pluca.pdf

F OTON 84, Wiosna 2004

D OŚWIADCZENIE NA DESER

Model płuc

Krystyna Raczkowska-Tomczak

Publiczne Gimnazjum nr 2 w Opolu

Pragnę opisać doświadczenia podpatrzone na włoskim stoisku w czasie trwania

Festiwalu Fizyka na Scenie 3, który odbył się w dniach 8–15 listopada 2003 r.

Doświadczenie 1

Model płuc (możliwy do zaprezentowania przez ucznia lub nauczyciela w każ-

dych warunkach, nawet poza pracownią, na lekcjach przyrody, biologii czy fizyki,

a nawet ku uciesze gości urodzinowych naszych dzieci)

Opis:

Na obciętą od dołu 2-litrową butelkę po napojach, wykonaną z twardego plastiku,

nakładamy cienką gumową rękawicę, która będzie pełnić rolę przepony. Następ-

nie dopasowujemy korek z dwoma otworami, w których umieszczamy dwie szkla-

ne rurki. Do końców rurek mocujemy dwa balony.

Zatykamy szczelnie butelkę korkiem, w taki sposób, aby balony przymocowa-

ne do rurek znalazły się w jej wnętrzu.

Demonstrujemy zasadę działania płuc: „wdech” – rękawica naciągnięta –

płuca zwiększają swoją objętość; „wydech” – rękawica nienaciągnięta – płuca

zmniejszają swoją objętość.

F OTON 84, Wiosna 2004

Doświadczenie 2

Jest to inna wersja doświadczenia z „ptysiem” umieszczonym pod kloszem pompy

próżniowej, opisanym w Fotonie nr 79, zima 2002, „Doświadczenia na deser”,

s. 43–44.

Opis:

Do dużej strzykawki (50 lub 100 ml), dostępnej

w Cezalach, wkładamy cukierek – piankę „JOJO”,

które u nas produkuje „Goplana”.

Końcówkę strzykawki zatykamy palcem lub ma-

łym korkiem i przesuwając tłok strzykawki, obni-

żamy ciśnienie wokół pianki. Powietrze zawarte

w„piance” powoduje znaczne zwiększenie jej

objętości.

Doświadczenie to pozwala zilustrować, jak zachowa się nasz organizm w obsza-

rze obniżonego ciśnienia.