Wykład 7 - PODSTAWOWE ELEMENTY ORGANIZOWANIA.docx

PODSTAWOWE ELEMENTY ORGANIZOWANIA.

Organizowanie – decydowanie o najlepszym grupowaniu działań i zasobów organizacji

Struktura organizacyjna – zestaw elementów, których można użyć do nadania kształtu organizacji

Projektowanie stanowisk pracy – określenie zakresu odpowiedzialności pracownika w związku wykonywaną przez niego pracą

Specjalizacja stanowisk pracy – zakres, w jakim ogólne działanie organizacji jest podzielone na mniejsze części składowe

Rotacja czynności, zadań lub stanowisk pracy – alternatywa specjalizacji, zakładająca systematyczne przechodzenie pracowników od jednego stanowiska pracy (zadania, czynności) do innego

Rozszerzanie zakresu pracy – alternatywa specjalizacji, zakładająca przydzielenie pracownikowi większej liczby zadań do wykonania

Wzbogacanie pracy – alternatywa specjalizacji, zakładająca zarówno zwiększenie liczby zadań wykonywanych przez pracownika, jak i rozszerzenie jego kontroli nad stanowiskiem pracy

Podejście od strony cech stanowiska pracy – podejście alternatywne do ujęcia opartego na specjalizacji; podkreśla się w nim potrzebę diagnozowania stanowiska pracy i jego poprawy w pięciu podstawowych wymiarach, z uwzględnieniem zarówno systemu pracy, jak i preferencji pracownika

Zespoły robocze – alternatywa specjalizacji stanowiska pracy; rozwiązanie to pozwala całej grupie na zaprojektowanie systemu pracy, który będzie wykorzystywany do wykonywania wzajemnie powiązanych zadań

Grupowanie stanowisk pracy i tworzenie wydziałów

•          Grupowanie stanowisk – proces łączenia w grupy stanowisk pracy zgodnie z pewnym logicznym układem

•          Grupowanie na podstawie funkcji – grupowanie stanowisk wymagających tych samych lub podobnych czynności

•          Grupowanie stanowisk według wyrobu – grupowanie działalności wokół produktów lub grup produktów

•          Grupowanie według klientów – grupowanie czynności niezbędnych do reagowania na potrzeby szczególnych klientów lub ich grup oraz do nawiązywania z nimi stosunków wzajemnego oddziaływania

•          Grupowanie według lokalizacji – grupowanie stanowisk pracy na podstawie określonych miejsc lub obszarów geograficznych

Czynniki wywierające wpływ na rozpiętość kierowania 

1. Umiejętności przełożonych i podwładnych (im są one większe, tym większa jest potencjalna rozpiętość kierowania).
2. Fizyczne rozproszenie podwładnych (im jest ono większe, tym mniejsza jest potencjalna rozpiętość).
3. Zakres pracy menedżera inny niż praca polegająca na nadzorze (im więcej pracy nienadzorczej, tym mniejsza może być rozpiętość kierowania).

4. Stopień pożądanej interakcji (im mniej jej trzeba, tym większa potencjalna rozpiętość kierowania).
5. Zakres występowania standaryzowanych procedur (im jest ich więcej, tym większa potencjalna rozpiętość).
6. Podobieństwo nadzorowanych zadań (im są podobniejsze, tym większa potencjalna rozpiętość kierowania).

7. Częstość pojawiania się nowych problemów (im częściej pojawiają się, tym mniejsza potencjalna rozpiętość).
8. Preferencje przełożonych i podwładnych.

Uprawnienia władcze – władza, która została uprawomocniona przez organizację

PROCES DELEGOWANIA UPRAWNIEŃ

Decentralizacja i centralizacja

•          Decentralizacja – proces systematycznego delegowania władzy i uprawnień w ramach organizacji, tj. przekazywanie ich menedżerom średniego i niższego szczebla

•          Centralizacja – proces systematycznego utrzymywania władzy i uprawnień przez menedżerów wyższego szczebla

Działania koordynujące

•          Koordynacja – proces integrowania działań różnych wydziałów organizacji

•          Współzależność na zasadzie sumowania – kiedy jednostki organizacyjne działają przy niewielkim stopniu interakcji, ich produkcja jest po prostu sumowana

•          Współzależność sekwencyjna – występuje wtedy, kiedy produkt jednej jednostki staje się – na zasadzie sekwencji  - nakładem drugiej jednostki

•          Współzależność wzajemna – działania przepływają między jednostkami w obie strony

Rozróżnienia miedzy stanowiskami

•          Stanowisko liniowe – stanowisko w łańcuchu bezpośredniego wydawania poleceń odpowiedzialne za osiąganie celów organizacji

•          Stanowisko sztabowe – ma za zadanie służyć doświadczeniem, radą i wsparciem stanowiskom liniowym

•          Nasilenie administracji – zakres koncentracji stanowisk kierowniczych w części sztabowej