Geodezja w pigułce.pdf

S t r o n a | 1

GEODEZJA – opracowanie teoretyczne.

1. ISTOTA GEODEZJI:

Geodezja – jest to nauka o pomiarach Ziemi, dokonywanych bezpośrednio na jej

Powierzchni. Zajmuje się określaniem kształtu i wielkości globu ziemskiego oraz

wyznaczaniem położenia i wysokości punktów na powierzchni Ziemi.

2. PODZIAŁ GEODEZJI:

Podział zasadniczy:

 Geodezja wyższa – zajmuje się wykonywaniem pomiarów na wielkich

obszarach, z uwzględnieniem kształtu globu ziemskiego przy opracowywaniu

wyniku pomiarów.

 Geodezja niższa (stosowana , daw. miernictwo ) – są to zagadnienia związane

z wykonaniem pomiarów i sporządzaniem odwzorowań stosunkowo

niewielkich obszarów powierzchni Ziemi jak również pomiary związane z

realizacją inwestycji gospodarczych.

Inne dziedziny geodezji:

 Kartografia – to prace związane z tworzeniem płaskich odwzorowań

powierzchni Ziemi wraz z techniką sporządzania i reprodukcją map w różnych

skalach i o różnej treści.

 Topografia – zajmuje się pomiarami sytuacyjno-wysokościowymi na dużych

obszarach, w związku z czym opiera się częściowo na założeniach geodezji

wyższej. Stosowana do sporządzania map szczegółowych, w skalach średnich,

dla wojska i administracji.

 Fotogrametria – zajmuje się wykonywaniem pomiarów i opracowywaniem

map na podstawie zdjęć fotograficznych, wykonywanych z Ziemi lub

samolotów.

 Geodezja gospodarcza

 Geodezja satelitarna

 Grawimetria

 Rachunek wyrównania

 Astronomia geodezyjna

3. RODZAJE MAP I SKALA:

Mapa – jest to rysunek przedstawiający, w rzucie poziomym i w pewnym

zmniejszeniu, przy wykorzystaniu znaków umownych i opisów informacyjnych,

wszystkie charakterystyczne elementy terenu. Mapy muszą być zorientowane tzn. że

szczegóły muszą być prawidłowo usytuowane względem stron świata.

Skalą mapy – nazywamy liczbę wyrażającą stosunek długości dowolnego odcinka d,

wziętego z mapy, do długości rzutu poziomego tego odcinka D w terenie. Skalę mapy

wyrażamy ułamkiem, którego licznik równa się 1, zaś mianownik określa ilokrotnie

zmniejszyliśmy odcinek na mapie w stosunku do odcinka w terenie.

Pomiary obejmujące niewielkie inwestycje gospodarcze:

 Pomiary poziome (sytuacyjne)

 Pomiary pionowe (wysokościowe)

S t r o n a | 2

Podział map geograficznych:

 Ogólnogeograficzne:

Topograficzne:

 Wielkoskalowe – 1 5 000, 1 10 000

 Średnioskalowe – 1 25 000, 1 50 000, 1 100 000

 Drobnoskalowe – 1 200 000, 1 500 000

Przeglądowe – 1 1 000 000, 1 3 000 000

 Tematyczne:

Społeczno-gospodarcze:

 Gospodarcze:

 Mapa zasadnicza – Podstawowa mapa naszego kraju.

Sporządzana w skalach 1 500, 1 1 000 – na terenach miejskich

o dużej infrastrukturze i skalach 1 2 000, 1 5 000 – na terenach

rolniczych i leśnych. Jest wielkoskalowym opracowaniem

kartograficznym zawierającym aktualne informacje o

przestrzennym rozmieszczeniu obiektów ogólno-geograficznych

oraz o elementach ewidencji gruntów i budynków, a także sieci

uzbrojenia terenu. Treścią mapy zasadniczej są punkty poziomej

i wysokościowej osnowy geodezyjnej, obiekty nadziemne,

naziemne i elementy uzbrojenia teren, granice własności i

granice użytków rolnych, rzeźba terenu hydrografia etc. Jest to

mapa sytuacyjno-wysokościowa. Służy do celów

administracyjnych, prawnych, ewidencyjnych, projektowych i

SIT (System Informacji o Terenie). Na określonym terenie

prowadzona jest tylko jedna mapa zasadnicza w odpowiednio

dobranej skali. Są aktualizowane co jakiś czas.

 projektowych.

 Podstawowego zagospodarowania terenu

 Uzbrojenia terenu

 Komunikacji

 Gospodarki mieszkaniowej

 Przemysłu

 Rolnictwa

 Usług

 Swobody dyspozycyjnej terenu

 Społeczne:

 Demograficzne

 Wybranych elementów socjalno-bytowych

 Patologii społecznych

Przyrodnicze:

 Fizjologiczne:

 Geologiczne

 Rzeźby terenu

 Hydrograficzne

 Klimatu

 Glebowe

 Szaty roślinnej

 Świata zwierzęcego

S t r o n a | 3

 Sozologiczne:

 Zagrożenie środowiska

 Ochrony środowiska

4. Metody obliczania powierzchni:

 Metoda analityczna – wzory Gaussa (najdokładniejsza)

Jest to oddanie powierzchni wieloboku na podstawie współrzędnych

charakterystycznych punktów tej powierzchni z wykorzystaniem wzorów

Gaussa.

 Metoda graficzna – za pomocą podziałki transwersalnej (drobne błędy)

Polega na obliczeniu rzeczywistej powierzchni terenu na podstawie elementów

pomierzonych na mapie lub rysunku za pomocą podziałki transwersalnej.

 Metoda mechaniczna – planimetrowanie

Planimetr – jest to urządzenie analogowe, które oblicza powierzchnię danej

figury wykonując całkowanie po obwodzie tej figury.

Są dwa sposoby planimetrowania:

I. Biegun planimetru znajduje się poza planimetrowanym obiektem.

P = C • (n k – n p )

C – stała mnożeniowa (zależy od długości ramienia wodzącego i

od skali mapy)

n k – odczyt końcowy

n p – odczyt początkowy

II. Biegun planimetru znajduje się wewnątrz figury planimetrowanej.

C – stała sumowa

Warunki planimetrowania:

 rysunek powinien być płaszczyzną poziomą

 powierzchnia planimetrowania powinna być jednorodna

 położenie bieguna należy dobrać tak, aby kąt między ramieniem

bieguna a ramieniem wodzącym mieścił się między 30*-150*

 wodzik powinien być prowadzony ruchem jednostajnym i płynnym

 unikamy planimetrowania z biegunem wewnątrz figury

 dobrze wykonywać w dwóch położeniach planimetru

 pracujemy zgodnie z ruchem wskazówek zegara

 obliczamy stałą C (dla każdej nowej długości ramienia)

Przeliczniki jednostek powierzchniowych:

1 m 2

1 ar = 100 m 2

1 ha = 100 arów = 10 000 m 2

1 km 2 = 100 ha = 10 000 arów = 1 000 000 m 2

P = C • (n k – n p ) + C 1

S t r o n a | 4

5. Obliczanie objętości mas ziemnych na podstawie map 1 500, 1 1 000 ,

1 5 000 :

1) Metoda trójkątów:

2) Metoda kwadratów:

3) Metoda przekrojów poprzecznych (skala skażona):

S t r o n a | 5

Uśredniona powierzchnia przekroju:

Przekroje poprzeczne:

4) Metoda warstwic (sumowanie objętości, zast. planimetr):

Orientacja osi w geodezyjnym układzie współrzędnych charakteryzuje się

tym, że dodatnia oś x jest równoległa do południka i skierowana jest na północ,

dodatnia oś y skierowana jest na wschód.

Układy poziome powinny ulegać orientacji. Określenie położenia szczegółów

względem stron świata.

Azymut - pozwala nam określić orientacje pomiaru. Jest to kąt AB zawarty

między południkiem przechodzącym przez punkt A, a dowolnym kierunkiem

AB liczonym na wschód zgodnie z ruchem wskazówek zegara.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: