Style i skale wspinaczkowe.pdf

Style i skale wspinaczkowe

We wspþczesnej wspinaczce sportowej styl okreĻla sposb pokonania skalnej drogi, ktry

decyduje o moŇliwoĻci uznania dokonanego przejĻcia za wyczyn sportowy oraz stanowi o

jego poziomie Î jakoĻci, pozwalajĢc na przeprowadzenie stosownej klasyfikacji. Zþamanie

reguþ stylu powoduje dyskredytacjħ przejĻcia do roli wyþĢcznie áosobistej przygodyÑ jego

autora, co oznacza np., Ňe nie wolno go wymieniaę w wykazach indywidualnych osiĢgniħę

sportowych.

Obecnie przyjmuje siħ, Ňe drogi wspinaczkowe moŇna pokonywaę w jednym z trzech

nastħpujĢcych stylw sportowych.

• On sight (ang.), (od strzaþu) Î styl oznaczamy skrtem Î OS. PrzejĻcie drogi

wspinaczkowej z dolnĢ asekuracjĢ, bez odpadniħę i obciĢŇania punktw przelotowych.

Wykluczona jest wczeĻniejsza znajomoĻę drogi Î wspinacz nigdy nie prbowaþ siħ na

niej wspinaę, ani zjeŇdŇaę obok na linie, ani nawet nie obserwowaþ nikogo

wspinajĢcego siħ na tej drodze oraz nie korzysta z podpowiedzi. Jest to styl

wspinaczki klasycznej uznawany za najbardziej wartoĻciowy.

• Flash (ang.) Î przejĻcie drogi z dolnĢ asekuracjĢ w jednym ciĢgu, bez odpadniħę.

Uprzednia znajomoĻę drogi jest ograniczona do obserwacji przejĻcia innej osoby lub,

gdy ktoĻ udziela nam podpowiedzi podczas przejĻcia. PrzejĻcie w stylu flash ma

niŇszĢ wartoĻę od przejĻcia OS, ale zalicza siħ do kategorii dokonanych bez

znajomoĻci.

• RP Î red point (ang.) Î przejĻcie drogi z dolnĢ asekuracjĢ bez odpadniħę i obciĢŇania

przelotw. Droga moŇe byę wspinaczowi znana z poprzednich prb dokonywanych w

stylu OS lub flash, a takŇe przechodzona z asekuracjĢ na wħdkħ, jak teŇ rozpoznawana

ze zjazdu. W przypadku odpadniħcia podczas prowadzenia drogi, wspinacz musi

zjechaę na ziemiħ, po czym wywleka linħ ze wszystkich znajdujĢcych siħ nad nim

przelotw. W praktyce nie odrŇnia siħ przejĻę dokonywanych na drodze uprzednio

obwieszonej ekspresami od tych, kiedy to prowadzĢcy musi je zaþoŇyę wþasnorħcznie.

W latach 80. za sportowe uznawano jeszcze przejĻcia w stylach:

• RK (rotkreis, niem.) Î w tym przypadku wspinacz dokonywaþ przejĻcia identycznie

jak w stylu RP z tĢ rŇnicĢ, Ňe po odpadniħciu i zjeŅdzie na ziemiħ, nie musiaþ

wywlekaę liny z przelotw.

• AF (all free, ang.) Î przejĻcie drogi mogþo byę dokonywane z wieloma

odpadniħciami, po ktrych wspinaczowi wolno byþo zawisaę na linie bez

opuszczania siħ pod Ļcianħ.

Obecnie odebrano obydwu tym stylom jakiekolwiek znaczenie sportowe, podobnie jak

przejĻciom dokonywanym z asekuracjĢ grnĢ Î na wħdkħ.

www.primaroca.pl

TR (top rope, ang) Î przejĻcie drogi wspinaczkowej na wħdkħ, czyli z grnĢ asekuracjĢ.

TrudnoĻci drogi muszĢ byę przebyte w ciĢgu. Niedopuszczalne jest jakiekolwiek czynne

uŇycie liny (zarwno do przejĻcia fragmentu drogi, jak i do odpoczynku), ktra powinna

sþuŇyę wyþĢcznie do asekuracji. Tak, wiħc popularne patentowanie poszczeglnych odcinkw

trudnoĻci, przeplatane zawiĻniħciami na linie dla odpoczynku, nie jest przejĻciem drogi w

stylu TR.

Skale trudnoĻci

Ocena trudnoĻci drogi wspinaczkowej zawsze byþa, jest, i pozostanie odczuciem

subiektywnym. Ten sam pojedynczy ruch moŇe byę postrzegany jako þatwy lub trudny,

zaleŇnie od indywidualnych predyspozycji, aktualnych umiejħtnoĻci technicznych i stanu

wytrenowania.

Dlatego wiħc wszelkiego rodzaju skale, trzeba traktowaę jako wynik pewnej áugody

spoþecznejÑ zawartej w Ļrodowisku wspinaczy.

Po co wiħc istniejĢ skale wspinaczkowe?

Po pierwsze, jest to konieczne ze wzglħdu bezpieczeıstwa uprawiania wspinaczki. Istnienie

skali, jako systemu klasyfikowania i oceny trudnoĻci drogi, umoŇliwia wspinaczom

dokonanie wyboru takiego celu dziaþania, ktry mieĻci siħ w granicach ich osobistych

moŇliwoĻci.

Po drugie, pojawienie siħ skal trudnoĻci zbliŇyþo wspinaczkħ do kategorii dyscypliny

sportowej. Staþo siħ, bowiem moŇliwe porwnywanie dokonaı poszczeglnych wspinaczy,

poprzez ocenħ zrealizowanych przez nich wejĻę.

W Polsce powszechnie uŇywa siħ skali krakowskiej autorstwa Wojtka Kurtyki.

Skalħ saskĢ uŇywamy w piaskowcach Polski, Czech i Niemiec.

W Europie powszechnie uŇywa siħ skali francuskiej.

Do oceny wartoĻci osiĢgniħtego wyniku sþuŇĢ dwa kryteria:

• stopieı trudnoĻci technicznych drogi

• rodzaj stylu, ktry wspinacz wybraþ do realizacji przejĻcia

www.primaroca.pl

Porwnanie skal trudnoĻci wspinaczkowych

UIAA, Tatry Krakowska

Francja

Y D S

Wielka

Brytania

Saksonia Australia Norwegia

5.2

easy

5.3

III

5.4

III

5.5

hvd

V-

5.6

5.7

4a | s

V+

5.8

4b | vs

VIIa

VI-

5.8

5.9

4c | hvs

VIIb

5.9

5a | hvs

VIIc

VI+

6a+

5.10a

5b | E1

VIIc

VII-

VI.1

5.10b

5.10c

5c | E1

VIIIa

VII

VI.1+

6b+

5.10d

5c | E2

VIIIb

VII+

VI.2

5.11a

6a | E3

VIIIc

VIII-

VI.2+

6c+

5.11b

6a | E3

IXa

VIII

VI.3

5.11d

6b | E4

IXb

VIII+

VI.3+

7a+

5.12a

5.12b

6b | E4

IXc

IX-

VI.4

5.12c

6b | E5

VI.4+

5.12d

6c | E6

IX+

VI.5

5.13a

7a | E6

X-

VI.5+

8a+

5.13b

5.13c

7a | E6

VI.6

5.13d

7a | E7

X+

VI.6+

8b+

5.14a

7b | E7

XI-

VI.7

5.14b

5.14c

7b | E8

7b | E9

VI.7+

8c+

5.14d 7b | E10

XIa

10-

www.primaroca.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: