pytania_non_step_v3-1.doc

6. Wymień zabiegi i preparaty stosowane w leczeniu próchnicy początkowej.

Caries initialis- Klinicznie manifestuje się jako biala plama- mętne, białe pole łatwe do odróżnienia od sąsiadującego, zdrowego, translucentnego szkliwa, szczególnie wyraźnie widzialna na osuszonej powierzchni.

W przypadku prawidłowej zdolności buforowej śliny, wykorzystując jej wysokie nasycenie jonami wapnia i fosforanów często dochodzi do samoistnej REMINERALIZACJI zmiany.

Warunek: oczyszczenie pow zęba- usuniecie płytki nazębnej, poprawna higiena j. u., modyfikacja diety.

W gabinecie REMINERALIZACJA WSPOMAGANA  zw. Fluoru- polega na 4-6x miejscowym stosowaniu preparatów zawierających zw. Fluoru: NaF, SnF2, aminofluorki, pasta Łukomskiego (75% NaF)

ZABIEGI:

·   w gabinecie- wykonuje lekarz: JONOFOREZA, WCIERANIE, NAKLADANIE, OKŁADY

·             w domu przez pacjenta ( żele, pianki, tabletki fluorkowe; pasty z fluorem, płukanki fluorkowe)

SCHEMAT POSTĘPOWANIA W „LECZENIU”- KONTROLI PROGRESJI PR POCZĄTKOWEJ:

1.                        mechaniczne/ chemiczne usuwanie płytki ( higiena j. u.)

2.                        chemiczne (antybakteryjne)modyfikacje płytki

·                          zw. Kationowe ( chlorheksydyna, chlorek cetylopirydyny, delmopinol, heksetydyna, ekstrakty z sanguinarii)

·                          jony metali ( Cu2+, Sn2+, Zn2+)

·                          zw anionowe( SDS- siarczan sodu dodecylu)

·                          zw. Niejonowe ( triklosan)

·                          inne zw ( enzymy, ksylitol)

3.                        stosowanie fluorków

WCIERANIE:

- roztw organiczne i nieorg: 2% NaF (Fluocal płyn), 4-8% fluorek cynawy

- żele org i nieorg: Fluormex gel, Elmex gel

4-5x w tygodniu co 2 tyg.

PĘDZLOWANIE:

- lakiery fluorkowe: Fluor protektor (0,1%F), Fluoridin(6%F), Bifluorid (6%F), Duraphat (5%NaF)

2-3x w roku

(w razie co: żele fluorkowe 5000-12 300 ppm stężenia fluoru, lakiery ponad 20 000ppm)

- aplikacja laków szczelinowych z F (Helioseal F)

!!! JAK KTOS MA COŚ WIECEJ O PREPARATACH POZWALAM SIĘ DOPISAC :p

4. skład diety

5. sklad śliny i jej stymulacja

11. Podaj, czym różni się próchnica występująca w korzeniu zęba od próchnicy rozwijającej się w koronie. (KABA)

12. Wymień, jakim procesom chorobowym sprzyja obnażenie szyjki zęba i obnażenie korzenia zęba. (KABA)

·           pogorszenie estetyki

·           wystąpienie nadwrażliwości szyjek

·           zwiększenie osadzania się DENTAL PLAQUE na bardziej chropowatej powierzchni cementu

·           powstawanie ubytków pochodzenia niepróchnicowego

·           powstawanie ubytków Próchnicowych – prowadzi to do pulpopatii

·           powstawanie zespołów Endo-perio

·           dalsze obniżanie się przyczepu łącznotkankowego:

- paradontopatie

- zanik kości

- rozchwianie zęba

- powstawanie kieszonek patologicznych

- utrata zęba

13. Wymień testy ślinowe; które mogą mieć znaczenie w określaniu ryzyka wystąpienia próchnicy. (MAGDA B)

1. Ilość wydzielanej śliny na jednostkę czasu

2. Zdolności buforowe śliny – zestaw Dentobuff

3. Liczba pałeczek kwasu mlekowego w ślinie – zestaw Dentocult LB

4. Liczba pałeczek kwasu mlekowego – test Hadleya

5. Liczba S. mutant za pomocą zestawu Dentocult SM

6. Test amoniakalny Kiesela

7. Test kwasowy Wacha

8. Zdolność kwasotwórcza bakterii j. ustnej – test Syndera ??

Najpowszechniej używane: Dentocult SM, Dentocult LB i Chair-side-Test

Wynik bakteryjnego testu ślinowego przede wszystkim określa aktualny stan pacjenta. Wysoka liczba Lactobacillus przemawia za dużym spożyciem łatwo fermentujących węglowodanów, a często jest powiązana z obecnością ubytków próchnicowych. Test ten jest przydatny do sprawdzania czy pacjent spełnia nasze zalecenia żywieniowe.

Wysokie wartości Streptococcus mutant można interpretować niezależnie od aktualnego stanu, jako wysokie ryzyko próchnicy. To czy w przyszłości powstanie nowe uszkodzenie próchnicowe czy też nie, zależy od innych czynników, kt negatywnie lub pozytywnie wpływają na powstawanie próchnicy.

Zastosowanie tylko testów ślinowych nie jest dostatecznym argumentem w prognozowaniu procesu próchniczego. Czułość określana w licznych badaniach dzieci i młodzieży rzadko osiągała wyższą wartość niż 50-60%. Bardziej pewne wyniki dają testy przewidujące niskie ryzyko próchnicy, gdyż brak S. mutant w dużej mierze koreluje z brakiem próchnicy.

W codziennej praktyce stomatologicznej bakteryjne testy ślinowe do oceny aktualnego lub przyszłego ryzyka próchnicy są mało przydatne. Bardziej nadają się do motywacji lub remotywacji pacjenta w ramach indywidualnych zabiegów profilaktycznych.

Wyniki, kt otrzymuje się na podstawie testu wydzielania śliny maja szczególne znaczenie, gdy stwierdza się wyraźne zmniejszenie wydzielania >0,7ml/min. Również niemalże prawidłowe wartości nie pozwalają na wyciągnięcie wniosków prognostycznych o ryzyku próchnicy.

Niska zdolność buforowa śl. Przemawia w zasadzie o wysokim ryzyku próchnicy. Jednak i ten wskaźnik nie jest zalecany do celów prognostycznych

14. Wymień funkcje, jakie w jamie ustnej spełnia ślina. (również w aspekcie próchnicy zębów i ubytków niepróchnicowego pochodzenia.) (DRĄŻYK)

Ślina spełnia następujące funkcje: ochronną, obronną, buforową, odżywczą, trawienną, wydalniczą.

Funkcję ochronną ślina spełnia głównie dzięki płynnej konsystencji i zawartości glikoprotein. Wydzielina śluzowa, zwłaszcza drobnych gruczołów rozsianych w całej błonie śluzowej jamy ustnej i na języku, pokrywa cienką, galaretowatą warstwą wszystkie struktury, zarówno miękkie (błona śluzowa, dziąsła), jak i twarde (zęby), chroniąc je przed wysuszeniem oraz zranieniem w czasie żucia. Ponadto ślina zwilża pokarm i umożliwia żucie, a zawartość śluzowa ułatwia uformowanie i przełknięcie kęsa pokarmowego. Dzięki ślinie możliwe jest także mechaniczne oczyszczanie jamy ustnej z resztek pokar­mowych, złuszczonego nabłonka i bakterii poprzez ich połykanie.

Funkcja obronna polega głównie na ograniczeniu kolonizacji bakterii na powierzchni błony śluzowej i zębach. Funkcja ta związana jest z antybakteryj­ną działalnością enzymów: lizozymu, laktoferryny i sialoperoksydazy, oraz zdolnością niektórych glikoprotein, zwanych aglutyninami, do tworzenia agregacji bakterii, co umożliwia ich połykanie i ogranicza infekcje. Niebagate­Iną rolę w spełnianiu funkcji obronnej odgrywają zawarte w ślinie immuno­globuliny (A, M, G), które ograniczają przyczepianie się bakterii do błony śluzowej jamy ustnej, indukują aglutynację oraz hamują działanie enzymów odgrywających istotną rolę w metabolizmie bakterii. Specyficzne mechanizmy obronne wiążą się z obecnością w ślinie przeciwciał oraz leukocytów.

Funkcję buforową spełniają w ślinie dwa układy, które utrzymują równo­wagę kwasowo-zasadową poprzez neutralizację kwasów organicznych zawar­tych w pokarmach oraz produkowanych przez bakterie próchnicotwórcze. Układem o podstawowej roli jest system buforowy - kwas węglo­wy/wodorowęglan, który działa według wzoru:

CO2 +H20 ßà  H2CO3 ßà HCO3- + H+

W środowisku kwaśnym wodorowęglan (HCO3-) wiąże jony H+. Dopóki występują w ślinie jony wodorowęglanowe, pH nie ulega zmianie. Równowaga tego układu jest zachowana dzięki przesunięciu na lewą stronę wzoru, co prowadzi do uwolnienia CO2 w postaci gazu. Przejście od formy rozpuszczal­nej (HCO3-) do gazowej (CO2) jest istotą tego systemu.

Jony fosoranowe tworzą drugi układ buforowy - kwas fosforowy/fosforan, działający według reakcji:

H2PO4...