AMARANTUS.docx

AMARANTUS

Amarantus, czyli szarłat należy do najstarszych roślin uprawnych świata. Historia jego uprawy sięga 5000 lat. Jego niezwykłe walory odżywcze doceniali Inkowie, Majowie i Aztekowie. Po kukurydzy, ziemniakach i fasoli była to najważniejsza roślina uprawna o wszechstronnym zastosowaniu.
Nasiona wykorzystywano do pozyskiwania mąki, liście i młode pędy stanowiły wartościowy dodatek warzywny. Nasionom przypisywano magiczną moc, sporządzając z nich placki mające dodawać sił wojownikom. Wykonywano z nich także figurki, które po dodaniu ludzkiej krwi miały być formą ofiary dla najważniejszych bóstw.
Ponieważ przez Indian amarantus był uważany za roślinę świętą chrześcijańscy konkwistadorzy i przybyli do Ameryki misjonarze zakazali jego uprawy i w przeciwieństwie do kukurydzy, fasoli, ziemniaków, pomidorów nie sprowadzili do Europy. Pojawił się on w Europie dużo później, jako roślina ozdobna ze względu na dekoracyjne liście i kwiaty.
Dzisiaj, uprawiany już nie tylko w krajach Ameryki Południowej, wzbudził zainteresowanie europejskich specjalistów od żywienia, nazywających amarantus zbożem XXI wieku. To w nim upatruje się ogromne możliwości w zaspokojeniu potrzeb żywnościowych. Kilka lat temu podjęto próbę uprawy amarantusa w Polsce, gdyż nasze warunki klimatyczne sprzyjają wegetacji tej rośliny. Największym powodzeniem cieszy się odmiana dająca nasiona, uprawiana i zbierana podobnie, jak inne zboża.
Istnieje już kilka polskich odmian, dopuszczonych do obrotu, a pozyskane ziarna i wyroby na bazie amarantusa można kupić w sklepach ze zdrową żywnością. Co spowodowało, że coraz więcej osób interesuje się tą rośliną?
Wartościowe białko
Amarantus, to przede wszystkim niezwykle cenne źródło białka. Okazuje się, że w nasionach jest go więcej niż w mleku, w dodatku białka posiadającego wszystkie aminokwasy egzogenne (zwłaszcza dużo lizyny). Na korzyść przemawia również dobra równowaga pomiędzy aminokwasami zasadowymi i siarkowymi. Co więcej jest to białko o niezwykle wysokim stopniu przyswajalności, którego ilość podczas odpowiednich procesów technologicznych nie obniża się. Jego wartość wynosi 75%. Dla porównania wartość białka 
zawartego w kukurydzy wynosi 44%, w soi 68%, w mięsie 70%, w mleku 72%.
Najwyższą wartość białka (nawet powyżej 90%) osiągają ziarna i przetwory z amarantusa zmieszane z tradycyjnymi zbożami, np. z płatkami owsianymi.
Cenne kwasy tłuszczowe
W nasionach znajduje się również dużo jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, ze sporym udziałem bardzo cenionych ze względów zdrowotnych kwasów GLA (tak licznie zgromadzonych np. w wiesiołku). Ich obecność przyczynia się znacznie do poprawy zdrowia, zwłaszcza do obniżenia poziomu cholesterolu.
Nie bez znaczenia jest również obecność błonnika, który nie tylko wpływa na kształtowanie odpowiedniego poziomu cholesterolu, lecz poprawia perystaltykę jelit i oczyszcza przewód pokarmowy. 
Niezastąpione pierwiastki
Amarantus jest źródłem wielu składników mineralnych, zwłaszcza wapnia (250 mg/100 g nasion), fosforu, potasu i magnezu. Spożycie 100 g nasion amarantusa pokrywa 1/3 dziennego zapotrzebowania na wapń. Pod względem ilości żelaza (15 mg w 100 g nasion) bije na głowę niemal wszystkie rośliny, z osławionym szpinakiem włącznie, co z powodzeniem można wykorzystywać w stanach anemii, a także w diecie kobiet ciężarnych potrzebujących w tym okresie szczególnie dużo tego pierwiastka. Włączenie do jednego 
posiłku dziennie dania przygotowanego z nasion amarantusa całkowicie pokrywa zapotrzebowanie na żelazo. Pod względem witamin występuje ich tyle samo, co w innych zbożach.
Ziarno lekkostrawne i bogate w błonnik
Amarantus jest produktem nie tylko wyjątkowo odżywczym, ale także lekkostrawnym. Zawdzięcza to m.in. niezwykle drobnej frakcji skrobi. Jest ona pięć razy łatwiej strawna od uznawanej dotąd za lekkostrawną - skrobi zawartej w kukurydzy; dlatego amarant można spożywać nawet na krótko przed wysiłkiem fizycznym lub umysłowym, np. przed egzaminem, treningiem czy zawodami. Wysoka wartość odżywcza i energetyczna sprawia, że dania lub chrupki z amarantusa znalazły się w diecie osób uprawiających 
duży wysiłek fizyczny (sportowcy, komandosi). W porównaniu z innymi zbożami zawiera stosunkowo dużo błonnika, zawiera go więcej nawet niż słynne otręby owsiane. Znacząca obecność włókna stawia tę roślinę w rzędzie produktów przeciwdziałających chorobom układu krążenia. Zawiera też takie substancje jak skwaleny, opóźniające procesy starzenia organizmu i antyoksydanty przeciwdziałające chorobom nowotworowym. Z powodzeniem można stosować go w żywieniu osób z hiperlipidemią, anemią, miażdżycą, 
cukrzycą, chorobami układu nerwowego, krążenia i kostnego, a także może być składnikiem diety dzieci chorych na celiakię, gdyż nie zawiera glutenu.
Produkty
Na polskim rynku pojawiły się ostatnio ciekawe produkty z amarantusa. W wielu sklepach ze zdrową żywnością można już kupić mąkę, kaszę, ciastka i pieczywo, płatki śniadaniowe i musli.

http://www.naturalnamedycyna.pl/domowa-apteka/amarantus 

Zalety amarantusa:

- Wysoka zawartość białka o wartości biologicznej przewyższającej białko mleka.
- Nienasycone kwasy tłuszczowe ważne w zmniejszaniu ryzyka rozwoju miażdżycy i chorób serca.
-Reguluje biosyntezę cholesterolu co stwarza nowe perspektywy zapobiegania chorobom układu krążenia i ich leczenia.
- Wysoka zawartość łatwo przyswajalnego żelaza wapnia i magnezu co sprawia iż może być cennym składnikiem diety kobiet ciężarnych oraz przy chorobach układu nerwowego i kostnego.
- Nie zawiera glutenu może być więc podawany chorym na celiakię.
Duża zawartość skwalenu opóźniającego procesy starzenia się organizmu.
- Niefermentujące włókno spożywcze obniżające ryzyko występowania chorób nowotworowych.
- Dwukrotnie więcej błonnika niż w otrębach owsianych.
- Znaczna zawartość witamin z grupy B oraz witamin A E i C. 

Amarantus - nazywa się ostatnio zbożem 21 wieku, pomimo , że jest to jedna z najstarszych roślin uprawnych świata. Wzrost jego popularności spowodowany jest nadzieją, że przyczyni się on do zmniejszenia problemu głodu na świecie.

Szarłat (bo taka jest polska nazwa tej rośliny) jest łatwy w uprawie i dość odporny na suszę. Jego ziarno może być mielone lub prażone ma ciekawy słodkawy, orzechowy smak. Karmiono nim biegaczy i wojowników, ponieważ miał opinię pożywienia dającego mnóstwo energii i podnoszącego wydolność fizyczną.

Współczesne badania laboratoryjne potwierdzają mądrość starożytnych Azteków. Okazuje się, że amarantus zawiera bardzo drobną frakcję skrobi, dzięki czemu jest ona łatwostrawna i szybko dostarcza organizmowi energii. Ponadto zawartość składników mineralnych takich jak magnez, wapń, fosfor i potas jest w amarantusie znacznie wyższa niż np. w pszenicy. Do niewątpliwych zalet produktów z ziarna szarłatu można również zaliczyć wysoką zawartość błonnika i łatwo przyswajalnego białka. Jest to białko 
o niezwykle wysokim stopniu przyswajalności 75% dla porównania wartość białka zawartego w mięsie 70%, w mleku 72%. Pod względem ilości żelaza amarantus przewyższa wszystkie rośliny (15 mg w 100 g nasion dla porównania w mięsie wołowym i cielęcym ok. 2,5 mg w 100g). Zboże to może być podawane chorym na celiakię, gdyż nie zawiera glutenu. Jak widać mortadela totalnie nie wytrzymuje porównania z amarantusem. 
Amarantus
Energia indiańskiego zboża

Amarantus, czyli szarłat należy do najstarszych roślin uprawnych świata. Jego niezwykłe walory odżywcze doceniali już Inkowie i Majowie. Dzisiaj, uprawiany już nie tylko w krajach Ameryki Południowej, wzbudził zainteresowanie europejskich specjalistów od żywienia, nazywających amarantus zbożem XXI wieku. To w nim upatruje się ogromne możliwości w zaspokojeniu potrzeb żywnościowych.
Kilka lat temu podjęto próbę uprawy amarantusa w Polsce, gdyż nasze warunki klimatyczne sprzyjają wegetacji tej rośliny. Największym powodzeniem cieszy się odmiana dająca nasiona, uprawiana i zbierana podobnie, jak inne zboża. Dzisiaj istnieje już kilka polskich odmian, dopuszczonych do obrotu, a pozyskane ziarna i wyroby na bazie amarantusa można kupić w sklepach ze zdrową żywnością. Co spowodowało, że coraz więcej osób interesuje się tą rośliną?
Wartościowe białko
Amarantus, to przede wszystkim niezwykle cenne źródło białka. Okazuje się, że w nasionach jest go więcej niż w mleku, w dodatku białka posiadającego wszystkie aminokwasy egzogenne (zwłaszcza dużo lizyny). Na korzyść przemawia również dobra równowaga pomiędzy aminokwasami zasadowymi i siarkowymi. Co więcej jest to białko o niezwykle wysokim stopniu przyswajalności, którego ilość podczas odpowiednich procesów technologicznych nie obniża się. Jego wartość wynosi 75%. Dla porównania wartość białka 
zawartego w kukurydzy wynosi 44%, w soi 68%, w mięsie 70%, w mleku 72%. Najwyższą wartość białka (nawet powyżej 90%) osiągają ziarna i przetwory z amarantusa zmieszane z tradycyjnymi zbożami, np. z płatkami owsianymi.
Cenne kwasy tłuszczowe
W nasionach znajduje się również dużo jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, ze sporym udziałem bardzo cenionych ze względów zdrowotnych kwasów GLA (tak licznie zgromadzonych np. w wiesiołku). Ich obecność przyczynia się znacznie do poprawy zdrowia, zwłaszcza do obniżenia poziomu cholesterolu. Nie bez znaczenia jest również obecność błonnika, który nie tylko wpływa na kształtowanie odpowiedniego poziomu cholesterolu, lecz poprawia perystaltykę jelit i oczyszcza przewód pokarmowy.
Niezastąpione pierwiastki
Amarantus jest źródłem wielu składników mineralnych, zwłaszcza wapnia (250 mg/100 g nasion), fosforu, potasu i magnezu. Spożycie 100 g nasion amarantusa pokrywa 1/3 dziennego zapotrzebowania na wapń. Pod względem ilości żelaza (15 mg w 100 g nasion) bije na głowę niemal wszystkie rośliny, z osławionym szpinakiem włącznie, co z powodzeniem można wykorzystywać w stanach anemii, a także w diecie kobiet ciężarnych potrzebujących w tym okresie szczególnie dużo tego pierwiastka. Włączenie do jednego 
posiłku dziennie dania przygotowanego z nasion amarantusa całkowicie pokrywa zapotrzebowanie na żelazo. Pod względem witamin występuje ich tyle samo co w innych zbożach.
Ziarno lekkostrawne i bogate w błonnik
Amarantus jest produktem nie tylko wyjątkowo odżywczym, ale także lekkostrawnym. Zawdzięcza to m.in. niezwykle drobnej frakcji skrobi. Jest ona pięć razy łatwiej strawna od uznawanej dotąd za lekkostrawną - skrobi zawartej w kukurydzy; dlatego amarant można spożywać nawet na krótko przed wysiłkiem fizycznym lub umysł 
Amarantus
W porównaniu z innymi zbożami zawiera stosunkowo dużo błonnika, zawiera go więcej nawet niż słynne otręby owsiane. Znacząca obecność włókna stawia tę roślinę w rzędzie produktów przeciwdziałających chorobom układu krążenia. Zawiera też takie substancje jak skwaleny, opóźniające procesy starzenia organizmu i antyoksydanty przeciwdziałające chorobom nowotworowym.

Z powodzeniem można stosować go w żywieniu osób z hiperlipidemią, anemią, miażdżycą, cukrzycą, chorobami układu nerwowego, krążenia i kostnego, a także może być składnikiem diety dzieci chorych na celiakię, gdyż nie zawiera glutenu. 

Amarantus uprawiany był już 5 tysięcy lat temu i przez Indian uznawany za "święty". Był także środkiem płatniczym. Niestety Kolumb źle się przysłużył dla tego cennego zboża. Mnisi uznali go za "diabelskie nasienie" i bardzo surowo karali za uprawę. Zachowały się jedynie uprawy wysoko w górach, tam gdzie nikt nie miał dostępu. Odkrył je wiele wieków później inny mnich i tak amarantus trafił do Europy, ale nie jako zboże, tylko jako chwast. W ogrodach siano je jako ozdoba, dla pięknych 
amarantowych pióropuszy. Szarłat, bo taką nazwę ma w Polsce, jest łatwy w uprawie, bardzo odporny na suszę. Może być mielony i prażony. Karmiono nim dawnych wojowników, gdyż uznawano, że daje dużo energii.

Amarantus zawartością składników mineralnych takich jak magnez, wapń, fosfor i potas przewyższa pszenicę. Zawartością żelaza przewyższa wszystkie rośliny. Zaletą produktów z tego zboża jest wysoka zawartość błonnika i łatwo przyswajalnego białka. Białko to jest przyswajalne aż 75 % (dla porównania mięso 70%, mleko 72%). Zboże to nie zawiera glutenu, może być więc podawane chorym na celiakię, anemię, cukrzycę, hiperlipidemię. Zawarte w amarantusie nienasycone kwasy tłuszczowe zmniejszają ryzyko 
miażdżycy i chorób serca. Zawiera bardzo cenny skwalen, który opóźnia procesy starzenia się organizmu, obniża poziom cholesterolu, może nawet zapobiegać niektórym nowotworom (olej z nasion amarantusa zawiera 10 razy więcej skwalenu niż oliwa). Lekarze i dietetycy zalecają go dzieciom, rekonwalescentom, sportowcom, matkom karmiącym jako środek podtrzymujący dobre zdrowie i samopoczucie. Leczniczo - podawanie amarantusa wzmacnia pamięć i system nerwowy, hamuje rozwój wrzodów żołądka. 

Share Antidotum na choroby XXI wieku, czyli o amarantusie słów kilka
Obecne mądrość starożytnych Azteków została potwierdzona badaniami naukowymi. Amarantus zaliczany jest do roślin zawierających wysoką zawartość błonnika oraz łatwo przyswajalnego białka. Jak wiadomo błonnik jest niezbędny w regulacji perystaltyki jelit i oczyszczaniu organizmu. Z kolei stopień przyswajalności białka w tej roślinie wynosi 75% i jest wyższy niż w przypadku mleka czy mięsa. Najwyższą wartość białka amarantus ma wtedy, gdy zmieszamy go z tradycyjnymi zbożami, np. orkiszem lub 
płatkami owsianymi.
Białko tej rośliny ma wszystkie aminokwasy egzogenne nazywane aminokwasami niezbędnymi. Jest to grupa aminokwasów, które nie mogą być syntetyzowane w organizmie i uzupełniamy je wyłącznie przez odpowiednie pożywienie. Najwyższą zawartością charakteryzuje się lizyna (niezbędna do prawidłowego rozwoju dzieci) oraz aminokwasy zawierające siarkę. Frakcja skrobi zawarta w amarantusie jest bardzo drobna przez co szybko dostarcza organizmowi energii. Właściwości żywieniowe amarantusa najlepiej są 
wykorzystane wówczas gdy jego mąka i inne przetwory zostaną zmieszane z mąką pochodzącą z tradycyjnych zbóż.
Amarantus w porównaniu z pszenicą jest lepszym źródłem takich składników mineralnych jak: magnez, wapń, fosfor czy potas. Ze względu na żelazo, którego ilość wynosi 15 mg w 100 g nasion, amarantus przewyższa wszystkie rośliny. Z tego powodu jest stosowany w leczeniu anemii i zalecany kobietom w ciąży. Ziarno amarantusa może być mielone oraz prażone, a z powodu braku glutenu w swoim składzie jest podawane osobą cierpiącym na celiakię, anemię czy cukrzycę.
W przypadku choroby wieńcowej oraz nadciśnienia również wskazane jest spożywanie nasion lub oleju z amarantusa. Cennym walorem odżywczym jest duża zawartość kwasów tłuszczowych w ziarnach amarantusa, które przyczyniają się do obniżenia poziomu cholesterolu i zmniejszenia ryzyka miażdżycy. Ze względu na wysoką wartość odżywczą i energetyczną jest polecany sportowcom, zwłaszcza że jest lekko strawny i nie powoduje obciążenia przewodu pokarmowego.
Amarantus w swoim składzie zawiera bardzo cenny skwalen. Związek ten obniża poziom cholesterolu, może zapobiegać niektórym nowotworom, jak również opóźnia proces starzenia się organizmu. Amarantus jest polecany przez dietetyków przede wszystkim dzieciom, rekonwalescentom, sportowcom i matką karmiącym jako środek wspomagający dobre zdrowie i samopoczucie. Hamuje rozwój wrzodów żołądka oraz poprawia pamięć i system nerwowy. Ze względu na wysoką zawartość wapnia, żelaza i magnezu poleca się go 
osobom ze schorzeniami układu kostnego.
Sklepy ze zdrową żywnością obecnie posiadają bogatą ofertę produktów na bazie nasion amarantusa. Przetwory z tej rośliny znajdują powszechne wykorzystanie w polskim piekarstwie, a także spełniają wszystkie kryteria żywności funkcjonalnej. Dowodem na to jest fakt, że zarówno nasiona amarantusa jak i jego przetwory podwyższają biologiczną odporność organizmu, przeciwdziałają chorobą dieto zależnym oraz sprzyjają dobremu zdrowiu fizycznemu i psychicznemu.

oprac. Teresa Kleszcz 

Amarantus w diecie dziecka

opublikowane przez: Elżbieta Trojanowska, dnia: 29. 12. 2010kategorie: dieta naturalna, odżywianie naturalne, Szarłat, inaczej amaranthus lub amarant to jedna z najstarszych roślin uprawianych na świecie. Początkowo uprawiano ją jako roślinę ozdobną i dopiero z czasem odkryto jej niespotykane walory odżywcze. Jedną z wielu cech amarantusa jest zawartość białka, które należy do najbardziej wartościowych białek obecnych w roślinach zbożowych i pseudozbożowych.
Białko amarantusa charakteryzuje się bardzo dobrym składem aminokwasowym. Na szczególne podkreślenie zasługuje wysoka zawartość w białku takich aminokwasów jak lizyna i aminokwasy siarkowe: metioniny, cystyny, cysteiny. Pod tym względem szarłat przewyższa większość roślin uprawnych o wysokiej zawartości lizyny takich jak np. soja.
Jeżeli przyjąć 100 za największą wartość biologiczną białka o teoretycznie idealnym białku aminokwasowym, to białko szarłatu posiada wartość porównywalną z białkiem mleka. Dlatego produkty wytworzone z mieszanek mąki zbóż i szarłatu dzięki wzajemnemu uzupełnieniu się aminokwasów mają najwyższą wartość pokarmową. Daje to możliwości wykorzystania mąki szarłatu jako dodatku do przygotowywanych w domu potraw.
Najlepiej mieszać mąkę z szarłatu z mąką z innych zbóż. Dobrze jest także mieszać makę z szarłatu z maką z kukurydzy, gdyż wzrasta wówczas przyswajalność białek (po zmieszaniu w stosunku 1:1 przyswajalność białek wzrasta do 81%).
Wartość biologiczna mąki z szarłatu połączonej z mąką kukurydzianą, ubogą w lizynę i tryptofan, kształtuje się na idealnym poziomie 100. Ze względu na to, że szarłat dostarcza pięciokrotnie więcej żelaza niż ziarno pszenicy a jeden posiłek może pokryć dobowe zapotrzebowanie na żelazo w 80 %, a na wapń w 50 %, może być on nie tylko cennym komponentem diety dziecka, ale także osób z objawami anemii.
Szarłat nie posiada białek glutenowych, więc może być składnikiem diety dzieci i osób dorosłych chorych na celiakię lub alergię pokarmową na gluten.
Spożywanie szarłatu lub produktów z jego dodatkiem zalecane jest również sportowcom, kobietom w ciąży oraz w czasie połogu, rekonwalescentom i osobom starszym.
Amarantus dla dzieci
Odpowiednia kombinacja nasion szarłatu z tradycyjnymi zbożami w potrawach domowych może w znaczny sposób podnieść zawartość białka w diecie zwłaszcza u dzieci. W żywieniu dzieci najlepiej stosować mieszanki nasion szarłatu z pszenicą, owsem i soją, kukurydzą, prosem i jęczmieniem. Takie mieszanki są nie tylko akceptowane przez dzieci, ale również dostarczają wartościowych składników odżywczych. Połączenie szarłatu z kukurydzą, pszenicą czy innymi zbożami pozwala na znaczne podwyższenie 
wartości odżywczej białka, co może być ogromnie cenne dla wegetarian.
Badania przeprowadzone nad przydatnością szarłatu wykazały, że przy proporcji 60 % szarłatu i 40 % owsa uzyskano wartość odżywczą białka zbliżoną do kazeiny znajdującej się w mleku.
Prażone nasiona szarłatu mogą być wykorzystywane do przygotowywania przekąsek typu sezamki, nawet całkowicie zastępując ziarno sezamowe. Mają wtedy intensywną ciemną barwę, gładką, suchą powierzchnię oraz słodki orzechowo kawowy smak. 

Pop­ping z na­sion ama­ran­tu­sa

cha­rak­te­ry­zu­je się wy­so­ką war­to­ścią od­żyw­czą i die­te­tycz­ną.
Za­wie­ra ok 17% biał­ka o wy­jąt­ko­wej jak na biał­ko ro­ślin­ne war­to­ści bio­lo­gicz­nej.
Jest on bo­ga­ty w li­zy­nę me­tio­ni­nę i tryp­to­fan w któ­re są ubo­gie biał­ka zbóż tra­dy­cyj­nych.
War­tość bio­lo­gicz­na biał­ka ama­ran­tu­sa wy­no­si ok 75% czym prze­wyż­sza war­tość bio­lo­gicz­ną mle­ka (73%) jęcz­mie­nia (62%) psze­ni­cy (56%) i ku­ku­ry­dzy (44%) Za­war­ty w Pop­pin­gu tłuszcz (ok 8%) jest bo­ga­ty w nie­zbęd­ne kwa­sy tłusz­czo­we oraz to­ko­trie­no­le (po­chod­ne wi­ta­mi­ny E).
Pop­ping jest bo­ga­ty w że­la­zo wapń i ma­gnez Za­war­tość że­la­za jest 5krot­nie wyż­sza niż w psze­ni­cy.

http://www.szarlat.com.pl/pl/proeko3.htm 


Płatki ekologiczne z nasion amarantusa

Płat­ki z na­sion ama­ran­tu­sa cha­rak­te­ry­zu­ją się wy­so­ką war­to­ścią od­żyw­czą i die­te­tycz­ną
Za­wie­ra­ją ok 17% biał­ka o wy­jąt­ko­wej jak na biał­ko ro­ślin­ne war­to­ści bio­lo­gicz­...