wspolpracarodzicow.doc

Współpraca rodziców z nauczycielami jako strategia szkoły na poprawę efektywności kształcenia

„Bliska współpraca rodziców z nauczycielami jest konieczna po to, żeby dziecko mogło żyć w zintegrowanych, a nie w dwóch odrębnych systemach" Wojciech Eichelberg
 

WYCHOWANIE TO PRZYKŁAD I MIŁOŚĆ. NIC WIĘCEJ. Fryderyk Froebel (1782-1852)

Najlepsza współpraca rodziców z nauczycielami leży w interesie dziecka. Wychowanie dziecka w rodzinie i w szkole jest tym bardziej skuteczne im mocniej opiera się na współdziałaniu nauczycieli i rodziców.

Taka doniosła rola rodziny i szkoły w procesie wychowania wynika z faktu, iż stanowią one dwa podstawowe środowiska wychowawcze dziecka.
 

Ustawa o systemie oświaty w Polsce:

Obowiązki rodziców wynikające z ustawy:

·         dopełnienie czynności związanych ze zgłoszeniem dziecka do szkoły

·         zapewnienie regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia szkolne

·         zapewnienie dziecku warunków umożliwiających przygotowywanie się do zajęć szkolnych.

Dyrektor szkoły kontroluje i prowadzi ewidencję spełniania obowiązku szkolnego przez dzieci zamieszkujące w obwodzie prowadzonej przez niego szkoły.

Wszczyna postępowanie egzekucyjne w przypadku:

·         niedopełnienia czynności związanych ze zgłoszeniem dziecka do szkoły

·         niespełniania obowiązku szkolnego.

Niespełnianie obowiązku szkolnego zagrożone jest grzywną.

50% nieusprawiedliwionej nieobecności ucznia na zajęciach szkolnych w miesiącu

Organem egzekucyjnym jest to właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego – gmina.

Zasadniczą rolą organu egzekucyjnego jest doprowadzenie do wykonania obowiązku podlegającego egzekucji, czyli wymuszenie na rodzicach (prawnych opiekunach) pożądanych zachowań dziecka i (lub) samych rodziców, drogą zastosowania grzywny w celu przymuszenia.

Na czym polegają różnice pomiędzy rodzicami i nauczycielami i co z tego wynika?

O różnicach między rodzicami i nauczycielami

o                  Rodzice odpowiedzialni są za wszystko, co dzieje się z ich dziećmi.

o                  Nauczyciele odpowiadają za edukację i socjalizację uczniów.

o                  Zakres pełnionych funkcji jest istotnie różny.

Intensywność kontaktu

o                  Ze strony rodziców jest bardzo duży (czas, władza rodzicielska, więzi).

o                  Wpływ nauczycieli jest niski (ograniczona jest ilość czasu oraz nauczycielska władza nad uczniem).

Przywiązanie

o                  Relacje między dzieckiem i rodzicem charakteryzują się silnym przywiązaniem (silne więzi emocjonalne).

o                  Dla nauczyciela optymalnym rodzajem relacji z dzieckiem jest zachowanie dystansu (relacje budowane są w oparciu o sytuacje zadaniowe).

Racjonalność

o                  Rodzice postrzegają swoje dziecko irracjonalnie (wyjątkowe dziecko).

o                  Nauczyciele, aby mogli wykonywać swoje zadania, muszą racjonalnie oceniać uczniów (standardy edukacyjne i rozwojowe).

Spontaniczność

o                  Działania nauczyciela są celowe i zorganizowane.

o                  Rodzice przeważnie działają spontanicznie.

Stronniczość

o                  Rodzice w związku z pełnioną rolą często stają w obronie swoich dzieci.

o                  Nauczyciel jest bezstronny – dokonuje oceny, stosując te same kryteria wobec wszystkich.

Zakres sprawowanej odpowiedzialności

o                  Rodzice są odpowiedzialni wyłącznie za własne dziecko.

o                  Nauczyciel odpowiedzialny jest w jednakowym stopniu za wszystkich uczniów w klasie.

Co z tego wynika?

l                   Różnice dotyczące pełnionych ról powodują, że można postrzegać rodziców i nauczycieli tak, jakby stali po przeciwnych stronach barykady.

l                   Chociaż przyświeca nam ten sam cel – dziecko - patrzymy na nie z innych perspektyw.

l                   Aby możliwa była współpraca pomiędzy rodzicami i nauczycielami, należy zrozumieć i zaakceptować różnice między rolami.

Rodzina i szkoła to środowiska, które mają największy wpływ na rozwój dziecka, powinny więc współpracować ze sobą, aby dostarczyć im możliwie najwięcej doświadczeń niezbędnych do pełnego rozwoju. Mimo tej oczywistej prawdy, rodzina i szkoła zajmują się dzieckiem równolegle lub nawet konkurują zamiast działać wspólnie.

Współpraca powinna opierać się na wspólnych celach wychowania i kształcenia

Po co razem?

Wspólne cele:

o                  Współdziałanie rodziców i nauczycieli jest konieczne do usprawnienia pracy wychowawczej i dydaktycznej z uczniami.

o                  Lepsze poznanie poszczególnych uczniów zarówno w środowisku szkolnym jak i domowym

o                  Zjednywanie rodziców dla ogółu uczniów

o                  Wielostronny rozwój dziecka zależy od wspólnie realizowanych działań przez szkołę i dom

o                  Umacnianie więzi emocjonalnej między nauczycielami i rodzicami podczas wspólnie wykonywanych zadań

o                  Umożliwienie dwukierunkowego porozumiewania się nauczycieli i rodziców na zasadzie partnerstwa

o                  Wymiana opinii i spostrzeżeń, np. w sprawie rozwoju fizycznego, psychicznego

o                  Sugerowanie rodzicom określonych form oddziaływań dydaktycznych i wychowawczych, za pomocą których mogliby wydatnie pomóc swoim dzieciom w nauce i zachowaniu.

o                  Ułatwienie nauczycielom zrozumienia stosunku ucznia do swej rodziny oraz jej oczekiwań wobec niego

Korzyści ze współpracy:

o                  Lepsze poznanie i rozumienie uczniów przez nauczycieli i rodziców

o                  Uzgadnianie działań wychowawczych

o                  Dużo lepsze efekty kształcenia

o                  Ujednolicenie wymagań stawianych uczniom przez rodziców i nauczycieli  (w sferze kształtowania u dziecka określonych wartości, ocen, zasad, norm i ideałów)

o                  Udzielanie sobie wzajemnej pomocy przez nauczycieli i rodziców.

Wynikiem wzajemnego współdziałania nauczycieli i rodziców jest stwarzanie właściwej atmosfery wychowawczej w domu i w szkole. 

Z punktu widzenia potrzeb dziecka najważniejsza jest relacja oparta na współpracy. Brak porozumienia wychowawców (i rodzica i nauczyciela) umożliwia dziecku:

o                  manipulowanie sytuacją

o                  zaburza poczucie bezpieczeństwa dziecka.
    

Rodzice są nieocenionym źródłem informacji o dzieciach. Bez udziału rodziców nie można rozwiązać najmniejszego problemu ucznia. Z kolei wiedza na temat szkolnego funkcjonowania dziecka pozwala rodzicom lepiej poznać jego rzeczywiste możliwości oraz da rodzicom poczucie wpływu na to, co dzieje się z ich dziećmi.

o                  wzajemna rywalizacja,

o                  walka,

o                  sprzeczne oczekiwania wobec dziecka,

o                  wzajemne deprecjonowanie drugiej strony wywołują w dziecku negatywne emocje!

Dziecko przeżywa wówczas wewnętrzne konflikty, czuje się zagrożone, zdezorientowane. Dziecko jest świadkiem upadku autorytetu najważniejszych dla niego osób.
 

Współpraca może być źródłem satysfakcji dla obu stron - stwarza okazję do wzajemnego wspierania się i połączenia wysiłków w szczególnie trudnych momentach w wychowaniu i kształceniu dziecka

Wsparcie wysiłków nauczycieli przez dom

Tylko dwutorowe działanie może być podstawą trwałych szkolnych i życiowych sukcesów dzieci.

Kształcenie - najważniejszym jego sprawcą są rodzice, którzy - jako niemal jedyni - są w stanie skutecznie motywować własne dziecko do nauki.

Pamiętajmy:

o                  Ważne jest wsparcie emocjonalne

o                  Pomagajmy dzieciom rozpoznawanie własnych mocnych stron i ograniczenia

o                  Pomagajmy wyznaczać realne i bliskie cele

o                  Pytajmy o samopoczucie dziecka w szkole

o                  Proponujmy wspólną naukę

o                  Odkryjmy styl uczenia się dziecka

o                  Czas na naukę, zabawę i aktywny wypoczynek musi być racjonalnie dozowany

o                  W razie niepowodzeń szkolnych dajmy dziecku czas, zrozumienie i pomoc

o                  Nie oczekujmy, że wszystko dziecku musi się udać

o                  Porażka objęta refleksją jest najlepszą lekcją dla ucznia

o                  Nie porównujmy dziecka z innymi.

Obowiązki szkolne dzieci

Codzienne odrabianie lekcji to ćwiczenie koncentracji, systematyczności i nauka dotrzymywania terminów. Odrabianie lekcji nie musi być koszmarem i nieustanną walką między rodzicami a dzieckiem.

Aby odrabianie lekcji nie była udręką

·         Nie straszmy szkołą – od najmłodszych lat rozbudzajmy w dziecku chęć zdobywania wiedzy. Postarajmy się o pozytywny wizerunek szkoły!

·         Okazujmy zainteresowanie – przede wszystkim tym, czego się uczy dziecko.

·         O co częściej pytamy dziecko:

·         oceny, czy też o samopoczucie dziecka w szkole?

Wybierzmy stałe miejsce odrabiania lekcji:

·         światło dzienne musi padać na biurko z lewej strony

·         zwracajmy uwagę na porządek na stole – bałagan nie sprzyja koncentracji

·         oświetlenie elektryczne miejsca nauki

·         krzesło najlepiej z regulacją

·         nie zbyt wysoka temperatura w pokoju

·         pamiętajmy o wietrzeniu pokoju.

Ustalmy stałe i właściwe pory odrabiania lekcji

Dziecko nie powinno zastanawiać się nad tym, kiedy jest czas na odrabianie lekcji.

To musi być z góry ustalone, np.:

·         bezpośrednio po powrocie ze szkoły,

·         zaraz po obiedzie albo,

·         po ulubionym programie w telewizji.

Brak lekcji zadanych do domu nie może oznaczać wolnego czasu! Można w tym czasie np. coś poczytać itp. W ten sposób dziecko uczy się systematyczności. 

Odrabianie lekcji w planie dnia dziecka musi znaleźć się na pierwszym miejscu.

·         Czas wyznaczony na naukę jest świętością i musi być przestrzegany przez wszystkich domowników.

·         Nie można w tym czasie odrywać dziecko od nauki.

Sporządźmy z dzieckiem plan pracy związany z odrabianiem lekcji

Dobre rady:

·         Najlepiej na bieżąco odrabiać zadania z danego dnia.

·         Najpierw trudniejsze – później łatwiejsze.

·         Najpierw pisemne – później związane z uczeniem się pamięciowym. 

Przerwy na odpoczynek są nieuniknione ale we właściwym momencie i zawsze po wykonaniu zadania do końca. Czas poświęcony na naukę zależy od indywidualnych predyspozycji dziecka.

Zadbajmy o to, by dziecko pracowało samodzielnie

·         Unikajmy ciągłej kontroli,

·         Bądźmy w pobliżu i dyskretnie obserwujmy dziecko,

·         Czuwajmy dyskretnie nad prawidłowym przebiegiem odrabiania lekcji,

·         Zawsze możemy aktywizować do nauki poprzez naprowadzanie,

·         Pochwały za włożony wysiłek są nieodzowne.

Jak pomagać dziecku w  odrabianiu pracy domowej?

·         Wykonywanie prac domowych wymaga od uczniów samodzielności.

·         Doświadczony nauczyciel bez większego trudu rozpozna prace niesamodzielne.

·         Prace domowe odrabiane przez rodziców lub rodzeństwo łatwo jest zidentyfikować.

Wyręczanie dzieci podczas odrabiania prac domowych przynosi zgubne skutki, bowiem dziecko uczy się nieuczciwości, często domagając się od nauczyciela nagrody w postaci wysokiej oceny za pracę wykonaną przez innych. Rodzice są świadomi nieuczciwości takiego postępowania, które pozwala dziecku zbierać laury za prace wykonane cudzymi rękami i przyzwyczaja je do unikania większego wysiłku. W ten sposób nie pozwalamy dziecku wziąć odpowiedzialności za wyniki swojej pracy.

Pomoc rodziców (lub starszego rodzeństwa) sprowadza się do:

·         Wyjaśnienia tego, czego dziecko nie rozumie ;

·         Podpowiadania co należy zrobić;

·         Zalecania dodatkowych ćwiczeń ułatwiających wykonanie zadania;

·         Odpytywania dziecka.

Czasami dziecku wystarczy obecność kogoś bliskiego podczas odrabiania lekcji. Wówczas czuje się ono pewniej i bezpieczniej, pracuje szybciej i staranniej. Przyczyną niestarannego odrobienia zadania domowego, jest nieumiejętność przeprowadzenia przez dziecko samodzielnej kontroli wyników uczenia się. Dzieci często tłumaczą nauczycielowi, że przecież uczyły się, powtarzały zadany materiał. Bez kontroli ze strony rodziców, czy też starszego rodzeństwa, nie mają one jednak pewności, że materiał został należycie przyswojony i zapamiętany. Dość często popełnianym przez rodziców błędem jest zbyt szybkie objaśnianie dziecku zadania, zanim ono  samo podejmie próbę zastanowienia się nad problemem, już uzyskuje pomoc. Nadmiar troski hamuje rozwój samodzielności.

Wdrażajmy dziecko do obowiązku zapamiętywania poleceń nauczyciela związanych z pracą domową. ...