Autor: George R. R. Martin
Tytul: Mgły odpływają o świcie
(With Morning Comes Mistfall)
Z "NF" 10/91
Pierwszego dnia po wylądowaniu przyszedłem wcześniej na
śniadanie, ale Sanders już był na balkonie jadalni. Stał
samotnie przy balustradzie spoglądając na góry i mgłę.
Podszedłem do niego i mruknąłem mu "Dzień dobry". Nie
pofatygował się, żeby mi odpowiedzieć.
- Pięknie tu, prawda? - zapytał nie odwracając głowy.
Miał rację.
Mgła kłębiła się zaledwie kilka stóp poniżej balkonu
rozbryzgując się widmowymi grzywaczami o głazy zamku Sandersa.
Gruby, biały koc rozciągał się od horyzontu po horyzont kryjąc
pod sobą wszystko. Daleko na północy mogliśmy dostrzec szczyt
Czerwonego Ducha - wygięte ostrze szkarłatnej skały wbijające
się w niebo - lecz nic więcej. Pozostałe góry znajdowały się
jeszcze poniżej poziomu mgły.
My jednak byliśmy nad nią. Sanders wzniósł swój hotel na
szczycie najwyższej góry tego pasma. Unosiliśmy się samotnie na
powierzchni skłębionego białego oceanu: latający zamek pośród
morza chmur.
Zamek Chmur, tak właśnie Sanders nazwał to miejsce. Łatwo
było zrozumieć dlaczego.
- Zawsze tak jest? - zapytałem go, kiedy już nasyciłem się
widokiem.
- Przy każdym odpływie mgieł - odparł odwracając się do
mnie z pełnym zadumy uśmiechem. Był grubym mężczyzną o
jowialnej czerwonej twarzy - tacy ludzie rzadko uśmiechają
się z zadumą. On jednak to uczynił.
Wskazał na wschód, gdzie wznoszące się ponad mgły słońce
Planety Widm rozpalało na porannym niebie szkarłatnopomarańczo-
wy spektakl.
- Słońce - powiedział. - Kiedy wschodzi, ciepło zapędza
mgły z powrotem do dolin, zmusza je do ustąpienia z gór, które
udało im się zdobyć w nocy. Mgły opadają, stopniowo odsłaniając
kolejne szczyty. Około południa widać już całe pasmo. Czegoś
takiego nie ma ani na Ziemi, ani nigdzie indziej. - Uśmiechnął
się ponownie i zaprowadził mnie do jednego ze stolików
rozstawionych na balkonie. - A potem, o zachodzie słońca,
wszystko ulega odwróceniu. Dziś wieczorem musi pan obejrzeć
przypływ mgieł - dodał.
Kiedy usiedliśmy i krzesła wyczuły naszą obecność,
natychmiast pojawił się ugrzeczniony robokelner. Sanders
zignorował go.
- To wojna - powiedział. - Odwieczna wojna między słońcem
i mgłą. Mgła wygrywa. Panuje w dolinach, na równinach i na
brzegach morza. Słońce ma zaledwie kilka górskich szczytów, a i
to tylko za dnia.
Zamówił u robokelnera kawę, żebyśmy mieli czym się zająć,
czekając na przybycie pozostałych. Rzecz jasna, kawa miała być
świeżo parzona; Sanders nie uznawał na swojej planecie żadnych
błyskawicznych namiastek ani syntetycznych imitacji.
- Podoba się panu tutaj - stwierdziłem, kiedy czekaliśmy
na zrealizowanie zamówienia.
Sanders roześmiał się.
- A czemu miałoby mi się nie podobać? W Zamku Chmur jest
wszystko: dobra żywność, rozrywki, gry hazardowe plus
domowe wygody. A dodatkowo jeszcze ta planeta. Mam
chyba to, co najlepsze, prawda?
- Przypuszczam, że tak. Ale większość ludzi nie myśli w
taki sposób. Nikt nie przylatuje na Planetę Widm ze względu na
gry hazardowe ani na jedzenie.
Sanders skinął głową.
- Ale czasem zjawiają się myśliwi. Polują na górskie koty
i diabły nizinne. A co jakiś czas przyjeżdża ktoś, kto chce
obejrzeć ruiny.
- Być może - odparłem. - Ale to są wyjątki. Większość
pańskich gości przybywa tu z innego powodu.
- Jasne - zgodził się z uśmiechem. - Widma.
- Widma - potwórzyłem. - Ma pan tutaj piękne widoki,
możliwości polowania, łowienia ryb i uprawiania wspinaczki,
lecz żadna z tych atrakcji nie jest w stanie przyciągnąć
turystów. Przyjeżdżają wyłącznie z powodu widm.
Pojawiły się dwa parujące dzbanki z kawą i jeden mniejszy,
z gęstą śmietanką. Kawa była bardzo mocna, bardzo gorąca i
bardzo dobra. Po kilku tygodniach odżywiania się sztucznymi
potrawami na statku stanowiła dla mnie prawdziwe przebudzenie.
Sanders pił małymi łykami nie spuszczając ze mnie
badawczego spojrzenia.
- Pan też przyleciał z powodu widm - powiedział wreszcie
odstawiając z namysłem filiżankę.
Wzruszyłem ramionami.
- Oczywiście. Moich czytelników nie interesują krajobrazy,
choćby najbardziej malownicze. Dubowski i jego ludzie są tu po
to, żeby odnaleźć widma, a ja mam relacjonować poszukiwania.
Sanders miał zamiar coś odpowiedzieć, lecz nie zdążył,
gdyż niespodziewanie odezwał się ostry, suchy głos:
- O ile w ogóle jest tu czego szukać.
Odwróciliśmy się w stronę wejścia na balkon. Mrużąc oczy w
ostrym świetle poranka stał doktor Charles Dubowski, szef
zespołu badawczego przysłanego na Planetę Widm. Tym razem udało
mu się gdzieś zgubić towarzyszące mu zwykle stadko
asystentów.
Dubowski zatrzymał się na sekundę, po czym podszedł do
naszego stolika, odsunął krzesło i usiadł. Natychmiast
podjechał do niego robokelner.
Sanders zmierzył szczupłego naukowca niechętnym
spojrzeniem.
- Dlaczego uważa pan, że nie ma tu żadnych widm, doktorze?
- zapytał.
Dubowski wzruszył ramionami i uśmiechnął się lekko.
- Po prostu nie wydaje mi się, żeby istniały na to
dostateczne dowody - odparł. - Ale proszę się nie obawiać:
nigdy nie pozwalam, żeby moje odczucia wpływały na przebieg
pracy. Podobnie jak wszystkim, najbardziej zależy mi na
prawdzie, dlatego moja ekspedycja będzie całkowicie
bezstronna. Jeżeli są tu jakieś widma, na pewno je znajdę.
- Albo one znajdą pana - powiedział poważnie Sanders. - A
to może okazać się niezbyt przyjemne.
Dubowski parsknął śmiechem.
- Niech pan da spokój, Sanders! To, że mieszka pan w zamku,
nie oznacza, że od razu musi pan być tak melodramatyczny.
- Proszę się nie śmiać, doktorze. Przecież wie pan, że
widma zabiły już wielu ludzi.
- Nie ma na to żadnych dowodów - odparł Dubowski. -
Absolutnie żadnych. Tak samo, jak nie ma dowodów na istnienie
widm. Ale właśnie po to tu jesteśmy: żeby znaleźć dowody lub
jednoznacznie stwierdzić, że ich nie ma. Dajmy jednak temu
spokój, umieram z głodu.
Dubowski i ja zamówiliśmy steki z górskiego kota, a do
tego cały koszyczek gorących, świeżych bułeczek. Sanders
skorzystał z tego, że nasz statek przywiózł dostawę ziemskich
produktów i kazał sobie podać gruby plaster szynki z pół
tuzinem jaj.
Mięso górskiego kota smakuje tak, jak już od wielu stuleci
nie smakuje mięso żadnego ziemskiego zwierzęcia. Zjadłem z
apetytem moją porcję, natomiast Dubowski zostawił swoją prawie
nie tkniętą. Był zbyt zajęty mówieniem, żeby jeść.
- Nie powinien pan lekceważyć widm - powiedział Sanders,
kiedy robokelner odjechał do kuchni z naszymi zamówieniami. -
Jest całe mnóstwo dowodów: dwadzieścia dwa zgony od chwili
odkrycia tej planety i dziesiątki relacji naocznych świadków,
którzy widzieli widma.
- Zgadza się - przyznał Dubowski - ale moim zdaniem to nie
są żadne dowody. Zgony? Owszem. Tyle tylko, że większość z nich
to zwykłe zaginięcia. Ci ludzie najprawdopodobniej spadli ze
skał, zostali pożarci przez górskie koty albo coś w tym
rodzaju. W tej mgle nie ma mowy o odnalezieniu ciał. Na
Ziemi codziennie znika bez śladu więcej ludzi i nikt nie
poświęca temu specjalnej uwagi, lecz za każdym razem, kiedy
tutaj ktoś zaginie, wszyscy twierdzą, że to sprawka widm.
Przykro mi, ale dla mnie to za mało.
- Jednak niektóre ciała odnaleziono, doktorze -
zauważył spokojnie Sanders. - Były potwornie okaleczone i to
bynajmniej nie w wyniku upadku z dużej wysokości ani przez
górskie koty.
Nadszedł czas, żebym i ja zabrał głos.
- Z tego, co wiem, znaleziono tylko cztery ciała -
powiedziałem. - A wiem sporo, bo dość dokładnie badałem sprawę
widm.
Sanders zmarszczył brwi.
- W porządku - przyznał. - Ale co z tymi czterema
przypadkami? Moim zdaniem stanowią zupełnie wystarczający
dowód.
Mniej więcej w tym momencie na stole pojawiło się
jedzenie, lecz Sanders nie zaprzestał dyskusji.
- Weźmy na przykład pierwsze spotkanie - ciągnął. - Nigdy
nie udało się tego do końca wyjaśnić. Mówię o ekspedycji
Gregora.
Skinąłem głową. Dave Gregor dowodził statkiem, który przed
prawie siedemdziesięciu pięciu laty odkrył Planetę Widm.
Zajrzał pod warstwę mgły za pomocą przyrządów zainstalowanych
na pokładzie, a następnie wylądował na nadbrzeżnej równinie i
wysłał zespoły badawcze.
Każdy zespół składał się z dwóch dobrze uzbrojonych ludzi.
Z jednego powrócił samotny, rozhisteryzowany człowiek. W
gęstej mgle rozdzielił się ze swoim partnerem i w pewnej
chwili usłyszał mrożący krew w żyłach krzyk. Kiedy udało mu
się odnaleźć przyjaciela, ten nie dawał już znaku życia, a
nad ciałem stała jakaś postać.
Mężczyzna opisał zabójcę jako istotę podobną do człowieka,
wzrostu około ośmiu stóp i jakby dziwnie bezcielesną.
Twierdził, że gdy wystrzelił do niej z blastera, promień
przeszedł na wylot, nie czyniąc jej żadnej szkody. Zaraz potem
istota zafalowała i zniknęła we mgle.
Gregor wysłał ludzi na poszukiwania. Udało im się odszukać
zwłoki, lecz nic więcej. Bez specjalnego ekwipunku nawet
powtórne trafienie we mgle do tego samego miejsca nastręczało
sporo trudności, a cóż dopiero mówić o znalezieniu tajemniczej
istoty.
Tak więc relacja nie została potwierdzona, lecz mimo to
po powrocie wyprawy na Ziemię wywołała niemałą sensację.
Wysłano kolejny statek w celu przeprowadzenia dokładnych badań,
ale misja nie przyniosła żadnych rezultatów - tyle tylko, że
jeden z zespołów badawczych zaginął bez śladu.
W ten sposób narodziła się i zaczęła szybko rosnąć legenda
widm. Na planecie lądowały coraz to nowe statki, pojawili się
koloniści, by wkrótce przenieść się gdzie indziej, a pewnego
dnia przyleciał Paul Sanders i wzniósł Zamek Chmur, aby turyści
mogli bezpiecznie odwiedzać tajemniczą Planetę Widm.
Miało jeszcze miejsce wiele zgonów i zaginięć, niemało
ludzi twierdziło zaś, że udało im się dostrzec snujące się
wśród mgieł widma. A potem ktoś odkrył ruiny. Teraz były to
tylko poprzewracane kamienne bloki, które jednak kiedyś tworzyły
jakieś budowle - domostwa widm, jak utrzymywali niektórzy.
Rzeczywiście, istniało sporo dowodów, pomyślałem. Część z
nich była bardzo trudna do podważenia. Mimo to Dubowski
energicznie potrząsnął głową.
- Sprawa Gregora niczego nie dowodzi - stwierdził. - Wie
pan równie dobrze jak ja, że ta planeta nigdy nie została
dokładnie zbadana. Szczególnie niziny, gdzie wylądował statek
Gregora. Tamtego człowieka najprawdopodobniej zabiło jakieś
nieznane zwierzę, występujące tylko na tym terenie.
- A co z zeznaniami jego partnera? - zapytał Sanders.
- To zwykła histeria.
- A inne spotkania? Było ich bardzo dużo, a świadkowie nie
zawsze wpadali w histerię.
- To niczego nie dowodzi - odparł Dubowski kręcąc głową. -
Na Ziemi mnóstwo ludzi utrzymuje, że widziało duchy albo
latające spodki. Tutaj, w tej cholernej mgle, znacznie łatwiej
o pomyłki i halucynacje. - Wycelował w Sandersa nóż, którym
smarował bułkę. - Wszystko przez tę mgłę. Historia z widmami
dawno by przycichła, gdyby nie ona. Aż do tej pory nikt nie
miał odpowiedniego wyposażenia ani pieniędzy, żeby
przeprowadzić dokładne badania, ale my je mamy i wreszcie
tego dokonamy. Dowiemy się, jak wygląda prawda.
Sanders skrzywił się.
- Pod warunkiem, że uda wam się przeżyć. Może widmom nie
spodobają się wasze badania?
- Nie rozumiem pana, Sanders - powiedział Dubowski. -
Jeżeli tak bardzo boi się pan widm i jest przekonany, że one
się tu wszędzie wałęsają, to czemu w ogóle pan tutaj mieszka?
- W Zamku Chmur są odpowiednie zabezpieczenia - poinformo-
wał go Sanders. - Piszemy o nich w broszurze, którą wysyłamy
potencjalnym klientom. Nikomu nie grozi tu najmniejsze
niebezpieczeństwo. Przede wszystkim dlatego, że widma nigdy nie
wychodzą z mgły, a my przez prawie cały dzień jesteśmy w pełnym
słońcu. W dolinach, to zupełnie inna sprawa.
- Bzdurne przesądy. Moim zdaniem te "widma z mgieł" to
zwykłe ziemskie duchy przeniesione na nowy teren - produkty
czyjejś wyobraźni. Ale moje zdanie nie ma najmniejszego
znaczenia. Zaczekam na wyniki badań i wtedy zobaczymy. Jeśli
pańskie widma istnieją naprawdę, nie uda im się przed nami
ukryć.
Sanders spojrzał na mnie.
- A co pan o tym myśli? Zgadza się pan z nim?
- Jestem dziennikarzem - odpowiedziałem ostrożnie. - Moje
zadanie polega na relacjonowaniu wydarzeń. Widma są słynne, a
moi czytelnicy bardzo się nimi interesują. Nie mam żadnego
zdania na ten temat, a nawet jeśli mam, to nie uważam za
stosowne nikogo o nim informować.
Sanders umilkł i zaatakował energicznie swój plaster
szynki. Dubowski skierował rozmowę na temat szczegółów
dochodzenia, jakie miał zamiar przeprowadzić. Pozostała część
posiłku upłynęła przy akompaniamencie jego entuzjastycznych
wynurzeń na temat pułapek na widma, planów poszukiwań,
automatycznych sond i czujników. Słuchałem go uważnie, notując
w pamięci szczegóły, które mogły mi się przydać podczas pisania
artykułu na ten temat.
Sanders także słuchał z uwagą, lecz z wyrazu jego twarzy
można było łatwo wyczytać, że nie jest zachwycony tym, co
słyszy.
Tego dnia nie wydarzyło się już nic szczególnego. Dubowski
spędził większość czasu na lądowisku położonym na niewielkim
płaskowyżu poniżej zamku, doglądając wyładunku wyposażenia. Ja
napisałem artykuł o jego planach i wysłałem go na Ziemię,
Sanders zaś, jak mi się wydaje, zajmował się innymi gośćmi i
robił to wszystko, co zwykle robi właściciel hotelu.
O zachodzie słońca ponownie wyszedłem na balkon, by
obejrzeć przypływ mgieł.
Tak jak powiedział Sanders, to była wojna. Rano
oglądałem zwycięstw słońca w pierwszej z toczonych codziennie
bitew, lecz teraz konflikt wybuchł na nowo. W miarę jak
spadała temperatura, mgły wspinały się coraz wyżej. Wiotkie
szarobiałe macki wypełzały bezszelestnie z dolin owijając się
wokół poszarpanych szczytów niczym upiorne palce. Potem te
palce robiły się coraz grubsze i mocniejsze, ciągnąc za sobą
mgłę.
Ogołocone, wyrzeźbione przez wiatr szczyty jeden po drugim
niknęły pod nią na kolejną noc. Gigantyczny Czerwony Duch,
wznoszący się na północ od nas, zanurzył się jako ostatni w
białym oceanie, a potem mgła zaczęła przelewać się przez
balustradę balkonu otaczając także Zamek Chmur.
Wróciłem do środka i natrafiłem na Sandersa stojącego tuż
za balkonowymi drzwiami. Obserwował mnie.
- Miał pan rację - powiedziałem. - To było piękne.
Skinął głową.
- Zdaje się, że Dubowski nie pofatygował się, żeby to
obejrzeć.
- Jest chyba zajęty.
Sanders westchnął.
- Zbyt zajęty. Chodźmy, postawię panu drinka.
Hotelowy bar był ciemny i cichy. Panował w nim nastrój
obiecujący interesującą rozmowę i ciężkie picie. Im lepiej
poznawałem zamek, tym bardziej lubiłem jego właściciela.
Mieliśmy zadziwiająco zbieżne gusty.
Usiedliśmy przy stoliku w najciemniejszej i najodleglej-
szej części pomieszczenia i zamówiliśmy drinki z zestawu
obejmującego trunki co najmniej dziesięciu planet.
- Nie wydaje się pan zbytnio zachwycony przyjazdem
Dubowskiego - zauważyłem, kiedy na stole pojawiły się szklanki.
- Można wiedzieć, dlaczego? Przecież dzięki niemu ma pan
zajęte miejsca w hotelu.
Sanders spojrzał na mnie znad swojego drinka i uśmiechnął
się.
- To prawda, teraz jest martwy sezon. Ale nie podoba mi
się to, co ma zamiar zrobić.
- Próbuje więc pan go przestraszyć?
Uśmiech zniknął.
- Czyżby to było aż tak oczywiste?
Skinąłem głową.
Westchnął.
- I tak nie wierzyłem, że mi się uda - przyznał i
pociągnął z namysłem ze szklanki. - Mimo to musiałem spróbować.
- Dlaczego?
- Dlatego. Dlatego, że jeśli mu pozwolę, zniszczy ten
świat. Jeżeli on i jemu podobni osiągną to, co chcą, we
wszechświecie nie zostanie ani jedna tajemnica.
- Po prostu ma zamiar znaleźć odpowiedzi na kilka pytań.
Czy widma istnieją? Czym są ruiny? Kto je zbudował? Czy pan
nigdy nie chciał się tego dowiedzieć?
Osuszył szklankę, rozejrzał się i dał znak kelnerowi, żeby
przyniósł mu następną. Do baru roboty nie miały wstępu, obsługa
składała się wyłącznie z ludzi. Sanders przywiązywał wielką
wagę do odpowiedniej atmosfery.
- Oczywiście - powiedział, kiedy przyniesiono mu drugiego
drinka. - Wszyscy zadają sobie te pytania. Właśnie dlatego
ludzie przylatują na Planetę Widm, do Zamku Chmur. Każdy facet,
który tu ląduje, ma w głębi duszy nadzieję, że przydarzy mu się
jakaś przygoda z widmami i że osobiście wyjaśni wszystkie
zagadki.
Naturalnie, nic takiego się nie dzieje. Facet przypina
sobie do pasa blaster, łazi w mgle przez kilka dni albo
tygodni, ale nic nie znajduje. I co z tego? Może wrócić później
i zacząć szukać jeszcze raz. Marzenie pozostaje, a z nim
romantyzm i tajemnica.
Poza tym, kto wie? Może podczas którejś z wypraw dostrzeże
widma sunące przez mgłę - a w każdym razie coś, co weźmie za
widma? Wtedy wróci szczęśliwy do domu, gdyż stał się częścią
legendy, bo dotknął tego niewielkiego fragmentu rzeczywistości,
którego Dubowski i jemu podobni nie zdążyli jeszcze obedrzeć z
niesamowitości i tajemnicy. - Sanders umilkł i zapatrzył się
ponuro w szklankę. Wreszcie, po długiej przerwie, odezwał się
ponownie: - Dubowski! Ba!... Doprowadza mnie do szału.
Przylatuje tu statkiem pełnym sługusów, z milionowym kredytem i
mnóstwem przyrządów do polowania na widma. Znajdzie je, jestem
tego pewien, i to właśnie mnie przeraża. Albo udowodni, że ich
nie ma, albo je znajdzie, a wtedy okaże się, że to jakaś rasa
podludzi, zwierząt, albo coś w tym rodzaju. - Przyłożył
szklankę do ust i przechylił ją gwałtownie. - I to będzie
koniec. Koniec, rozumie pan? Za pomocą swoich przyrządów
odpowie na wszystkie pytania nie pozostawiając nic dla innych.
To nie w porządku.
Siedziałem przy stoliku i w milczeniu sączyłem spokojnie
swojego drinka. Sanders kazał sobie przynieść jeszcze jednego.
Po głowie tłukła mi się nieprzyjemna myśl. Wreszcie nie
wytrzymałem i powiedziałem ją głośno:
- Jeśli Dubowski odpowie na wszystkie pytania, nie będzie
już po co tu przyjeżdżać, a pan straci zajęcie. Jest pan
...
LordHades