1. Co należało w Polsce do najstarszych danin? Danina opolna -w postaci krowy lub woła od opola jako całości
2.Co to był naraz? Nazwa pochodziła od nacięć na dwóch deszczułkach, z których jedna pozostawała u płatnika, a drugą zabierał poborca daniny. Zgodność nacięć dowodziła ich uiszczenia. Była to prymitywna forma kwitu skarbowego
3.Co to były olbory? Część wydobytych kruszców, przyznawana dla książąt w zamian za możliwość wydobywania. Zasada wolności górniczej.
4. Co to był szos? Podatek płacony przez miasta od majątku ruchomego i nieruchomego
5.Co to była kwarta? To 1/4 dochodu z królewszczyzn przeznaczona na utrzymanie stałego wojska
6.Przedstaw podział grzywny polskiej na jednostki płatnicze! Grzywna polska(213 g. Srebra) –początkowo bito z niej 240 denarów, 10 denarów stanowiło skojec, a sześć skojców tworzyło wiardunek.
7. Gdzie państwo polskie ostatecznie znalazło swoja kolebkę? Wielkopolska
8. Jak nazywa się dokument, którym Mieszko I nadał Polskę Stolicy Apostolskiej i jaka jest jego data? Dagome Iudex, ok. 991-992
9. Jaki zwrot doszedł do tytulatury książęcej wraz z przyjęciem chrześcijaństwa? Z Bożej Łaski
10.Pierwsze Polskie biskupstwo powstało w Poznaniu-968
11.Podaj 2 kraje Panonii! W starożytnym Rzymie jedna z prowincji. W drugim wieku podzielona na Górną i Dolną Odrę. Obecnie to częściowe tereny Węgier, Austrii i Słowenii
12.Co to są latyfundia? To wielka własność ziemska w szczególności w starożytnym Rzymie. Latyfundia feudalne - świeckie i feudalne
13.Podaj daty graniczne monarchii patrymonialnej w Polsce IX –1320: IX-X- kształtowanie się państwa patrymonialnego,Xw.-1138 przewaga rządów jednowładczych, 1138- 1227 seniorat, 1227- 1320 policentryzm
14.Co to jest policentryzm ?Suwerenność prawa i rządów księcia w swojej dzielnicy. Rozbicie Polski na dzielnice- każdy książę rządzi się osobnym prawem w swojej dzielnicy, nie ma jednego zwierzchniego
15.Monarchia patrymonialna obejmuje dwa pod okresy. Jak one się nazywają? Monarchia wczesnośredniowieczna-1138; Rozbicie dzielnicowe- 1320
16.Wymień daty pierwszych sześciu koronacji królewskich w Polsce z podaniem kogo dotyczyły! 1025(Bolesław Chrobry), 1025(Mieszko II), 1076(Bolesław Śmiały), 1295(Przemysław II), 1300 (Wacław II), 1306(Wacław III Czeski), 1320(Władysław Łokietek)
17.Wymień podstawowe jednostki podziału terytorialnego w Polsce w okresie monarchii patrymonialnej! Prowincja, kasztelania (okręgi grodowe)
18. Wymień zbiorowe organy centralne państwa polskiego w okresie monarchii patrymonialnej! Wiec, rada monarsza
19.8 prowincji Polski Patrymonialnej (XII w.) : gnieźnieńska , krakowska , mazowiecka, kujawska, poznańska, śląska , sandomierska, sieradzko- łęczycka
20. Co było przyczyną wyodrębnienia wydatków państwowych od skarbu królewskiego?? Wyprowadzenie wojsk zaciężnych opłacanych z nakładanych w tym roku podatków
21.Mieszko II w 1032 dokonał jako pierwszy podziału Polski
22.Kto był przywódcą ludowego powstania w roku 1037? Miecław
23. Co to jest nekropolisa i jakie miasta pełniły tę role w X i XII? Miasto umarłych, starożytny, wczesnochrześcijański cmentarz znajdujący się w pobliżu dużych miast. Wówczas miejsce pochówku króla.(Wrocław, Kraków, Poznań, Gniezno)
24.W 1138 r. rozpoczął się okres rozbicia dzielnicowego
25.Jaka była najwyższa grupa współdziałania? Drużyna monarsza, urzędnicy, duchowieństwo
26.Jaki był najważniejszy urząd w XI w? Komes nadworny
27.Jakie były urzędy dygnitarskie w XI? Cześnik, stolnik, koniuszy, łowczy, wojewoda
28.Kto zajął pierwsze miejsce w hierarchii urzędniczej? Kasztelan Krakowski
29.Jak nazywał się pomocnik kasztelana do spraw wojskowych? Wojski
30.Główny urząd w Polsce w X – XIV w? Komes nadworny
31.Kto zastępował panującego w zarządzie państwa oraz w sprawowaniu sądów? Komes nadworny
32.W której dzielnicy Polski piastowskiej powstał wysoki urząd marszałka? Na Śląsku
33.Plenipotenci to przedstawiciele miast królewskich w sejmie w liczbie 24
34.Kto zarządzał skarbem rawskim? Podskarbi
35.Kto mianował notariuszy? Minister Sprawiedliwości
36. Od którego wieku występuje w źródłach urząd kanclerza? OD XII
37. Jakie funkcje od XIII pełnili notariusze? Sporządzali dokumenty
38.Do kogo należał w dawnej Polsce zarząd nad skarbem i archiwum? Do skarbnika
39.Jak nazywali się urzędnicy lokalni zajmujący przed rozbiciem dzielnicowym najwyższe stanowisko? Namiestnicy prowincjonalni.
40.Od którego wieku zaczęły się rozwijać się kasztelanie? Od XII
41.Jak nazywano od XII Komesa grodowego? Kasztelan
42.Jakie dzielnice nazywano ziemią? Dzielnice, które w drodze połączenia przestały być osobnym księstwem ale zachowały odrębną organizacje urzędniczą.
43.Wymień dwa dokumenty XIII-wieczne, w których sformułowane zostało prawo oporu: przywilej księcia wrocławskiego Henryka IV Probusa, landfryd podpisany w Rostocku w 1238 roku (prawom oporu na Pomorzu Zachodnim).
44.Jaki tytuł nosili zazwyczaj urzędnicy zarządu centralnego pełniący obowiązki na dworze królewskim? Komes, zastępca księcia- komes nadworny tzw. wojewoda
45.Wymień zbiorowe organy centralne państwa polskiego w okresie monarchii patrymonialnej! Wiec, rada monarsza
46.Jakim celom służyły stałe objazdy kraju przez panującego? Celom centralizacji
47.Wyjaśnij termin "princeps" Książe zwierzchni
48.Kogo w dawnej Polsce określano mianem komorników? Ogół dworzan
49.W 1138 r. rozpoczął się okres rozbicia dzielnicowego
50.Jaki sąd był niższym sądem sądownictwa książecego? Kasztelański
51.Jakie sądy sądziły sprawy "causa spiritualibus annexne"? duchowne
52.Przetłumacz "Immunitas ab introitu iudicis" Immunitet sąd-administr.(immunitet ograniczający lub wyłączający sądownictwo urzędników książęcych nad ludnością zależną, osiadłą w dobrach, które uzyskały immunitet)
53.Jakie sądy były właściwe dla wójtów i sołtysów, kto im przewodniczył? Sądy specjalne prawa niemieckiego tzw. sądy leńskie. Sądziła ława równych pod przewodnictwem księcia, w dobrach prywatnych pana feudalnego lub w jego zastępstwie landwójta.
54.Gdzie utworzono pierwszy wyższy sąd prawa niemieckiego na ziemiach polskich? w Chełmnie 1233r
55. Podstawą prawną ustroju stanowego Pomorza Zachodniego był pokój ziemski z 1283
56.Dokument Henryka IV Probusa(księga henrykowska w stosunku do Pomorza Zachodniego); Pokój Rostocki z 1283 r
57.Przedstaw trzy formy pobierania dochodów z dóbr królewskich w okresie monarchii stanowej! 1.Dobra królewskie były dzierżone systemem „do wiernych rąk” przez starostów. 2.Oddawanie tych dóbr w dzierżawę. 3.Zastaw królewszczyzny
58..Kto wprowadził w Polsce urząd starosty? Wacław II Czeski
59.Przedstawiciele jakiej obcej dynastii koronowali się na królów Polski w XIV? Przemyślidów, Jagiellonów, Andegawenów
60. Jakie ziemie Polska odzyskała w pokoju budziszyńskim? Łużyce Milsko
61.Księciem jakiej ziemi był Władysław Łokietek? ziemi brzesko-kujawskiej
62.Urząd marszałka dworu w Polsce powstał w: 1358/znany był wcześniej na Śląsku.
63.Postanowienia przywileju Koszyckiego(1374) : ograniczeni poradlnego do 2 groszy za łan , szlachta nie musiała już budować i bronić zamków warownych
64.Jak nazywano po przywileju koszyckim podatek nadzwyczajny, uchwalany za zgodą stanów? Występował on pod nazwą poboru
65.Arcybiskupstwo w 1375 r powstało w Haliczu (potem przeniesiono je do Lwowa)
66.Urzędy centralne w okresie MS : Król Polski , kanclerz koronny , podskarbi, marszałek dworu i podkanclerz
67.Dygnitarze ziemscy dawnej polski(MS) : wojewoda , kasztelan , podkomorzy, sędzia ziemski , byli oni powoływani dożywotnio przez króla po zasięgnięciu rady panów ziemi (w przypadku sędziego wybierał jednego z czterech kandydatów wybranych na sejmikach)
68.Wymień trzy przyczyny zmniejszania się dochodów z królewszczyzn za czasów Jagiełły i Władysława III?? 1.Zmniejszały się w wyniku licznych nadań. 2.Dochody zmniejszały zastawy. 3. Tzw. gołe dożywocia, czyli dożywotnie nieodpłatne korzystanie z dóbr.
69. Co to były ekspektatywy? Oficjalne przyrzeczenia pierwszeństwa obsady urzędu w razie wakansu(w 1386 i 1388 Władysław Jagiełło zobowiązał się wstrzymać od ich wydawania
70.Podaj daty graniczne Rzeczypospolitej szlacheckiej! 1454-1791
71. Ukształtowanie granic odrodzonej RP według endeckiej koncepcji nazywano: koncepcją inkorporacyjną
72 W której dzielnicy Polski piastowskiej powstał wysoki urząd marszałka? Na Śląsku
73Jakiego urzędnika nazywano brachium regale (ramieniem królewskim)? Starostę
74 Jakie uposażenie pobierali wojewodowie i kasztelanowie? Udział w wpływach z ceł, taryf celnych i kar sądowych.
75.Ile kopii wchodziło w skład chorągwi ziemskiej? 50-120
76.Z czego skarb nadworny pobierał dochody? z mennicy, żup, kopalń olkuskich, niektórych ceł, z królewszczyzn wyodrębnionych od 1590 roku i pozostających pod bezpośrednim zarządem skarbu nadwornego.
77. Kim był tenutariusz? Stał na czele starostwa niegrodowego. Zastawnik bądź dzierżawca dóbr królewskich.
78.Ile było kasztelani w prowincji poznańskiej i kaliskiej? 27
79.W którym wieku nastąpiła zamiana kasztelani na powiaty? XV w
80. Od czyjej rady uzależniona była nominacja królewska na urząd ziemski począwszy od czasów Jagiełły)? Rady szlachty danej ziemi
81.Do kogo należały (1422r) ustawowo decyzje w sprawie bicia monety? Rady Królewskiej
82. Jakie ziemie weszły w skład woj ruskiego w 1434? Sanocka, halicka, przemyska, lwowska
83.W którym wieku pojawiły się województwa w Polsce ? XV w
84.W którym województwie w Koronie nie było w ogóle kasztelani? w woj. ruskim
85.Kto stał na czele rady panów województwa? wojewoda
86.Kto ustanawiał( od przywilejów nieszawskich) taksy na wyroby rzemieślnicze w miastach? wojewoda( tam gdzie go nie było kasztelan)
87.Kto w XVI wieku przejął sądownictwo w sprawach granic posiadłości? Podkomorzy
88.Wymień urzędy , które w dawnej Polsce nazywano dygnitarskimi! wojewoda , kasztelan, podkomorzy, Sędzia Ziemski
89.Wymień niższe urzędy ziemskie, które miały charakter urzędów honorowych! Stolnik, podstoli, cześnik, podczaszy, łowczy, miecznik
90.Jaką funkcje pełnili burgrabiowie? Zarządzali zamkami i grodami
91.Kiedy pojawił się w Polsce podział na powiaty? W drugiej poł. XV wieku
92.Na jakie dwie kategorie dzielono urzędy centralne? Koronne i nadworne
93.W którym wieku zanikły urzędy kanclerz ziemskich? I poł. XV
94.Kto od XV wieku był głównym rachmistrzem państwa, prowadził rachunki skarbowe? Podskarbi nadworny
...
lilinka971