1. LUPUS ERYTHEMATOSUS DISSEMINATUS – ZJAWISKO LE, PODAJ INNE NAZWY
o Systemic lupus erythematosus – SLE
o Liszaj
o Toczeń rumieniowaty
o Liszaj rumieniowaty układowy (tru)
ZJAWISKO LE in vitro: pochłanianie jąder uszkodzonych przez nie zmienione granulocyty lub monocyty, odpowiednikiem in vivo jest powstawanie w rozmaitych tkankach ciałek hematoksylinowych – bezpostaciowych złogów DNA, uwolnionych z jąder rozsadzonych przez przeciwciała.
2. ROZPOZNAWANIE WOLA LIMFATYCZNEGO HASHIMOTO
o Częściej u kobiet
o Przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie, składnikom jądra komórkowego i mitochondriom
o Naciek limfocytów z tworzeniem się grudek chłonnych
o Zanik pęcherzyków
o Wiele komórek tarczycy przybiera postać onkocytów
o Stopniowe włóknienie miąższu
3. WYMIEŃ ZIARNICZAKI GRUŹLICZOPODOBNE
4. DEFINICJA TZW. ZAPALEŃ SWOISTYCH
5. GOŚCIEC PRZEWLEKŁY POSTĘPUJĄCY – KOGO I CZEGO DOTYCZY
arthritis rheumatoidea
o Drobne stawy rąk i stóp
o Staw kolanowy, łokciowy, ramienny, skroniowo-żuchwowy
o Rzadko staw biodrowy
o Zapaleniu ulegają również małe naczynia w całym organizmie
Dotyczy na pewno osób predysponowanych genetycznie i być może wiąże się z zakażeniem wirusami bądź innymi drobnoustrojami. Czynnikiem bezpośrednio wyzwalającym objawy jest czasem przebyty poród, znaczny wysiłek fizyczny, silny i długotrwały stres, uraz czy zakażenie. Występuje 4 razy częściej u kobiet.
6. CHOROBA GOŚCOWA – REUMATYCZNA – LOKALIZACJA ZMIAN
morbus rheumaticus
o Mięsień sercowy
o Wsierdzie przedsionków – zwłaszcza uszek
o Zastawki
o Nasierdzie
o Stawy
o Mózg
7. WZÓR RICHA
L(laesio) = N(numerus) ´ V(virulentia) / R(resistentia) ´ I(immunitas)
Nasilenie gruźlicy L(laesio) jest wprost proporcjonalne do liczby N(numerus) i zjadliwości V(virulentia) prątków, a odwrotnie proporcjonalne do oporności R(resistentia) i odporności I(immunitas) ustroju.
8. ODCZYN KOCHA
9. OGNISKO PIERWOTNE
focus tuberculosus primarius
rozwija się w ustroju stykającym się z prątkiem po raz pierwszy
LOKALIZACJA:
o PŁUCA – węzły chłonne wnękowe
o JELITO CIENKIE – węzły chłonne krezkowe
o MIGDAŁKI – węzły chłonne podżuchwowe
o SKÓRA
o SPOJÓWKI
o NARZĄDY PŁCIOWE
10. WYMIEŃ ELEMENTY ZESPOŁU PIERWOTNEGO GRUŹLICZEGO
COMPLEXUS PRIMARIUS:
v Ognisko pierwotne /focus primarius /
v Zapalenie gruźlicze naczyń chłonnych /lymphangitis tuberculosa/
v Zapalenie gruźlicze węzłów chłonnych /lymphadenitis tuberculosa /
11. GRUŹLICA PROSÓWKOWA
Tuberculosis miliaris
Dawniej zwana galopującymi suchotami.
Gruźlica pierwotna rozwijająca się zaraz po zakażeniu. Z tworzeniem wyłącznie ognisk martwiczych. Charakteryzuje się występowaniem licznych małych gruzełków, które ulegając martwicy powodują nadżerki naczyń krwionośnych, prowadząc do krwiopochodnego szerzenia się bakterii. Mówi się wtedy o uogólnieniu wczesnym. Następstwem tego jest szybko rozwijające się zakażenie we wszystkich narządach. Wysoki stopień śmiertelności. Chorują najczęściej ludzie bardzo młodzi, w podeszłym wieku lub z zaburzeniami odporności.
12. LOSY GRUZEŁKA GRUŹLICZEGO
· włóknieje – w fazie przebiegu pomyślnego
· serowacieje od środka ku obwodowi – w fazie przebiegu niepomyślnego, ziarniak zserowaciały może zwapnieć i otorbiać się albo w sąsiedztwie powstają nowe gruzełki
13. WYMIEŃ ELEMENTY GRUZEŁKA GRUŹLICZEGO
· zmodyfikowane makrofagi:
o Komórki wielojądrowe olbrzymie Langerhansa
o Komórki nabłonkowate /cellulae epithelioidales/
· limfocyty
14. GRUZEŁEK GRUŹLICZY – A W SARKOIDOZIE
Ø gruzełek gruźliczy /tuberculum/ – struktura złożona ze zmodyfikowanych makrofagów – komórek nabłonkowatych /cellulae epithelioidales/, komórek wielojądrowych olbrzymich Langerhansa i limfocytów, ulegająca serowaceniu, nie posiadająca naczyń krwionośnych.
Ø gruzełek w sarkoidozie – dobrze odcina się od podłoża, nie serowacieje, włóknieje, w zawartych w nich wielojądrowych komórkach olbrzymich znajdują się czasem twory gwiazdkowate albo ciała konchowate Schaumanna.
15. POSTACIE TRĄDU
Ø Lepra lepromatosa
Zmiany (guzkowate zgrubienia skóry o rozmaitej rozległości) zajmuję skórę, często twarzy. Guzy na czole ® wygląd lwi głowy. Podłoże zmian: nacieki z makrofagów w skórze właściwej, zawierające mnóstwo prątków trądu. Komórki trądowe Virchova ® makrofagi piankowate.
Ø Lepra tuberculoides
Zmiany (plamy rumieniowate lub odbarwione) w skórze. Rozległy i obfity naciek powierzchownych gałązek nerwowych znosi czucie w ich obrębie. Powstają ziarniaki nabłonkowatokomórkowe. Zniszczenie nerwów Þ zaburzenia czynnościowe (przykurcze palców, niezdolność do zamknięcia powiek, maskowatość twarzy) i zanik palców. Pogorszenie w wyniku oparzeń i urazów, z których chory nie zdaje sobie sprawy.
16. OKRES INKUBACJI W KILE I TRĄDZIE
W KILE: 3–4 tygodnie
W TRĄDZIE: kilka do kilkunastu lat
17. WYMIEŃ OKRESY KIŁY I CZAS ICH TRWANIA
v Okres utajenia – 3‑4 tygodnie
v Pierwszy okres – kiła pierwotna – trwa 4–6 tygodni
v Drugi okres – kiła wtórna – od 2.5 miesiąca od zakażenia, trwa do 3 lat
v Trzeci okres – kiła późna – rozwija się w 5–10 lat po zakażeniu
18. STWARDNIENIE PIERWOTNE
· Sclerosis primaria
· Tworzy się po okresie utajenia w miejscu wniknięcia krętków
· Jest objawem pierwotnym /affectio primaria/ w pierwszym okresie kiły
· płaski guzek o twardej podstawie
· na jego szczycie szybko powstaje ubytek o nieco wyniosłym brzegu, dno tego ubytku (wrzód twardy, ulcus durum Hunteri) jest gładkie, sączące płyn surowiczy z krętkami
· wrzód niebolesny, trwa 4–6 tygodni, goi się z wytworzeniem blizny
· istota zmiany: naciek z limfocytów, komórek plazmatycznych i makrofagów, gromadzących się najpierw wokół naczyń chłonnych, a potem drobnych żył, śródbłonek tych naczyń nawarstwia się
· podobne zmiany później toczą się w tętnicach /endarteriitis obliterans/
19. I – OKRES KIŁY
· Lues primaria
· Kiła pierwotna
· Objaw pierwotny /affectio primaria/ – w 90% w skórze lub błonie śluzowej narządów płciowych
o Grudka pierwotna /papula primaria/ – nie przekracza 5mm, sinoczerwona
o Stwardnienie pierwotne /sclerosis primaria/ – płaski guzek o twardej podstawie
· Przenikanie krętków ze zmian pierwotnych do naczyń chłonnych, zwykle pachwinowych
· Węzły: 1cm średnicy, ruchome, nie zrośnięte ze sobą, twarde, niebolesne (2/3 tydzień trwania objawu pierwotnego
· Zapalenie naczyń chłonnych prącia i sromu
· Może towarzyszyć twardy obrzęk napletka/warg sromowych /oedema indurativum/
20. II – OKRES KIŁY
· Lues Secundaria
· Kiła wtórna/drugorzędowa/okres wysypki uogólnionej
· Kilka tygodni /2.5 miesiąca/ po zakażeniu, trwa do 3 lat
· Obrzmienie wszystkich węzłów chłonnych (zwłaszcza karkowych i łokciowych)
· Nieżyt jamy ustnej, gardła, dróg oddechowych
· Okresowo pojawiająca się osutka skórna (exanthema)
o plamista – najczęstsza, nie sprawia przykrości, znika po 3–4 tygodniach
o grudkowa – niewielkie, twarde, czerwonawe wzniesienia skóry
o wrzodziejąca – ubytki powstałe z ropiejących krost
· szyszkowiny płaskie (rozrosty skórne) na narządach płciowych, około odbytu, wewnętrznej powierzchni ud, pod sutkami i pachami (gdzie skóra bywa wilgotna)
· Osutka kiłowa jest zakaźna, pozostawia po sobie białe plamki lub plackowate wyłysienie
21. III – OKRES KIŁY
· Lues tertiaria
· Kiła późna/trzeciorzędowa/okres kilakowy/okres kiły narządów wewnętrznych
· Zmiany ujawniają się u około 15% chorych po 5–10 roku po zakażeniu
· Zmiany tylko w niektórych narządach – syphilis isolata
· Nieznaczna zaraźliwość
· Przebieg przewlekły
· Rozwój ziarniny
· Kiłowe zapalenie wytwórcze
· Niszczenie tkanek
22. KIŁA CZWARTORZĘDOWA
23. ZARAŹLIWOŚĆ W POSZCZEGÓLNYCH OKRESACH KIŁY
1) Pierwszy okres –
2) Drugi okres – zakaźny
3) Trzeci okres – nieznaczna zaraźliwość
24. KIEDY DOCHODZI DO ZAKAŻENIA KIŁĄ PŁODU OD MATKI
Po 16 tygodniu ciąży, czyli po zaniku komórek Langhansa w kosmkach, tworzących wcześniej warstwę nieprzepuszczalną dla prątków.
25. WYMIEŃ ZMIANY MORFOLOGICZNE JAKIE MOŻE POZOSTAWIAĆ PO SOBIE KIŁA
???
v Stwardnienie pierwotne (sclerosis initialis, primaria)
v Grudka pierwotna (papula primaria)
v Osutka skórna (exanthema)
o Wysypka plamista (exanthema maculosa)
o Wysypka grudkowa (exanthema papulosa)
v ...
bombelspec