Wielka rewolucja poglądów.pdf

Wielka rewolucja poglądów, czyli Francja pyta o seks

2011-06-02 07:09:36

W ciągu jednego miesiąca Francją wstrząsnęły dwa skandale obyczajowe, które

skłaniają do pytań o status kobiet w społeczeństwie i nasz stosunek do

przestępstw na tle seksualnym - czytamy w "The New York Times".

Dominique Strauss-Kahn i Georges Tron - bohaterowie seksafery nad Sekwaną/AFP /New York Times

International Herald Tribune

Zaledwie kilka godzin po aresztowaniu Dominique'a Strauss-Kahna w związku z zarzutem usiłowania

gwałtu, francuska dziennikarka Tristane Banon, utrzymująca, że w 2002 r. sama padła ofiarą

molestowania ze strony byłego już szefa Międzynarodowego Funduszu Walutowego, zasugerowała, że

rozważy wniesienie do sądu własnej skargi w tej sprawie.

Od ubiegłego tygodnia już dwie kobiety wystąpiły z pozwem przeciwko jednemu z ministrów we

francuskim rządzie, oskarżając go o dopuszczanie się wobec nich wielokrotnych nadużyć seksualnych

w latach 2007 - 2010. W efekcie ministra Georgesa Trona pospiesznie nakłoniono do rezygnacji ze

stanowiska.

Bez względu na to, czy oskarżenia te okażą się prawdziwe, czy nie - obaj mężczyźni zaprzeczają,

jakoby dopuścili się czegokolwiek złego - decyzja tych kilku kobiet, które postanowiły udać się na policję

po latach milczenia, prowokuje do zadania intrygującego pytania. Czy postawa 32-letniej pokojówki

z Gwinei, która twierdzi, że 14 maja w jednym z nowojorskich hoteli Strauss-Kahn próbował

doprowadzić ją przemocą do czynności seksualnej, na zawsze zmieniła zakres tolerancji u Francuzek?

W ramach najnowszej odsłony znajomego transatlantyckiego konfliktu wartości, amerykańskie

brukowce używają sobie na reputacji lubieżnika, jaka zdążyła już przylgnąć do człowieka, który jeszcze

niecały miesiąc temu był faworytem w wyścigu do fotela prezydenta Francji. Tabloidy nadały Strauss-

Kahnowi przydomek "Le Perv" ("The New York Daily News") i okrzyknęły "rogatym żabolem" ("The New

York Post"). Podtekst jest jasny: słynna liberalna postawa Francuzów wobec seksu owocuje

rozwiązłością i bezkarnością.

Paryski establishment ripostuje tymczasem, że niewykluczone, iż to tradycja francuskiego libertynizmu

skuteczniej powstrzymuje niezdrowe popędy, niż represyjna tradycja "purytańska" (czytaj:

amerykańska). Zalecanie się do kobiet i gwałt - zauważa francuska prasa - to dwie całkowicie odrębne

rzeczy.

Argumenty obu stron są chybione: tu nie chodzi o moralność, ale o równość. Francuzki mogą być

seksualnie wyzwolone w równym stopniu, co Francuzi. Ale jeśli chodzi o hierarchię władzy, a także

o seksualność, nad Sekwaną istnieją głębokie nierówności, a to prosta droga do wypaczenia pojęcia

przyzwolenia.

- To grząski grunt - mówi Michelle Perrot, pisarka i historyczka feminizmu. - Nam, Francuzom, nigdy nie

udało się całkowicie odrzucić przedrewolucyjnej tradycji rycerskości względem kobiet, która stawia

kobiety w roli podrzędnej i w ostatecznym rozrachunku sprowadza je do obiektów seksualnych.

W latach 60. kobiety chciały wyzwolić się z wszelkiego rodzaju tabu, i, jeśli chodzi o kwestie seksu,

zaszłyśmy bardzo, bardzo daleko.

- Nasza rewolucja seksualna nigdy jednak nie miała egalitarnego charakteru - dodaje Perrot.

By zrozumieć, co ma na myśli, wystarczy - będąc kobietą - przejechać się paryskim metrem albo

przespacerować po Polach Elizejskich w spódniczce. Jednak o ile nadmierna i bynajmniej nieproszona

atencja ze strony macho może być nieprzyjemna w miejscach publicznych, to prawdziwy problem

zaczyna się za zamkniętymi drzwiami sfery prywatnej, która we Francji jest zazdrośnie strzeżona.

Dotyczy to zwłaszcza wyższych rewirów władzy, które są tutaj zdominowane przez mężczyzn w sposób

o wiele bardziej rażący, niż w wielu ościennych krajach.

Francja zajmuje 46. miejsce w raporcie o równości płci za 2010 r., opublikowanym przez Światowe

Forum Ekonomiczne, pozostając w tyle nie tylko za Stanami Zjednoczonymi i większością państw

europejskich, ale też za Kazachstanem i Jamajką. 82 proc. miejsc we francuskim parlamencie zajmują

mężczyźni, a wśród dyrektorów wykonawczych kierujących przedsiębiorstwami figurującymi w indeksie

CAC 40 - flagowym indeksie Giełdy Paryskiej - nie ma ani jednej kobiety.

Mówi się, że przed Wielką Rewolucją wszechpotężni królowie Francji chętnie korzystali ze swojego

prawa do spędzania nocy ze służącymi i kobietami z ludu. Dziś francuscy politycy mają kochanki,

o których każdy szepcze, ale o których istnieniu niewielu ma śmiałość informować (być może dlatego,

że są wśród nich popularne dziennikarki).

W wydanej w 2006 r. bestsellerowej książce o świecie polityki i seksie, zatytułowanej "Sexus Politicus",

Christophe Deloire i Christophe Dubois opisują erotyczne przygody możnych tego świata

w zdumiewająco szczegółowy sposób, chociaż częściej sugerują raczej niż dobitnie przedstawiają

czytelnikowi ich występki (Strauss-Kahnowi poświęcony został osobny rozdział, w którym przedstawiony

jest on jako "archetypiczny sexus politicus").

Ten nieformalny kod milczenia od dawna już stanowi fundament poczucia bezkarności panującego

wśród elit, uważa Genevieve Fraisse, autorka wydanej w 2007 r. publikacji pt. "O przyzwoleniu". -

Oczywiście, że zalecanie się do kobiet i gwałt to dwie różne rzeczy - mówi Fraisse. Ale, zastrzega,

gdyby przedstawić na linii krzywej następujący ciąg: agresywne zaloty - molestowanie - napaść na tle

seksualnym - gwałt, to okaże się, że granice pomiędzy tymi kategoriami są o wiele trudniejsze do

zdefiniowania, zwłaszcza w kraju, w którym samo prawo jako takie przez długi czas było w tej kwestii

niejasne.

O ile w Stanach Zjednoczonych zarówno gwałt, jak i molestowanie seksualne są od lat 60. uznawane

za przestępstwa, to we Francji zapis prawny określający gwałt jako przestępstwo wszedł w życie

dopiero w 1980 r. Pierwszy, skąpo zdefiniowany zapis dotyczący molestowania seksualnego, pojawił się

w kodeksie karnym w 1992 r., a szersza definicja tego czynu zaczęła obowiązywać dopiero w 2002 r.

Trudno jest porównywać statystyki dotyczące gwałtów w różnych krajach, nawet w obrębie samej tylko

Europy. Kryteria gromadzenia danych na ten temat różnią się zasadniczo, a wyższy odsetek

odnotowanych przypadków gwałtów może równie dobrze świadczyć o skuteczniejszym egzekwowaniu

prawa w danym państwie (taki stan rzeczy zachęca kobiety do zgłaszania gwałtu), co o wysokiej

częstotliwości aktów przemocy seksualnej.

Jasne jednak wydaje się to, że Francuzki unikają informowania organów prawnych o tym, że zostały

zgwałcone. Z przeprowadzonych na zlecenie francuskiego rządu badań wynika, że co roku ofiarą

gwałtu pada we Francji ok. 75 tys. kobiet - oznacza to, że do tego typu przestępstwa dochodzi średnio

co 7 minut - ale tylko ok. 10 proc. pokrzywdzonych zgłasza się na policję.

Gwałt jest pod wieloma względami ostatecznym przejawem nierównego statusu kobiet wobec

mężczyzn.

Liczba kochanek i prostytutek, z którymi na przestrzeni lat Strauss-Kahn utrzymywał kontakty lub nie,

i liczba wizyt, jakie złożył w popularnym wśród wyższych sfer klubie swingersów znajdującym się o rzut

kamieniem od Luwru, nie ma absolutnie żadnego znaczenia dla sprawy, która została mu wytoczona.

Ale zrodzone w jej wyniku pytania o pradawne i głęboko zakorzenione we francuskim społeczeństwie

tabu, dotyczące przemocy na tle seksualnym, mogą doprowadzić do przełomu w relacjach między

płciami nad Sekwaną.

22 maja kilkaset kobiet wzięło udział w marszu protestu przeciwko seksizmowi i dominacji mężczyzn,

który przeszedł ulicami Paryża. Uczestniczki demonstracji niosły transparenty z hasłem "Wyprowadźcie

mężczyzn z jaskini". Dobrze poinformowani francuscy dziennikarze sugerują, że ostatnie wydarzenia

mogą ośmielić kolejne kobiety do ujawnienia tego, że były molestowane seksualnie.

"Ta sprawa działa jak katalizator" - powiedziała w wywiadzie dla "Le Journal du Dimanche" Valerie

Touranian, redaktor naczelna francuskiej edycji magazynu "Elle". "Niektóre kobiety zaczynają zadawać

sobie pytanie, co tak naprawdę oznacza pojęcie przyzwolenia na czynności seksualne".

"W tej kwestii nic już nie będzie takie samo" - dodała.

Katrin Bennhold

"New York Times" / "International Herald Tribune"

Tłum. Katarzyna Kasińska

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: