Program zajęć logopedycznych.doc

Program zajęć logopedycznych

WSTĘP

  Jestem nauczycielką kształcenia zintegrowanego w Szkole Podstawowej w Lubojnie. Posiadam również kwalifikacje logopedyczne, które uzyskałam w wyniku ukończenia studiów podyplomowych na Uniwersytecie Śląskim w zakresie logopedii.

   Program zajęć logopedycznych przewidziany jest dla dzieci u których występuje opóźnienie rozwoju mowy. W wieku wczesnoszkolnym najczęściej występującymi wadami wymowy są: seplenienie, reranie, nieprawidłowa wymowa głosek - k, g, bezdźwięczność.

   Na całokształt rozwoju dziecka i jego powodzenia szkolne w dużej mierze wpływa mowa. Jest ona atutem w nawiązywaniu kontaktów społecznych, daje możliwość precyzji komunikacji, stanowi narzędzie w zdobywaniu informacji, pozwala na wyrażanie własnych uczuć, sądów i upodobań oraz zwiększa poczucie bezpieczeństwa. Zaburzenia i wady wymowy w znacznym stopniu utrudniają osiągnięcie sukcesów w szkole.

   Programowy układ tematyki ma charakter otwarty, dobór treści i ich zakres może być modyfikowany pod warunkiem zachowania kolejności postępowania w obrębie każdej głoski, szeregu lub grupy głosek i uwzględnieniu możliwości dziecka. Zajęcia logopedyczne realizowane przeze mnie mają charakter zespołowo-indywidualny.

W części pierwszej zostały omówione ćwiczenia, przyczyniające się w znacznym stopniu do likwidacji zaburzeń wymowy.

Część druga przedstawia plan pracy logopedycznej.

CELE PROGRAMU

1. Likwidacja deficytów zaburzeń mowy.

2. Wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci z zaburzeniami mowy.

3. Usprawnienie narządów mowy.

ZAŁOŻENIA PROGRAMU

1. 1.     Nawiązanie dobrego kontaktu z dzieckiem.
2. 2.     Wyzwolenie aktywności własnej dziecka służących pokonywaniu trudności artykulacyjnych w wyrazach, wyrażeniach dwuwyrazowych, zdaniach, mowie swobodnej.
3. 3.     Polepszenie funkcjonowania społecznego ucznia.
4. 4.     Utrwalenie uzyskanych głosek w słowach i zdaniach.
5. 5.     Tworzenie sytuacji sprzyjających spontanicznemu wypowiadaniu się.
6. 6.     Zachęcanie dziecka do udziału w rozmowie kierowanej, tematycznej.
7. 7.     Informowanie rodziców o wymaganiach stawianych dziecku oraz o celu i metodach terapii logopedycznej.
8. 8.     Wdrożenie u dziecka starannej wymowy w stopniu jak najlepszym.
9. 9.     Opanowanie różnic w wymowie głosek syczących (s, z, c, dz), ciszących (ś, ź, ć, dź) i szumiących (sz, ż, cz, dż).

METODY PRACY LOGOPEDYCZNEJ

1. 1.     Metody pasywne.
2. 2.     Metody odczytywania mowy z ust.
3. 3.     Metody aktywne (jest to uzyskiwanie oczekiwanego dźwięku metodą przekształcania innego dźwięku).
4. 4.     Metody uzyskiwania dźwięku drogą usprawniania narządów artykulacyjnych.

CZĘŚĆ I

PRZYKŁADOWE ZESTAWY ĆWICZEŃ LOGOPEDYCZNYCH

I  ĆWICZENIA ODDECHOWE

CELE:

-         pogłębianie oddechu,

-         rozruszanie przepony,

-         wyrabianie umiejętności pełnego i szybkiego wdechu i wydłużanie fazy wydechowej,

-         mówienie na wdechu,

-         wdostosowanie długości wydechu do czasu trwania wypowiedzi.

PRZYKŁADY ĆWICZEŃ

1. 1.     Robimy krótki wdech przez nos i długi wydech ustami.
2. 2.     Proponujemy dziecku zabawę „Spacer na łące”. Dziecko wyobraża sobie, że jest na łące. Podchodzi do każdego kwiatka i wącha go- wciąga powietrze nosem, zatrzymuje wdech(żeby zapamiętać piękny zapach) i wypuszcza powietrze nosem.
3. 3.     Zabawa „Huśtanie misia na brzuchu”. Prezentujemy ćwiczenie: leżymy na plecach, na brzuchu umieszczamy książkę, a na niej siedzi miś. Robimy wdech i brzuch uwypukla się; wydech i brzuch opada.
4. 4.     Łączenie ćwiczeń oddechowych z ćwiczeniami gimnastycznymi. Wdech wykonujemy z jednoczesnym podniesieniem rąk; wydech połączony z powolnym krzyżowaniem rąk z przodu lub opuszczaniem w dół.
5. 5.     Wykonanie wdechu i zdmuchiwanie świeczki (powoli, szybko) na wydechu.
6. 6.     Zdmuchiwanie kartki papieru z gładkiej powierzchni.
7. 7.     Zabawy ze słomką- przenoszenie kawałków styropianu do kubeczka, dmuchanie na styropian słomką.
8. 8.     Wydmuchiwanie baniek mydlanych przez słomkę.
9. 9.     Dmuchanie na kłębuszki waty, papierowe kulki, piłeczki.
10. 10.  Gra na organkach, trąbce, gwizdku.

II ĆWICZENIA GŁOSOWE

   CELE:

1. 1.     Prawidłowe wydobycie głosu do uzyskania efektu dźwiękowego w jamie ustnej.
2. 2.     Rozluźnienie mięśni krtani i aparatu artykulacyjnego.
3. 3.     Wybrzmiewanie głosu na maskę czyli podniebienie twarde, zęby, wargi.

PRZYKŁADY  ĆWICZEŃ

1. 1.     Zabawa w  „Misie”, które budzą się na wiosnę. Proponujemy pozycję leżącą :

-         Misie śpią, oddychają nosem (wdech i wydech przez  nos).

-         Misie budzą się, ziewają ( wdech i wydech przez usta ).

-         Misie wdychają powietrze ustami, zamykają usta i mruczą-mmmmmm

2. 2.     Wybrzmiewanie  głosu na maskę. W pozycji leżącej wymawianie połączeń mmmmaaaa,

mmmmoooo,mmmmmuuuuu w taki sposób, aby a, o, u słychać było wyraźnie, aby dźwięki „brzmiały na ustach”.

3. 3.     Misie cieszą się z nadejścia wiosny. Zanim wstaną zaczynają śpiewać: a, o, u, e, y, i-najpierw pojedyncze samogłoski, potem przedłużają dźwięki.
4. 4.     Zabawa  w „Echo”. Dzieci  wołają poszczególne głoski, a jednocześnie powtarzają je ciszej, tak jak to robi echo, np. a(głośno)-a( cicho).

III ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE NARZĄDY ARTYKULACYJNE

1. 1.     Usprawnianie języka, warg, podniebienia miękkiego, żuchwy.
2. 2.     Opanowanie przez dziecko umiejętności świadomego kierowania ruchem narządów artykulacyjnych.
3. 3.     Wyrabianie wyczucia danego ruchu i położenia poszczególnych narządów mowy (kinestezja).

 PRZYKŁADY  ĆWICZEŃ

Ćwiczenia języka

1. 1.     Zabawa „Język na defiladzie”- język maszeruje jak żołnierz na defiladzie.

-         raz-czubek języka na górną wargę,

-         dwa- czubek języka do lewego kącika ust,

-         trzy- czubek języka na dolną wargę,

-         cztery-czubek języka do prawego kącika ust.

2. 2.     Zabawa „Języczek wędrowniczek”- opowiadanie. Język wybrał się na wycieczkę do lasu. Pojechał tam na koniku (mlaskanie językiem-naśladowanie konia). Na łące zostawił konia (prr). Następnie  rozejrzał się dookoła( język ruchem okrężnym oblizuje wargi: górną i (dolną). Potem wszedł do lasu (język chowamy w głąb jamy). Przeszedł las wzdłuż (język przesuwamy po podniebieniu w stronę jamy gardłowej ) i wszerz (przesuwamy językiem  za zębami górnymi i dolnymi). A wtedy już przedarł się przez gęstwinę krzewów i drzew  (język przeciskamy przez zaciśnięte zęby górne i dolne). Zauważył, że zrobiło się ciemno. Rozejrzał się w prawo i w lewo, spojrzał w górę i w dół (język przesuwamy z jednego końca ust do drugiego- od ucha do ucha, potem sięgamy nim nosa i brody. Wsiadł na konia i pojechał do domu (kląskanie językiem).
3. 3.     Wysuwanie języka na brodę-zmęczony pies.
4. 4.     Unoszenie języka w kierunku nosa-zawody, kto sięgnie wyżej.
5. 5.     Układanie języka płasko na dnie jamy ustnej, język leży za zębami-śpiący język.
6. 6.     Mlaskanie przednią częścią języka do dziąsła.
7. 7.     Wkładanie zaostrzonego języka pod górną wargę, która jest naprężona, wypychanie warg czubkiem języka-strzelamy z kuszy.
8. 8.     Wybrzuszanie środka języka-robimy górkę z języka.
9. 9.     Cofanie języka w głąb jamy ustnej.

Ćwiczenia warg

1. 1.     Górną wargą zaciskamy dolną, dolną kładziemy na górną. Ćwiczenie to wykonujemy na przemian.
2. 2.     Górnymi zębami zaciskamy wargę dolną i mocno wypychamy powietrze.
3. 3.     Wysuwamy wargi (tak jak przy samogłosce „u”) i ro...