teoria_muzyki.pdf

Nuta (od þac. nota, znak) - znak graficzny dŅwiħku okreĻlajĢcy jego wysokoĻę i

czas trwania.

Nuty umieszczone sĢ pod, na lub nad piħcioliniĢ lub liniĢ do niej dodanĢ . Samo

poþoŇenie nuty na piħciolinii nie okreĻla bezwzglħdnej wysokoĻci dŅwiħku, wyznacza

jĢ klucz , ktry jednej nucie nadaje okreĻlonĢ wysokoĻę (nazwħ). Pozostaþe nuty sĢ

okreĻlane relatywnie wzglħdem niej.

Podstawowym elementem nuty jest jej gþwka, to ona okreĻla przez swe poþoŇenie

na piħciolinii wysokoĻę oznaczanego przez niĢ dŅwiħku. Gþwka ma ksztaþt owala, w

przypadku caþej nuty oraz pþnuty pustego (niewypeþnionego), a u pozostaþych nut

zaczernionego. W dawnej notacji stosowane byþy rwnieŇ gþwki o ksztaþcie

prostokĢta lub rombu, nazywane neumami . Stanowiþy one podstawħ notacji choraþu

gregoriaıskiego .

DþugoĻę trwania dŅwiħku zapisywana jest przy pomocy rŇnych ksztaþtw nut.

Oznacza on jedynie przybliŇony czas trwania dŅwiħku, ktry zaleŇy od tempa utworu i

podziaþu metrycznego.

Podziaþ wartoĻci rytmicznych:

Caþa nuta trwa dwa razy dþuŇej niŇ pþnuta , ta z kolei dwa razy dþuŇej niŇ ęwieręnuta

itd.

Jest to tzw. regularny podziaþ wartoĻci rytmicznych (dwjkowy), istniejĢ rwnieŇ

bardziej skomplikowane podziaþy: na trzy rwne czħĻci (triole), piħę (kwintole), szeĻę

(sekstole) itd.

DþugoĻę trwania nuty moŇe byę przedþuŇona przez kropkħ , þuk ( ligaturħ ) lub fermatħ .

Takt - w muzyce odcinek stale powtarzajĢcego siħ schematu metrycznego lub

inaczej mwiĢc - zbir nut realizujĢcych schemat metryczny . Takty w notacji

muzycznej sĢ odzielane kreskami taktowymi, obejmujĢcymi caþĢ piecioliniħ .

Klucze - element notacji muzycznej . Klucz przypisuje pozycjom na piħciolinii

konkretne wysokoĻci dŅwiħkw .

Klucz G

Klucz F

ZNAKI PRZYKLUCZOWE

KrzyŇyk - znak chromatyczny w notacji muzycznej . KrzyŇyk podwyŇsza dŅwiħk

muzyczny o pþ tonu .

ooooo

JeŇeli jest umieszczony bezpoĻrednio za kluczem , podwyŇsza wszystkie dŇwiħki

przypisanej do tego miejsca na piħciolinii w obrħbie caþego utworu .

W notacji stosowany jest rwnieŇ podwjny krzyŇyk: zapisywany jako x (rzadziej

jako dwa krzyŇyki obok siebie) podwyŇszajĢcy dŅwiħk o dwa pþtony (zamieniajĢc

enharmonicznie: caþy ton). Jest stosowany zamiast sĢsiedniego dŅwiħku

gamowþaĻciwego, jeĻli wynika to z powiĢzaı harmonicznych, zwþaszcza w harmonii

klasycznej.

JeŇeli krzyŇyk umieszczony jest bezpoĻrednio przed nutĢ , podwyŇsza dŅwiħk

przypisany tej nucie i wszystkim kolejnym o tej samej wysokoĻci w obrħbie caþego

taktu .

Dziaþanie krzyŇka moŇe byę anulowane kasownikiem

Bemol to znak chromatyczny , obniŇajĢcy dŅwiħk o pþ tonu .

oooooo

Bemol moŇe byę uŇyty jako znak przykluczowy (umieszczony bezpoĻrednio za

kluczem ). ObniŇa wwczas wszystkie dŅwiħki, na wysokoĻci ktrych jest zapisany na

piħciolinii .

W notacji stosowany jest rwnieŇ podwjny bemol: zapisywany jako dwa znaki

bemolowe obok siebie, obniŇa dŅwiħk o dwa pþtony (zamieniajĢc enharmonicznie:

caþy ton). Jest stosowany zamiast sĢsiedniego dŅwiħku gamowþaĻciwego, jeĻli wynika

to z powiĢzaı harmonicznych, zwþaszcza w harmonii klasycznej.

Bemol jako znak przygodny

JeŇeli bemol umieszczony jest bezpoĻrednio przed nutĢ , to obniŇa dŅwiħk przypisany

tej nucie i wszystkim kolejnym o tej samej wysokoĻci w obrħbie caþego taktu .

Bemol uniewaŇniany jest przez kasownik .

Kasownik - znak chromatyczny w notacji muzycznej . Kasownik anuluje dziaþanie

innego znaku chromatycznego

Pauza - znak graficzny, czħĻę notacji muzycznej , okreĻlajĢcy czas trwania ciszy lub

czasu, w ktrym instrument lub gþos jest nieaktywny.

Poszczeglne pauzy wyraŇajĢ tylko wzglħdnĢ dþugoĻę trwania ciszy. DþugoĻę przerwy

w muzyce zaleŇy od tempa w jakim utwr lub jego czħĻę zostaþy skomponowane.

Pauzy trwajĢ tak samo dþugo jak odpowiadajĢce im nuty .

Caþa pauza trwa dwa razy dþuŇej niŇ pauza pþnutowa , ta z kolei dwa razy dþuŇej niŇ

pauza ęwieręnutowa itd.

Gama

Gama - jest to skala muzyczna w systemie dur-moll , zaczynajĢca siħ od danego

dŅwiħku.

Budowa gam durowych i molowych

Gamy te zbudowane sĢ z dwch tetrachordw . Pierwszy z nich (tetrachord dolny) to

poczĢtkowe 4 stopnie gamy (w C-dur sĢ to dŅwiħki C, D, E, F), zaĻ drugi (tetrachord

grny) to pozostaþe trzy i powtrzenie pierwszego o oktawħ wyŇej (w C-dur - dŅwiħki

G, A, H, C'). Poszczeglne stopnie tych gam, ze wzglħdu na peþnione funkcje, majĢ

swoje n azwy.

nnn

oooooo

ooo

oooo

oooooo

ooooo

ńrdþo: " http://pl.wikipedia.org/wiki/Gama

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: