

ZADANIA (przykładowe)

Stosunki między zakresami nazw (przykładowe)

Student, student psychologii, student UŁ, mężczyzna

Uniwersytet, student, wydział, dziekan

Polska, kraj europejski, Europa, Warszawa

Koło, samochód, silnik, silnik benzynowy

Pies, pudel, pies rasowy, chory pies, weterynarz

Pies, kaganiec, smycz, kot

Lecznica dla zwierząt, chore zwierzę, weterynarz, pies

Dąb, liść, las, liść dębu

Drzewo, drzewo iglaste, sosna, pień drzewa, las iglasty

Czy z podanych przesłanek wynika wniosek?

p Þ q                            p Þ q                            p Þ q                            p Þ q                            p Þ q

q Þ r                            p                            ~p                            ~q                            q             

p Þ r                            q                            ~q                            ~p                            p

p Þ q                                          p Þ q                                         

p Þ r                                          r Þ q                           

p Þ (q Ù r)                            (p Ú r) Þ q                           

Czy podane zdania są równoważne?

p Þ q                                          p Þ q                                         

~p Þ ~q                            ~q Þ ~p                           

~p Ù ~q                            ~p Ú ~q

~(p Ú q)                            ~(p Ù q)

p Þ q                                          (~p) Þ q

(~p) Ú q                            p Ú (~q)

~(p Þ q)                            ~(p Þ (~q))

p Ù q                                          ~(p Ú q)

p Þ (q Þ r)

(p Ù q) Þ r

Napisać schematy w języku predykatów dla następujących zdań (dla zdań przeczących podać wszystkie schematy równoważne). Jako etap pośredni można wykorzystać kwantyfikatory o ograniczonym zakresie.:

Każdy mężczyzna goli się sam

Piotr lubi wszystkie swoje koleżanki

Piotr nie lubi żadnej swojej koleżanki

Niektóre koleżanki Piotra lubią go

Żadna koleżanka Piotra go nie lubi

UWAGA:

(Z) – pytanie z Ziembińskiego