KRZYSZTOF PORZEŻYŃSKI
MANDALA ELEKTRYCZNOSCI
ASTROLOGIA I ELEKTRYCZNOŚĆ
Urana odkryto w 1781 roku. Było to dość nieoczekiwane i burzyło
dotychczasowy, skostniały już porządek. I taki jest też charakter tej planety.
Wyłamuje się ona spod wszelkich reguł, toruje niezależne szlaki, odkrywa nie
znane
wcześniej obszary. Odkrycie Urana było zsynchronizowane z rewolucją Francuską,
której naczelne hasła to: wolność, równość, braterstwo jakżesz bliskie tej
planecie. W
innym wymiarze rozpoczął się na świecie gwałtowny rozwój techniki opartej na
zastosowaniu elektryczności. Bez tego trudno byłoby dzisiaj wyobrazić sobie
świat.
Ujarzmienie świata elektryczności spowodowało wkroczenie cywilizacji w zupełnie
nowy wymiar. Jednak niekontrolowany prąd elektryczny potrafi być niebezpieczny.
Zresztą jak wiemy, gdy "kopnie" kogoś prąd to wykona on niekontrolowane,
nieprzewidywalne ruchy (co odpowiada działaniu energii Urana). Ponadto zauważmy,
że każdy piorun jest inny (inność to również Uran).
Tak więc istnieje związek między elektrycznością a Uranem. Również
astrologia stanowi dziedzinę powiązaną z charakterystyką tej planety. W związku
z
tym nasuwa się pytanie: czy można stworzyć alternatywną dla "ludzkiej"
astrologii,
astrologię świata elektryczności ?
MANDALA ELEKTRYCZNOŚCI
Znak zodiaku odpowiadający najbardziej charakterystyce Urana to
Wodnik. Elektryczność jawi nam się na pierwszy rzut oka jako Wodnik. Stanowi
fundament nowoczesności, pozwala np. dzięki środkom masowego przekazu
zmniejszyć dystans między ludźmi, zacierać granice, rozwijać kosmopolityzm. A
jakie
elementy elektryczne dostrzegamy w naszym życiu na pierwszy rzut oka ?
Niewątpliwie są to różnego typu wyłączniki, kontakty umożliwiające nam
sterowanie i
komunikację z urządzeniami. "Pstryk" i już pali się światło, uruchamia się
urządzenie.
Wodnikowy wyłącznik czy regulator czeka by przekazać dalej zmianę dokonaną
nagle przez użytkownika i spowodować odpowiednią, natychmiastową reakcję. I tak
jeśli ascendentem tej mandali będzie Wodnik, to drugi dom związany z systemem
wartości przypadnie na Ryby.
Można postawić pytanie co stanowi szczególną wartość elektryczności;
co powoduje, że ma ona takie znaczenie. Wydaje się, że w porównaniu z innymi
dziedzinami oferuje ona doskonałe czujniki, dzięki którym można rejestrować
najróżniejsze sygnały. Takim szczególnym czujnikiem jest przecież antena,
odbierająca fale radiowe (elektromagnetyczne), których nie sposób by było niczym
zastąpić. Również rejestratory optyczne, wiele wynalazków związanych z foto
(ksero,
wideo itp.) są zakorzenione w elektryczności. (Aparaty fotograficzne nie dają
natychmiastowego wyniku). Ryby są właśnie takim czułym na bodźce z otoczenia
znakiem, związanym przecież również z fotooptyką i jak najbardziej zdają się
odpowiadać archetypowi czujnika, zdolnego odbierać nawet "niewidzialne".
Trzeci dom znajduje się tu w Baranie. Istota tego domu polega zwykle
na przekazie informacji; tutaj będzie to przekaz między poszczególnymi
segmentami
i elementami obwodu elektrycznego. Czynnikiem tu przekazywanym jest energia
(Baran), najczęściej w postaci ruchu ładunków elektrycznych - elektronów, czyli
prądu. Elementem wytwarzającym nieprzerwany prąd elektryczny jest źródło
prądowe, które z Baranią werwą stara się wymusić przepływ prądu, nie patrząc na
skutki.
Czwarty dom powiązany znaczeniowo z Rakiem przypada na fazę
Byka. Przydałby się zatem element, który mógłby zabezpieczyć energię, zatrzymać
ją w sposób charakterystyczny dla Byka tzn. cierpliwy, trwały. Takim elementem
jest
kondensator. Daje on możliwość magazynowania energii i jej późniejszego
wykorzystania w zależności od potrzeb. Posiada on również właściwość
stabilizacji
napięcia elektrycznego. W próbie "sztywnego" trzymania jego określonej wartości
(w
zależności od naładowania) ujawnia się niejako jego Bycza konsekwencja.
Piąta sfera tej mandali związana jest z Bliźniętami. Sugeruje to element,
który pozwoliłby na kreatywne (typowe dla 5-tego domu) wykorzystanie
elektryczności, co realizowane by było dzięki możliwości sterowania i
modyfikacji
sygnałów elektrycznych (Bliźnięta). Powyższe warunki spełniałby np. tranzystor,
który
jest swego rodzaju regulatorem. Dostosowuje on swoje wyjście w zależności od
sygnału wejściowego, umożliwia to wzmacnianie prądu (czyli informacji
elektrycznej;
a cechą tej fazy jest m.in. wzmacnianie informacji).
Szósty dom jest tutaj w Raku. Podobnie jak ludzie, układy elektryczne
też potrzebują sprawnie funkcjonować, a w doskonałej realizacji tej potrzeby
mogą
przeszkadzać różne zakłócenia z innych urządzeń. Powstają niepożądane skutki.
Ograniczenie tych skutków może być realizowane przez zastosowanie filtrów,
mających ograniczać sygnały z nieustalonych źródeł. Takim archetypowym
elementem może być tu cewka. "Oswaja" i przywiązuje się ona (Rak) do płynącej
wartości prądu i nie pozwala zbyt szybko na zmiany.
A co może spełniać rolę partnerstwa domu siódmego? Z jakim
aspektem elektryczności zdajemy się współpracować ? Każde urządzenie
elektryczne potrzebuje do funkcjonowania odpowiedniego napięcia. Takim partnerem
okazują się być źródła napięciowe. W codziennym życiu rolę tę spełniają gniazdka
sieciowe i baterie. Każdy aparat potrzebuje włożenia wtyczki do kontaktu czy
baterii.
Napięcie zwane też różnicą potencjałów umożliwia urządzeniu zamanifestowanie się
w świecie (faza Lwa). Źródło tego potencjału zdaje się w sposób "wielkoduszny"
użyczać swej energii. (Z innej strony mówi się przecież o potencjale twórczym,
kojarzącym się z fazą Lwa).
Ósma strefa oznaczać tu może transformację energii elektrycznej w
inną. Czyniona jest ona na sposób Panny czyli policzalnie, dokładnie, w
praktyczny
sposób. I takie jest też w tym względzie zastosowanie elektryczności. Żarówki,
silniki,
głośniki czy bardziej złożone konstrukcje służą przecież do przekształcenia
prądu na
inny rodzaj energii, która jest pomocna w pracy. Generalnie nie ma tu miejsca na
przypadkowość, powyższe urządzenia działają mechanistycznie i niestrudzenie (na
sposób Panny).
Dziewiąty dom poprzez analogię do ognistego, rozprzestrzeniającego
się i podróżującego Strzelca może być tu kojarzony z przesyłem energii na dalsze
odległości. Elementem to wykonującym jest po prostu przewód elektryczny. Można
zauważyć, że posiada on cechy Wagi (która jest na wierzchołku tego domu). Kiedy
między węzłami, które łączy pojawi się jakaś różnica potencjałów (napięcie
elektryczne) dąży on do ich wyrównania, powodując przy tym przepływ prądu.
Medium Coeli czyli dziesiąta sfera związana jest z publicznym
znaczeniem elektryczności. Jaki element powoduje, że zajmuje ona takie miejsce w
społeczeństwie, posiada taki status ? Transformator. Tak naprawdę tylko dzięki
niemu możemy przesyłać energię na dalsze odległości, bez wielkich strat i
kosztów.
Już sama nazwa tego elementu kojarzy się ze Skorpionem. Zasada działania
transformatora polega na zamianie zmiany prądu na energię magnetyczną i na
odwrót. Istnieje jednak przy tym możliwość modyfikacji parametrów energii
elektrycznej. I co jest charakterystyczne transformować można tylko napięcie
zmienne (można odnieść to do działania Plutona, który domaga się zdolności do
zmian i porzucenia, uśmiercenia niektórych postaw).
Jedenasty sektor związany z naszymi życzeniami i nadziejami jakie
wiążemy z elektrycznością. Jednym z pragnień człowieka może być chęć by małym
wysiłkiem uzyskać dużo. To życzenie odpowiada generalnie charakterystyce Jowisza
i Strzelca, który zajmuje to pole. W naszej dziedzinie można go realizować
dzięki
istnieniu wzmacniaczy. Archetypowo wzmacniacz można by sprowadzić do źródła
sterowanego, w którym sygnał wyjściowy jest powiązany ściśle z sygnałem
wejściowym. Szczególnym przypadkiem takich źródeł mogłyby być ogniwa słoneczne
i inne niekonwencjonalne źródła energii. Zdaje się, że ludzkość ciągle ma
nadzieję w
odkrycie jeszcze jakiś nowych form energii.
Dwunasty dom kojarzący się symbolicznie np. ze stratami znajduje się
w Koziorożcu, który może z kolei kojarzyć się z ograniczaniem, utrudnianiem.
Elementem spełniającym wymagania tej symboliki jest rezystor zwany inaczej
opornikiem. Opór ma za zadanie ograniczanie prądu elektrycznego w obwodzie.
Energia jest tu zamieniana na ciepło i w ten sposób przeważnie bezpowrotnie
tracona z obwodu (choć odrodzona w postaci ciepła może być wykorzystywana w
celach ogrzewczych). Szczególnym rodzajem rezystora jest izolator, chroniący
przed
niepożądanymi ładunkami elektrycznymi.
Przyjrzyjmy się teraz samym żywiołom:
- żywioł ognia składa się ze źródeł, których zadania polegają na wytwarzaniu
energii; spełniają one rolę ognisk, które pobudzają inne elementy do życia
(dawcy
życia);
- żywioł ziemi stanowią elementy mogące spełniać rolę praktyczną:
Byk - kondensator - magazynier energii,
Panna - podlegają jej urządzenia powszechnego użytku,
Koziorożec - opornik - grzejnik,
- żywioł powietrza służy do regulacji i przesyłu energii
- żywioł wody jest zdolny reagować na to co subtelne; zasadą działania jego
elementów jest często nadawanie i odbiór niewidzialnych fal
elektromagnetycznych;
ta sensytywność umożliwia wzajemne odziaływanie, przekaz na odległość, czułość
na zakłócenia (co jest zgodne z charakterystyką żywiołu);
Spójrzmy teraz na wzajemne relacje poszczególnych faz. Zacznijmy od opozycji,
która znaczeniowo oprócz konfrontacji może oznaczać kooperację.
Cechą źródła prądowego (Baran) jest oczywiście wytwarzanie prądu.
Archetypowe ogniwo nie może jednak być pozostawione samemu sobie (nastąpiło by
wtedy niekontrolowane iskrzenie). Prąd przez nie wytworzony musi mieć gdzie
popłynąć. Najprostszym elementem zapewniającym jego swobodny przepływ jest
zwykły przewód elektryczny (czyli Waga). Cechą przewodu jest właśnie przesyłanie
prądu, tak więc dzięki ogniwu prądowemu może się on zrealizować. Mamy tu
kooperację symbolizowaną przez opozycję.
Przeznaczeniem kondensatora (Byk) jest możliwość gromadzenia i
oddawania energii co znajduje swoje odbicie w zmianach napięcia na jego
"nóżkach". Elementem, który do swojego działania wymaga zmiennego napięcia jest
transformator (Skorpion). I w tym przypadku następuje współdziałanie po
opozycji.
Tranzystor (Bliźnięta) pełni ogólnie rolę regulatora w obwodzie; ma za
zadanie szybko dostosowywać się do zmian. Podobną funkcję pełni też źródło
regulowane (Strzelec). Przy wzajemnej pracy, regulacja jednego elementu może
powodować zmianę prądów w obwodzie i wpływać na zachowanie drugiego
elementu.
Cewka (Rak) nie może spełniać swojej roli samodzielnie. Energia, którą
potrafi zatrzymać wymaga natychmiastowego rozładowania. To może jej zapewnić
opornik (Koziorożec), przeznaczony właśnie do absorbcji energii.
Źródło napięcia elektrycznego (Lew) jakim w szczególności jest
gniazdko sieciowe, może istnieć samodzielnie, ale by mogło poruszyć obwód
elektryczny wymaga doń przyłączenia. Umożliwia to rzecz jasna wyłącznik
(Wodnik),
na którego styki (by mógł spełnić swoje zadanie) przykładamy różnicę potencjałów
(napięcie).
Urządzenie powszechnego użytku takie jak radio (Panna) wymaga
współdziałania z anteną (Ryby). Można wyobrazić sobie wiele praktycznych
zastosowań elektryczności związanych z istnieniem czujników (latarnie zapalające
się o zmierzchu i gasnące o świcie).
Po analizie opozycji, można przejść do kwadratur. Powinny ujawnić się tu
pewne napięcia.
Baran - Rak. Nieustraszony wytwórca prądu kontra element, który działa
na zasadzie bezwładności prądowej. To tak jakby kręcący się z określoną
prędkością
silnik przyłączyć nagle do wielkiego koła zamachowego, kręcącego się z inną
szybkością. Teoretycznie jest to niemożliwe (w przypadku idealnych elementów).
Powstaje stan nieustalony.
Byk - Lew. Część bezwładna napięciowo kontra źródło napięciowe. Jest
to bardzo podobna sytuacja do poprzedniej. W przypadku złączenia ze sobą
idealnych elementów, w pierwszej chwili popłynął by teoretycznie prąd o
nieskończonej wartości. W praktyce nieskończoności nie istnieją, któryś z
elementów
(lub obydwa) musiałby "popuścić". Wytworzyłaby się silnie niestabilna sytuacja.
Bliźnięta - Panna. Regulator i maszyna. To połączenie może kojarzyć
się np. ze stabilizacją obrotów silnika w magnetofonie. Zmiana obciążenia a tym
samym szybkości obracania się powoduje natychmiast reakcję regulatora
modyfikującego prąd tak powrócić do stanu założonego.
Rak - Waga. Pełniąca rolę stabilizatora prądu cewka i przewodnik.
Połączenie tych elementów równolegle powoduje chwilowe zwarcie objawiające się
gwałtownym rozładowaniem energii cewki. Skutkiem tego jest popłynięcie przez
przewód prądu elektrycznego i blokowanie w ten sposób cewki. Szeregowe łączenie
eliminuje rolę przewodu w obwodzie.
Lew - Skorpion. Ta sytuacja przypomina trochę połączenie Byk - Lew.
Transformator składa się w istocie z dwóch cewek oddziaływujących na siebie.
Wymaga on zmienności prądu do swego działania. Prąd w drugiej cewce indukuje
się wskutek działania zmiennego strumienia. Występuje tu nieustanna dynamika.
Ponadto z zasady fizycznej prąd różni się tu wektorowo od napięcia o kąt prosty.
Panna - Strzelec. Regulowane źródło elektryczne i urządzenie
zamieniające energię dawaną przez to źródło na inny jej rodzaj. I tutaj
występuje
pewnego rodzaju dynamika. W zależności od wartości napięcia na ogniwie mamy
odpowiednie (dynamicznie dostosowujące się) działanie naszej maszyny.
Waga - Koziorożec. Przewodnik i element utrudniający przewodzenie.
Połączenie ich równolegle powoduje utratę znaczenia opornika, taki układ jest po
prostu przewodnikiem; szeregowo - przewód traci tu swoje własności, układ staje
się
rezystorem. Powyższe części będą się nawzajem przykrywać.
Skorpion - Wodnik. Transformator zasilany napięciem zmiennym i
łącznik, umożliwiający nam jego załączenie i wyłączenie. Ponieważ transformator
składa się z indukcyjności wystepują tu pewne trudności związane ze spełnieniem
roli wyłącznika. Prawa komutacji powodują tendencje do iskrzenia i powstawania
łuku
elektrycznego. Także sprawa nie jest taka prosta. Jednym ze sposobów radzenia
sobie z tym problemem jest szybkie załączanie i rozłączanie obwodu (dynamika
kwadratury).
Strzelec - Ryby. Regulowane źródło i czujnik. I tu analogicznie jak w
poprzednik kwadraturach krzyża zmiennego występuje dynamika związana z
koniecznością reakcji na określone bodźce. Elementem reagującym jest oczywiście
źródło dostosowujące oddawanie swojej energii w zależności od elementu
sterującego czyli czujnika.
Koziorożec - Baran. Ogranicznik prądu i źródło prądu. Ogniwo prądowe
wymusza w obwodzie przepływ określonego prądu. Rezystor stara się mu jakby w
tym przeszkodzić. Przy idealnych elementach skończy się to na nieustannej
zamianie
energii elektrycznej na cieplną. Występuje tu swego rodzaju tarcie.
Wodnik - Byk. Wyłącznik i kondensator. Połączenie równoległe i
załączenie wyłącznika powoduje gwałtowne rozładowanie się kondensatora i
popłynięcie w pierwszej chwili prądu zwarciowego o dużej wartości. Przy
jednoczesnym działaniu połączonych elementów (szeregowo czy równolegle)
"wchodzą one sobie w paradę" w zależności od tego zmienności prądu i od tego czy
łącznik jest otwarty czy zamknięty.
Ryby - Bliźnięta. Czujnik i regulator. I również tutaj sytuacja przypomina
inne połączenia krzyża zmiennego. Zmienne bodźce czujnika wpływają na
zachowanie się regulatora.
Przedstawiony tu system jest tylko pewną propozycją. Można by
rozważyć go z innych perspektyw, można próbować odnieść do psychiki człowieka.
Nie próbowano tu przedstawiać analizy sekstyli, trygonów i kwinkunksów, a tylko
w
odniesieniu do całości zodiaku można mówić o spójności.
ODKRYCIA DOBY ELEKTRYCZNOŚCI W ŚWIETLE
ASTROLOGII
Niesłychanie trudną rzeczą jest stawianie prognoz astrologicznych tak
jak i pełna analiza przeszłości. Nigdy nie znamy wszystkich uwarunkowań
(horoskopów), które należałoby wziąć pod uwagę. Również nasza wiedza
merytoryczna nie jest doskonała.
Człowiek od zarania dziejów pragnął ujarzmić prawa natury, sprawić by
pomagały mu one w codzienności. Elektryczność była znana mu od niepamiętnych
czasów; kojarzyła się ona głównie z piorunami i różnymi ładunkami elektrycznymi,
których efektem było iskrzenie czy zdolność przyciągania pewnych materiałów.
Umiał
on wytworzyć krótkotrwały prąd w maszynach elektrostatycznych, poznał pewne
prawa, ale gwałtowna rewolucja i postęp zaczął się od czasu wynalezienia przez
Alessandro Volta ogniwa galwanicznego. Była to pierwsza bateria, pierwsze stałe
źródło energii elektrycznej. Volta zaprezentował swoje ogniwo 21 XI 1800 r. w
Paryżu. (Z braku dokładnej godziny horoskop robiony na 12:00 GMT.) Zwraca uwagę
izolowana opozycja Marsa (Byk) i Neptuna (Skorpion). Wymieniony aspekt w
połączeniu z pozycją Plutona (stacjonarnego, w kwadracie do Słońca na końcu
Skorpiona) w pewnym stopniu opisuje tu zasadę działania - uzyskanie stałej
energii
wskutek nieodwracalnych przemian chemicznych. Planeta wynalazków - Uran weszła
właśnie do Wagi, polaryzując niejako dwa bieguny ogniwa, które były dwoma
kawałkami różnych metali. Dla uproszczenia horoskop ten będę w uproszczeniu
nazywał horoskopem ogniwa.
Powyższe odkrycie zapoczątkowało dynamiczny rozwój elektryczności i
serię różnych odkryć (elektroliza, światło w postaci łuku elektrycznego, związek
elektryczności z magnetyzmem). Szczególnie ważne było powiązanie przepływu
prądu z odziaływaniem magnetycznym w roku 1820 (doświadczenie Oersteda, które
wykazywało, że przewodnik z prądem wytwarza wokół siebie pole magnetyczne).
Rok później nastąpiła koniunkcja Urana z Neptunem (symboliczne powiązanie
elektryczności z magnetyzmem) na początku Koziorożca. W 1825 powstał
elektromagnes - urządzenie służące do transformacji energii elektrycznej w
magnetyczną celem uzyskania siły mogącej przyciągać metalowe elementy (w 1824 -
Pluton przeszedł z "magnetycznej" fazy Ryb do "żelaznej" fazy Barana). Nie
umiano
jednak zrobić jednego - zamienić magnetyzmu w elektryczność. W 1821 r. Michael
Faraday zapisał w swym notatniku: "Należy sprawdzić, czy możliwe jest
przekształcenie magnetyzmu w elektryczność". Na sukces przyjdzie czekać 10 lat
...
Ogniwa Volty mimo swojej pożyteczności miały za małą moc by mogły
zyskać wielkie społeczne znaczenie (ta słabość symbolizowana jest w jakimś
stopniu
przez kwadrat Słońca z Saturnem). W 1831 r. progresywne Słońce ogniwa weszło w
fazę Koziorożca. Można by się spodziewać, że w nadchodzącym czasie zostanie
zwrócona uwaga na społeczny status i znaczenie źródeł energii elektrycznej. 29
redsnejk