RDZEŃ KRĘGOWY.docx

OUN cz.2

Rdzeń kręgowy

U góry łączy się z dolną częścią pnia mózgu-rdzeniem przedłużonym.
U dołu rdzeń kręgowy kończy się zwykle na wysokości krążka międzykręgowego L1/L2.
Zwężony , końcowy odcinek rdzenia kręgowego określany jest, jako stożek rdzeniowy.
Przedłużeniem stożka rdzeniowego jest szczątkowy odcinek rdzenia kręgowego zwany nicią końcową (biegnie aż do okostnej kości guzicznej) i dzieli się na:
-cz. górną, która biegnie w przestrzeni podpajęczynówkowej, zbudowana z tkanki glejowej
-cz. dolną, która jest przedłużeniem opony twardej .
 

Nerwy rdzeniowe (tkwiące w otworach międzykręgowych) stopniowo wydłużają się w korzenie przednie i tylne nerwów rdzeniowych, które poniżej stożka rdzeniowego przechodzą w tzw. ogon koński (utworzony on jest przez korzenie przednie i tylne nerwów rdzeniowych od L2 w dół oraz nić końcową rdzenia kręgowego) .

Zawartość otworu międzykręgowego (znajdujące się pomiędzy nasadami łuków kręgów):
-nerw rdzeniowy
-zwój międzykręgowy
-gałąź rdzeniowa i jej tętnice korzeniowe
-Żyły łączące sploty żylne kręgowe wewnętrzne z zewnętrznymi
-gałąź oponowa nerwu rdzeniowego

Rdzeń kręgowy nie jest jednakowo szeroki na całej długości. Występują na nim szersze miejsca zwane zgrubieniami; zgrubienie szyjne i zgrubienie lędźwiowe.

Opony rdzenia kręgowego
Rdzeń kręgowy otoczony jest w kanale kręgowym oponami i przestrzeniami pomiędzy nimi.
Bezpośrednio na rdzeniu spoczywa:
1. Opona miękka, naczyniowa- pokrywa rdzeń do wysokości stożka rdzeniowego i kolejno przechodzi w nić końcową
2. Przestrzeń podpajęczynówkowa- wypełniona płynem mózgowo-rdzeniowym, zawiera także korzenie przednie i tylne nerwów rdzeniowych, a także więzadła ząbkowane (prawe i lewe, które przebijają oponę pajęczą i dochodzą do blaszki wewnętrznej opony twardej; zapobiegają rotacji rdzenia)
3. Opona pajęcza- na końcu zbiornik krańcowy, z którego można pobrać próbki płynu mózgowo- rdzeniowego, zawiera on także ogon koński.
4. Blaszka wewnętrzna opony twardej
5. Przestrzeń nadtwardówkowa, wypełniona tkanką tłuszczową i splotami żylnymi kręgowymi wewnętrznymi
6. Blaszka zewnętrzna opony twardej (blaszka okostnowa)- pełni rolę okostnej kanału kręgowego, zrasta się z jego ścianami
 

Opony mózgowia:
1. Opona miękka- ściśle obejmuje mózgowie, utrzymuje we właściwym kształcie miękką i plastyczną konsystencję mózgowia (oraz rdzenia kręgowego).
Bogato  unerwiona czuciowo i autonomicznie (współczulnie i przywspółczulnie) przez włókna pochodzące z nerwów czaszkowych i rdzeniowych, nerwy te kontrolują regulację naczyniową, a co za tym idzie krążenie płynu mózgowo- rdzeniowego.
Bodźce mechaniczne (cięcie, dotyk) nie wywołują uczucia bólu.
2. Opona pajęcza mózgowia- delikatna, przeźroczysta błona nieunaczyniona i nieunerwiona.
Przylega do ścian jamy czaszki wysłanej oponą twardą i dopasowuje się do ścian jamy czaszki, a nie do mózgowia.
Łączy się z oponą miękką beleczkami i przegrodami łącznotkankowymi. Występują ziarnistości pajęczynówki.
Pomiędzy oponą pajęczą a oponą miękką- przestrzeń podpajęczynówkowa wypełniona płynem mózgowo- rdzeniowym.
3. Opona twarda- zbudowana z dwóch blaszek zrośniętych ze sobą (blaszka zewnętrzna- okostnowa i blaszka wewnętrzna-oponowa lub mózgowa). Blaszki nie są zrośnięte w miejscach:
-miejsc, gdzie znajdują się zatoki żylne opony twardej
-zagłębienie Meckela
-w miejscu siodła tureckiego
- miejscach gdzie leżą woreczki śródchłonkowe
 

Wypustki (fałdy opony twardej)
- sierp mózgu- oddziela półkule mózgu od siebie, w dole tylnym czaszki łączy się z namiotem móżdżku
-namiot móżdżku- biegnie w płaszczyźnie poziomej oddzielając półkule mózgu od półkul móżdżku
-sierp móżdżku- stanowi przedłużenie sierpa mózgu
- przepona siodła

Zatoki  żylne opony twardej:
wyróżniamy dwa zespoły zatok: górny i dolny.
1. Górny zespół zatok- punkt centralny to spływ zatok (położony na guzowatości potylicznej wewnętrznej), do którego uchodzą: nieparzysta zatoka strzałkowa górna i nieparzysta zatoka prosta
Krew ze spływu zatok odpływa poprzez: parzyste zatoki poprzeczne i nieparzystą zatoką potyliczną.
Z całego zespołu górnego krew odpływa także do żył powierzchownych czaszki przez tzw. żyły wypustowe  i sploty żylne (są one także połączeniami układu żylnego wewnątrz i zewnątrzczaszkowego.
2. Dolny zespół zatok- układ jest parzysty.
Centralny punkt to zatoka jamista.

Krążenie płynu mózgowo- rdzeniowego:
1. Przepływ przez układ komór-  ze splotu naczyniówkowego, znajdującego się w obu komorach bocznych mózgu płyn mózgowo- rdzeniowy przechodzi przez otwór międzykomorowy do komory trzeciej. Wraz z płynem który powstaje w komorze trzeciej przechodzi on przez wodociąg mózgu do śródmózgowia i komory czwartej, w której również jest wytwarzany.
2. Przepływ przez jamę podpajęczynówkową- z komory czwartej płyn trafia do otaczającej mózg jamy podpajęczynówkowej (przez otwory znajdujące się w komorze czwartej- otwór pośrodkowy i dwa otwory boczne). Gdy płyn znajdzie się w jamie podpajęczynówkowej, okrąża OUN.
W związku z tym, że płyn mózgowo- rdzeniowy jest ciągle produkowany, musi on stale odpływać aby nie wytworzyło się zbyt duże ciśnienie. Za przepływ płynu do układu zatok żylnych odpowiadają, tzw. ziarnistości pajęczynówki (szczególnie dużo ich w zatoce strzałkowej górnej.

Unaczynienie OUN
1. Tętnice- zaopatrują mózg w krew utlenowaną.
Krew dopływa do mózgu przez dwie pary tętnic.
-Tętnice szyjne wewnętrzne odchodzą od tętnic szyjnych wspólnych biegnących po obu stronach szyi i wnikają do jamy czaszki przez kanał tętnicy szyjnej,a kolejno rozgałęziają się i zaopatrują korę mózgową. Dwie główne gałęzie tętnicy szyjnej wewnętrznej: tętnica środkowa mózgu i tętnica przednia mózgu.
- Tętnice podobojczykowe →tętnice kręgowe (wnikają do jamy czaszki przez otwór wielki i zaopatują w krew pień mózgu i móżdżek)→łączą się ze soba w tętnicę podstawną→ dzieli się na dwie tętnice tylne mózgu (zaopatrują one min. korę płata potylicznego, korę wzrokową)
Te dwa źródła dostarczające krew do mózgu łączą się ze sobą i tworzą koło tętnicze na podstawie mózgu.
2. Żyły- głębokie i powierzchowne odprowadzają krew z mózgu do skomplikowanego układu zatok,z których krew pod wpływem siły grawitacji powraca do serca. Żyły te nie posiadają zastawek.
Żyły powierzchowne mają różny przebieg na powierzchni mózgu i wiele z nich ma połączenia z innymi żyłami. Większość tych żył uchodzi do zatoki strzałkowej górnej.
Większość żył głębokich, odprowadzających krew ze struktur połozonych wewnątrz mózgu, odprowadzają krew do zatoki prostej przez  żyłę wielką mózgu