Inne zmiany w EKG
Przerost lewej komory
Hypertrophia musculi ventriculi sinistri. Left Ventricular Hypertrophy (LVH)
Przerost mięśnia lewej komory może być wynikiem przeciążenia skurczowego (np. nadciśnienie tętnicze, zwężenie lewego ujścia tętniczego, koarktacja aorty) lub przeciążenia rozkurczowego (np. niedomykalność zastawek aorty).
KRYTERIA:
· Załamek R w odprowadzeniach V5 lub V6 większy od 26 mm, lub w odprowadzeniach I, II, III większy od 20 mm.
· Suma załamka S w odprowadzeniu V1 i załamka R w odprowadzeniu V5 lub V6 większa od 35 mm.
· Odcinek ST obniżony skośnie do dołu, załamek T ujemny niesymetryczny lub ujemno-dodatni w odprowadzeniach V5, V6 oraz kończynowych I i aVL.
· Opóźniony zwrot ujemny ponad 0,05 s. w doprowadzeniach V5, V6.
Obniżenie odcinka ST orz ujemne załamki T są charakterystyczne dla przeciążenia skurczowego. W przeciążeniu rozkurczowym mogą występować dodatnie T. W przeroście lewej komory często stwierdza się odchylenie osi elektrycznej serca w lewo. Izolowane zwiększenie amplitudy R w V5, V6 nie może być podstawą rozpoznania (szczególnie u osób młodych). Konieczna jest obecność także przynajmniej jednego z pozostałych kryteriów. Duża wartość rozpoznawczą posiadają zmiany ST-T, pod warunkiem, że pacjent nie zażywa preparatów naparstnicy.
Przerost prawej komory
Hypertrophia musculi ventriculi dextri. Rihgt Ventricular Hypertrophy.
Przerost prawej komory może być wynikiem przeciążenia skurczowego (np. nadciśnienie w tętnicy płucnej, zwężenie prawego ujścia tętniczego) lub przeciążenia rozkurczowego (np. ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej).
· Odchylenie osi elektrycznej serca w prawo powyżej + 110 stopni.
· Załamek R w odprowadzeniu V1 większy od 7 mm.
· Głęboki załamek S w odprowadzeniach V5 i V6.
· Odcinek ST obniżony skośnie do dołu, załamek T ujemny, niesymetryczny lub ujemno-dodatni w odprowadzeniach V1 i V2.
· Opóźniony zwrot ujemny ponad 0,035 w odprowadzeniach V1, V2.
W przypadkach zespołu przewlekłego serca płucnego w odprowadzeniu V1 często nie stwierdza się wysokiego załamka R lecz zespół rSr`, rS lub QS. Występują również wysokie załamki P w odprowadzeniu II oraz głębokie załamki S w odprowadzeniach od V4 do V6.
Przerost lewego przedsionka
„P mitrale”. Left Atrial Enlargement.
Do przerostu i przeciążenia lewego przedsionka dochodzi w wadach lewego ujścia przedsionkowo-komorowego oraz w chorobach doprowadzających do przeciążenia lewej komory (np. nadciśnienie tętnicze). W EKG wyraża się to zmianą kształtu załamka oraz wydłużeniem czasu jego trwania.
· Szeroki > 0,11 s, dwugarbny załamek P w oprowadzeniu I i II.
· Dodatnio-ujemny załamek P w V1 (faza ujemna o czasie trwania co najmniej 0,04 s i głębokości 1 mm).
Przerost prawego przedsionka
„P pulmonale”. Right Atrial Enlargement.
Do przerostu i przeciążenia prawego przedsionka dochodzi w wadach prawego ujścia przedsionkowo-komorowego oraz w chorobach płuc doprowadzających do przeciążenia prawej komory (zespół serca płucnego). W EKG wyraża się to zmianą kształtu załamka P, bez zmiany czasu jego trwania.
· Wysoki > 2,5 mm załamek P w odprowadzeniach II, III, aVF.
· Płaski lub ujemny załamek P w odprowadzeniach aVL.
Podobne zmiany załamka P mogą występować również w przebiegu zawału serca, nadczynności tarczycy, nerwicy.
Zespół wczesnej repolaryzacji komór
Syndroma repolarisationis matutinae ventriculorum. Early Repolarization Changes.
Występuje u młodych, zdrowych osób i uważany jest za odmianę prawidłowego EKG. Przyczyna jego do końca nie została wyjaśniona, być może zależy od zmniejszenia napięcia układu sympatycznego.
· Uniesienie punktu J (2 do 4 mm).
· Wklęsłe uniesienie odcinka ST.
· Często obecne zazębienie końcowej części ramienia zstępującego załamka R.
· Załamek T najczęściej wysoki i zaostrzony.
Z powodu zmian odcinka ST zespół ten wymaga rozróżnienia ze świeżym zawałem mięśnia serca oraz ostrym zapaleniem osierdzia.
Rytm sztucznego rozrusznika serca
Rhythmus cardiostimulatoris artificialis. Artificial Pacemakers Rhythm.
Rozrusznik to elektroniczne urządzenie wytwarzające bodźce i stymulujące przedsionki lub (i) komory w zależności od umiejscowienia elektrody.
· Pobudzenia z rozrusznika – iglica (wąskie wychylenie prostopadłe do linii izoelektrycznej).
· Elektryczna odpowiedź mięśnia serca (wystymulowany, szeroki i zniekształcony zespół QRS lub (i) wystymulowany załamek P).
W przypadku rozrusznika z elektrodą stymulującą umieszczoną w prawej komorze w zapisie EKG stwierdza się iglicę bezpośrednio poprzedzającą zespół QRS, który swoim kształtem przypomina całkowity blok lewej odnogi pęczka Hisa.
Jeżeli elektroda stymulująca umieszczona jest w prawym przedsionku iglica występuje bezpośrednio przed wystymulowanym załamkiem P. Stosowane są również rozruszniki z dwoma elektrodami stymulującymi (przedsionkową i komorową) co zapewnia zachowanie fizjologicznej sekwencji skurczu przedsionków i komór.
Obecnie najczęściej wszczepiany rozrusznik to stymulator „na żądanie” hamowany rytmem komór, nie wytwarza on impulsów w okresach prawidłowej czynności komór serca, gdyż pobudzenia fizjologiczne powodują rozładowanie układu stymulującego. Stymulator ten wytwarza impulsy jedynie w przypadku zahamowań lub zwolnień rytmu serca.
Obniżenie stężenia potasu w osoczu.
Hypokaliaemia. Hypokalemia.
Najczęstsze przyczyny to nadużywanie leków moczopędnych, uporczywe, obfite wymoty oraz nasilona biegunka.
· Spłaszczony lub odwrócony załamek T.
· Obecny wysoki załamek U.
· Obniżenie odcinka ST.
· Pozorne wydłużenie odstępu QT (mylnie mierzony QU).
Obraz EKG zależy od wielkości spadku stężenia potasu w osoczu. W zakresie 3,5 – 3,0 mEq/l można nie obserwować żadnych zmian. Przy dalszym spadku pojawiają się zmiany w zakresie załamka T, potem załamka U, w końcu dotyczące odcinka ST i odstępu QT. Znaczny spadek stężenia potasu w osoczu może spowodować nadkomorowe i komorowe zaburzenie rytmu, a nawet częstoskurcz i migotanie komór. Wyrównanie niedoboru potasu powoduje ustąpienie zmian EKG.
Wzrost stężenia potasu w osoczu
Hyperkaliaemia. Hyperkalemia.
Najczęstsza przyczyna to ostra i przewlekła niewydolność nerek oraz nadmierna suplementacja potasu (KCl).
· Ostry, wysoki załamek T o skróconym czasie trwania.
· Zespół QRS poszerzony.
· Poszerzony i spłaszczony załamek P.
· Wydłużenie odstępu PQ.
Znaczny wzrost stężenia potasu w osoczu (>8,0 mEq/l) może spowodować zahamowanie zatokowe, blok a-v, komorowe i węzłowe rytmy zastępcze oraz częstoskurcz i migotanie komór. Czasami można obserwować także uniesienie odcinka ST.
Zapalenie osierdzia
Pericarditis. Pericarditis.
Zapalenie osierdzia może mieć charakter idiopatyczny lub być spowodowane infekcją wirusową. Inne, rzadsze przyczyny to infekcje bakteryjne, gruźlica, zawał serca, mocznica, choroby nowotworowe oraz toksyczny wpływ leków. Zmiany EKG spowodowane są zajęciem podosierdziowej warstwy mięśnia serca.
· Poziome lub wklęsłe (w odróżnieniu od wypukłego występującego w zawale) uniesienie odcinka ST w większości odprowadzeń.
· Obniżenie odcinka PQ w większości odprowadzeń.
· Zmiany w aVR i V1 mają charakter odwrotny (obniżenie ST i uniesienie PQ).
W początkowym stadium choroby załamek T jest dodatni, w późniejszym okresie może ulec odwróceniu. W niektórych przypadkach może wystąpić migotanie przedsionków. W zaciskającym zapaleniu osierdzia obserwuje się zespoły QRS o niskim woltażu oraz płytkie, odwrócone załamki T.
Efekt działania i zatrucie naparstnicą
Stigmata ecg digitalisationis et intoxicationis digitalis. Digitalis effect and toxicity.
Może wystąpić podczas leczenia preparatami naparstnicy po przekroczeniu stężenia terapeutycznego. Zwykle jest efektem przedawkowania leku, ale można je obserwować także w przypadkach nadmiernej osobniczej wrażliwości. Stanem szczególnie usposabiającym do wystąpienia zaburzenia jest spadek stężenia potasu w osoczu.
· Obniżenie odcinka ST w kształcie „miseczki”.
· Spłaszczony, dwufazowy lub odwrócony załamek T.
· Skrócenie odstępu QT.
Zwolnienie rytmu zatokowego lub zwolnienie akcji komór w przypadku migotania przedsionków. W zatruciu naparstnicą obserwuje się ciężkie nadkomorowe i komorowe zaburzenia rytmu z częstoskurczem oraz migotaniem komór włącznie, a także zaburzenia przewodnictwa z blokiem a-v III stopnia włącznie.
chomik372