Poltergeist 06 (4.2011).pdf

POLTERGEIST - polter.pl

Społeczność

Maciej „repek” Reputakowski, redaktor naczelny polter.pl

Spis treści

Społeczność

Co w starym fantasy jest lepsze?

Kontynuacja czy reaktywacja?

Miesiąc temu zaprezentowaliśmy trzy świetne

teksty pochodzące z blogów funkcjonujących

przy naszym serwisie. W tym miesiącu

podtrzymujemy tradycję polecania twórczości

członków naszej społeczności. Korzystając

z okazji, chciałbym jednak zwrócić Waszą

uwagę na stuprocentowo społecznościowy

dział, który jak dotąd nie miał śmiałości, by się

Wam przedstawić. Może za miesiąc?

W oczekiwaniu na Skyrim

Uniwersum Might and Magic, część pierwsza

Silent Hill: Downpour

Bulletstorm

Nowa-stara generacja

Książę Persji: Piaski Czasu

Klątwy Duchów Skał

Mowa o konwenty.polter.pl , czyli naszym

dziale konwentowym. Co w nim takiego

niezwykłego?

Pocztówka z D&D: Rdzewiacze

Namuzowywania: Wynaleźć Koło na nowo

Pathinder: GameMastery Guide

To właśnie konwentowy najbardziej wychodzi

do ludzi, dokumentując to, co dzieje się

poza cyfrowymi ścianami serwisu. Jeździ

na imprezy, dokumentuje obyczaje fanów,

relacjonuje sukcesy i wpadki organizatorów.

Jako fani na co dzień działamy w sieci, ale

więzi zacieśniamy na zlotach i konwentach.

A konwentowy sprawia, że takie chwile nie

pozostają zapomniane.

Wywiad z Anną Brzezińską

Uczta Wyobraźni - Fantastyka na Nowy Wiek

Czarownica – współczesność a tradycja. Rzecz o Babie Jadze

Dixit

Gloom

Wilson

Żywe Trupy #12: Życie pośród Nich

Zajrzyjcie na konwenty.polter.pl, zerknijcie na

jego proil na Facebooku .

Wydawca:

Przemysław „Draker” Prekurat

Planszówki:

Krystian „Bajer” Bajerski

Paweł „Szept” Furman

Korekta:

Katarzyna „Bagheera” Bodziony

Ula „Canela” Kuczyńska

Ania „Amanea” Ługowska

Klaudia „Marigold” Najdowska

Krystian „Bajer” Bajerski

Piotr Stankiewicz

Staszek „Scobin” Krawczyk

Marcin „lmn” Łukasiewicz

Maciej Reputakowski

Marek „Planetourist” Golonka

Mateusz „Zsu-Et-Am” Kominiarczuk

Redaktor naczelny:

Maciej „repek” Reputakowski

I wybierzcie się na jakiś konwent. Społeczność

graczy i miłośników fantastyki to towarzystwo,

w którym łatwo się odnaleźć.

RPG:

Wojtek „VoBono” Bońka

Marek „Planetourist” Golonka

Jan „Wędrowycz” Jęcz

Adam Waśkiewicz

Autorzy tekstów:

Blogosfera:

Przemek „zegarmistrz” Muszyński

Książki:

Bartłomiej „baczko” Łopatka

Aleksandra „milllo” Walkowska

PC:

Bartek „Dante” Dudek

Maciej „Czarny” Kozłowski

Marcin „Llewelyn_MT” Trybus

Skład, projekt okładki i opracowanie

graiczne numeru:

Tomasz „Arakin” Czajka

Film:

Kamil „New_One” Jędrasiak

Konsole:

Mateusz Niemczyk

Kotylion

Tomasz „kaduceusz” Pudło

Komiks:

Kuba Jankowski

Pedro Veira Moura

POLTERGEIST - polter.pl

Co w starym fantasy jest lepsze?

Przemek ‘zegarmistrz’ Muszyński

ko wśród obcych kultur lub w królestwach zła.

Potworów i innych dzikich bestii niemal się w

literaturze już nie używa. Jeśli już, to jako stwo-

rzenia z legend, jedno na trzy tomy.

Problem polega na dwóch rzeczach. Po pierw-

sze: jak wiadomo, psychologia to Zygmund

Freud, Zygmund Freud to natomiast dziecięce

traumy i nieświadoma seksualność. Czyli dla

oddania wewnętrznego świata postaci ko-

nieczne jest poznanie jej dzieciństwa i alkowy.

Stąd, jeśli przypadkiem powieść nie opowiada

o losach postaci od jej wieku niemowlęcego do

śmierci, to przynajmniej zawiera kilka rozdzia-

łów o jego dorastaniu, relacjach z ojcem (obo-

wiązkowo złych), matką (bitą przez ojca), inicja-

cji seksualnej etc.

W ciągu ostatniego roku przeczytałem sporo

książek fantasy, z czego (rzecz niebywała) prze-

ważająca większość była dobra. Niestety nie było

to spowodowane nagłym objawieniem się wielu

świetnych pisarzy tworzących w tym, skądinąd

niedocenianym gatunku, co pojawieniem się

licznych wznowień (oraz temu, że miałem oka-

zję spędzić miesiąc sam na sam ze zbiorami nie-

jakiej Avellany). Tak więc ukazało się ponownie

Na Tropach Jednorożca , Saga Drenajów , Kroniki

Amberu , Smoczy Tron , Kroniki Czarnej Kompanii ,

zdaje się też, że ktoś wypuścił ponownie Ziemio-

morze , a Solaris wydało Umierającą Ziemię . Ta

ostatnia chyba się do tej pory w takiej wielkości

na naszym rynku nie ukazała. Przy okazji posze-

rzyłem swoją znajomość Żelaznego i Tanith Lee,

odświeżyłem sobie Kane’a i Conana .

1) Barbarzyństwo

W dawnym fantasy bohaterowie dość często byli

barbarzyńcami, jednak działało to także w drugą

stronę: światy, w których przychodziło im żyć,

również były dzikie, a ich społeczności bardzo

prymitywne. Spójrzmy na Śródziemie, Ziemio-

morze, świat Conana... W zasadzie same osady

rolnicze, plemienność, zaczątki państw, niezor-

ganizowana wojskowość, często też niewolnic-

two i rytualne oiary. Dookoła nielicznych osad

ludzkich natomiast rozciąga się dzicz, na której

grasują dzikie zwierzęta, bandyci i potwory. Nie-

bezpieczeństwa są na każdym kroku.

Wygląda to z jednej strony tak, jakby autorzy

bali się, że zostaną posądzeni o szerzenie nie-

tolerancji rasowej, mizoginii, nawoływanie do

przemocy i szeregu innych. Z drugiej strony luk-

susy i wygody, jakie dostarczają swoim postacią

często sprawiają wrażenie, jakby bali się im dać

w kość. Zupełnie tak, jakby te światy były two-

rzone jako jakiegoś rodzaju krainy marzeń typu

„chciałbym żyć w innym świecie, być dzielnym

bohaterem i umieć czarować, jednak nie chciał-

bym przy tym zaznać bólu, głodu, brudu i nie-

wygód”. Strasznie to eskapistyczne.

Druga rzecz to ciągłe zaglądanie do głowy bo-

haterów, rozpisywanie się o ich myślach, emo-

cjach, analizowanie stanów uczuciowych, po-

wracanie do doświadczeń z wymienionego już

dzieciństwa. Powiedzmy sobie szczerze: są to

rzeczy totalnie niepotrzebne.

Oczywiście fantasy zawsze było pisane przez

marzycieli i dla marzycieli. Jednak mam wra-

żenie, że kiedyś wyglądało to tak: „chciałbym

być bohaterem, ale matka natura mi nie dała i

jestem nerdem, a ja wolałbym urodzić się bar-

barzyńskim osiłkiem, co nie boi się bólu, głodu,

brudu i niewygód!”

Przeważająca część współczesnego fantasy

opiera się na pomyśle bardzo rozwiniętych spo-

łeczności. Akcja dość często rozgrywa się w du-

żych miastach, wędrówki i dzicz, same w sobie

stanowiące bardzo ciekawy motywy, schodzą

na dalszy plan. Pierwszy zwykle natomiast zaj-

mują intrygi polityczne.

W wydanym po raz pierwszy w 1967 roku Panu

Światła jest scena, w której świeżo poślubio-

na małżonka jednego z bohaterów, by wziąć

udział w intrydze jego sojuszników, musi się z

nim rozwieść. Ów bohater wpada w amok i po-

stanawia wszystkich swoich dotychczasowych

sprzymierzeńców (nawiasem mówiąc: niezłych

sukinkotów), włącznie z ex-małożonką wymor-

dować. Scena zajmuje pół strony i nie ma tam

ani słowa o tym, co czuje owa postać. Mimo to

wypada bardzo, bardzo przekonująco i reali-

stycznie. Dlaczego tak jest?

I wiecie co? Podobają mi się bardziej, niż współ-

czesne fantasy.

Nie mówiąc o tym, że tego typu światy, gdzie

zło i niebezpieczeństwo czaiły się na każdym

kroku, były dużo fajniejsze. Po prostu obitowa-

ły w przygody, w odróżnieniu od tych nowych,

uładzonych.

Oczywiście nie chciałbym stawiać tezy Nowe

Fantasy = Bleeee. Prawda jest taka, że każdy wy-

mieniony jest w jakiś sposób pisarzem wielkim,

który odcisnął swój ślad na gatunku. Jeśli nato-

miast nie był wielki, to przynajmniej był popu-

larnym rzemieślnikiem. Co więcej, dawniej też

istniała masa nieudolnych grafomanów. Byli

też pisarze, których twórczości osobiście nie

trawię: Morcook, Nortonka, ba, nawet z wymie-

nionych Tad Williams od Smoczego Tronu moim

zdaniem pisał rozwlekle i nieciekawie. Jednak

kilka rzeczy podobało mi się bardzo.

Społeczności są bardzo nowoczesne, zwykle

dysponują bardzo szeroko rozbudowaną sferą

etyczną, aparatem państwowym, bankowością,

handlem, jakimiś siłami policyjnymi, transpor-

tem publicznym lub przynajmniej płatnym i całą

masą udogodnień. Dość często są też wysoko

rozwinięte technicznie, bardzo często zdarza się,

że technologię zastępuje magia. Niektóre wyglą-

dają na bardziej zaawansowane od ziemskich.

2) Bohaterstwo

a) Bo bohaterowie byli bohaterami, a nie emo

Tym, co podoba mi się w starszej fantasy, jest

to, że powstała przed modą na emo, czy też, jak

kto woli: rozbudowane psychologicznie posta-

cie. Ta pojawiła się gdzieś w połowie lat 90. i po-

wiem szczerze: nie podoba mi się.

Powodów jest kilka: po pierwsze sytuacja jest

dość zrozumiała. Z Jamą (imię bohatera) łatwo

się utożsamić nawet bez zaglądania mu do gło-

wy. Każdy, komu w życiu choć raz zależało na

innej osobie (czy nawet piesku, kotku lub pa-

pużce), jest w stanie zrozumieć, co on czuje w

chwili, gdy zostaje porzucony. Do tego nie trze-

ba trzech stron opisów, uzasadnień, powołania

Zwykle panuje w nich coś w rodzaju równości

i tolerancji. Niewolnictwo, pańszczyzna, se-

gregacja płciowa etc. jeśli się zdarzają, to tyl-

POLTERGEIST - polter.pl

się na przeszłość i motywację postaci. Wystar-

czy ziarenko wyobraźni i drugie empatii.

Po czwarte: po staremu jest zwyczajnie ładniej.

Serio. Weźmy taki przykład: do wioski przyjeżdża

Barbarzyński Wojownik. Patrzy: a tam pięciu zbi-

rów poniewiera nadobną damę, obdarło ją z szat

i widać, że zaraz będzie gwałcić. Sterroryzowani

wieśniacy patrzą na to bezsilni. Bierze miecz i za-

bija bandziorów, bo tak czynią bohaterowie.

Nie mówcie, że nie pasuje to do gatunku, do

którego bezpośrednich przodków należały

epos bohaterski i poemat rycerski.

W Conanie było trochę inaczej. Zasadniczo ga-

tunek, jakim jest sword and sorcery , zakłada tro-

chę mniejszą skalę akcji i skupienie się raczej na

dążeniach osobistych postaci, niż na ratowaniu

świata przed złem. Tak więc Conan wprawdzie

zabił dużo różnych drani, ale powiedzmy sobie

szczerze: sam był draniem. Pił, kradł, szlajał się

z dziwkami, rabował, bezcześcił świątynie... W

jego wypadku nie była to walka dobra ze złem,

a zwyczajny dobór naturalny „może zostać tyl-

ko największy drań”. Różnego rodzaju demo-

ny, potwory, kapłani Setha i innych plugawych

bożków zwyczajnie nie byli wystarczająco dra-

niowaci.

Po drugie: nikt z nas nie jest telepatą i nie jest

w stanie zajrzeć do głowy drugiemu człowie-

kowi. Tak naprawdę emocje i uczucia ludzi od-

gadujemy po ich zachowaniu i mimice ciała, a

nie po tym, co dzieje się w ich głowach. Jeśli

więc na naszych oczach ktoś zaczyna krzyczeć

i daje innej osobie po mordzie, mówimy, że się

zdenerwował, jeśli natomiast zaczyna płakać,

to mówimy, że jest smutny. Nie ma potrzeby pi-

sać, że kogoś „ogarnęła fala bezdennego żalu,

poczuł się tak, jak wtedy, gdy żołdacy Mordo-

ru spalili jego wieś, a on mógł tylko bezradnie

obserwować ich z zarośli kukurydzy, bo cóż

może sześciolatek przeciwko orkom i trollom...”

Wystarczy napisać „z oczu pociekły mu łzy” i już

wszystko wiadomo.

3) Brak podziału dobro - zło

Tak naprawdę podział Dobro – Zło w fantasy

istniał zawsze, ponieważ od zawsze w litera-

turze istniał podział na postacie pozytywne i

negatywne. Jednak wraz z Tolkienem, a raczej

jego nieudolnymi naśladowcami oraz wraz z

ekspansją Dungeons and Dragons oraz jedno-

cześnie politpoprawności się zaostrzył. Częścio-

wo wynika to z przyzwyczajenia do dziewięciu

charakterów z wymienionej już gry. Częściowo

natomiast ekspansja postaci nieskażonych żad-

nym grzechem wygląda tak, jakby autorzy się

bali, że napisanie czegoś krwawszego sprawi,

że ich czytelnicy z miejsca pobiegną do najbliż-

szej szkoły z karabinem automatycznym.

W analogicznej sytuacji pojawia się Współcze-

sny Emo. Już chce odjechać, ale przypomina

mu się, jak jego ojciec bił matkę, coś w nim pęka

i rzuca się na bandytów, których zabija. Kto jest

postacią fajniejszą?

Ja powiem, że barbarzyńca. Sorki, w takiej sy-

tuacji każdy chciałby móc postąpić tak jak on.

Najczęściej jednak nie ma miecza, nie warun-

ków izycznych i często wystarczająco mocne-

go charakteru, by krzyknąć „Dobra, zło, szykuj

się na mordobicie!” Barbarzyński wojownik po-

stępuje tak, jak osoba jego pokroju powinna w

takiej sytuacji postąpić, czyli bohatersko.

W porównaniu do Conana i innych herosów

sword and sorcery współczesne postacie to ban-

da zwykłych prawiczków.

Po trzecie: kurczę, kto w krytycznych sytu-

acjach, chwilach napięcia, wymagających kon-

centracji lub w momentach wielkich emocji w

ogóle myśli i rozpamiętuje? Serio: jeśli skręca-

cie na przejściu i nagle na pasy wtargnie wam

pieszy, to myślicie „on też ma mamę i będzie jej

smutno, jak mojej tego dnia, gdy...” czy instynk-

townie hamujecie? W momencie, gdy szef stoi

wam nad głową lub piszecie klasówkę, zalewa

was fala jakiejś tam emocji czy w ogóle nic nie

czujecie, tylko koncentrujecie się na zadaniu?

W chwili, gdy oglądacie wzruszający ilm lub

horror, ktoś was zdenerwuje lub powie wam

coś miłego: cofacie się do przeszłości i rozpa-

miętujecie dzieciństwo, czy po prostu czujecie

tę emocję?

Z drugiej strony autorzy mają tendencję nie

tylko do wybielania jednej strony, ale też po-

niewierania drugiej. Jeśli więc mamy okrutne-

go tyrana, to musi on być z miejsca lubującym

rozlew krwi psychopatą. Jego słudzy dobierani

są natomiast według posiadanych degeneracji

na zasadzie „Złap je wszystkie”. Tak więc na sto

procent gościowi służy np. pedoil-gwałciciel i

wielokrotny morderca dzieci, jak na przykład w

Mieczu Prawdy Goodkina.

4) Cthulhu

Kolejna fajna rzecz obecna w starym fantasy to

taki mroczek związany zwłaszcza ze zjawiskami

nadprzyrodzonymi. Jest w zasadzie wszędzie:

i u Tolkiena, gdzie Gandalf boi się, że wyczu-

je go Sauron, i u Howarda oraz naśladowców,

gdzie magia nieodłącznie wiąże się z dawnymi

bóstwami, jeden w jeden wrednymi i niewy-

słowionymi. Jest u Tanith Lee i to w podobnym

wydaniu. Także w Ziemiomorzu Le Guin nie jest

w pełni bezpieczna z uwagi na równowagę,

dane moce ziemi i siły zaświatów.

Emo natomiast postępuje jak człowiek z nie-

rozwiązanymi problemami kwaliikującymi się

do psychoterapeuty. Niebezpieczny dla siebie

i otoczenia furiat, który wpada w szał przy sil-

nych bodźcach.

b) Bo bohaterowie byli bohaterami, a nie

łamagami

Dzisiejsi bohaterowie to najczęściej smarkacze, zwy-

kle dość przeciętni, jeśli nie liczyć bliżej nieokreślo-

nej łaski losu lub równie nieokreślonego daru magii.

W sumie osoby niepozorne i często nieciekawe.

Owszem, cała fabuła np. Władcy Pierścieni opo-

wiadała o tym, jak bohaterowie walczą z Wład-

cą Ciemności. Jednak w porównaniu do dzisiej-

szych tyranów Sauron czy Saruman byli betką.

Zachowywali się normalnie, wydawali się w

miarę niegłupi, ba, nawet charyzmatyczni (ja

nie mówię, że lewitująca gałka oczna była cha-

ryzmatyczna, ja mówię o ogólnym poziomie).

Można było ich traktować poważnie. Kolejni

psychopaci dawno temu już zrobili się nudni.

Niestety współczesna wizja magii przeszła dość

mocno najpierw przez iltr DeDeków, a później

Diablo i sprowadza się tylko do miotania fajer-

bolami. Jest to bezpieczne jak kąpiel w brodzi-

ku i zasadniczo strasznie spłycone. Szkoda, bo

niebezpieczne, mroczne czary stanowiły bar-

dzo fajny patent fabularny.

Tak więc: tandetna psychologia nawet z powo-

du prawdopodobieństwa charakteru postaci

jest zbędna.

Conan był silny jak bohater, bił się jak bohater,

pił jak bohater, jadł jak bohater i brał kobietę po

kobiecie jak bohater. I do tego napisał dwa lub

trzy wiersze. Nikt nie twierdził, że te ostatnie

były dobre.

POLTERGEIST - polter.pl

5) Dużo zabijania, mało gadania

Tym co jest charakterystyczne dla dawnego fan-

tasy, jest fakt, że zwykle było krótsze. Powieści li-

czyły 200-300 stron i zwykle zamykały się w jed-

nym tomie. Oczywiście były wyjątki, na przykład

Władca Pierścieni miał trzy tomy po 500 stron.

Jednak przy współczesnych cyklach typu „10 to-

mów, 700-800 stron każdy” to i tak mało.

kurentka natomiast opisała prawdziwe chiń-

skie dania, przy czym nie wyszła poza menu z

wietnamczyka na Dworcu Centralnym.

Kontynuacja czy reaktywacja?

rozważania nad upadkiem standardów produkcji gier

Bartek „Dante” Dudek

Zawsze w takich wypadkach przypomina mi się

opis śniadania z pierwszego tomu Amberu. „Za

pozostałe pieniądze zamówiłem posiłek: jajko

na bekonie. Bekon był trochę za suchy” (cytu-

ję z pamięci). Zasadniczo w tym zdaniu jest za-

równo wszystko, co potrzeba jak i wszystko, co

interesuje czytelnika.

Ostatnie dwa, trzy lata w branży gier to czas swo-

istego katharsis. Po dekadzie rozwijania, wyda-

wania dziesiątek spin-ofów i eksploatowania

do granic możliwości dobrze znanych marek,

przyszedł moment, gdy szefowie Ubisoftu oraz

Electronic Arts stanęli przed wszystkimi i tup-

nęli nóżką. „Od teraz nie będziemy wydawać

tylko kolejnych edycji z nowym numerkiem w

tytule!” – zwiastował John Riccitiello. „Niedługo

zobaczycie zupełnie nową i rewolucyjną grę!”

– wtórowała prześliczna Jade Raymond. Obo-

je nie kłamali. Największy światowy wydawca

przestał promować kolejne edycje FIFY , NBA

czy NHL , a w mediach pojawiły się zupełnie

nowe nazwy, jak chociażby Mirror’s Edge czy

Dead Space . Pierwsza, mimo że innowacyjna,

łącząca wspaniały styl graiczny z elementami

popularnego Le-Parkour, zebrała średnie recen-

zje i entuzjazm graczy, odszedł w zapomnienie

tak szybko jak się pojawił. Kosmiczne i mroczne

przygody Isaaca przyjęły się wręcz rewelacyj-

nie, zdobywając kilka nominacji w wielu liczą-

cych się zestawieniach. W kwestii zysków także

poszło dobrze, czego rezultatem jest nadcią-

gająca druga część. Jednak największym zwy-

cięzcą okazał się „malutki” rywal, mający swoje

korzenie w niegdysiejszej Galii. Wszystko za

sprawą mrocznego zabójcy z czasów średnio-

wiecznych krucjat – Altaira. Assassin’s Creed

okazał się strzałem w dziesiątkę. Gracze poko-

chali syryjskiego młodzieńca, a swoją miłość

odzwierciedlili milionami dolarów, które traiły

do zacierających ręce twórców. Jednak, mimo

hucznych zapowiedzi o swojej przełomowej

Odnoszę wrażenie, że jednym z powodów ta-

kiego stanu rzeczy jest brak umiejętności doko-

nania selekcji materiału. Oraz moda na opisy-

wanie wszystkiego jak leci.

Tak naprawdę nie trzeba opisywać każdego

szczegółu, gestu czy słowa. Dialogi nie muszą

być bardzo rozbudowane, można je skrócić do

wymiany kilku zdań. Nie trzeba też opisywać

walk sekunda po sekundzie i cios po ciosie.

Można iść na skróty i efekt wcale nie będzie

gorszy. Powiem więcej: będzie często lepszy,

bo wyobraźnia czytelnika i tak zrobi swoje, a

przy okazji nie zostaną oni zanudzeni nadmia-

rem zbędnych informacji.

Z jakiegoś powodu uznano, że każdy szczegół w

powieści musi posiadać swój opis. Staranność

zbliżona jest tutaj do tej modnej w pozytywi-

zmie i, uczciwie mówiąc, często niepotrzebna.

Tak więc opisuje się dokładny wygląd ubrania,

ekwipunku i uzbrojenia, jego zasadę działania,

wygląd postaci i wszystkich pomieszczeń, nie-

zależnie, czy gra to jakąś rolę czy nie.

roli, gra nie wniosła nic nowego do gatunku.

Można by ją porównać do trochę zmienionego

i podrasowanego Prince of Persia .

Oczywiście czasem taki zabieg ma rację bytu,

na przykład, gdy czytelnikowi należy przed-

stawić wygląd i działanie jakiegoś artefaktu

obcych. Często jednak jest to zupełnie zbęd-

ne. Przykładowo, w niedawno czytanej przeze

mnie, bardzo słabej książce Wędrowiec autor

rozpisywał się o działaniu świec dymnych i pa-

rzeniu herbaty na kilka stron. W tym kontek-

ście wystarczyłoby, gdyby napisał zwyczajnie

„Ash zaparzył herbatę” lub „Nico rzucił granat

dymny”. Bardzo często celebrowane są np. opi-

sy posiłków. Na przykład autorka (znów słabej)

powieści Eon bardzo dużo miejsca poświęciła

uczcie u pseudochińskiego cesarza. Podobnie

robił to Lynch w powieściach o Locke’u Lam-

morze, choć miał odrobinę więcej wdzięku.

Obaj pisarze nie znali się na gotowaniu, tak

więc Lynch zmyślał potrawy fantasy, jego kon-

Kiedy Francuzi odcinali kolejne kupony od kury

znoszącej złote jajka, urażony gigant z USA po-

stanowił zaatakować jeszcze raz. Broń wybrał

doskonałą, bo za taką można uznać Boską Ko-

medię Dantego. Produkcja miała rywalizować z

takimi tytanami jak Devil May Cry czy God of

War. Twórcom szczególnie marzył się sukces,

jaki osiągnęły przygody Kratosa, ale na marze-

niach się skończyło. Komputerowa ekranizacja

dzieła lorenckiego pisarza przemierzającego,

z wielką kosą i krzyżem, kolejne poziomy pie-

kła wypada blado w konfrontacji z ostatnimi

przygodami syna Spardy, nie wspominając już

o późniejszym, trzecim epizodzie historii mor-

dercy olimpijskich bogów. Kolejna porażka EA

sprawiła, że irma zabrała nowe zabawki i wró-

ciła do starej strategii zarabiania pieniędzy na

kontynuacjach sławnych marek. Ubisoft dalej

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: