TERRORYZM zagrożenie współczesnego świata.doc

(967 KB) Pobierz
Estera Kuś

 

 

 

Terroryzm – zagrożenie

                      współczesnego świata

 

 

 

            Nowy Jork  11.09.2001                                          Bali   12.10.2002          

 

                                   

 

  

                Madryt  11.03.2004                                             Szarm el-Szejk 23.07.2005

 

 

 

TERROR

 

Sposób działania państwa, określona praktyka polityczna oparta na wykorzystaniu przez aparat państwowy różnorodnych form i metod stosowania przemocy, włącznie z fizyczną eliminacją przeciwnika, której celem jest szerzenie grozy czy też strachu wśród członków społeczeństwa i wywołanie w rezultacie psychozy niepewności i zagubienia.

Niejednokrotnie terror identyfikuje się z przemocą i gwałtem "silnych", czyli kon­trolujących aparat państwowy, wobec "słabszych" obywateli[1].

Terror stosują między innymi państwa totalitarne jako część strategii zastraszenia, likwidacji oporu oraz zmuszenia spo­łeczeństwa do bezwzględnego posłuszeństwa.

Terror biały wiąże się z powrotem ugrupowań monarchistycznych do władzy i ma na celu likwidację dotychczasowych reform oraz ludzi z nimi związanych (np. w okresie restauracji Burbonów we Francji po 1814 r.). Terror czerwony (rewolucyjny) jako swoista metoda rządzenia nie krępowana żadnymi zasadami czy normami z wyjątkiem jednej  konieczności realizacji zasady ludowładztwa jako legitymacji i uzasadnienia dla podjętych działań (np. reżim stalinowski), Terror brunatny kojarzony z funkcjonowaniem III Rzeszy[2].

 

TERRORYZM MIĘDZYNARODOWY

 

Akty terrorystyczne o wyraźnie międzynarodowych konsekwencjach, oddziaływające na stosunki międzypaństwowe i ogólną sytuację międzynarodową. Terroryzm międzynarodowy można określić jako akty przemocy wykraczającej poza normy zwyczajowe i prawne. Inaczej to przemoc wobec osób chronionych przez prawo międzynarodowe (dyplomaci, przywódcy państw, rządów) i miejsc podlegających takiej ochronie (ambasady), wobec lotnictwa cywilnego, środków komunikacji masowej (metro, pociągi)[3].

Bardzo niebezpieczna forma terroryzmu międzynarodowego są akcje służb specjalnych i oddziałów wojskowych, które prowadzi się poza granicami kraju. Można je potraktować jako akty agresji na mniejszą skalę, mogące w konsekwencji doprowadzić do wybuchu konfliktu zbrojnego.

 

TERRORYZM POLITYCZNY

 

Metoda walki politycznej, strategia i taktyka, która uznaje stosowanie - przemocy (np. porwania, zamachy bombowe) za najbardziej skuteczny sposób i zarazem środek służący osiągnięciu określonych celów politycznych. Terroryzm polityczny może pojawić się w ruchu narodowo-wyzwoleńczym, gdy chodzi o uzyskanie niepodległości przez oderwanie części terytorium danego państwa. Taki cel stawiają (lub stawiały) sobie różne organizacje terrorystyczne, m.in. baskijska ETA, ekstremiści palestyńscy spod znaku Czarnego Września, Hezbollah oraz Irlandzka IRA. Niektóre organizacje, zwłaszcza lewicowe, posługują się hasłami anarchistycznymi, głosząc idee "rewolucji światowej" czy "zburzenia państwa burżuazyjnego" i stworzenia na to miejsce jakiegoś bliżej niesprecyzowanego "porządku" (np. Czerwone Brygady we Włoszech, Rote Armee Fraktion w Niemczech, Tupamaros w Urugwaju, Monteneros w Argentynie) [4].

Istnieje wiele typologii terroryzmu politycznego (np. na podstawie taktyki działania czy obiektów, celów ataku). Szczególnie interesująca i warta przedstawienia wydaje się typologia według "kryterium zobiektywizowanej oceny zamierzeń strategicznych". Wyróżnia ona:

Terroryzm sprawczy bezpośredni, gdy grupa dąży do obalenia systemu politycznego, dysponując określonymi zasobami materialnymi i ludzkimi, które uprawdopodobniają osiągnięcie tego celu. Przykładem może być Front Wyzwolenia Narodowego (FLN) w Algierii (1954-1962), bolszewicy dążący do obalenia - rządu tymczasowego w Rosji (1917) czy Front Wyzwolenia Narodowego im. Sandino w Nikaragui. Terroryzm sprawczy pośredni, gdy grupa nie ma zamiaru przejąć władzy, a jedynie próbuje wymusić określone zmiany. Dość często jej liderzy wykorzystują różnorodne metody oddziaływania na opinię publiczną oraz decydentów, i to niekoniecznie oparte na stosowaniu przymusu (np. akcje propagandowe, wykorzystanie pośrednictwa legalnie funkcjonujących organizacji). Może w tym przypadku chodzić o kwestię samostanowienia grup etnicznych czy terytoriów względnie pchnięcia reżimu politycznego w kierunku rozstrzygnięć bardziej lewicowych czy prawicowych. Ugrupowania mają mini­malne szanse na zmianę układu politycznego i chodzi im jedynie o swoisty przekaz informacji czy też zaprezentowanie przesłania, że istnieje określona opcja ideowa i podobnie myślący mogą się przyłączyć czy wyrazić swe poparcie (np. grupy anarchistyczne).

ORGANIZACJE TERRORYSTYCZE

 

Al-Kaida z arabskiego dosłownie baza, transkrypowana także jako Al-Qaida, al-Quaeda, al-Qaeda jest międzynarodową organizacją terrorystyczną o zasięgu światowym.

ETA (bask. Euskadi Ta Askatasuna - Kraj Basków i Wolność) - terrorystyczno-polityczna organizacja walcząca o niezależność Baskonii, założona w 1959 r. przez radykalnych działaczy Nacjonalistycznej Partii Basków, działa głównie na terytorium Hiszpanii.

Irlandzka Armia Republikańska (IRA) (ang. Irish Republican Army - Irlandzcy Ochotnicy) - organizacja zbrojna walcząca początkowo o niepodległość Irlandii, a od 1921 roku o przyłączenie Irlandii Północnej do Republiki Irlandii.

Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny (LFWP, ang. Popular Front for the Liberation of Palestine, PFLP) - założona w 1967 roku najstarsza polityczno-militarna organizacja palestyńska. Ma charakter świecki, łączy ideologię marksistowsko-leninowską z arabskim nacjonalizmem, na arenie międzynarodowej.

Hamas (Harakat al-Muqāwamah al-Islāmīja - Islamski Ruch Oporu ) to radykalna islamska organizacja, która stała się aktywna we wczesnych etapach Intifady, działała w pierwszym rzędzie w Strefie Gazy ale też na Zachodnim Brzegu.

 

ATAKI TERRORYSTYCZNE

 

ROK

MIEJSCE

RODZAJ ZAMACHU

SPRAWCY

UWAGI

1992

ambasada izraelska w Buenos Aires

zamach bombowy

Palestyńczycy

ponad 20 zabitych

1993

podziemny parking w World Trade Center w Nowym Jorku

wybuch bomby wagi ok. 0,5 tony

fundamentaliści muzułmańscy, inspiratorem egipski szejk Omar Abdel Rahman

śmierć 6 osób, ok. 1000 rannych, uszkodzenia gmachu niewielkie (do jego runięcia potrzebna by była sto razy większa bomba), sprawcy i inspirator ujęci i skazani

1994

Tel Awiw

wysadzenie autobusu komunikacji miejskiej

Palestyńczycy z Hamasu

21 zabitych, ok. 50 rannych

 1995

Algier

wybuch na ulicy samochodu wyładowanego materiałem wybuchowym

fundamentaliści islamscy

ok. 50 zabitych, ponad 250 rannych

1995

Tokio

podłożenie w metrze pojemników z gazem paraliżującym

fanatycy religijni

11 zabitych, ok. 5 tys. porażonych

1995

Oklahoma City

samochód wyładowany materiałem wybuchowym demoluje gmach federalny

Tmothy McVeigh

168 zabitych, w tym 19 dzieci z pobliskiego przedszkola, sprawca skazany na śmierć, wyrok wykonano

1995

Budionnowsk (Rosja)

zajęcie miasta

Czeczeni pod dowództwem Szamila Basajewa

ginie ok. 100 osób

1995

Rijad (Arabia Saudyjska)

wybuch samochodu wyładowanego materiałem wybuchowym w pobliżu bazy wojsk amerykańskich

grupa Osamy ben Ladena

7 osób zabitych, 60 rannych

1996

Kolombo (Sri Lanka)

...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin