BBT-TlumaczenieArtykuluAchtnich.pdf

(558 KB) Pobierz
Przegląd Psychologii Stosowanej
Revue de Psychologie Appliquée
(Przegląd Psychologii Stosowanej)
04. 1988, vol. 38, nr 4, str. 295 - 324.
Uwaga!
Jest to wersja tymczasowa tekstu;
tylko do użytku wewnętrznego
Wprowadzenie do Testu Obrazkowego Zawodów (BBT)
i jego wykorzystanie w poradnictwie zawodowym
Metoda projekcyjna do wyjaśniania skłonności zawodowych
autor: M. Achtnich
Słowa kluczowe :
Test Obrazkowy Zawodów
Metoda projekcyjna
Skłonności i zainteresowania zawodowe
Ukierunkowanie zawodowe i
ukierunkowanie kariery
Keys words :
Occupational Pictures Test
Projective Method
Vocational inclinations and interests
Vocational and career guidance
S UMMARY :
The Occupational Pictures Test (BBT) has been designed by the author as a
projective method for use in vocational and career guidance. His purpose is to identify and
clarify inclinations and interests. It consists of a series of 100 photographies of women and
96 photographies of men actively engaged in an occupation. Three response are possible:
positive choice, negative choice and neutral attitude. The interpretation follows the
theoretical concepts of Leopold SZONDI. The fundamental needs of man are linked with
the occupational requirements. The test construction is explained and the interpretation
technique is illustrated by the use of the test in several cases of vocational guidance.
I.
Streszczenie
Test BBT (Berufs - Bilde - Test) służy do wyjaśnienia 1 skłonności i zainteresowań.
Składa się on ze 100 zdjęć kobiet czynnych zawodowo i z dziewięćdziesięciu sześciu zdjęć
mężczyzn czynnych zawodowo, proponowanych do wyboru osobie zasięgającej porady.
Jego celem jest objaśnienie stosunku, dyspozycji i skłonności, które mamy vis-a-vis
(twarzą w twarz) do środowiska zawodowego i do przedstawionych czynności ; nie chodzi
o przyjęcie postawy od razu w stosunku do konkretnego zawodu. Nie jest więc ważna
znajomość nazwy przedstawionego zawodu ani jego rozpoznanie.
Oto instrukcja:
1 Słowo to oznacza „uczynić coś jasnym” przez podanie czynników wyjaśniających.
456274032.003.png 456274032.004.png 456274032.005.png
2
E. Wieczorek; H. Jarosiewicz: tłumaczenie metody M. Achtnicha
„Są to obrazki ludzi, którzy wykonują różnego rodzaju czynności. Powinieneś je
ułożyć według: „tak” - „nie” - „obojętne” lub „niezdecydowane””
W tym samym czasie kładziemy kartoniki +, - i 0.
„Jeżeli jakaś czynność podoba Ci się choć trochę, kładziesz obrazek na „+” (tak);
jeżeli ona Ci się nie podoba, kładziesz je na „-„ (nie); jeżeli się wahasz lub gdy to zajęcie
jest Ci obojętne, kładziesz obrazek na "środku" („0”). Wybieraj niezależnie od swoich
zdolności, kierując się jedynie swoimi skłonności i zainteresowaniami. Kładziesz również
na „+” obrazki z czynnościami, które Cię interesują, nawet jeśli myślisz, że nie mógłbyś
wykonywać tego zawodu, lecz jeśli coś Ci się w nich podoba. Wybierasz więc jedynie
według Twoich odczuć”
Błędna instrukcją byłoby powiedzieć: „Wyszukaj wszystkie zawody, które Ci się
podobają” . W ten sposób osoba szukająca porady byłaby skonfrontowana bezpośrednio z
pytaniem o zawód.
Zasięgającymi porady mogą być młodzi lub dorośli , którzy chcieliby być głębiej
zapoznani z ich skłonnościami i możliwościami. Dorośli są często niepewni gdy czują się
zmuszeni do podjęcia nowego zajęcia. Może tu chodzić o wdowy, kobiety w separacji, lub
te, które nie odczuwają zadowolenia z dotychczasowego zawodu. Mężczyźni przychodzą
na konsultację ukierunkowania zawodowego, ponieważ stracili zatrudnienie lub gdy nie
mogą więcej wykonywać swego poprzedniego zawodu w wyniku wypadku lub choroby.
Może również czują, że rozporządzają jeszcze innymi talentami od tych, które
wykorzystują w zawodzie i które mogliby rozwinąć i wykorzystać.
Fotografie nie zostały wybrane według poszczególnych grup zawodowych (jak np.
zawody rolnicze, przemysłu mechanicznego, budownictwa, itp.), lecz według zasady
psychologicznej i według koncepcji Leopolda SZONDI’EGO. Jako zasadę klasyfikacji
przyjąłem 8 czynników SZONDI’EGO i wykorzystałem je jako skłonności źródłowe z
punktu widzenia psychologii zawodowej. Te czynniki, lub podstawowe skłonności,
odpowiadają uniwersalnym potrzebom ludzkim.
II. OSIEM POTRZEB WSZYSTKICH ISTOT LUDZKICH
W
Potrzeba czułości , zainteresowania tym, co cielesne, delikatności,
456274032.006.png
M. Achtnich: Wprowadzenie do testu BBT
3
ciepła. Potrzeba dotykania i macania. Pragnienie przyjmowania i dawania: skłonność do
oddawania się i do przyjmowania.
Nazwaliśmy tą potrzebę kobiecością i czułością , wiedząc, że ta potrzeba występuje
również u każdej osoby płci męskiej i nawet powinna istnieć.
K
Potrzeba wykorzystania własnej siły fizycznej i jej wypróbowania. Przyjemność
przezwyciężania oporu z pewną „twardością”, wola przeciwstawienia się i potęga (siła)
uderzenia. Doświadczenie działania fizycznego budzi przyjemne doznania fizyczne i
zwiększa zaufanie do siebie. Czynienie siebie panem przeszkód zwiększa zaufanie do
siebie. Dochodzenie do celu pomimo przeszkody rodzi uczucie potwierdzenia swojego
„ja”, zwycięstwa.
S
Ukierunkowanie socjalne , z dwoma dyspozycjami:
S H Dyspozycja do pomagania , potrzeba czynienia dobra, potrzeba fizycznego uczestnictwa
z bliskimi, z bliźnimi, ze zwierzętami i roślinami. Zainteresowanie odnosi się do
wzrostu, ewolucji i rozkwitu wszystkiego, co żywe.
S E Energia , energia wewnętrzna psychiczna i zainteresowanie energią zewnętrzną we
wszechświecie.
Jako energia wewnętrzna to odwaga, popęd do działania i potrzeba ruchu (działania),
potrzeba zmiany miejsca i różnorodności, zaaferowanego działania, potrzeba
niezależności, potrzeba wolności i wola bronienia się przed ograniczeniami i opieką,
mogącą doprowadzić do wybuchów wściekłości i złości. Poszukiwane są napięcie,
biegunowość, zdziwienie, przygoda i ryzyko.
Zainteresowanie energią zewnętrzną manifestuje się ukierunkowaniem na wszystko, co się
porusza, wszystko, co znajduje się w biegu życia, wszystko, co ma przejaw
dynamiczny (żywiołowy). Może to dotyczyć ruchów silników, modyfikacji natury
lub rozwoju ekonomicznego i politycznego. Jest to potrzeba powodowania takich
stanów i destrukcji wszystkiego, co może być trwałe i niezmienne.
Potrzeba pokazywania : pokazywać i widzieć, patrzeć.
Z
pokazywać:
4
E. Wieczorek; H. Jarosiewicz: tłumaczenie metody M. Achtnicha
Człowiek może się pokazywać, lub pokazywać swoje dzieło i, przez to, być
akceptowany, rozpoznawany i uznany przez innych ludzi. Wszystko, co może być
podziwiane obojętnie gdzie i wszystko, co może zadziwiać, wszystko, co może być
widziane, usłyszane lub zrobione, co - na koniec - może być zaproponowane.
Potrzeba pokazywania się przejawia się w popędzie przedstawiania.
Człowiek może sobie nadać ekspresję, wyrazistość. Gdy nie może się pokazać, lub
pokazywać swego dzieła, to może pokazywać dzieła bliskich i przedstawiać je,
eksponować.
widzieć, patrzeć:
Czego to człowiek nie lubiłby widzieć 2 ; teatr, wystawa, demonstracje,
telewizja... Lubimy widzieć piękne rzeczy, mamy smak piękna, potrzebę estetyczną i
reagujemy sprzeciwem na to, co piękne nie jest.
Potrzeba pokazywania i smak piękna spełnia również istotną rolę w relacji
między płciami, między partnerami.
Inteligencja, rozum.
V
Człowiek ma potrzebę zrozumienia świata, potrzebę jasności intelektualnej, ma
potrzebę poznania. Proces intelektualny:
•rozpoczyna się z dokładną percepcją rzeczy;
•określa rzeczy, nadaje im nazwę i buduje pojęcia;
•liczy, mierzy, poddaje próbie, osądza, ocenia rzeczy;
•szereguje je, buduje kategorie, klasy;
•wprowadza je do zależności logicznych i wprowadza reguły;
•dochodzi do abstrakcji, do wniosku.
Ta potrzeba jest u podstawy woli poznania i zrozumienia. Jest koniecznym
warunkiem dla naszej orientacji w świecie. Jest niezbędna dla wszelkiego kształcenia
zawodowego. Gdy jest brak inteligencji, będzie bardzo trudno dojść do jego realizacji
2 Z czym to człowiek nie lubiłby się obnosić... pokazać się
456274032.001.png
 
M. Achtnich: Wprowadzenie do testu BBT
5
[wykształcenia]. Jest wszakże oczywiste, że dla pewnych zawodów czynnik V będzie
istotny, będzie miał większe znaczenie, aniżeli dla innych.
G
Duch 3 :
Potrzeba praktykowania działalności duchowej i twórczej. To w duszy znajdujemy
kreatywność, źródło twórczości. Dusza zajmuje się tym, czego nie ma, lub jeszcze nie jest
rzeczywiste; tym, co jest nieznane, nieświadome, przyszłe, skryte, tym, które jest do
odkrycia, i ideami. Funkcjami duchowymi są: intuicja, przeczucie, wiara, fantazja twórcza,
natchnienie, idea. Człowiek duchowy jest kimś, kto szuka sensu, związków, mądrości i
prawdy schowanej najgłębiej. Duch przekracza granice rzeczywistości, idzie ku
przestrzeni, „unosi się” - aby tak powiedzieć, wymyka się ciążeniu, czasowi i wieczności.
Rozum (V) ogranicza, wyznacza granice, realizuje, konkretyzuje. Rozum staje się
sterylny bez duszy, lecz bez rozumu duch (wola: G) pozostaje w "przestrzeni urojonej"
Człowiek duchowy „słyszy” czasami wewnętrzny głos, czuje się wtedy
przymuszony by iść za tym głosem, za tą misją i jej wierzy.
M
Materia , substancja: konkret, to, co namacalne, dające się pojąć (uchwytne).
Człowiek ma potrzebę chwytać rzeczy, przytrzymać je i stwierdzić w ten sposób
doświadczalnie świat zewnętrzny.
Odchody są dla człowieka pierwsza substancja, doświadczaną w czasie wydalania 4 .
To poprzez odchody dziecko doświadcza zależności [od innych], które będą
fundamentalne dla jego przyszłego rozwoju i które mogą być trudnym kompromisem w
bezwzględnej edukacji do czystości.
Odchody są dla człowieka pierwsza substancją i pierwsza produkcją. Poprzez
odchody dziecko doświadcza zależności, które będą fundamentalne dla jego przyszłego
rozwoju i które wymagają kompromisu w bezwzględnym wychowanie do czystości.
Tymi zależnościami są:
•Wytworzyć „dzieło”, realizację, „zrobić”. Produktywność - lub duma wyrażająca
się w tym, by: „nie chcieć zrobić”.
3 Duch, dusza.
4 Mówimy” „Dziecko robi kupę”
456274032.002.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin