WYCHOWYWAĆ LEPIEJ.doc

WYCHOWYWAĆ LEPIEJ

Dzieci prócz potrzeb materialnych mają również potrzeby psychiczne, które są ważniejsze od tych pierwszych. Są to potrzeby poznania i akceptacji, przynależności i miłości. Potrzeby uznania i akceptacji to pragnienie szacunku, zachowanie godności, pragnienie być potrzebnym i chcianym. Potrzeby przynależności i miłości to pragnienia życzliwości i przyjaźni, ciepła i bliskiego kontaktu, przynależności do rodziny, grupy rówieśniczej, klasy, szukania oparcia u innych. Niezaspokojenie tych potrzeb zaburza psychikę, utrudnia prawidłowy rozwój osobowości i prowadzi do zachowań aspołecznych. Jedną z rekcji na niemożność zaspokojenia potrzeb jest agresja, w tym również agresja werbalna.
     Wobec nasilającego się problemu agresji wśród dzieci niezwykle ważne jest uświadomienie rodzicom, że najistotniejszym środowiskiem wychowawczym jest środowisko rodzinne. Właściwy klimat rodzinny czyni bardzo skutecznym oddziaływanie pedagogiczne i wychowawcze. Kto chce wychowywać człowieka, musi pozyskać jego serce. Kluczem do serca jest miłość, polegająca na szacunku i bezinteresowności okazywanej dziecku. Miłość to przede wszystkim dawanie samego siebie. Kiedy dziecko nie zna prawdziwej rozumnej miłości rodziców, szkody, które ponosi, są wielkie i niepowetowane. Prawdziwa, rozumna miłość to znalezienie złotego środka pomiędzy bezwzględną surowością a przymilną ustępliwością. Rozpieszczone dzieci są tak samo poszkodowane jak dzieci zaniedbane. W interesie dziecka niejednokrotnie rodzice muszą się zgodzić na to, aby powiedzieć 'nie'. Nie mogą ulegać prośbom i naleganiom dziecka, muszą być konsekwentni w postępowaniu. Wiadomo, że dzieci są doskonałymi obserwatorami. Rodzice nie powinni zadowolić się dawaniem dobrych wskazówek, ale pamiętać, że najłatwiej jest wychowywać przez dobry przykład. Słowa pouczają, czyny pociągają. Ojciec i matka poświęcając się dla dziecka muszą być zgodni w swym wysiłku wychowawczym, muszą przyjąć te same i najlepsze zasady wychowawcze, aby je potem zgodnie i konsekwentnie stosować. Rodzice muszą mieć dla swojego dziecka czas, muszą dzielić jego dziecięce radości i smutki, muszą się umieć z nim bawić, szczerze i serdecznie zainteresować się sprawami dziecka, zapewnić mu atmosferę spokoju i bezpieczeństwa, poświęcić dziecku codziennie trochę czasu na rozmowy lub wspólną zabawę. Dziecko przeżywa prawdziwą radość, gdy bawi się z rodzicami i naprawdę raduje się, gdy może przy pewnych pracach im pomagać, czuje bowiem wtedy, że rodzice mu ufają. Cieszy się, gdy rodzice otwierają mu oczy na wspaniałość przyrody - stąd bardzo zaleca się wspólnie rodzinne spacery, zabawy ruchowe na świeżym powietrzu, wspólne wycieczki rowerowe.
     Ogromne znaczenie w rodzinie ma rozmowa. Można wprowadzić zwyczaj wspólnego codziennego spotykania się w dogodnych warunkach dla danej rodziny. Chodzi o spotkania, które będą okazją do opowiedzenia przez każdego domownika tego, co się miłego zdarzyło: w szkole, w pracy, na podwórku, w przedszkolu.
     Coraz częściej można zauważyć nieuporządkowany sposób korzystania z telewizji, bez umiaru. Takie oglądanie telewizji zabija rodzinną rozmowę. Kręgi rodzinne stają się półkolami: koło siedzących zamyka telewizor a nie bliskość drugiego człowieka. Niepokojące jest oglądanie przez dzieci programów nocnych, brutalnych. Powoduje to zmęczenie i senność podczas lekcji, jak również złość, irytację, gniew. Rodzice powinni pozwolić oglądać wyłącznie audycje telewizyjne w ściśle wyznaczonym czasie.
     Warto ograniczyć czas oglądania telewizji na rzecz czytania literatury. Rodzice powinni zadbać o stały, rytmiczny plan działania, uzgodnić z dzieckiem stałe jego obowiązki i pilnować, czy je wykonuje. Polecenia formułować krótko, jasno oraz dostosowywać je do możliwości dziecka. Początkowo dobrze jest pomagać w ich wykonaniu. Zabawy z rówieśnikami również powinny odbywać się pod kontrolą dorosłych. Należy pomagać dzieciom w wyborze i zaplanowaniu zabawy, interweniować w przypadku konfliktów i zawsze zachęcać do zgody, chwalić dziecko, gdy jest grzeczne i potrafi się opanować. Czas po pracy Niemcy nazywają 'Feierabend', co dosłownie znaczy wieczorne świętowanie. Aby odpoczynek przeżyć jako świętowanie, trzeba uruchomić siły duszy i serca. Dziecko dobrze się rozwinie w atmosferze radości. Bez radości karłowacieje pod względem duchowym, a często marnieje zdrowotnie. Większość rodziców nie zdaje sobie sprawy, jak wielu bogactw pozbawiają siebie i dzieci nie uśmiechając się do nich. Uśmiech łagodzi, uspokaja, dodaje otuchy. '... Umiejmy się uśmiechać do naszych dzieci, by nauczyć je uśmiechu... ' Wytworzenie autentycznej atmosfery radości i świętowania stwarza niedziela. Niedziela to taki dzień, kiedy cała rodzina pozostaje w domu, nigdzie się nie spieszy, dzień wyrwania się z codziennego kołowrotu, dzień ciszy i skupienia. Niedziela to spotkanie przy stole. Niedzielne zasiadanie do stołu powinno być uroczyste. Jego odświętność podnosi jednolite nakrycie, biały obrus, kwiaty, świece. Wspólne świętowanie jest czynnikiem łączącym ludzi, doskonałą okazję do zbliżenia, do rozmów.
     Trzeba zobaczyć w dziecku wartości, dla których warto zrezygnować z wielu innych. Cierpliwość, zwolnione tempo życia, spokojny, refleksyjny dystans, wyrozumiała mądrość oraz bezinteresowna miłość - tego potrzebuje rodzina. Na zakończenie przytoczę słowa osoby kochającej dzieci naprawdę mądrze i naprawdę z całego serca. Gdy po dwudziestu siedmiu latach pracy na jednej placówce wychowawczej odchodziła, żegnana łzami rodziców i dzieci, powiedziała: 'To jest mój testament: wymagajcie więcej od swoich dzieci. Wymagajcie bardzo dużo'. Chodzi tu o żądanie wypływające z zaufania w nadziei, że dziecko jest zdolne do bardzo dobrych i bardzo wielkich rzeczy. Chodzi tu o wielkie oczekiwanie, zrodzone z miłości nie instynktownej i nie ślepej, lecz mądrej i dojrzałej. Ono na pewno wychowuje najlepiej.

Mariola Mesjasz-Walas

http://www.wychowawca.pl/miesiecznik/12_120/12.htm