MINERAŁY 2014.pdf

(11750 KB) Pobierz
KWARC (ang. QUARTZ)
Kwarc jest jednym z najpospolitszych minerałów wyst ħ puj Ģ cych w skorupie
ziemskiej. Stanowi istotny składnik wielu skał magmowych (np. granity, pegmtyty),
osadowych (np. piaski i piaskowce) i metamorficznych (np. kwarcyty, gnejsy, granulity). Jest
bardzo odporny na procesy wietrzeniowe.
Kwarc-kryształ górski (ang.rock crystal) Kwarc-ametyst (ang. amethyst)
• Skład chemiczny : SiO 2
• Klasa: tlenki i wodorotlenki
• Pokrój: kwarc a (krystalizuje powy Ň ej 573 o C) - izometryczny
kwarc b (krystalizuje poni Ň ej 573 o C) - słupowy
• Formy skupienia: pojedyncze kryształy, szczotki krystaliczne, geody, druzy (kwarc b )
skupienia ziarniste, zbite (kwarc a )
• Łupliwo Ļę : brak
Przełam : muszlowy lub nierówny
• Twardo Ļę : 7 (wzorcowa)
• G ħ sto Ļę : 2,65 g/cm 3
• Barwa: kwarc a - bezbarwny, szarawy, sinoniebieski
kwarc b - bezbarwny lub intensywnie zabarwiony: kryształ górski (bezbarwny),
ametyst (fioletowy), cytryn ( Ň ółty), morion (czarny), kwarc mleczny (biały),
kwarc zadymiony (szarawy)
Rysa: biała lub szarawa
• Połysk: szklisty - na Ļ cianach
tłusty - na powierzchniach przełamu
Przezroczysto Ļę : przezroczysty, półprzezroczysty, prze Ļ wiecaj Ģ cy
• Inne cechy: kryształy kwarcu wykazuj Ģ piezoelektryczno Ļę (zjawisko powstawania
ładunków elektrycznych na przeciwległych Ļ cianach kryształu pod wpływem odkształce ı
mechanicznych)
Charakterystyczne cechy rozpoznawcze: wysoka twardo Ļę , brak łupliwo Ļ ci,
poprzeczne pr ĢŇ kowanie Ļ cian słupa u kwarcu b .
802552748.039.png 802552748.040.png 802552748.041.png 802552748.042.png 802552748.001.png 802552748.002.png 802552748.003.png 802552748.004.png 802552748.005.png 802552748.006.png
 
Szczotka krystaliczna ( ametystowa) Kryształy cytrynu
Geoda ametystowa Szczotka krystaliczna (kryształ górski)
Kwarc (kryształ górski) Kwarc dymny i morion
z fantomami wzrostu
802552748.007.png 802552748.008.png 802552748.009.png 802552748.010.png 802552748.011.png 802552748.012.png
SKALENIE (ang.FELDSPARS)
Jest to najpospolitsza grupa minerałów w skorupie ziemskiej (stanowi Ģ 58 % jej
obj ħ to Ļ ci). Spotykane s Ģ przede wszystkim w skałach magmowych (np. granity, sjenity,
dioryty), i metamorficznych (np. gnejsy, granulity). Zdarzaj Ģ si ħ te Ň w skałach osadowych
okruchowych (np. arkozy), w przypadku krótkiego transportu okruchów. Skalenie łatwo
ulegaj Ģ przeobra Ň eniom pomagmowym i wietrzeniu chemicznemu. W ni Ň szych temperaturach
przechodz Ģ w kaolonit, w wy Ň szych w muskowit.
Plagioklazy (ang.Plagioclase) Ortoklaz (ang. Orthoclase)
• Skład chemiczny : Skalenie stanowi Ģ obszern Ģ grup ħ minerałów o zró Ň nicowanym
składzie chemicznym. S Ģ glinokrzemianami pierwiastków alkalicznych: potasu, sodu i
wapnia. Czyste skalenie maj Ģ skład chemiczny:
Û skale ı potasowy : K[AlSi 3 O 8 ] - przedstawiciel: ORTOKLAZ
Û skale ı sodowy : Na[AlSi 3 O 8 ] - ALBIT
Û skale ı wapniowy : Ca[Al 2 Si 2 O 8 ] - ANORTYT
Tworz Ģ one dwa szeregi kryształów mieszanych:
Û SKALENIE ALKALICZNE : K[AlSi 3 O 8 ] (skale ı potasowy) Na[AlSi 3 O 8 ] (albit)
Û PLAGIOKLAZY: Na[AlSi 3 O 8 ] (albit) Ca[AlSi 3 O 8 ] (anortyt )
Skalenie potasowe najcz ħĻ ciej wyst ħ puj Ģ samodzielnie, lub zawieraj Ģ podrz ħ dne tylko
ilo Ļ ci sodu. Główne znaczenie skałotwórcze ma ortoklaz i mikroklin.
Spo Ļ ród plagioklazów wszystkie maj Ģ znaczenie skałotwórcze. Tworz Ģ one ci Ģ gły szereg
kryształów mieszanych o ogniwach: albit, oligoklaz, andezyn, labrador, bytownit,
anortyt . ( Albit zawiera 0 - 10% molowych anortytu i 100 – 90% czystego albitu, oligoklaz :
10 - 30% anortytu i 90 –70% albitu,....., anortyt: 90 – 100% czystego anortytu i 0 - 10%
albitu)
Klasa : krzemiany (glinokrzemiany)
Pokrój: grubotabliczkowy lub rzadziej cienkotabliczkowy
Formy skupienia: pojedyncze kryształy, czasem zbli Ņ niaczone
Łupliwo Ļę : doskonała i bardzo dobra w 2 kierunkach
Przełam: nierówny
Twardo Ļę : 6 (wzorcowa)
G ħ sto Ļę : 2,5 – 2,8 g/cm 3
802552748.013.png 802552748.014.png 802552748.015.png 802552748.016.png 802552748.017.png 802552748.018.png 802552748.019.png 802552748.020.png
 
• Barwa: ortoklaz: najcz ħĻ ciej ró Ň owo-czerwony
Plagioklazy: najcz ħĻ ciej jasne odcienie - białe (albit), szare, be Ň owe, zielonkawe,
niebieskawe (labrador)
• Rysa: biała
• Połysk: szklisty
Przezroczysto Ļę : nieprzezroczysty lub prze Ļ wiecaj Ģ cy
• Inne cechy: iryzacja labradoru
• Charakterystyczne cechy rozpoznawcze: dwukierunkowa, doskonała i bardzo dobra
łupliwo Ļę , grubotabliczkowy pokrój, znaczna twardo Ļę .
Labrador (ang. Labradorite) Mikroklin (Microcline)
Albit (ang. Albite)
802552748.021.png 802552748.022.png 802552748.023.png 802552748.024.png 802552748.025.png 802552748.026.png
 
MIKI czyli ŁYSZCZYKI (ang. MICAS)
Grupa mik obejmuje wiele minerałów o podobnym składzie chemicznym i wspólnych
cechach fizycznych. Najbardziej rozpowszechnione w skałach miki to muskowit i biotyt . W
skałach metamorficznych powszechne jest tez wyst ħ powanie serycytu (drobnokrystalicznej
odmiany muskowitu). Miki wyst ħ puj Ģ przede wszystkim w skałach magmowych. Powstaj Ģ w
warunkach gł ħ binowych w Ļ rodowisku bogatym H 2 O. (W skałach wylewnych wyst ħ puj Ģ w
postaci fenokrtształów – tylko biotyt). W pegmatytach spotyka si ħ du Ň e kryształy kryształy
muskowitu, czasem o powierzchni kilku m 2 . Miki s Ģ te Ň istotnym składnikiem skał
metamorficznych (biotyt i serycyt), a w skałach osadowych okruchowych cz ħ stym
minerałem allogenicznym jest muskowit (jako mika odporna na wietrzenie chemiczne).
Muskowit (Muscovite) Biotyt (Biotite)
• Skład chemiczny: muskowit KAl 2 [(OH,F) 2 AlSi 3 O 10 ] (mika glinowa)
biotyt K(Mg,Fe,Mn) 3 [(OH,F) 2 AlSi 3 O 10 ] (mika magnezowo- Ň elazowa)
• Klasa: krzemiany (uwodnione glinokrzemiany potasu oraz glinu magnezu, Ň elaza i in.)
• Pokrój: blaszkowy (płytkowy)
Formy skupienia : pojedyncze kryształy,
• Łupliwo Ļę : doskonała w 1 płaszczy Ņ nie
• Przełam: nierówny, postrz ħ piony (trudny do uzyskania ze wzgl ħ du na wysok Ģ
spr ħŇ ysto Ļę kryształów)
• Twardo Ļę : 2 - 3
• G ħ sto Ļę : 2,8 – 3,4 g/cm 3
• Barwa: muskowit w cienkich płytkach bezbarwny, w grubszych – zielonawy, Ň ółtawy
biotyt: czarny lub zielonawy, brunatnawy
• Rysa: biała lub szarawa
• Połysk: w cienkich płytkach – szklisty, w grubszych perłowy, metaliczny
Przezroczysto Ļę : najcz ħĻ ciej przezroczysty, lub prze Ļ wiecaj Ģ cy
• Inne cechy: spr ħŇ ysto Ļę
• Charakterystyczne cechy rozpoznawcze: pokrój blaszkowy, doskonała łupliwo Ļę
jednokierunkowa, niska twardo Ļę
802552748.027.png 802552748.028.png 802552748.029.png 802552748.030.png 802552748.031.png 802552748.032.png 802552748.033.png 802552748.034.png 802552748.035.png 802552748.036.png 802552748.037.png 802552748.038.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin