administracja publiczna.txt

(7 KB) Pobierz
Administracja Publiczna w RP 

      Organ administracji publicznej � z definicji � jest to wyodr�bniona jednostka organizacyjna aparatu pa�stwowego pe�ni�ca okre�lone funkcje w dziedzinie �ycia spo�ecznego. 

Konstytucja RP w Art. 171 ust.1 stanowi, �e dzia�alno�� samorz�du terytorialnego podlega nadzorowi z punktu widzenia legalno�ci, jest to Konstytucyjne kryterium kontroli samorz�du terytorialnego. 

Kodeks post�powania administracyjnego (KPA) przez poj�cie organu administracji publicznej rozumie: Premiera, ministr�w, szef�w centralnych organ�w administracji rz�dowej oraz wojewod�w, a tak�e dzia�aj�ce w ich imieniu lub we w�asnym imieniu inne terenowe organy administracji rz�dowej (zespolonych i niezespolonych), organy jednostek samorz�du terytorialnego oraz podmioty powo�ane z mocy prawa do za�atwiania indywidualnych spraw w drodze decyzji administracyjnych. 

Przedstawione powy�ej informacje, to podstawa prawna istnienia samorz�du terytorialnego, opr�cz ustaw, kt�re bezpo�rednio reguluj� funkcjonowanie samorz�du terytorialnego. 

Konstytucja RP w art. 172 przyzna�a jednostkom samorz�du terytorialnego prawo przyst�powania do mi�dzynarodowych zrzesze� spo�eczno�ci lokalnych i regionalnych oraz wsp�pracy ze spo�eczno�ciami lokalnymi i regionalnymi innych pa�stw, ale jednocze�nie na�o�y�a na ustaw� obowi�zek regulacji zasad, na jakich wojew�dztwa mog� prowadzi� wsp�prac� z zagranic� i zrzesza� si� w organizacjach mi�dzynarodowych. Regulacje problematyki regionalnej wsp�pracy zagranicznej podejmuj� przepisy art.75-77, zachowuj�c w pe�ni unitarny charakter pa�stwa polskiego. Dlatego te� dzia�alno�� samorz�du regionalnego w sferze mi�dzynarodowej musi pozostawa� w zgodzie z kierunkami polityki zagranicznej pa�stwa, by� zgodna z jego prawami wewn�trznymi i mi�dzynarodowymi zobowi�zaniami. St�d te� wszelkie inicjatywy zagraniczne wojew�dztwa wymagaj� zgody ministra spraw zagranicznych, uzyskanej za po�rednictwem wojewody. 

Podzia� administracyjny RP sk�ada si� z podstawowej jednostki samorz�du terytorialnego, czyli gminy, nast�pnie powiatu i wojew�dztwa. 

Zgodnie z art. 15 Konstytucji RP ustr�j terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej ma zapewnia� decentralizacj� w�adzy publicznej. Natomiast zasadniczy podzia� terytorialny pa�stwa uwzgl�dniaj�cy wi�zi spo�eczne, gospodarcze lub kulturowe i zapewniaj�cy jednostkom terytorialnym zdolno�� wykonywania zada� publicznych powinna okre�la� ustawa. Zwr�ci� trzeba uwag�, �e przepisy Konstytucji nie przes�dzaj� sprawy powo�ania sprawy powo�ania samorz�du terytorialnego na szczeblu wojew�dztwa. 

Z art. 164 ust.1 Konstytucji RP wynika, �e podstawow� jednostk� samorz�du terytorialnego jest gmina. 

W tym wi�c zakresie Konstytucja ograniczy�a uprawnienie ustawodawcy do kszta�towania struktury i szczebli samorz�du terytorialnego, przes�dzaj�c o istnieniu gmin jako podstawowych jednostek tego samorz�du. Inne natomiast jednostki samorz�du terytorialnego albo regionalnego i lokalnego powinna okre�la� ustawa, o czym m�wi art. 164 ust.2 Konstytucji RP. Oznacza to, �e ustawodawca w tym zakresie otrzyma� swobod� w powo�ywaniu tych jednostek. Konstytucja przes�dzi�a bowiem jedynie o istnieniu co najmniej drugiego szczebla samorz�du terytorialnego, nie dokonuj�c bli�szej jego charakterystyki. 

Nowy podzia� terytorialny pa�stwa zak�adaj�cy samorz�d terytorialny zosta� uregulowany ustaw� z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego tr�jstopniowego podzia�u terytorialnego pa�stwa (Dz. U. Nr96, poz.603). Ustawa ta wprowadzi�a z dniem 1 stycznia 1999 roku tr�jstopniowy podzia� terytorialny pa�stwa na : gminy, powiaty i wojew�dztwa. 

Organy administracji rz�dowej w RP, dziel� si� na:

-          organy naczelne;

-          organy centralne;

-          organy terenowe.

Naczelnymi organami administracji rz�dowej s�: Rada Ministr�w, ministrowie-cz�onkowie Rady Ministr�w, ministrowie kieruj�cy dzia�ami (resortami), przewodnicz�cy komitet�w wchodz�cych w sk�ad Rady Ministr�w.

Organy samorz�du terytorialnego w RP dziel� si� na: 

-          organy samorz�du wojew�dztwa;

-          organy samorz�du powiatowego;

-          organy samorz�du gminnego.

  

Istota samorz�du terytorialnego polega na wyodr�bnieniu jednostek tego samorz�du i poszczeg�lnych zakres�w spraw. 

Samorz�d terytorialny ma charakter uniwersalny, jest samodzielny i niezale�ny od administracji rz�dowej. Celem samorz�du terytorialnego jest realizowanie zada� w�asnych i zleconych oraz zaspokajanie potrzeb grupy spo�eczno�ci mieszka�c�w. 

Cechy samorz�du terytorialnego: 

-         samorz�d terytorialny, to wyodr�bniona grupa spo�eczna; 

-         samorz�d powo�ywany jest do wykonywania zada� administracji publicznej w spos�b samodzielny; 

-         samorz�d posiada rozbudowan� organizacj� (przedstawicielstwa) i pozostaje pod kontrol� grupy spo�ecznej. 

  

System reprezentacji samorz�du terytorialnego zosta� przekazany odpowiednim w�adzom: w gminach ziemskich � w�jtowi; gminach miejskich - burmistrzowi; powiecie � staro�cie powiatowemu; miastach powy�ej 100 tys. mieszka�c�w �  prezydentowi; wojew�dztwie � wojewodzie. 

Na szczeblu podstawowym samorz�du terytorialnego w Rzeczpospolitej Polskiej jest gmina. Mieszka�cy gminy tworz� z mocy prawa wsp�lnot� samorz�dow�. Gmina ma osobowo�� prawn� i jej samodzielno�� podlega ochronie prawnej. 

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu w�asnym i na w�asn� odpowiedzialno��. 

�rodkowym szczeblem systemu samorz�d�w lokalnych administracji publicznej w RP jest powiat. Sk�ada si� z granicz�cych ze sob� gmin. W zale�no�ci od tego, czy obejmuje on tylko gminy zwany jest � powiatem ziemskim, a je�li obejmuje ca�e miasto na prawach powiatu zwany jest � powiatem grodzkim. W RP jest 65 powiat�w grodzkich i 308 powiat�w ziemskich. 

Wojew�dztwo � tworzy si� w drodze ustawy, to oznacza, �e w ustawie musi by� okre�lona nazwa i terytorium oraz siedziba w�adz wojew�dztwa. Do tej ustawy do��czany jest wykaz gmin wchodz�cych w sk�ad wojew�dztwa. 

Ustr�j wojew�dztwa ma posta� dualistyczn�. Z jednej strony wojew�dztwu przys�uguje pula zada� lokalnych , kt�re to zadania wykonuje na w�asn� odpowiedzialno�� i samodzielnie za po�rednictwem organ�w samorz�dowych. 

Wszystkie szczeble administracji publicznej w Polsce maj� struktur� hierarchiczn�, 

-         gmina 

a)        rada gminy jako organ stanowi�cy i kontrolny,  

b)       zarz�d gminy jako organ wykonawczy, 

-         powiat 

a)       rada powiatu jako organ stanowi�cy i kontrolny, 

b)       zarz�d powiatu jako organ wykonawczy 

-         wojew�dztwo 

a)       sejmik wojew�dztwa jako organ stanowi�cy i kontrolny, 

b)       zarz�d wojew�dztwa jako organ wykonawczy. 

  

Starosta jest szefem powiatu i stoi na czele zarz�du powiatu. Kieruje on bie��cymi sprawami powiatu, przewodniczy zarz�dowi i kieruje starostwem powiatowym. Sprawuje zwierzchnictwo s�u�bowe nad pracownikami starostwa, kierownikami jednostek organizacyjnych powiatu, powiatowymi s�u�bami inspekcji i stra�y. Co do uprawnie� w stosunku do powiatowych s�u�b inspekcji i stra�y � ich powo�ywania i odwo�ywania -  uzgadnia je z wojewod�. 

Kompetencja sejmiku nie ma charakteru kompetencji og�lnej. Jego kompetencje s� wyra�nie okre�lone i nie opieraj� si� w �adnym wypadku na zasadzie domniemania w�a�ciwo�ci. Kompetencje sejmiku wynikaj� z przepis�w ustaw lub postanowie� uchwalonego przez siebie w�asnego statutu. Prawo sejmiku do stanowienia w�asnego statutu wojew�dztwa daje mu bezpo�redni wp�yw na kszta�towanie zakresu swoich kompetencji. 

Zarz�d wojew�dztwa jest organem kolegialnym dzia�aj�cym pod przewodnictwem marsza�ka wojew�dztwa. Marsza�kiem wojew�dztwa mo�e by� tylko radny, podczas gdy pozostali cz�onkowie zarz�du mog� by� wybierani zar�wno po�r�d radnych, jak i spoza sk�adu sejmiku. 

Kompetencje zarz�du (inaczej ni� kompetencje sejmiku) s� oparte na zasadzie domniemania kompetencji. A zatem, zarz�d wykonuje wszystkie zadania nale��ce do samorz�du wojew�dztwa, nie zastrze�one na rzecz innych organ�w. 

Zgłoś jeśli naruszono regulamin