p11235.3.pdf
(
804 KB
)
Pobierz
(Microsoft Word - 03. \214wiatowy rok fizyki.doc)
wiatowy Rok Fizyki
Cele dydaktyczne:
1.
Rozwijanie zainteresowa
fizyk
poprzez ukazywanie jej powszechno
ci,
pi
kna i znaczenia dla
ycia człowieka.
2.
Przygotowanie dla szkoły inscenizacji pt. „ Albert Einstein i jego
odkrycia” wzbogaconej pokazami do
wiadcze
i recytacj
wierszy.
3.
Przygotowanie wystawy na korytarzu szkolnym „ Albert Einstein i
jego odkrycia”
Szczegółowe cele dydaktyczne:
Zapoznanie z biografi
Alberta Einsteina, jego odkryciami i ich
znaczeniem dla rozwoju nauki.
Ukazywanie pi
kna fizyki poprzez recytacj
wierszy i demonstracj
zjawisk fizycznych
Rozwijanie umiej
tno
ci recytacji.
Budzenie szacunku do ludzi nauki i sztuki
Pogł
bianie rozumienia posiadanej wiedzy poprzez rozpoznawanie
zjawisk przyrody i ich nazywanie.
Przebieg uroczysto
ci:
1. Wst
p
2. Zapoznanie z biografi
Alberta Einsteina.
3, Scenka „ Rozmowa ucznia z Albertem Einsteinem”
4.Recytacja wierszy i demonstracja do
wiadcze
.
1
N1:
Spotykamy si
dzi
na uroczystym apelu z okazji
wiatowego Roku
Fizyki.
U1:
ONZ uznało rok 2005
wiatowym Rokiem Fizyki – Rokiem Alberta
Einsteina.. Dokładnie sto lat temu, w 1905 roku Albert Einstein po obronie
doktoratu napisał trzy prace, które stały si
fundamentami fizyki współczesnej.
Jest to setna rocznica wielkich odkry
, ale tak
e pi
dziesi
ta rocznica jego
mierci. Einstein zmarł 18 kwietnia 1955 roku. Tego samego dnia jego ciało
zostało poddane kremacji, a prochy rozrzucono zgodnie z ostatni
wol
zmarłego.
U2:
Jego prace przyczyniły si
do rozwoju mechaniki kwantowej i
statystycznej, chemii i biotechnologii. Tranzystory, mikroskopy elektronowe,
komputery, komórki fotoelektryczne – to tylko niektóre przykłady olbrzymiego
skoku w dziedzinie informatyki i komunikacji, który nast
pił dzi
ki
einsteinowskiej rewolucji. Jego teorie wykorzystano w komputerach,
nowoczesnych urz
dzeniach medycznych, a nawet na okr
tach podwodnych.
Trudno sobie wyobrazi
, jak wygl
dałby
wiat bez Einsteina.
U3:
Wci
zastanawia fenomen geniuszu tego człowieka - jego odkryciami
mo
na by obdarzy
kilkudziesi
ciu znakomitych naukowców. Psychologowie
twierdz
,
e wykazywał brak szacunku dla autorytetów i nigdy nie stracił
ciekawo
ci dziecka. Neurolodzy zbadali,
e jego mózg miał wyj
tkowo du
o
komórek glejowych otaczaj
cych neurony, co usprawnia przetwarzanie
informacji. Z kolei biografowie uwa
aj
,
e sprytnie wykorzystał dokonania
innych. Tu
przed
mierci
powiedział: "Fizycy uwa
aj
mnie za starego durnia,
ale ja wiem,
e w przyszło
ci fizyka b
dzie si
rozwija
inn
drog
"Starego
durnia" na razie nikomu nie udało si
pokona
.
N1
: Zapoznamy si
teraz z ciekawostkami z jego
ycia.
U4:
Albert Einstein urodził si
w Niemczech w roku 1879 w rodzinie
ydowskiego urz
dnika.
Był milcz
cym chłopcem, uwa
ano go raczej za dziwaka. Jego droga do nauki
rozpocz
ła si
od matematyki, do której zach
cał go wuj, in
ynier Jakub. W
wieku 12 lat Einstein samodzielnie nauczył si
geometrii i postanowił,
e
pewnego dnia rozwi
e zagadki
wiata. Jego historia to raczej niecodzienny
przypadek realizacji młodzie
czych marze
.
U5:
Jego kariera szkolna była dosy
powikłana. Maj
c 17 lat został przyj
ty na
Politechnik
w Zurychu. Nie był wybitnym studentem, pó
niej pisał, i
„cud,
e
2
współczesne metody kształcenia nie zdusiły w nim całkowicie
wi
tego zapału i
dociekliwo
ci”
Po uko
czeniu studiów mieszkał w Szwajcarii, zrzekł si
obywatelstwa
niemieckiego, pracował w urz
dzie patentowym. Przypuszczano,
e wła
nie ta
praca- szczegółowe badania i wyja
nianie zastosowania ró
nego rodzaju
wynalazków rozbudziła jego zainteresowania czasem i przestrzeni
.
Rok 1905 ANNUS MIRABILIS cudowny rok w
yciu Einsteina daje mu sław
i popularno
.
U4:
Trudno scharakteryzowa
osobowo
Einsteina, zwłaszcza z lat
pó
niejszych, gdy prowadził
ycie samotnicze. Nie wypowiadał swoich uczu
w stosunku do innych ludzi, cho
skłonny był do wyra
ania swego gł
bokiego
oddania ludzko
ci.
W okresie najwi
kszej sławy ci
kim prze
yciem stał si
dla niego rozwód z
pierwsz
on
, Milen
Mari
, z która miał dwóch synów. Jeden z nich miał
schizofreni
. Jego córka, która urodziła si
jeszcze przed mał
e
stwem, zmarła.
O
enił si
po raz drugi z dalek
kuzynk
Miał sław
i pieni
dze, ale nie miał szcz
cia w
yciu rodzinnym
U5:
W 1936 roku po nocy kryształowej zdecydował si
na zawsze opu
ci
Niemcy i przeniósł si
do USA, gdzie piastował, a
do
mierci stanowisko
profesora. Przyj
ł obywatelstwo ameryka
skie, nie rezygnuj
c jednocze
nie ze
szwajcarskiego. Tak napisał o sobie:
„Je
eli moja teoria wzgl
dno
ci oka
e si
słuszna, Niemcy powiedz
,
e jestem
Niemcem, a Francuzi,
e obywatelem
wiata. Je
liby miała si
okaza
bł
dna,
Francja o
wiadczyłaby,
e jestem Niemcem, a Niemcy,
e jestem
ydem.”
Mimo,
e przez całe
ycie był pacyfist
, w 1939 roku, po napa
ci Niemiec na
Polsk
zainicjował wysłanie listu do Rooswelta ostrzegaj
cego go przed
potencjalnymi mo
liwo
ciami budowy bomby atomowej przez Niemcy. List ten
zapocz
tkował Projekt Manhattan i budow
pierwszej bomby atomowej na
wiecie. Autorytet Einsteina spowodował,
e prezydent potraktował spraw
powa
nie, a Kongres przyznał fundusze na historyczny projekt zako
czony
budow
i u
yciem bomby 6 sierpnia 1945 roku.
N1:
Teraz dowiemy si
co takiego ciekawego odkrył Einstein. Zapraszamy
naszego go
cia.
E: Dzi
kuj
za zaproszenie, postaram si
mówi
jasno, chciałbym
eby
cie co
z tego zrozumieli.
N1:
Co takiego ciekawego pan odkrył?
3
E: W pierwszej swojej pracy wyja
niłem zjawisko fotoelektryczne. Ka
dy
widział kalkulator na baterie słoneczne, tam powstaje pr
d z energii
wiatła, a
zjawisko to nazywamy zjawiskiem fotoelektrycznym.
W skrócie polega ono na tym,
e metal pod wpływem padaj
cego
wiatła
wysyła elektrony, czyli staje si
ródłem pr
du. Macie dzi
kalkulatory
słoneczne zasilane ogniwem fotoelektrycznym ,baterie słoneczne, fotokomórki
wykorzystywane w automatyce, sygnalizacji i zabezpieczeniach. Paliwa kopalne
s
coraz dro
sze musicie to bardziej wykorzystywa
.
N1: To prawda, kalkulator w zacienionym pomieszczeniu nie pracuje. Jak pan
to wyja
nił.?
E: Zało
yłem
e
wiatło to strumie
małych porcji energii, które nazwałem
kwantami, pó
niej inni fotonami. Je
eli to jest jeden foton, to ich nieprzerwany
ci
g to
wiatło ( latarka). Cała energia fotonu zamienia si
na energi
elektronu,
który mo
e si
porusza
. Za wyja
nienie tego zjawiska otrzymałem w 1921 roku
Nagrod
Nobla. Nie dlatego,
e było to moje najwi
ksze odkrycie, po prostu
budziło najmniej kontrowersji.
N1: Przepraszam, tyle tu kurzu w powietrzu, niestety nie wszyscy uczniowie
zmieniaj
obuwie. My
l
,
e panu to zbytnio nie przeszkadza.
E: No tak, ci
gle wiruje i unosi si
w powietrzu. To co obserwujemy to s
ruchy Browna.
To zjawisko tak
e wyja
niłem. W 1827 roku brytyjski biolog Robert Brown
zauwa
ył pod mikroskopem,
e cz
stki pyłku kwiatowego zawieszone w wodzie
nie stoj
w miejscu, ale wykonuj
dziwne , nieuporz
dkowane ruchy.
Stwierdziłem,
e jest to bezpo
redni i niepodwa
alny dowód na to,
e istniej
atomy i cz
steczki. Trzeba powiedzie
,
e niektórzy w ich istnienie w
tpili.
Chaotyczny ruch tych drobin pyłku, kurzu to efekt ruchu cz
steczek powietrza,
wody w którym si
znajduj
. Proste prawda.
Do
wiadczenie 1
Demonstracja ruchów Browna z wykorzystaniem przyrz
du i rzutnika
N1: Mo
na powiedzie
,
e wyja
niał pan do
wiadczenia i eksperymenty
wykonywane przez innych.
E: Skoro oni tego nie mogli zrobi
. Podobnie było z pr
dko
ci
wiatła.
Wiecie ,
e
wiatło porusza si
w pró
ni z najwi
ksz
, niepokonan
dot
d
pr
dko
ci
300 tys. km na sekund
. Ameryka
scy fizycy mierzyli t
pr
dko
umieszczaj
c obserwatorów w ró
nych układach odniesienia. Niektórzy wiedz
,
4
e pr
dko
jest wielko
ci
wzgl
dn
. Oczekiwano innych wyników, warto
pr
dko
wiatła była jednak taka sama , niezale
nie od tego jak porusza si
obserwator. Powiedziałem gło
no – pr
dko
wiatła nie zale
y od układu
odniesieni- ta teoria wydawała si
by
sprzeczna z tzw. zdrowym rozs
dkiem
N1: Czy przechodzimy teraz do słynnej teorii wzgl
dno
ci Einsteina?
E: Tak, nazwa ta obejmuje wła
ciwie dwie teorie. Pierwsza to szczególna
teoria wzgl
dno
ci, sformułowana w 1905 r, druga za
to ogólna teoria
wzgl
dno
ci, sformułowana w 1915r T
ostatni
mo
na byłoby nazwa
lepiej
moj
teori
grawitacji.
. Byłem znany, sława ta była bardzo niezwykła, niewiele osób rozumiało istot
teorii wzgl
dno
ci, co si
zreszt
nie zmieniło do dzi
. Wiedziałem o tym,
dlatego id
c na wykład zabierałem skrzypce,
eby im to wynagrodzi
.
N1: W prasie pojawiały si
mieszne anegdoty i historyjki na pana temat. Jako
przykład podam:
„ Podobno jest pan jedn
z dwóch osób , które rozumiej
teori
Einsteina –
zapytano bardzo znanego wtedy astronoma. Tak? Zastanawiam si
kto to jest ten
drugi – odpowiedział.”
E: (u
miech) Troch
to potrwało, ale uwierzyli. Moje hipotezy potwierdziły
si
podczas obserwacji za
mienia Sło
ca w 1919r.
N1:Co takiego zaskakuj
cego zawiera ta teoria, w której prawdziwo
nikt nie
wierzył?
E: Powszechnie mówi si
,
e „wszystko jest wzgl
dne”.
Udowodniłem matematycznie,
e upływ czasu i odległo
zale
y od tego,
kto i z jakiego miejsca go mierzy. Co oznacza,
e czas i odległo
to rzecz
wzgl
dna. Nie ma absolutnego czasu i rzeczywistych odległo
ci, które mo
na
zmierzy
w sposób obiektywny za pomoc
dokładnych przyrz
dów
pomiarowych. To była rewolucja.
N1: Dla Niutona czas biegł wsz
dzie jednakowo. Według pana czas trwania
jakiego
wydarzenia zale
y od tego, z jak
pr
dko
ci
porusza si
układ , z
którego je obserwujemy. Jest to popularnie nazywany paradoks bli
ni
t, z
którego wynika,
e dla ciał poruszaj
cych si
z pr
dko
ci
blisk
pr
dko
ci
5
Plik z chomika:
maksiulo
Inne pliki z tego folderu:
W kalejdoskopie uczuć - scenariusz na walentynki.docx
(17 KB)
p12699.2.pdf
(180 KB)
p12667.2.pdf
(370 KB)
p12667.1.pdf
(315 KB)
p12657.4.pdf
(667 KB)
Inne foldery tego chomika:
pomoc psych ped
Analiza orzeczeń i opinii-dostosowanie wymagań edukacyjnych
Diagnoza wstępna
do czytania
dysleksja
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin