Wycena, baza i dźwignia w kontraktach terminowych.pdf

(458 KB) Pobierz
286354293 UNPDF
Wycena, baza i dźwignia w kontraktach terminowych
Kupując kontrakt terminowy kupujemy przyszłość, sprzedając go – sprzedajemy tą
przyszłość. Wycena przyszłej wartości musi uwzględniać koszty oczekiwania, ale także
ewentualne korzyści. Po uwzględnieniu wszystkich składników otrzymujemy wartość
kontraktu. Rzeczywistość jednak niejednokrotnie płata figla takim teoretycznym wycenom.
Wycena kontraktów terminowych
Wartość teoretyczna kontraktu (fair value) stanowi sumę następujących czynników:
- kosztów przechowywania aktywa bazowego w okresie ważności kontraktu (cost of carry).
pomniejszoną o wartość pożytków przynoszonych przez aktywa bazowe w okresie ważności
kontraktu.
Koszty przechowania to finansowanie nabycia aktywów (odsetki od kredytu zaciągniętego na
nabycie aktywów lub koszt zamrożenia kapitału), na które składają się:
- magazynowanie, ubezpieczenie, zabezpieczenie (towary fizyczne),
- klimatyzowanie,
- transport,
- prowizja depozytariusza (papiery wartościowe).
Pożytki to:
- odsetki od depozytu,
- dywidendy (akcje)
Koszt finansowania oblicza się z wzoru:
gdzie:
S – wartość bieżąca aktywa bazowego, na które opiewa kontrakt
R – stopa procentowa wolna od ryzyka
n – ilość dni do zamknięcia transakcji
Przykład 1.
Obecna cena pszenicy wynosi 800 PLN/t. Stopa procentowa wolna od ryzyka wynosi 6%. Koszt
finansowania dla kontraktu terminowego wygasającego za 3 miesiące wynosi:
Stąd, cena teoretyczna kontraktu wynosi:
800 + 12 = 812 PLN/t
Przyjmując dodatkowo, że koszty składowania i transportu wynoszą 15 PLN/t, otrzymujemy
ostateczną cenę dla kontraktu terminowego:
286354293.013.png 286354293.014.png
812 + 15 = 827 PLN/t
Dla kontraktów na akcje spółek nie wypłacających dywidendy, koszt zamrożenia kapitału wynosi:
gdzie:
S – kurs bieżący indeksu lub akcji, na które opiewa kontrakt
r – stopa procentowa wolna od ryzyka
n – ilość dni do zamknięcia pozycji
Natomiast kurs teoretyczny kontraktu terminowego na te aktywa wynosi:
Przykład 2.
W dniu A wartość indeksu WIG20 wynosi 3000 pkt. Stopa procentowa wolna od ryzyka wynosi
6%. Wartość teoretyczna kontraktu terminowego na ten indeks, wygasającego za trzy miesiące
wynosi:
Przyjmując, że średnia stopa dywidendy wypłacana od akcji wchodzących w skład indeksu wynosi
d, koszt zamrożenia kapitału wynosi:
gdzie:
d – stopa dywidendy
Kurs teoretyczny kontraktu terminowego na indeks wynosi:
Przykład 3.
Obliczyć cenę teoretyczną kontraktu terminowego na indeks S&P500 wygasającego za 60 dni.
Obecnie indeks wynosi 1.500 pkt, wolna od ryzyka stopa procentowa wynosi 3%, natomiast średnia
stopa dywidendy akcji wchodzących w skład indeksu S&P500 wynosi 1%.
286354293.015.png 286354293.016.png 286354293.001.png 286354293.002.png 286354293.003.png
Dla kontraktów terminowych na waluty pożytkami są uzyskane odsetki z tytułu przechowywania
na rachunku bankowym nabytej waluty bazowej. Wartość tych pożytków jest określana mianem
punktów swapowych , które oblicza się z następującego wzoru:
- dla kontraktów krótkoterminowych
- dla kontraktów średnio i długoterminowych
Stąd cena teoretyczna kontraktu terminowego wynosi:
- dla kontraktów krótkoterminowych
- dla kontraktów średnio i długoterminowych zaleca się korzystanie z poniższego wzoru:
Przykład 4.
Obliczyć cenę teoretyczną kontraktu terminowego na 10.000 USDPLN wygasającego za trzy
miesiące, jeżeli kurs kasowy wynosi 2,2000 USDPLN, a stopa procentowa u dla dolara
amerykańskiego wynosi 3% a dla złotego 5%.
286354293.004.png 286354293.005.png 286354293.006.png 286354293.007.png 286354293.008.png 286354293.009.png
Baza
Baza jest to różnica między ceną gotówkową aktywa bazowego a rynkowym kursem kontraktu
terminowego opiewającego na to aktywo. W literaturze lub analizach dotyczących kontraktów
terminowych na instrumenty finansowe (np. indeksy , akcje ) można czasami spotkać się z definicją
bazy, jako różnicy między kursem kontraktu terminowego a ceną gotówkową aktywa bazowego.
Podstawowym czynnikiem wpływającym na wielkość bazy są koszty przechowywania aktywa
bazowego, o których była mowa powyżej. Jest jeszcze jeden czynnik który modyfikuje wszystkie
teoretyczne wyliczenia wartości kontraktu – rynek. On ustala ostatecznie kurs kontraktu
terminowego w wyniku działania praw podaży i popytu. Może być to korekta w górę lub w dół.
Odchylenie to daje możliwość zawierania transakcji arbitrażowych .
W miarę zbliżania się do dnia wygaśnięcia kontraktu wartość bazy zbliża się do zera. Zmniejszają
się koszty magazynowania towarów i kredytów zaciągniętych na ich wcześniejsze nabycie. Spada
również ryzyko rynkowe związane z tym instrumentem. W chwili wygaśnięcia kontraktu kurs
kontraktu terminowego równa się aktualnej cenie gotówkowej aktywa bazowego.
W przypadku, gdy kurs kontraktu terminowego jest wyższy od ceny gotówkowej, baza ma wartość
ujemną (contango) i odwrotnie – niższy kurs terminowy od ceny gotówkowej implikuje dodatnią
wartość bazy (backwardation). Na poniższych dwóch wykresach przedstawiono kształtowanie się
wielkości bazy o wartościach ujemnych oraz o wartościach dodatnich w zależności od upływu
czasu.
Wykres 1. Przykład bazy ujemnej
286354293.010.png
Wykres 2. Przykład bazy dodatniej
W praktyce może dochodzić do zmiany znaku wartości bazy, co ma miejsce przy przecinaniu się
krzywych kursu terminowego oraz kursu gotówkowego.
Pomiędzy rynkiem gotówkowym i terminowym zachodzą następujące zależności:
- silny związek (korelacja) cen kontraktu terminowego z ceną z rynku towarowego,
- zbieżność ceny kontraktu terminowego i ceny na rynku gotówkowym wraz ze zbliżaniem się do
dnia wygaśnięcia kontraktu terminowego.
Wykres 3. Wykres przykład zmiany znaku bazy
Zmiana wartości bazy z ujemnej na dodatnią lub zmniejszenie się jej wartości ujemnej lub
zwiększenie wartości dodatniej nazywane jest wzmocnieniem bazy.
Zmiana wartości bazy z dodatniej na ujemną lub zmniejszenie się jej wartości dodatniej lub
286354293.011.png 286354293.012.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin